Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 11, 16 March 1917 — KA NINAU NO NA HANA HOOKAMAKAMA MA HONOLULU NEI [ARTICLE]

KA NINAU NO NA HANA HOOKAMAKAMA MA HONOLULU NEI

I (> kt-ka!ii o na bīla ar.o >mi e noonooia niai nei iloko o ko kakou aliaolelo | ~.ko i k«-ia mau la. o ia no ka hookapu ana i na hana hookamakama ma ke j » ulanakauhale o Honolulu nei; he bila ano nui, a he ninau ano nui hoi, i kono- I ia n:ai *ii ko kakou noonoo akahele ana maluna o keia ninau, ina no ka pono, j T" r:,. ole paha o ka hookapuia o keia ano hana ma keia kulanakauhale. j <t na aoao elua i pili i k* ninau hOokilnakama, o ia no keia: O ka hoo-; * iwalo ana i kekahi wahi, ho na -hana hookamdkAma, ina no ia malalo o ka " ;.niahi ana ame ka hoopakele ana a ke aupuni; he mea anei ia e lawelawe ? :a ai kela ano liana, ma kekahi mau walii okoa ae ,a e hoopakeleia ai na ainn- opio ame na kaikamahine opiopio, mai ka hoopoino wale ia aku e na kri!- i maa i ka hoopoino a i ka hoohaumia ana i na wahine? Ina ua maluhia aikamahine opio, a ua nele hoi ka ikeia o kekahi mau hale hookamakama •••:: wahi i ae ole ia kela hana, alaila, he kumu maikai i'o, ka hookaawale i kekahi wahi kupono, no na wahine hookamakama e noho ai. a ilaila ii., ka poe makemake wahine, e hele ai; oiai ua ike i'o ia ka palekana o r;hine oj»io, a ua nele hoi ka ikeia ana he mau hale hoolimalima, e malama i ra wahine hookamakama. im hoi. ma kela hookaawalei-i ana o kekahi wahi, no na hana hookama- - ♦«:!. no he palekana, a he maluhia o na kaikamahine opio; a ua malama ;t iio he mau hale hookamakama ma kekahi mau wahi like ole o ke kulana- - ;:ik* noi. alaila aole no e lilo ka hookaawale ana i kekahi wahi, no na hana i. .-ainakama, i mea waiwai. I ka manawa e wehe hamama ia ana ka apana o Iwilei no na hana hooVr." aknma. me ka noa i kela ame keia kane e hele ai ilaila no ko lakou mau t -iemnko kino, aole ia i lawa i ka manao o ka poe pakaha a hoopoino i na i _ikamahine opio. no ka hele niau ana ilaila; aka ua hookoia aku he mau hana ; kfl'-kr ku i ka j.epehikanaka, maluna o kekahi kaikamahine uuku, elike me i.a m<« i (>iaio i ikeia mauka ae nei o Kalihi, he mau mahina kakaikahi wale ae 3 ?i n<> i hala. M»- kela hamama no o ka apana o Iwilei no na hana hookamakama, ua piha h ? mau rumi. ma na hale hoolimalima loloa, ma ke alanui Nuuanu, a ma ke alar ji Papu. i na wahine hookamakama, a ma kekahi o kela mau wahi, i oili ae :ii ra hana karaima he nui; me ka hunahuna ole iho o na wahine ī ka lakou : :j;au h ina. aka e kono ana i na koa, i na luina moku ma ke ano akea, me he la he hana ia i papa ole ia e ke kanawai. \ Me ke kanalua ole ke olelo ae, aia no he mau wahi e ae, iloko o kela mav xra e wehe hnmamaia ana ka apana o Iwilei, e laWelaweia ana na hana hoor, makama ma ke ano ma-lu, aole no nae ia i lilo i kumu e palekana ai na ka- \ .mahine opiō mai ka hoopoinoia aku, elike me na hihia wahi piiupaa i laweia

imua o ka aba hookolokolo kaapuni maanei, iloko o na manawa aku ?er 1 .ila. ' ■"" r Mn keia mau mea oiaio, e ike mai ai kakou ma kahi o ka hoemiia mai o hana haumia. ua hoomahuahuaia aku ia, a ua hoalaia mai hoi na ihana iraima ame na hana hakihaki kanawai he nui, e hiki ole ai ia kakou ke kana- : a iho. ma ka olelo ana ae, he oi aku ka pono, e hookapu loa ia na hana hooimakama ma keia kulanakauhale, a e hanaia hoi he kanawai, e ili aku ai ka amo ana i ns ko'iko'i, maluna o ka mea, a o ka poe paha e ku-e ana i ua • •.nawai la, elike paha me ka bila kanawai a ka ahaolelo e noonoo mai nei i r.eīa m&nawa. _ Mn ka bila kanawai e. noonooia mai nei e ka ahaolelo i keia manawa, e i- akaka ana ia, ina e ikeia ana ka lawelaweia o ka hana hookamakama l ">r»loko o kekahi hale, ua hiki lop.. i kekahi makaainana, a mau makaainana 1 l.iha ke waiho ina hoohalahala ana imua oka mana hooko, malalo o kekahi Tiau ike maopopo loa no ka hookoia o kela ano hana malaila, a ina no ke ku oi ka hewa, elike me ka hoopii, alaila e ili aku no na ko'iko'i apau 0 ka •mamo ana i na hoopa'i a ke kanawai maluna 0 ka ona nona ka aina am'i r:, ha!e, i lawelaweia ai ka hana haumia. Ina aia ka makee i'o iloko o na makaainana o keia Teritore i ke kulana nae. a i ka hanohano 0 ka aina, he mea pono e kakooia ka bila kanawai e c ooia mai nei, a e lilo hoL kela ame keia makaainana i makai, no ka nana i na hale e malamaia ana na hana hookamakama; e ike auanei kakou, ina ■ ku like na mea apau mahope o ke kanawai o keia ano, e hoemi ia mai auanei r hana haumia; a e komohia aku ana ka manao o kela wahine ame keia kane, iu- hookahi wale no alahele 0 ka palekana, mai ke kanawai 0 ia no ka -i2are ana. . Ina ua ikeia ka lilo ana o ke kanawai o keia ano, e pili ana i na hana okamakama, ma kekahi mau walii ma Amerika i kanawai maikai, nokeaha - t ele ole ai kona lilo ana i kanawai maikai ma Hawaii neil O na kumu kakoo ka hoonoa ia o keia ano hana, ma o ka hookaawale ana i kekahi wahi, no i.i wah;ne hookamakama no ka pono 0 ka oihana koa maanei nei, ua ikeia ka •lolei ole o ia manao, ma o ka hoomaopopoia ana 0 ka poe e hele ana ma Iwi- .: ona manawa ae nei i hala. he kakaikahi loa na koa hele malaila, koe wale raa na la uku dala, o ko Honolulu nei poe ponoi iho nei, ka poe hele i kela a o ka poe no hoi he mau wahine ka lakou; 'nolaila auhea iho la ka po-1 lolei o kela manao, e kakoo ana i keia ano hana, no ka pono o na koa? , 3Ja kekahi manawa aku nei i hala, i ka wa i hoea nui mai ai na koa no 'Honolulu nei. a pani-kuia o Iwilei, ua ala ae na manao iwaena o kekahi poe 0 inolulu nei, e hoopilikia ia aku ana na wahine ame na kaikamahine •o; io. aole he mea i ikeia o kela ano; a ke manaoio nei keia pepa, he hana kohu, kulaua Kr\sUano o na makaainana 0 keia Teritore, ka hookau ana ae ia ? H'iwnii noi, ma ka papa like me na wahi i hookapuia na hana hookamakama ma .\merika. .