Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 7, 16 February 1917 — NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA [ARTICLE]

NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA

WABHIXOTON, Fch. 12.—0 k;i lono e olelo una aia o KeK-iminia ke noonoo mai la.i keia munawa i ka hoololi 110 kana liana i hoohiki ai no ka luku hoomainoino ana a na mokuluu i nn nxok\i, ua hoea mai i ka pohai o na elele au* puni maanei mai na alahele like ole mai 0 na kapitala o Europa. I kulike ai me keia lono he ahakuka ano nui ka i kaheaia e ke Kaiser no ka akoakoa mai o na luna aupuni koikoi apau o Berlin. O ka lialawai i malamaia ai maloko o ke keeim oihaua o ke Kaiser, ,o von Bethman Holl\veg, na kenerala ame na adimarala ka i akoakoa ae. O ka hoololi ame ka hoemi ana mai i ka luku ana i na moku a na aupuni i komo ole i ke kaua me na mokuluu ma ka oleloia, ke kumuhana ano*nui i kukakukaia, o ka manao nui o ia aha kuka oia no ka hoemi ana mai i ka inaina o lahui i komo ole i ke kaua no ka lufcuia o na moku me ka menemene ole. Ulo i na Aupuni Hui He Mau Auwaha NEW YORK, Feb. 12.—Me ka nana olē i ka ikaika o ke kupale ana mai a na Kelemania, ua ka'i aku la'no na koa malalo o ke Kenerala Pelekafte Gough maha'i o na Muliwai Ancre ame Somme,me ka ikaika ma ka Poaono, a lilo mai la ka, laina mua o na auwaha a na Kelemania, * he elua haneri mau paahao i paa i ka liopuia, me kekahi heluna nui o na lako kaua ame kekahi mau kahua kupono no ka luku ana aku i ka ! enemi, he mau kahua kupono loa e kokua raai ana ia lakou no ka lakou ka'i 1 hou ana aku imua no Bapaume. O ka nui o kahi i lilo mai i na AuI puni Hui ua oi aku mamua - o ka ekoluhapaha mile nm ka akau aku o Beau-

mcint, Hamel, kahi i lilo mai ai i ke Kenerala Pelekane. Bir Douglas Haig iloko o ke kaua woliweli i hooukaia iloko o ka wa i hala. Malaelae ke Ala ma o na Pukuniahi la Mamuli o na pu kuniahi a na Pelekane i hiki pono ai i na koa helewawae Pelekane ke kn'i aku imua a kaua aku me ka holopono. Iloko o na pule loihi 0 ke kaua ole ana, lie minawa nui ia no na aliikoa Pelekane i hoohana ,ai ia lakou iho ma ka hoomakaukau ana i na lako kaua o na ano like ole, a i nei manawa ua loaa ia lakou he wa kupono, oiai ua loaa ka malie a ua paakiki ka lepo e liiki ai e hoonee aku i ka lakou pu kiiniahi kaumaha no na wahi kupono no kli hoouka kaua hou ana aku, he hana i lawelaweia i hooliikilele loa ia aku ai na Kelemania a i hiki pono ai hoi i ke >Kenerala Haig ke kaua aku e lilo mai ai kekahi mau auwaha a na Kelemania, elike me kana i wanana ai maloko o kana hoike no ke kaua nui o ke Somme.. 0 ka i loaa mai kela kaua aku la oia no ka hōopalahaia ana o na ahua a na Kelemania ma na laina auwaha a na koa Pelekane e ka'i aku ai ma Thiepval, a e haawi ana hoi 1 na koa Pelekane i lee kulana iho ilalo a hoea aku i Bapaume. iiUo Mai he Mau WaW Hou Ma Petit Miraiimont, ma kahi kokoke ia Miraumont, ua holopono pu ke kaua ana a na koa Pelekane malaila, a 'ma l'y3 pu kekahi, ua lilo mai kekalii mau auwaha hou ia lakou mai na Kelemania mai. mahope o ke kaua ana me ka hahana loa. Aole i noho palaualelo wale I na Kelemania ma ko lakou aoao, aka j ua hoouna mai lakou i kekahi mau puā- | likoa nui xio ke kaua ana mai maluna o I kahi i lilo ai i na Pelekane, ma ka hikiI na ae o Sailly-Caillisel> Ua ki muaia

