Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 16, 20 April 1917 — HE MOOLELO KAAO NO GANEMA KE KEIKI A ABOU A I OLE KE KAUWA A KE ALOHA [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO GANEMA KE KEIKI A ABOU A I OLE KE KAUWA A KE ALOHA

Hc hu.hiona manaonao loa ka mea i hanaia maluna o na wahine elua me ko laua mau waiwai apau, mamuli o ka inaina wale mai no o ka Moi Haroun o Bagedada ia Ganema, no kona manao koho hewa ua launa hewa oia me Fetanaba, ka wahine punahele ana. he mea nae hoi a nei mau wahinē liala ole elua i ike ola aku aī i i;e kumu o ko laua hana hoomaewaewa loa ia ana. Mahope o ka huliia ana oloko o ka hale ame na wahi apau e hoopuni mai ana. a nele ka loaa o Ganema ua kauoha pu aku la ka Moi Monammed e wawahi ia ka hale o ka makuahine o Ganema a pela me ka halekupapau i kukuluia ai i«mea hoomanao no ko Ganeiiī': make ana. (iiai na kanaka e hana ana ia hana i kauohaia aku ai, lawe aku la fK.a. ka Moi Mohammed, ia Alekoloma ame kona makuahine no kona halealii, a malaila i palua ia mai ai kana hoehaeha a hoopilikia ana ia laua ma o kona hoakaka ana mai imua o laua i ka mea e hanaia mai ana maluna o laua, elike me ke kauoha a ka Moi Ha-j roun Alraschid. "Ua kauohaia mai au," wahi ana, "e wehe ia ko olua mau aahu a e hoohelewawaeia aku olua me ke olohelohe o ko olua mau kino maluna o na alanui o keia kulanakauhale no ekolu la, i nana mai ai na kanaka apau ia olua, ma ke ano i hoohilahila ia ai olua. he hana a'u e ehaeha loa nei i ka hooko aku ia hana maluna o olua, me ko'u ike ole i ke kumu kupono e hanaia aku ai ia hana ia olua, oiai aohe a olua hewa i hana ai, aka, oiai au he mea hooko kauoha wale no, e kala mai olua ia'u, ke hookoia aku ia hana maluna o olua." Me na waimaka e haloiloi mai ana mn na maka o ka Moi i hoopuka mai ai oia i keia mau olelo, he hoike maopopo no ka ehaeha m k< »na naau ame ka piha i ke aloha no na wahine hewa ole, oiai, aohe liiki iaia ke hoopakele ae i na wahine hewa ōle mamuli o kona lilo ana he moi, a oiai no hoi he oi ae ka o ka Moi Haroun \lraschid i kona. a ina paha oia e hoopakele ana i keia mau wahine mamuli o kona aloha ia laua, a miamuli hoi o kona ike aole 0 laua hewa, e kau mau ana ka inaina o ka Moi Haroun maluna ona a hoopauia mai kona noho moi ana no Damaseko. No ka ehaeha no o kona naau i ka hoohelewawaeia aku o Alekoloma ame kona makuahine me ke olohelohe, kauoha aku la oia e" hanaia mai i mau aahu hululio no laua, a me ia niau aahu laua i lioohelewawaeia aku ai no ekolu la maloko o ke kuianakauhale MOKUNA XII Ma kekahi la ae. no ka 'nooko ana aku i ke kauoha a ka Moi iiarou*i. ua weheweheia ae la na aahu o keia mau wahine a hoaahu :a aku la me ka aahu hululio. Aohe uhi o ko laua mau poo, ua hookuuia ko laua mau lauoho e luhe ma o a maanei o ko laua mau helehelena, a e hiolo ana no hoi maluna o ko laua mau poohiwi, a me na waimaka nunui e hiolo ana ma ko laua mau papalina i hele aku xii laua maluna o na alanui o ke kulanakauhale. Na kekahi alii makai e ukaliia ana e kekahi mau kaūwa i alakai aku ia laua nrtoluna o na alanui, a mamua aku o lakou e hele ana kekahi kanaka a e kalahea mau ana, "E na kanaka, e nana mai j 1 keia mau wahine, o keia iho la ka hoopai a ka Moi Haroun Alrasrhid i kau mai ai maluna o ka poe apau i ku-e aku iaia!" Oiai keia mau wahine e kai heleia ana ma o a maanei, elike me ka makemake o ke 'lii makai, maloko iho o ke kulanakauhale o Daraaseko, ua olohelohe ko laua mau lima ame ko laua mau wawae, a i nalo wale no ka ikeia aku o ko laua mau wahi huna ame ko laua mau kino i ka aahu hululio, a i mea e nalo ai ko laua hilahila e hooluhe mau ana laua i ko laua mau lauoho mamua o ko laua mau maka i ole ai e ikeia mai ko laua mnu helehelena, a no keia hoohaaliaa a hoohilahila loa i hanaia aku maluna o laua ua hiki ole i na kanaka. o ka oi aku i na wahine e nana mai ana ia laua, ke uumi iho ī ko lakou mau waimaka me ka menemene pu. 1 ka wa a na wahine e lohe aku ai i ka leo o ke kanaka e kalaIwa ana ua holo m;ai la lakou a ma na puka aniani, a ma na lanai tttkahi poe. a nana mai mawaena o na peapea, a i ka wa a lakou i 'ike- mai ai i na wahine elua iloko o ka aahu i maa ole i ka aahuia mamua aku. a i ka ui no hoi o ka oiwi o ame ka lamalama i» kona ili. ua uwa ae la lakou me na leo nui e hoike ana i ko lakou menemene me ke aloha pu no laua, oiai na wahine elua e kaalu ae ana ma na puka aniani. < > na kamalii pu kekahi i hoopihaia aku me ka maka'u no ko lakon akahi no a ike mai i nei mau wahine me na aahu kupaianaha i maa ole i ka ikeia e ko. lakou mau niaka mamua aku, a no na makuahine ka uwe hookahi ka u\Ve pu ana me lakou. Aneane e molehulehu loa i ka wa i hoopauia ai keia hoohelewawaeia ana o keia niau wahine ma ka la mua, a hoihoiia aku lu ke kaikuahine ame ka makuahine o Ganema i hoomaewaewaia no ka halealii o ka moi, a hakalia no ia laua a komo aku iloko o ko laua 'naule iho la no la me ka maule, a waiho ana iluna o ka papahele mairuili o ka maloeloe, ka maluhiluhi, ka wela no hoi o ka la ame ka wela o ko laua mau wawae no ka hele \v7lle ana aohe kamaa a po ka la. he hana i maa mau ole ia laua i ka hanaia pela mamua aku. He manawa loihi ko laua waiho a maule ana \namua o ka hoi hou ana mai o ko laua mau noonoo maikai arrte ka ikaika maikai me laua. - i .! () ka Moiwahine o Damaseko ka m.ea i oi loa aku ke aloha no laua. 1 kona wa i lohe aku ai no keia pilikia o keia mau wahine ua hoouna koke mai la oia i kekahi o kana mau kauwa wahine e hele mai a e lawelawe 110 laua, me ka hoao a hooikaika pu e haawi mai i na kokua apau a laua i makemake ai, me ka lawe pu mai i na meaai a pau e hiki ai e hooikaika''Fion' ia ae ko lnua nxau kino, a peia pu me ka waina. nve ka nana ole aku o ka moiwahine i ke kauoha a ka Moi Haroun aole e haawi i kekahi mau meaai ia laua, oiai oia kekahi kauoha paa a ka Moi Haroun Alraschid i ka Moi Mohammed. Ua loaa mai keia mau wahine i na kauwa a ka moiwahine e u waiho ana no me ke kulana nawaliwali loa o ko laua mau kino. me ka nele pu i na noonoo maikai, aohe me ka ikaika kupono nei e loaa ae ai ia laua ka pomaikāi me na meaai ame ka ,waina a lakou o ka lawe pu ana mai. Eia nae, maho'pe o ka lakou