Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 13, 30 March 1917 — NOONOOIA KA PONO O NA MAKAAINANA [ARTICLE]

NOONOOIA KA PONO O NA MAKAAINANA

Ma ka Poalima o ka pule aku nei i hala, i apono ae ai ka hale o na lunamakaainana i ka olelo hooholo hui, i hookomoia ae e ka Mea Hanohano Lyman o Hilo, e kauoha ana, i na hui ' lawe a6like apau, e nana .mua ia na inakaaihana ma 'ka hoohana ana i nā I poola maluna o na uwapo aupuni, a maii ! hiina e ae paha, maluna o na w&iwai i I noho ona ia e ke aupuni: L'a aponoia kela olelō hooholo, mamuli o ka hooia ana ae a ke komile hookolok<flo i noho lunahoomalu ia e k% Mea Hanohano AndTews; a hoouna loa īa'aku i ke senate no kā noonoo ana mai o kela hule i ka olelo hooholo. Ma kela olelo hooholo hui, e hoakaKa ana ia, jna e hooko ole aha k«kahi hui iawe aelike i ka hoohana ana aku i na makaainana Amenka, a poe paha i kupono e-lilo aku i aau makaainana Amerika, ahiila ua ku-e ia hana a ka hui,- i ka manatf o na kanawai: o ke Terit6re ■ O' HaWaii. Penei iho ke ano nui o kela olelo hooholo liui:' "Oiai, ua hoikeia mai ka lohe i kai ;ihaolelo o ke Teritore o Hawail, eia ka poe lawe -aelike ame na haku hana e hoohana nei' i na uwapo aupuiii, ame na waiwāi o ia ano like, i ona ia e ko Teritore o Hawaii,.ke hoohana nei i na lahui e, i hiki ole ia lakou e lilo i mau makaainana, ma'ke an6 he mtftt poola, a; "Oiai, malalo e na kanawai o ke Teritore o Hiiwaii, ma na hana aelike aupuni apau, o na makaainanā ame ka pōe i kupono e lilo i māu makaainana, 0 lakoii ke hoohanaia mā ha hana aelike apau maloko o ke Teritore i oleloia; no» laila e "Hooholoia, e ka hale o na lunamakaainana, me ka lokahi pu mai o ke senate, ma ka manao o ka ahaolelo o ke Teritore o Hawaii, e haawiia ka pono e ka poe lawe aelike apau i na makaainana o Amerika Huipuia, a i ka poe paha' i kupono e lilo i mau makaain'ana, no ka lawēlawe ana aku i na hana poola, maluna o kekahi uwapo auponi, a waiwāi paha o ia ano like, e ona ia ana, a i ole e hoomaluia ana e ke aupūni o ke Tentore o Hawaii, a ke ole e haawiia aku ia pōno i na H»ākaainana, a i ole i ka. poe kupono paha ' e lilo i mau alaila ua ku ē ia manao o na kanawai o ke Teritore o Hawaii, ma na hana aelik'e apaU> 1 hoohanaia uku ai ka poe o na aina e, e ka poe lawe aelike i oleloia." — Ma na lono i hoikeia māi i k'eia leulanakauhale, aia kā Maēāīne Pele ke Inwelawe mai la i "kanā hā'na maamau iloko o keia" nlau la. * - t