Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 10, 9 March 1917 — KA BILA HOOKAPU WAIONA NO HAWII NEI. [ARTICLE]

KA BILA HOOKAPU WAIONA NO HAWII NEI.

; : o ko kukou ahaolelo kaukanawai iloko o keia mau la e noh) • i.i- bii;i kanawai e houkapu ana i ka waipna maloko O keia Teritore, ; Mi.- • k:i Luuii.iJo una akn haj/anui ona niana koho, ma kekahi koho baK :'..v. a. <• malamaia aku an i ma ka la 14 o ka mahina ae nei 0 lulai e i :uia. ina hoi r.o ka hoo'ioloia o kela bila a lilo i kanawai; e hoala . r.:u.a h<.i i kek:dii hana i iawelaweia e na mana koho o keia Teritore, :r: makahīki a»: n*-i i hala. mi oke koho ana oka hapanui, ma ka aoao e . : ka hookapuia o ka waiona ma Hawaii nei. <» kWho }*al"ka i maiamnia maluna 0 keia ninau hookahi no. he mau :k:.: nei i iiula. he koho baloka ia i kauoha maoli ia mai e ka ahaolelo > • il.oi ana i ka hooholo aua i ka hookapuia o ka waiona, ame ka ole, -1 i};■. oka liooholo ana a n<i mana koho o keia Teritore; he keehina :ie v. ka ahaolelo lahui. a i liookahuaia maluna o na palapala hoo- . ; i n:«kai:i:U»aia e k£kahi heluna nui o na kanaka Hawaii; o ka hopena nae ;» • . i!:a ki-la ninau, Tia }»:«{»a-ko\u a papa-ha ka ikaikā o ka aoao ku-e i ka :: :. -kapu. K« nrti nei nne ko kakou ahaolelo kuloko i keia ninau hookapu wai- . n., .; k :ku!u hoii aku iinua o na mana koho baloka o keia Teritore, no ka l ■■ -..- ana mai i ko lakou manao, ma ka pahu baloka; ina no ko lakou makek" i'-> e hookapuia ka waiona, aole paha; e hoalaia mai ai he mau ! ■•<.huoi iioko o kakou, aia ma ka haawiia ana o.ka mana hooholo i keia Ti: :i : i o na mana k«»ho, e loaa ai ka manaolana, ma ka aoao e apono k:i iiounou ana i ka waioua ma Hawaii nei; no ka mea, aole ka pqe iloko 0 k:» kuai. a hoopukapuka waiona e noho malie wale mai ana, me ke k; : :i;i oV no ka pono o ka lakou oihana, aka e liooliloia ana he mau- huina ■i: . mahuahua. e hoolimalima okoa ia ana kekahi poe hooikaika, a hoohuli- } : ! :i nooiK.., o na mana kolio. me ke kanalua ole ke olelo ae, e koho ku-e ::* ■ 1.« hina nui o na mana koho, i ke alakai ana a ko lakou mau lunaike 7 i.;;:-. ii,.<- n-amiili o ka hoolimalimaia mai me ke dala a ka poe iloko o ka \l.:!ia pah.i he nanaina maikai ke nana aku, ina na Hawaii nei ponoi iho : • i<»a i ke kuaiia. ka hanaia, ame ka hookomo ana mai i ka waiona , - O I . ! o ka uina. elike me ke keil;i, i ike i ka hewa ame ke ino o kekahi im.::. u hoike okoa ae i kona liaalele loa ana i ua hana la; me ke kauka'i ole :u ra ka n.akna i makee i kona pono, e kaili mai iaia aku i ka mea paahana i h'.opilik.a is»ia: ina nae pela ko kakou makemake i'o, alaila e haaheo ::: n'.aknaimma o keia Teritore. no kekalii liana akoke ao nei, e ike mai ai i > • . :,k. i kulr.*ia nanuao; aka ina he koloka wale no keia o ka hulu hipa, aia i'- k" k'» nahe.