mni na pu kuniahi elike me ku mea mna nlnu ia lnkou mamua o ke kn'i ana mai o īia koa holewawae, eia nae, ua lukuia aku lakōu e na poka pa-hu o na pu kuniahi a na koa'l'elekane i lilo i papohaku paa no ka make mawaena o na Kelemania ame na koa o Pelekane. Aia kekahi mau kahua kaua e ae ua hahana pu ke kaua i hooukaia; o ka oi aku o keia ma Mesopotamia a ma na kahua kaua mawnena o Auseturia ame ltalin. He Hoakaka no na Mokuluu LONDON, Feb. 12. —O ka luku ana a 'na niokuluu ma ka la i nehinei he liilii loa na moku i poino ke hoohalikeia me ko na la aku mamu». He elua wale no mau moku i hoikeia mai ua hoopiholoia iloko o na hora he 24, hookalii o ia mnu moku'no kekahi aupuni kaūa ole. Eia nae, ua lawe mai ia i ka moolelo no ka hoopiholoia ana o ka mokuahi l'elekane Mantola, e kau ana kekahi l-.anaka Ameiika, ke Kauka Ēarl Rice 0 Potalana, Oregona.*Ma ka hoakaka a ka Associated Pj-ess o ka po nei i haawi ae ai ke kauka i ka hoike e pili ana i ke topidoia ana mai o ka Mantola me ka hoike mua ole ia mai e ka mokuluu a hoopilioloia, a e hoakaka pu ana oia 1 ke ano o kona hoopiholoia ana maho]>e o kona ku ana mai i ke topido. " Ua kaa pa moana i ka noe i ka wjj i topidoia mai ai ka moku," wahi a ke kauka Earl Rice. "Me ka hoike mua ole ia mai ua ku mai la ka aoao o ka moku i ke'topido, aneane loa i ka manawa hookahi i ikeia sku ai o ka mokuluu, a hoomaka iho la ka moku e huli aoao a emi iho la i ka hohonu mo ku hikiwawe loa. "Mahope koke iho ua kiia mai la "ka moku e ka mokuluu me ka pu mamua

