Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 9, 2 March 1917 — KAA KA MANA HOOHOLO I KA AHAOLELO LAHUI [ARTICLE]

KAA KA MANA HOOHOLO I KA AHAOLELO LAHUI

W.M\ I.N EKOX.\. J v cbcrtiari L'S —O J<u ninau uo ke kaua a nu k.t nialuiiia paha, eia ia i keia mauaua iloko «> na-linm o ka ahaolelu lahui. l'a paa ka inanao 0 ua luua aupuni ma Wakinekona, mamua o ka nhi ana mai o ka po, e hooholo ana ka ahaolelo no ke kaua. O kela liaua pepe\iikauaka i hookoia e ka mokuluu Kelemanin, ka mea nana i hoo-ma-lo ae i ke kaula mawaena o tia aupuni a elua aliiki i ka moku ana, a ua hoike pili' oihana ia ae ma ka po nei, aole he mau ninau hou ana aku, i walii e manaoio mai ai ko ke ao nei, o ka hana i oi aku mamua o ke kupono, a ka Peresidena Wilaon i olelo ae ai, o ka hana \v»le no ia e ho-aia aku ai ke ālii 1 ka puiupulu, ua lioea mai ia i keia manaua, a ua kokoke loa mai i ka manawa no ke kaua ana. j Ua pau pono na hoolala una a na luna oihana o ke keena aupuni no ka mawehe ana i na launa pili oihana ana muwaena o keia aupuni ame Austria-Hun-gary, no ka inea ua ku kela lahui me Kelemania, ma kela liana luku ku ole i ke kanawai a na niokuluu. Ua hoounaid aku na a'o ana i ka Elele. Peniiekl ma Vienua, e ke keena aupuui, a ke upuia «ku nei oia, e haalele aku ana'ialaila i ka manawa pokole loa. E hoikeia aku ana kn lohe i ke Kauna Adatu von Tarnow, ka elele Austria hou i Amerika Huipuia, no ka w:che ana o ka pili, i keia la, a e hauwiia aku ana kona palapala hookuu, mahope koke iho o ia hana. Oiai na meahou i lioea mai ai mai na j aina e mai, e hoakaka piha aiia i ke piholo ana o ka Laeonia, anie ka hana , koa a kekahi wahino Ameiika maluna ' o ka moku poino o ka hui Cunard, akahi i poino o-ka hui mokuahi Cunard, akahi no a hoomamaia mai ka manao pilihua 0 ka poe niaanei nei, mamuli o ka lioea ana mai i ka wa e hoopauia ae ai na polnhihi apau, a ua hoea inai i ka ma'nawu Uo ka liana. I Aole i lioike maoli ae ka Peresidena | Wilson i kekalii mea maopopo mai ka ! Hale Keokeo mai, aka nae mai na luna aupuni mai i pili kokoke aku i ka Mana Hooko Nui, i loaa mai ai ka ike ua ko'iko'i loa kela ninau, uo ka hana liookahi ana aku o ka Peresidena. a o ka ahftolelo ka mea naua e hooholo mai ana 1 nu inea e pono ai ka lahui. Ua kau ae ka, Peresideua AVilson i kona mau liiha iluna, a hooili iho i na ko'iko'i maluua-o kona poohiwi o na liale a elua, ka mea a ke kumukanawai i liaawi aku ai i ka mana piha, no ke kukala ana ae i ke kaua. Ua hoounaia aku na lioike neepapa o ka hoopiholoia ana o ka Laeonia me koua ukana o »a wahine ame /ia kamalii ,e pau'hia aua i ka hiamoe, iloko o ka malu o kekahi po hu'ihu'i o ka Moann Akelanik» i ke keena aupuui, e Kanikela Frost ma QueeDstown, kahi i la-

»vpj}« ak» i'i 11 ;< olulo (i kela liana Iioo mainoinui-a■ nole Ioh lie kamilua iki fi • kakuhi luna oihanā maanoi m'i, o kela liana a lu- knpena o ka mokuluu Kele- ! lou ia i ka po110 o Ain<nika iro kona mau pono uia ke ka ; i. He ehia. mau topido i ku aku i ka mokualii, i kolekalapaia mai ai e Ka nikela Frost, urt ku ke topido mua inawaena o ka moku, ma ka hoia umi o ka po. Mahope akU ka ukali ana o ka lua o na topido he niau miuuke maliopemai. Mahope koke iho i oili ae ai ka uluao'a ihina b kela moku i liele a piha. l : a hoolu'e mai na rumi kapena i na ohua malu'na o kona mau oneki i hele a hu'ihu i. E holo-ke ana na kanaka ame 'iia wahine ine ko lakou mau !olc moepo, ine he mau pipi ahiu la, i hoopaaia aku mawaena o Ha paehumu, ame ka paia o ka moku, iloko wale no keiu o ka pouli, no ka mea ua hoopioia ka uwila, ma kela manawa o ka hooku'i ana mai o ke topido mua, a ua holo aku ka mokūahi me ia poino iloko o ka pouli 0 ka po. Iloko o keia mauaua i hoike ae ai kekahi waliine Ameiika i kona koa, lie wahine na ki'kahi aliikoa A,inerika, ka l.ukanela F. U. Hanis. Ma kahi o kona pioloke, ua hele kino aku oia imua o i ka poe i hele a pihoihoi, e hoomalielie j aua ia lakou ,c kii ana i na lole no ka poe lole ole, o liookau ana i na wahine ame na kamaHi iluna o ka waapa, a ;na luina i hoomaka aku ai e hookuu ilalo, 1 ka manawa i hoomaopopoia ai, ua hōoJ iu'i ke topido 0 ka mokuluu i ka oiokuahi. Iloko o na w'aapa i hele a liookeke i hookauia aku ai na oliua e na alii moku o ka Laeonia, a hokuuia aku la na waapa iloko o ke kai, a ma na mea i hoikeia mt«i, he ,oolo : .ku inaoli, a ua hiki ole ia Mrs. Mary E. Hoy ame kana kaikaniahine o. Kikako ke hoomanawanui i ke anu, a mahope koke iho o ke aumoe 0 kela po i māke 8i laua. I ka majiawa 1 ikeia ai ko laua make, ua hookuuia aku la ko lauā kino'ma ka aoao o ka waapa, no ka ihoomama ana ae, a no ka haawi ana aku i ka poe i koe iho, he manawa maikai no lakou e hakoko aku ai ahiki i ko ao dna ae, a pae aku hoi i kahi o ka palekana. E mau ana no ko lakou paio ana me ke kai ahiki i ko lakou ikeia ana mai e kekahi mokuahi o ke kaalo ana mai, a hoopakeleia e kela mokuahi, me ka laweii aiiia, aku a&oolele ma Queenstown. I ka hoea ati4 i ke awa, me ka palekāna, ua aku na olulo me ka pumehana e na |fanaka Ailiki. Ia lakou'l haalele aku ai i ka moku nana i hoopakele ae ia lakoqj, a lawe niai la ia lakou i ka aina, ua īiokeia mai na olulo i ka hurt>."'o kā 'en Joh aku nae o Mrs. Harris. Oia ka mea nope loa i haalele aku i ka Laeonia, a kau ma ka waapa o ke kapena. Ua hele pu oia maluna 6 ka mokuahi me ke kapena, mamua o ka liele ann mai e Kau noluaa o ka waapa.

Oia ka nieH mua loa i lioolHeia akti ni'i' | ka mokualii mai, mamuli o ke kauoha :i ke kapena, a iaia i iho aku ai ilalo «> k> alapii, ua nokeia mai oia i ka huro. L'a hoopakeleia na olulo. ma ka hor:t eha o ka wauaao Sabati, a i ka «:i i lioikeia ae ai na hana o kela i»o, ii.i ikeia he umi mau negero, he poe Anir rika wale no, ua hiki ole ia lakou k'' lioomanawanui i ke anu o ka po malunn o na waapa, a tta lilo i mau moepuu n«' na topido a na Kelemania. He iwak»-lua-kumamaono mau Amerika maluna <• ka Laeonia, he umi maloko o na rumi kapena, a he umi-kumamaono mau luinaMahope iho o ka halawni a ka alt;i kuhina ma nehinei, ua loaa mai ka ik«kia ua ku-e ana ma ka aoao o ka mann hoōko, 110 kekalii mau lioololi* i na lt<"» ponopono aliaolelo i manaoia e hoamana ana i ka Peresidena no ka hoopakele ana i ke ola o na Amerika ame na pono o na Amerika. Ua upu aku ka mana hooko e apono mai ka ahaolelo i ka bila a Flood me ka hoololi oleia. l"a apono lee komite senate ma nehinei t kekahi bila, e hoamana ana i ka liaawi ana aku i na pu o ka kaua m"ana, 110 ka hoolako ana i na moku hali hali ohua ame halihali ukanifiime kekahi mau ihnkaukau o «ao, no kf» hnlnwni pu ana aku me na hana hoopīlikīa a na mokuluu. ,