-a kahi i lapuu ai, nani wale ko kakou ike ole i ka hoowalewale X. .1 o ke ao nei! I a hookomoia aku anei keia bila liookapu waiona iloko o ko kakou aha<•me kela wanao makee eia na makaainana o keia Teritore, ma. ka aoao ki;ifh!i i keiu kupuino mailoko nei aku oka aina, mamuli o ike maopopo ">:ia i na hana hoopoino a ka waiona i kekahi mahele nui o na kanakal Ina • ka mi:i oiaio a pololei maoli ia, alaila nokeaha ko kakou ahaolelo i manao e ui h«>u mai i na mana koho? No ke kiola ana mai anei i n&ko'iko'i ma--1 u.a iii » o na makaainana, a e hookuu mai i kela ame keia aoao o keia ninau, «• j ai». no laua iho, a e kaa ka lanakila ma ka aoao e noke ana i ke kipehi i k <hi aoao. me na ano hana apau e pahele ai i ka noonoo o na mana koho? K,- mar.ao nei ke Kuokoa, ua loaa ka mana ame ke kuleana i ko kakou ah: ,1. io kuloko, e hookapu ai i ke kuaiia o ka waiona maloko nei o keia Teritot<\ malalo o ka maliele o ka Pauku 55 o ke Kanawai Kumu o Hawaii nei, e v:. ana i ka i\aiona, ke manao ka aliaolelo e hana pela ; ina ma kahi o ka : <•• k< n!.» ana mai, ame ka hana aua i ka waiona, ke kumu o ke kanalua, no ku 1:,.-!kaka maopopo ole ia ma kela pauku, alaila, nokeaha ka mea haawi «■V aku i na kakoo ana; i ke kanawai hookapu waiona federala, a ka ahaolelo i .:i »• īioonoo mai nei no keia Teritore? I ka lawe 010 ia ana ae o na keehina ,e hoakaka maoli ana i na manao ;īV. n-.. ka hoiu pu ia o Hawaii nei, me na mokuaina maloo o Amerika Hui-T>-,i:a. i:a l»iki ole i keia pepa ke alo ae, mai ka lioohuoi ana aku, he bila keia, i m.» Tin mai ai ka ihu o ka elepani, (ka poe iioko o ka oihana kuai waiona), - ko ka-ua ana aku i na hooponopono ahaolelo ana a Amerika ma Wakine--!.tj;i. n.» ka heohana ana mai i kona mana, ma ka hookapu loa ana i ka wai<.',:i n?a Hawaii nei; no ka m'e.a, ua hiki ole ia lakou ka paio akea no ka pono ka lakou oihana. a ke kau mau nei ko lakou manaolana, no ke kaa mai o ka i i.liolo ana i keia ninau iloko o na lima"ō na mana koho. \ wahi e kapu i'o ai ka waiona, ina o ka manao ame ka makemake maoli ia i ho..komoia aku ai o ka bila hookapu waiona maloko o ko kakou ahaolelo, he hookahi wale no alahele e ko ai ia manao, o ke kaa na ka ahaolelo lahui e h<x»ho].> mai i kanawai no kakou maluifa o ka waiona; a e lilo na na luna oihana fedeiala. ka hooko ana mai i ke kanawai, e hoopakeleia auanei kakou, m:ū t>.:i hooluhi wale ana, ame na hoolilo nui liewahewa, o ke ano hoomaunaui'.a Tra nae no ka lilo o keia bila hookapu waiona i kanawai, ke manaoio nei k»' Ku >k<»a ua loaa he ike a lie mau hoomaopopo ana i kekahi maliele i kakoo k'i a»>a<» e ku e ana i ka hookapuia o ka waiona, no ke kuhihewa o ka lakou k<»h<» ana o ka wa i hala, e lilo ai lakou i poe e hoao ana e hoopakele i ko ]:ik. U mau hoa kanaka, mai ka lilo ana i mau luaahi no na ino he nui a ka v ai.'U.i :o: