Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 15, 13 April 1917 — NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA [ARTICLE]

NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA

BIRMIXGHAM, Apoiiu o—He liaole .'li keokeo nme kekalii piele na mea i hopuin i kein la e nu maUu:kiu federaln, a hoopiiia ae no ko laua l ana ana ma ke ano he mau kiu XVl< n.>onia a 110 ka hoeueu ana i na miuiao 1-ipi iwaena o na paele e ku-e ia A.*».*r.'ka. Manao o Carranza e Kaioha 1 na Kelemania Mai na Pualikoa Aku BROWXSVILLE, Aperila 6—He mau lono lauahea ka i holopuni ac i keia la aia he manao kokua ma ka aoao o Amerika ke paliola la maloko o Mekiko a aia ka Peresidena Carranza ke noonoo mai la e kaiehu aku i na Kelemania a pau mailoko aku o na Mekiko apau. Hoohauleia lie Mau Poka IJa-hu LONDOX, Apeiila 6—Lehulehu wale na kulanakauliale ma ke kapakai hikina o Enelani nei i pa-huia ae e na poka pahu i hoohauleia mai na mokulele Kelemania iho i keia la. Ke Kualiaua a ka Peresidena WASHINGTON, Aperila 6—Maloko o kana kuahaua kaua, ua lioolalaia e ka Peresidena na rula malalo nei no ka hoomalu ana i na lahui enemi e nolio nei maloko o Amerika Huipuia a ma kona mau panalaau: "Aole e paa kekalii lahui enemi i kekahi pu ,a mau mea kaua e ae, poka, pu mikini a i ole mea hoopoino ola e ae paha, aole no hoi e hoohana kekahi lahui enemi i kekahi mokuea a i ole uwea kelekalapa uweaole, a i ole hoouna paha i kekahi olelo ma ke kelekalapa uweaole. "O na waiwai apau e paaia ana malalo o kona malu ua kupono wale no no ka hopuia no ke ku-e i na mea i hoakaka mua ia ae Ja. "Aole e aeia na lahui enemi e hoo-

kokoko aki/i kekahi papu o ka mokuainn a o ke aupuni palia, •wahi lioomoana o na koa, -lialo hoahu o na lako 'kaua, kahua o na mokuea, pa kapilimoku a mokukaua, a i ole hale hana o na lako kaua. "Aole e aeia kekahi lahui enemi o kakau a i ole e hoolaha no ke kaua ana mai a i ole hooweliweli mai paha e kaua i ke aupuni, ka Ahaolelo lahui, ka oihana leoa, ka oihana kaua moana ame ka hana kivilaj aole e noho a i ole komo aku paha iloko o kekahi wahi i lioolahaia e ka Peresidena he wahi i hookapuia. "Aole e kaawale aku kekahi lahui enemi mai Amerika aku ahiki i ka loaa ana aku o kekahi palapala ae. " Ina he mea pono, iio ke keakea ana aku i ke ku-eia o keia mau rula e koi ia aku na lahui enemi apau e hoopaa mai i ko lakou mau inoa ame ko lakou lahui. O kela ame keia lahui enemi'i manaoioia e ku-e ana i kekahi o keia | mau rula e hopuia ana me ka hoohakalia ole. j Ka Pelekane ame Palani Elele i Amenka | WASHINGTON, Aperila hooj makaukau mai la na aupuni o Pelekane ame Palani e liookipa aku no ka hui pu ana o keia aupuni iloko o ke kaua a | ku-e aku ia Kelemania, a ua lioolahaia ae maanei i ka po aku la i hala mo j he mea la he misiona ke haalele aku ana ia Parisa ame Ladana maloko o na j la kakaikahi a holo mai no keia kula- | nakauhale no ke kukakuka ana me ka | Peresidena Wilson ame kona Aha Ku- | hina ma na mea e pili ana i na keehinahana maikai loa e hanaia aku ai no hoohui ana i na pualikoa ame «a mokukaua a na lahui e a kaua -aku i ka enemi. Ua hoomaopopo pu ia o na pilikia a mau hemahēma pakahi o na aupuni hui kekahi e noonoo pu ia ana, a pela hoi me na hana apau e alu like ai ka hana ana.

Kukala Kaua o Cuba ia Kelemania HAVANA, C'uba, Apei'ila B—He8 —He kaua o ku e ana ia Kelemania ka i kukalaia ae ma ka la aku la i nehinei e ka ahaolelo o Cuba, i kulike me ke noi 'i waihoia ae i ka poe kaukanawai o Cuba ma ka Poalima e ka Peresidena Me'noeal. . 0 na noonoo ana maluna o ka olelo hooholo e kukala ana he kulana o ke ano kaua ke ku ana ka i laweia a noonoo e ke Senate ma ke kakahiaka onehinei, ua lokahi na hoa ma ke kakoo ana i ka olelo hooholo ma ka manawa o ke koho ana. Ma ka po aku la i liala, mamuli o ka hooholo ana a ka Aliaol<#lo, ua kakauinoa iho la ka reresidena Menoeal i ke kanawai e kauoha ana i na luna aupuni o ka oihana kaua Moana o Cuba e hopu a paa i na mokuahi Kelemania eha e ku ana maloko o ke awa o Havana mai ka mahina mai 0 Augate, 1914, kalii a lakou o ka imi ana mai i puuhonua e pakele ai mai na mokukaua mai o na aupuni hui. O keia mau moku oia ka Bavaria o 2400 tona, ka Adelheid o 1767 tona, ke Kydonia o 1542 tona ame ka Olivant o 2450 tona. E Hui Aku Ana o Auseturia me Kelemania a Kaua Mai i Keia Aupuni LONDON, Apeiila B—l kulike ai me ka lono mai Vienna mai, a i loaa mai hoi ma ke alahele ae o Amsterdam, ua lawe ae la ka ke aupuni o HunegariaAuseturia i ke keehinahana mua loa o ka hookaawale-ana i ka noho aloha ana me Amerika. Ma ka la i nehinei ua ho.gmakaukauia na palapala ae hookuu no na hoa o ke kuliina Amerika ma ke keena o ke kuhina o ko na aina e a haawiia aku no ko laou laweia aku. -Aohe e kala ke kuhina Amerika Penfield i haalele ilio ai ia Vienna, a i keia manawa aia oia ma kona alahele no Amerika.

Ma k;i ]ouo kelekalapa i loaa ae i ka Kxcliango Telegram mai ka Hague mai im lioakakaia malaila ka mea a kona meakakau ma ke kapitala i hoike ae al e ukali pu mai ana o Bulgaria ame Tureke maliope o Ausetuvia a ua haawi ae laua i na palapala liookuu i na kuhina Amerika ame iia kanaka malalo o laua mii K6natinopela ame Sofia. E Hoopau i ka Noho Moi Ana o ke Kaiser Alaila Kamailio no ka Maluhia PETROGRAD, Aperila 7—Ua hoolaliaia ae e ke kuhina liookolokolo Kemsky, o ka aha kuhina hou. kekahi manao e olelo ana ina e hoohalike mai ana na Kelemania me ka na Eukini i hana ai ma o ka hoopau ana i ka emepera mai ka noho.moi ae, "malia e hiki ana paha ia makou ke kukakuka aku no ka maluhia me Kelemania." Kauohaia e H(ste Mai ke Ike i ka Mokuluu SAN FEANCISCO, Aperila 9—Ua kauohaia aku na moku apau maluna o ka Moana Pakipika i nei manawa e hoike mai ma ke kelekalapa uweaole, e 'like me ka hikiwawe e hiki ana ke ike aku i kekahi hiohiona e lioohuoiia ai, o ka oi aku no kekahi mea i kulike me ka mokuluu. Me he Mea la e Ku-e aku Ana o Brp,*il ame Perii ia Kelemania 5 " WASHINGTON, Aperila 9—o ke komo pu ana .ae o kekahi mau lahui lehuleliu o Amerika Hema iloko o ke kaua ku-e ia Kelemania maloko o kekahi manawa pokole ka mea e nanaia afcu liei, jme he mea la iloko o keia puie no, elike me ka hoakaka a na luna aupuni o ke keena ka poe e nana aka nei me ke akahele loa no ia hopena. Ua nanaia aku ma ke ano ihe mea oiaio loa ia no Brazil ua piha loa ia aupuni i ka huhu no ka hoopiholoia ana 0 ka mokuahi Brazil ame ke piholo an?t a make kekahi heluna o kona kolu e ka mokuluu Kelemania i ka pule i hala, o hui pu mai ana ia me Amerika Huipuia 1 keia pule. O na luna aupuni o ke keena aupuni kekahi i hoakaka ae ma ka po i hala o ka mikini hoohalua i hoolalaia ai e na Kelemania maloko o Mekiko no ke

kaua ana mai i keia aupuni, ua hoopuhiliia, «a ma. ka manao -waleia ua nele loa ka hiki ke hookeleia ia hana me ka hoiopono. Ma ka lono kelekalapa mai Peru mai, i hoikeia mai ai ka manao o na nupepa o Peru oia hoi. he mea pono i na aupuni o Amerika Hema e apono i ka manao hooko o Anaenka no iea hui ana a kaua like aku ia Kelemania. He TTTrvt-irwraflTftairay<* ELaukani i paapio WASHINGTON, Aperila 11—Ua nanaia aku ma ke ano h'e aaea oiaio loa e nei ; ka hui pu ana mai o na pualikoa 0 Brazil, 6uatemala, Peru ame Panama me na pualikoa o Amerika no ke kaua ana aku ia Kelemania. Me he mea la o Mekiko ame Ohile. na ku a^ 1 ka wa, O keia ka mea i manaoio ia e hanaia mai ana Mawaena iho o na luna aupuni o ke keena aupuni, mahope o ka loaa ana mai o ka lono mai na Repuhalika Latina mai o Amerika Heaaa ma ka po aku la i hala. ' Ua hoikeia mai ianei mai Rio Janeiro mai mahope o ka malamaia ana o kekahi ahakukakuka loihi e ka aha kuhina, ua hooholoia e ia aha kuhina ka hoopau ana i ka launa aloha ana o ia aupuni me Kelemania, a ua hanaia ka hana e haawi aku ana i ka Brazil mau hana a pau maloko o Kelemania maluna o ke kuhina o Switzerland.

Ua hoakakaia maloko o ka lono kelemai ke kulanakauhale mai o Guatemala ma ka po nei ke kukalaia ana ae o ke kanāwai koa malaila, ma* hope iho o ka ulu anar ae o na haunaele ma na palena aina o Mekiko ame ''San Salvador. O ka mea i manaoioia jua hooaiaalaia ae keia haunaele e na kiu Kelemania ka poe i ikeia nalaila |"&hi i ihoeueu haunaele ai no kekahi manawa i hala ae nei, ma kela mahelē o ka lionua. Paa he Mokukuna i ka Hopuia SAN DIEGO, Aperila 21—O ka Amerika »au poka mua i ki ai no ke kaua ua kiia aku e kekahi mau moku topido Amerika elua mawaho aku o ke kapal:ai Paleipika. Ma ka po i hala ka loaa '«W..pAinO;.fcas}ono iauei e pili ana i keJja,,ki;:anai me ka.hoike pu e olelo ana jUa olUQft, o kekahi mokukuna i !piha.i r qa poka; na na koa Mekiko kipi, :e t-opjd(Q-elua i hoonohoia ai k<eia awa» Elima mau poka i kiia . nft>ke .aua aku i ke kapena e <haawima ia ; manawa ua hoao na kanaka p ka;mokukuna e hoopa-hu i ka moku; aole : nae i holopono ia hana mamuli ,>o ka hoopuhiliia ana e na luina Amerika ahiki i ka paa ana o ka moku ika-'hopuia me koua ukana a pau. - He Hau«Kl a Oi Mau Ola i Make Pennpylvania, Aperila 11 ,haneri ame Wauylimahana, lie lehulehu wale mawaeua, >0 lakou he poe. wahine me na Haikamahine i make i ka wa i pa-huia fti a nahaha ka halehana poka nui maapei: i nehinei. Hookahl haneri ame iwakalua-kuma-fliakahi mau limahana i hoehaia, oi aku a emi mai ka eha, ua oi aku mamua o ka haneri i-a ka «amao 0 kahi i kiola ia ai ko lakou mau kino i eleele i ka maloko 0 na walii like ole o ka Pa e hoopuni mai ana i ka halehana. He kanakolu kaukani poka iloleo o ka halehane raa ka manawa 0 ke pa-hu ia ana, 0 ke kumu i pa -hu ai he o ia mau ka pohihihi 0 ia ninau i nei »anawa, oiai nae eia no na luna aupuni ke huli nei me ka hooikaika ana e loaa ke kumu ina paha he ulia a i ole 0 kekahi no paha o na hana hoohalua a na Ke lemania, elike me ka mea i hana.a aku i na halēhana poka ma kahi kokoke ! Nu loka i k e kau mehana i naia. Hc eieolu haneri ka hoioa a pau o na " maha " a mal « k » o kela hale hana i ka " a 1 oi - Na ka hui hana iako kaua Eddyetone ia halehana a i toohana, a e ke kapilaua Eukini, elike. me ka ho.ke a na lunanui o i'a hui i nehiOiai aohe lono maopopo i hiki e loaa ™ ai 1 nehinei ' "»'<= i wanaoio ia he ke'a ma ke ano ulia. Makemake o Rusawela e Alakai i Ke kahi Pualikoa Nui lloko o Palam NEW YORK, Maraki,27— J puAliikOa »U, „ ,00,000 kanaka n,a kahi o puahkoa „ 22,000, ke kukulu kokeia a. ana malalo o ka hoomalu ana a ke Konela Ru>awela, elike me na l ono »ia,o 1 h,ki ke hilinaiia aku i l ooa mai •ane, Lehulehu wale o na kanaka waiZ' m " ia .. k , kokua ana mai i ka ohi ana i „a koa »0 ke,a mahele koa elike ka „ui me a heluna , makemakeia, a ma ka o, elo Ua haaw ' ma ' 0 Mr. Huaawela i kona ae 1 ka lakou noi. | A obe 0 Rusaw e Ia i kamailio ma ka Po , hala ma ka mea e pi ii a „ a . Pm 0 kana pualikoa e alakai ai, aohe -o ho, . ka h.na e pili ana i ke k uku |u ' "a pualikoa malalo hoomalu ana. Ke k„i „ ei oia # »ai 0 kona komiaina mai ke keen» kaua mai ma p e l a hll f * k ® Uoha no kon a ki|kulu a na ae i pualikoa nui. ae 1

Ua manaoio ia e ka lehulehu ma o a ninanei o ko Rusawela manao e kukuluia ae i pualikoa o 100,000 kanaka a e laweia aku ia mau koa a hoopue aku i Palani elike me ka hikiwawe » ko lakou a'oia ana a lawe ia ana aku me ka awiwi ahiki i ka pau pono ans\ 0 ia hana. Ma ke emi loa he hapa o ka pualikoa e kukuluia ae ana, mai mai ka poe e hana nei i keia ni;inawa maloko o ka puali Toreign Legion a i ole me kekahi o na regimana lehulehu o na pualikoa Canadian, na regimana a na kanaka Amerika i komo aku ai. Ma ka oleloia o ke emi loa he kanalima kaukani mau makaainana Amerika e kaua mai la i nei manawa malalo o 'M hae Pelekane eame* Palani maluna u na kahua kaua ma ka hapa Ttomohana. He hapa o keia poe £oa kahiko ke laweia mai ana no ka hoopuipui ana no 1 na koa hou e ohiia ana no ka Rusawel.4 pualikoa. O na launa a kukaiolelo ana no keia hana ma ka oleloia, eia ke hanaia mai nei i nei manawa no ka hookuuia mai o kekahi poe koa lehul'ehu* Amerika mai ka Foreign Legion mai. O kahi e hoakoakoaia ai na pualikoa holookoa e ikeia nna ia maloko o Ene lani a i ole maloko o Palani, a ma ku oleloia, o ka hoouna ana a i ole halihali ana, aku i na pualikoa nui no i:t mau wahi me ka maunaia o ko lakou mau ola ua hanaia ka hana e hoalo ae ai ia poino. Hakalia wale no a loaa mai ke komisina o Mr. Rusawela o kona hoomaka koke aku no ia i ka ohi ana i mau koa maanei ,oiai nae o ka heluna o ka poe i noi mai no ko lakou ohiia jje nui hewahewa, a i kulike ai me ka lono oiaio i hoikeia mai e kekahi mau luua anpuni, he liilii loa ka rumi e loaa ana iio ka poe komo hou. He Umi kumamakalii Kaukani Koa Kelemania i Paa he Mau Paahao LADANA, Aperila,ll —Ma ka la aku la i nehinei i ike maopopo loa iu aku ai ka hahana o ka luku ana o ke kau.i a na Pelekane ma na kahua kaua ma ka hapa komohana* i ka wa i hoolaha ia ae ai ka hoike a ke ku'hina kaua o olelo ana mai ka hoomakaia ana mai o ke kaua nui a na Pelekane ma ka apana e pili ana i Arras ahiki ia la ua oi aku mamua o umi-k\imamakahi kaukani koa Kelemania i paa pio i na koa o Kenerala Haig. O .ka mamao o kahi a na koa Peleka,ne i kai aku ai ma ka hikina aku o Arras, kahi i make ai na koa Pelekane he h-hulehu wale iloko o na la pouli o Ue kaua mahope iho o ke kaua koko nuj ma ka muli\yai Maine, ua konio loa aku la ahiki i Monehy le Prex, aneane eono mile ma ka hikina aku o Arras, a nia ka lono hope loa i loaa mai ke hoomau la no ka nee ana imua. Ua hoakeaia ae e kela kauu konu mau palena, a ma ka la i nehinei, mni Lens mai, he umi mile ma ka akau aku 0 Arras ; ahiki i San Quentin, he kanaha ,mile ma ka hikina hema aku o kelu kulanakauhale ka loa o kahi i hoouka ia ai ke 'kaua. E hiki ana no e loaa kekahi iko no ke koikoi o ko na Kelemania poino n na Pelekane e kaua mai la ke nuna iho ma ka hoike o ke kaua ma ka apana o Arras he mau kaukani koa Kelemaniu 1 layveia he mau pio a he kanaha muu pukuniahi nunui, na pu a na Kelemani t i mau mai ai no ke alai ana mai i ke kai ana aku a na koa Pelekane imua. O na pualikoa Canadians, i hoonolio ia ai e kiai i na wahi -kiekie o Arraa mai ka manawa mai o ke kamaaliw.ihine Pats kaulana i lawe ai i ka hae o ke aupuni o Canada i ke kahua kaua o ke komohana ma ka lono i hoikeia m ti aia lakou maluna o na kiekie, me ka hanaia o kekahi hana kamahao loa e lakou. La okiokiia e lakou na pa uwea ooi i ai e "a Kelemania no ke .1,,i »na mai i a lakou, a no ka hoopakelo ana lioi i ke kualapa Vinny, a ua iiln "wi ia kiekie ano nni ia lakou, a m „! '» «'«'hi aku e lioomaluia ai na l„a lanaiiu e ka iakou mau pukuaiahi, t,e ">»u lua lanahu i paaia e na Kelemaniu no ka Ulo aM aku ° "» wah, i lioonele loa ia ai n. I'el,arae ila Pa'nni i ka lanahu. He nui na palapala pa'ihakahako i lne hele la ae iwaena o na limahana o ke " l hale oihana oke kulanakauhale nei, „„ ke kakauinoa ana aku o na limahana, malaiō o ia mau palako "l' k° ' akOU maU makah 'W. ko lakou kulana makaukau a makau- ' ° le P Qha « a ka oihana koa, ame oihana kaua moana. No ke kaua paha hoi, me ka pii o na ° ' 1 keia manawa, i hooholo ae ai k. papa o na lunakiai o ke Kulaaakauml \ " a 0 "»"»•<"» nei, e hookeen Ua ?! u" Ukl ' hana ° man bZZ v ' mai ka e " ma da,a k « haahaa o ka mahina ahiki i k« iwakalua kumamaliaaa- dala.