n.ai o ka hale rae na poka pa-hu ame na poka kila i ka oneki e waiho kapakahi ana. Ua heluia e a'u na poka apau i kiia mai ai he 47 ka nui, a oiai makou e holo ajia maluna o na waapa, ua hookokoke mai la ia ia makou me ka mama loa, a ma ka hoomaopopo aku he manao kona e ki hou mai i ke topido ia makou. . Ua pau loa makou i ka lele īluna o na waapa a koe ke kapena, ke poo wiliki ame ke kanaka kelekalapa uweaole, ua hoomau no lakou ī. ka hana ana, i hiki ai iaia ke hoo\ina aku i na lono no ka poino ana o ka moku, no ka liolo mai o kekahi moku no ke kokua. 1 • Ua hoomauia ko ka mokuluu ho0 : kokoke ana mai ia makou, me ke ki ana mai i na ppka ia manawa apau, a i ka mao ana ae o ka noe ua hoea mai la kekalii moku kokua wawahi topido Pelekane a o ke emi koke iho la no ia o ka mokuluu a nalowale i ka hohonu. Aole makou i ike hou iaia." Hoakoakoaia na Koa a Kokoke i Holani COPENHAGEN, Feb. 13.—110k0 o na pule kakaikahi i hala hope aku la he mau pualikoa Kelemania nui ka i hoakoakoaia mai ma na palena aina o Holani, a ua lilo keia mau pualikoa nui e hoomahuahua mau ia mai nei ka heluna i hana hoopihoihoi i ka noonoo o ka lahui mai o a o o Holani, a ke ike maopopoia aku nei ka manao o ia liana elike me ke kaahope aua aku o na pule. Ma manawa ua ulu mahuahua mau ae ka nut 9 keia mau pualikoa ahiki i ka loaa ana 5 mahele pualikoa piha, a mamuli o ka akoakoa ana mai o keia mau pualikoa nui hooweliweli ua ikeia ke kumu maopopo loa, ina.no ka hooko ole 0 Holani i kana olelo hooholo i hooholo ai aole e hahai maliope 0 ka manao 0 Amerika ma ka wēhe ana i ka | noho hoaloha ana me Kelemania malu--1 na 0 ka ninau mokuluu, ia wa 0 KeleI mania e kaiia aku ai ia Holani. Kakaikahi na Moku i Hoopoinoia LONDON, Feb. 13. —0 ka huina 0 na moku a na Aupuni Hui ame na aupuni i komo ole i ke kaua i hoopiholoia e na mokuluu ma ka la i nehinei ua emi loa īho malalo o ka averike o iia la mua aku. o ka mahina he 83G1 ka huina nui 0 na tona apau i hoopoinoia. Ua hoolahaia ae e ka Lloycls ma ke aumoe 0 ka po nei, he elua mau mokuahi i hoopiholoia ma ka la i nehinei, ua pakele na ola o ko laua mau ko-lu. Kaiehuia na Poe Kiu WASHINGTON, Feb. 12—He kauoha na ka Mana Hooko e k«iehu ana'i ka poe kiu a mau kanaka e ae i.makēmake ole ia mai na wahi mai,aptty. e pili janft 1 ke alawai o Panama, a e haawi ana i ke kiaaina 0 ia apana i ka mana kaupalena oleia e hooponopono ai i ka hookomo ana mai i na lahui e iloko o ka aina, ka i kakauinoaia e ka Peresidena Wilson i keia la. Aole i hoolahaia ,ae ? ma ke akea na manao ano nui maloko 0 ia kauoha. 1 ! . Hopuia Elua Mau Kiu Kelemania 810 JANEIRO, Feb. 13. —Ua paa i ka hopuia e na luna aupuni 0 Nietheroy 1 nehinei elua mau Kelemania, i manaoia he mau kiu, ua hopuia laua oiai e pa'i ana i ke kii 0 ka papu 0 Imbuhy. 0 na kanaka a elua i hopuia ai he mau limahana i hoolimalimaia e hana maloko 0 na hale kalepa maloko o Nietheroy. j Hoopa-huia he Halehana Lako Kaua COPENHAGEN, Feb. 13.—1 kulike ai me ka ka nupepa Hamburger Naehrichten, he elua mau halehana lako kaua ma Thorn, Perusia, a ma uiucekauf, 1 aneane loa e hoohiolo holookoaia i ka pule aku la i hala e na poka pa-hu. He (53 poe i make a he leliulehu ka poe e aku i hoehaia. 1 noi e Hoakakaia ka Hopena o na Kolu BEKLIN, Feb. ll'. —Ua hoikeia aku e Alt'red Zimmerman i ka Nupepa Associated Press i keia la ke noiia ana aku nei e ke aupuni 0 kekahi aha nieniele e pili ana i ka mea i hanaia no na ko-lu 0 na mokuahi Kelemania i paaia malo : ko o na awakumoku Amerika. Ma 0 ke aupuni la 0 Switzerland i noiia aku ai kela nieniele ana, ke aupuni nana e lawelawe aku ana i na hana apau a ke kuhina Kelemania maloko o Amerika. Oiai e kali ana no ka loaa mai 0 ka pane, 0 na luina Amerika he 78 i laweia mai ai ma ke ano he mau paahao e ka moku- powa Kelemania mai na moku mai i liopuia ?ii ma ka Moana Atelanik£l māluna o'ka jmqkuahi Yarrowdale, * a= ka poe hoi i aponoia e hookuuia aku mai ko lakou paaia ana maanei lie mau paahao, e paa hou ia ana lakou ma Kelemania nei, Hoopa-huiāTka" Hale Hoahu Pauda TOKIO, 13.—Ua hoopa-huia ka hale hoahu pauda ma ke kulanakauhale 0 Hiroshima a he eono mau poka pa-hu 1 aihueia. Aolie i paa ka mea nana i aihue i-ka hopuia i nei manawa, eia nae na luna aupuni Kepani ke huli nei i ka : hale i hoopaaia ai na Kelemania paahao e ku nei ma kahi kokoke mai i keia kulanakauhale, mamuli o ka ( lakou manaoio ana i ke kumu 0 ka hoopahuia ana na na kiu Kelemania manaoino ia hana. , Ninau 0 Amerika no Kona Mau Luina WASHINGTON, Feb. 13.—He kelekalapa ka i hoounaia aku nei i Kelemania ma 0 ke aupuni Swiss la e noi aku ana no ka hookuuia mai 0 na hiina-Ame-lika i laweia aku ai i ke awakumoku

Kelemania e ka mokualii pio Yairowdale a i ai he mau paanao na ke kaua. Ua paa hou ia lakou ma ke ano lie miiu pio mahope iho o ka hoike ana mai 0 ke aupuni 0 Kelemauia e hookuu mai ana ia iu lakou. Ke ui niai.iwi 110 hooiaioia ke v ana 0 kona mau luina maloko o na awakumoku a Amei ika. O ka mea i manaoioia e noi mai ana 0 Kelemania no ko lakou hookuuia ae mai ka hoopaahaoia ana. f He like ole ka hewa i hanaia e na luina Amerika e kupono ai ka hoopaaia ana me ka na luiua Kelemania i hana gi e paaia mai la ma na awakumoku a Amß|ik;a. O jto.luina Amei ika he kana-hiku-Jcumamk§l ka, nui i. hoopaahaoia ai a e paaia mai .la apie lakou i hana i k6kaTii'ītafāim&, lie īnau luina lakou noluna o kekalii mau moku 1 hopuia ai e ka mokupowa Kelemania ma ka Moana |jtelanika,: ā' hookauia aku maluna 0 ka niokuahi" 'Pelekano Yarrowdale i pa* ai i lva hopuia e ria Kelemania a lliw&a aku i Yumiden, kekahi 0 na awakuinoku 0 Kelepiania. No na luina Kelemahia hoi he hewa koikoi ±a lakou i ihana ai oia ko lakou wawahi ana i na mikini, aa enpkini ame na ipuhaomaliu oluna o r ka lakou mau moku, me ka hoao pu ana e hoopiholo i na moku iloko o ke kpi,e. lilo ai i mea hoohaiki i kahi 0 na ihoku e puka a e komo mai ai, aole oia wale, aka ua hoao pu lakou e hoopa-hu i na moku ma 0 ka ho-a ana i ke ahi iloko 0 na kapuahi me ka neie 0 na ipuhaomahu i ka wai, 110laila, lie kumu kupono ka Amerika paa ana i na luina Kelemania, aia ka ole o ka Kelemania e paa kuleana ole liou mai la i na luina Amerika mahope 0 ko Kelemania lioike ana ae ia Amerika e hookuu mai ana ia i na luina Amerika i paaia ai ma ke ano he mau paahao

nana. Palapala Noi a ni Kelemania-Amerika 1 uaIO, Feb. 14.—Ua hooholoia he olelo hooholo ma ka la i nehinei e na makaainana Amerika 'he 'mau makua Kelemania ko lakou e noho nei maloko 0 Yokohama ; e noi ana i ka anaolelo lahui ma Ameiika aole e kukala ae i ke kaua ku-e ia Kelemania, e hoakaka ana mia i'a'olelo. hooholo o ke kaua e ala mai ana U maweha o na lahui eluā he kaua ia e hoopmno like ai ia laua a i ka maluhia iibi lio lte ao holookoa. Ua hoounaia akii kekahi kope 0 ka olelo hooholo 1 ke Kauka He&mer, ka peresidena o ke German-American Allianee, a hookahi kope pnkahi i ka Peresidena ame ■ka Hope' Peresidena ame ka Lunahoomalu o ka H'ale 0 na Lunamakaainana. Ka Olslo Hooholo a ke Aupuni 0 Kina TOK.IO, Feb. 1-4,—Ua hooholo ke aupuni i kana mea e hana aku ai ia Kelemaniay a ua hoouna aku i kana olelo hoobolo i ke aupuili Kelemania ma o Yon Htntze la, ke kuhina Kelemania masH«Kn, Kina, e kauoha ana e hoopau kokeia ka manaopaa a Kelemania i hooholo ai e luku i na moku me kana mau mokuluu. - Ua hoike hou ia ak ue ke aupuni 0 Kina ia Keleinania e wehe ana ka noho hoalolia ana mawaena 0 Kina ame Kelemania, koe wale 110 a hookoia mai na koi ana i lioouna aku ai. He manao hooko keia i «hooholoia mahope 0 ka noonooia ana 110 ka manawa loihii mamuli o ke a'o a ka Viscount, Montono, ke kuhina Kepani maluna 0 na hana oko na aina e. Ua noi ae ko kuhina Ainerika Reinsch i ke aupuni e hoolmlike me ka Amcrika luina, a ua manaoia keia a ke aupuni o Kina ma ke ano he lanakila ma ka aoao 0 Ameiika.