lon-<ilomi a opaopa ana i'ko laua mau kino no kekahi manawa loihi, ua hoi hou mai la ka ikaika me laua, a i ka pohala ana ae, alaila pane ae la ka mjakuahine o Gane<nja no ka hoike ana ae i kona mahalo no ka lokomaikai i hanaia iho no laua: "E kuu lede maikai," wahi a kekahi o na kauwa wahine a ka moiwahine. "ua lilo ko olua pilikia i mea hoehaeha loa mai i ko makou iuau noonoo, o ka Moiwahine o Damaseko nei kekahi i ehaeha pu no olua. no ko olua hanaia ana elike me keia, a no kona piha loa i ke aloha no olua ua pale ae oia i ke kauoha a ka Moi Haroun, a ua hoouna miai nei ia makou e hele mai a e haawi aku i na kokua a pau e hiki ana ia makou ke hana aku 110 ko olua pono. " «\ole o ka Moiwahine wale no ka i kaumaha a i piha i ke alohn o ly a () |< a Moikane pu kekahi, aka, oiai ke kauoha ua hoounaia māi ma ona la nana e hooko aku, ua hiki ole iaia ke aio ae mai ka lKx»ko ana aku i ke kauoha." . Alaila noi ae la ka makuahme o Ganema 1 na kauwa ina no k.» lakou hoi hou aku imua o ka mōiwahine e lawe pu aku lakou i ka

laua hoomaikai imi iaia no kana mau hana aloha oiaio i haawi mai ai ia laua, alaila i aku la i ka wahine kauwa i kamailio mai ai iaia i ka i ana aku: "E ka madam, aole i hoike iki mai ka rrfoi ia maua i ka maua hewa i hana ai a i kauoha ia mai ai mamua e hanaia elike me keia; ke maopopo ole nei ia maua ko maua hewa e kupono ai ke kauia ana rna.\ o ka hoopa'i, o ka maua mea nae e ike nei ua hanaia mai maua me kekahi hana hoohaahaa loa i oi ole ae 1 i ko ka ntake, a i emi ole iho hoi i ko na holoholona. "Malia paha ua lohe mahui iki oukou i ko raaua hewa i hoopaiia ai maua e like me keia, a no ia hewa ke noi aku nei maua e oluolu oukou e hoakaka mai; ina no ko maua hewa io aohe a maua hoahewa ana aku i ka Moi Haroun Alraschid, aka hoi, jna he mau hana hoomnewaewa wale no keia me ke kumu kupono ole, o ke Akua no a maua e manaoio a e hilinai nei ko maua hoopakele." "H kuu lede maikai," i pane mai ai ke kauwa a ka moiwahine, "na ko keiki na Ganema i hana i ka hewa, elike me ka maua lohe; aohe ka oia i make, elike me kau i koho wale ai, ke ola mai la no. "Ua hoahewaia oia no kona launa hewa ana me ka wahine punahele loa a ka Moi Hafoun Alraschid, a (piai ua mahuka oia me Ik'a paa ole i ka hopuia e na koa a ka mōi pela i kau ia mai ai keia hoopa'i maluna o olua. "Aohe mea hookahi o Damaseko nei i ahewa ole i ka Moi Haroun no keia hana ino loa ana i hana mai ai maluna o kekahi mau wahine palupalu hewa ole, elike me olua, aka aohe mea hookahi i hiki ke ku-e aku i kana kauoha, no ke kum,u, ua miaka'u na mea apau iaia. "No ka Moi Zinebai, elike me ia au i ike ai, aohe hiki iaia ke ku-e aku i ke kauoha a ka Moi Haroun, no kona maka'u o huhu mai ka Moi Haroun iaia a o kona hoopauia mai no ia mai ka noho moi ana no Damaseko nei. Ma ia ano iho la la ea, aohe mea liiki ia makeu ke hoopakele ae ia olua, o ka hoike wale aku no i ko makou aloha no olua, me ke noi pu aku ia olua e hoomanawanui; elike me ka ehaeha ame ka hilahila i hanaia mai maluna o olua ua 'kau pu iho ia ehaeha me ka hilahila pu mnluna o makou na wahine apau. "Ua maopopo iau ko Ganema mau ano a pau," wahi a ka makuahine o Ganema o ka pane ana aku, "he kanaka opio hoopono loa oia, he maka'u oia i ka hana hewa, 110 ka mea, ua a'o ikaika au iaia i ka poino e loaa ana iaia ke hana oia i lea hewa, a ke paa nei kuu manao aole oia i hana i kekahi hewa, elike me kela i hoopea waleia mai la no nona. "Ua a'o ikaika au iaia e hoolohe a e malama i na kanawai o ka aina, a e nana mau aku hoi i ka moi ma ke ano o kona haku ia. Aof, oia i hana i hewa me ka wiahine punahele aka moi, pela ka paa o kuu m/inao owau ka n:iea kupono e pane aku no ka hewa ole o Ganema. ' "Aole au e hoomau aku i ke ku-e ana, oiai nona au e auamo nei i na ehaeha, a oiai hoi ua maopopo ae nei ia'u ke ola mai la no ka oia. O! e Ganema, kuu keiki, he oiaio anei ko'u lohe ke ola mai la no oe?" "Ina aia oe ke ola rnai la, alaila, aohe a'u kaniuhu a minamina hou ana iho no na waiwai apau a'u i hooliloia aku ai i mea ole, ame.ka nui o na hana hoehaeha a ka Moi o Bagedada e hana mai ana maluna o maua, tia hiki ia'u ke huikala aku iaia no ia mau hana ino a pau ana i hana n>ai ai maluna o'u, oiai na lani ua hookoe mai la no i ke ola o kuu keiki aloha, a e ike hou aku ana no au iaiai i kekahi m,anaw r a e hiki mai ana. "No kuu kaikamahine Uei wale 110 ka'u mea e ehaelia nei; ua lilo kona leo uwe no ka ehaeha ame ka hilahila i mea liōehaeha mai i kuu naau aneane hiki ole iaia ke hoomanawanui, aka nae, ke manao nei au e lilō ana no oia i kaikamahine hoomanawanui elike me ko'u ike no'u iho." ■•'

No keia mau huaolelo a huli mai la o Alekoloma a nana mai la i ka makuahine, a apo mai la i kona a-i a i mfli la; "he'oiaio ia mea au i olelo ae la, e kuii makuahine, e hahai mau aku ank/aU mahope ou me kuu nana ole ae pehea la ka nui o na mea e tffiehaeha mai ana ia'u, a pehea la ka nui o na hana hoopilikia mai ia' kaua 110 ka pono o kuu kaikunane aloha." Me ia ano i noho iho ai ka makuahine ame ke kaikamahine a hookahi hana o ka uwe no kekahi manawla, me ke apo aku a apo mai o kekahi i kekahi. Oiai laua e u noke ana i ka uwe, a oiai no hoi na kauwa wahine a ka moiwahine e noho mai ana no nana me ka liiki ole ia lakou ke uumi iho i ko lakou mau waimaka, a i ko lakou ike ana mai ua ano mao iki ae ka uwe ana a na wahine i hoehaehaia, i mai la ia laua e ai aku i kekahi mau meaai. No ka Jiooko ana~ aku i ka lakou noi ai liilii wiale ae la no ka makuahine o Ganema i kekahi apana berena oolea a pela no hoi me •!vb kaikamaihine. Aohe ono mai la o ka laua ;ai \mamuli o ka nui o ka maluhiluhi ame ka hilahila, ke kaumaha no hoi ame ka minamina i ko laua mau waiwai o ka hao am.e ka wawahiia ana e na lima menemene ole. Ma ke kauoha a ka Moi Haroun Alraschid i ka Moi Mohammed Zinebi, i ekolu la e hoohelewawaeia ai na pilikana o Ganema maloko o na alanui o ke kulanakauhale, nolaila, ma ka lua ae o na la ua hoohelewawae hou ia aku la no keia mau wahine elike no me ko ka la mua. ma ke ano he hoopa'i e hooliilahila ana ia laua, a ua hele no hoi a molehulehu hoopauia ia hoohelewawaeia ana o laua, a elike no me ko laua ano nawaliwali mamuli o ka maopaopa, ka m ; aloeloe, ka mialuhiluhi, ka wela no hoi o na wawae i ka lepo o na alanui i ka la mua pela no i nei la. Ma keia la elua o ko laua hoohele hoomaewaewaia ana maluna 0 na alanui m,a kahi o ka lehau o na hai alanui i na aohe ike | kanaka ia aku, no ka mea, ua lilo na wahine elua i ikeia mai ai e j na kar.dka i ka la mua i mau mea hoehaeha aku i na noonoo ame na maka o lakou, nolaila i ko lakou lohe ana e kai hou ia aku ana no na wahine hala ole maluna o na alanui,, ua hoomamao aku la lakou ma kahi e hiki ole ai ia lakou ke ike hou mai. 0 na kanaka malama halekuai keia, no ko lakou menemene loa 1 ka hanaia o nei mau wahine me he holoholona la, ua ae la lakou i na puka o ko lakou mau halekuai apau, m/e ka hele ole mai e kiei ma. na ipuka a ma na puka aniani. 0 na wlihine hoi oloko o na hale i pili kokoke loa mai i na alanui, nb ko lakou makemake ole e ike hou mai i ka hanaia o na me.i 1 like me ko lakou kama me he holoholona ua hoi aku la lakou a pau ma na rumli mahope loa o ko lakou mau hale. a malaila i noho ai ia la a po. Aole wahi kanaka, wahine a keiki hookahi i ikeia aku maloko 0 na pahale e holoholo a e hana mai ana, he w'ale no na alanui, a ma ia la a ma ke kolu mai o na la, i ka ,sana aku me he m?a la ua haaliele loaia ia kulanakauhale e na kanaka i ka ua mea o ka meha. Ma ka ha mai o na la, oiai ka Moi Mohammed e makemake ana e hooko pono i na kauoha apau a ka Moi Ilaroun Alraschid, konā hoahanau, oiai nae aole oia i apono iki ia mau kauoha kakauha, hoouna aku la oia i ka elele ma o a tvjaanei o ke kulanakauhale e hoolaha aku iwaena o na kanaka. o ki mea a mau mea paha e hookipa a e malama mai ana i ka makuahine ame 'ke kaikuahine o- Ganema, he make wale no ko lakou hoopai, a pela hoi me ka poe e haawi triai ana i ai a i wai; ma ka olelo maopopo ana ae ua hookapu loa ia lakou aole e haawi mai i kekahi kokua liilii i keia mau wahine, a i ole ia. hui pu mai a kamailio me laua. Mahope o ko ka elele kalahea a hoolaha ana aku ma o a maanei i ke kauoha a ka Moi, alaila hookukeia aku la ka makuahine o Ganema a me ke kaikuahine e hele kuewa mai ka halealii aku ma na wahi apau a laua e makemake ai e hele a3<u. la laua no a oili aku noluna o na alanui, a i ka ike ana mai o na kanaka ia laua ua pau aku la lakou i holo, aole no ko lakou maka'u ia laua, aka, he maka'u ko lakou i ke ku mai e nana, o haawi 1 auanei lakou i na kokua oiai ke aloha |iloko jo lakou no laua ua hele a haale iloko o ko lakou mau umauma. 1 ka ike ana aku o keia m,au waliine i hoopilikia wale ia i ka holo'o na kanaka, noonoo iho la laua ua hoowahawahaia paha laua e na kanaka. akahi ko lakou hoomamao ke ike mai ia laua, no ka mea. ua pouli loa laua i ka mea i hoike mua ia aku ai i na kanaka, nolaila, e hoomaopopo ia aole e nele ana ko laua hookahahaia. Ua.pii mahuahua mau aku keia kahaha o laua i ka wa o ka ike

ana aku i ko laua mau hoaloha o na la aku niamua aolie kamailio mai, hoomamUo aku la me he mau eneini la, o na hoaloha 110 nae lakou o ka la le'a a ka ai an\e ka ia o na la mamua aku, a i keia la hoi, ia ike ana mai no ia laua o ka wehe aku ka hoi ia o Uwahi. "Heaha la hoi keia hoomamao o na hoaloha o kauar" i ninau ae ai ka makuahine i ke kaikamahine. "He mau mea anei kaua i loaa i ka ma'ilele? Ua lilo anei keia mau hana hoohilahila ia kaua i kumu ; no ko kaua mau hoaloha e hoowahawaha mai ai ia kaua ? !'K ponp e haalele ia Damaseko nei, no ka mea. aohe hoaloha e loaa ana ia kaua m'aanei, Jke ike pu ae la no kaua la i ka hoomamao o na hoaloha a kaua e manao aku ai e loaa mai ana kekahi ia kaua mai ia lakpu mai. "Xa. ka noho enemi hoi ia. ku ka hookae a hoowaliawaha ana mai, aole hoi kaua i hana aku i kahi mea e poino ai lakou, aole no hoi i l<a mea e hilahila iho ai lakou, o kaua ka i hanaia mai ma kekahi hana hewa ino loa, eia nae, o kaua iho la ka ke hoinoia nlai, ka i no o ka haawi mai hoi i na kokua, elike me ka maikai a kaua i hana aku ai no lakou. "E haalele kaua i keia wahi a mai hoololohe ōe e noho hou iho kaua i hookahi la. i koe; noho _iho auanei kaua loaa ka mea a nei poe e hoohenehene mau mpi ai; e hele kaua i kahi e loaa ai ia kaua ke alohaia mai, malia o loaa kekahi mau hoaloha ia kaua ma ia wahi, loaa ko kaua wahi e noho ai. Me keia manao ikaika e hookiftina mau ae ana iloko o laua o ko laua hoomau aku la no ia i ka hele ana me ka hoomanawanui i ka ehaeha, ka wela a ka la, a ua hele no hoi a uhi ka liula o ke ahiahi, hoea aku la laua i kekahi hale nahaha kahiko kanaka ole e ku ana mawaho loa mai o kekahi wahi kaona, a nie ko laua mau houpo lewalewa i hele aku ai laua a komo iloko o ua hale la, a malaila i u hoaumoe ai ma ia po. He lahuikanaka oluolu a piha aloha ke noho ana maloko o ia kulanakauhale. 1 ka ike ana mai o kekahi o ia poe ia laua, o ka hele mai la no ia a hui me laua, a i ka lohe ana aku i ko laua mau pilikia, alaila, hoi'hou aku la iloko o ke kulanakauhale e kii i mau wahi meaai na laua a hoi hou mai ana, i ka wa poeleele loa keia e ike oleia mai ai me kekahi mau meaai, a hakalia no a waiho o kona huli aku la no ia hoi, no kona mjtika'u o ikeia mai a make hoi oia no ka hoolohe ole i ke kauoha a ka Moi. MOKUNA XIII

I ka ame ke kaikuahine o Ganema i hookukeia aku ai e hele kuewa mai ka halealii aku, hookuu aku la ka Moi Zinebi i ka mannku me ka leka i hoopaaia malalo ae o ka eheu, i loaa koke aku ai i ka Moi Haroun Alraschid ka ike no na mea apau i hanaia, a i maopopo ai hoi iaia ua hooko ponoia kana kauoha. Mahope iho o ka*loaa ana aku o keia leka i ka Moi llaroun Alraschid ua hookuuia mai la ka m/anuku i laweia aku ai e ka elele i Bagedacfa me kekahi leka, a maloko o ia leka e kauoha hou maj ana ka Moi līaroun i ka Moi Zinebi e kipaku loa aku i ka makuahine ame ke kaikuahine o Ganema mai Damaseko aku, he hana a ka Moi Zinebi i ehaeha loa ai, aka, o kona hoolohe ole i ke kauoha he hoopai koikoi ke kauia mai ana maluna ona. Nolaila, o kona kauoha aku la no ia i kona mau kanaka e hele e huli i na wahine a ka Moi i inain; ai a e hookuke loa aku ia laua mailoko aku o ke kulanakauhale o Damaseko. Ua haawiia aku ke kauoha e ke 'lii i na kanaka i hoounaia ai e hele e huli i na wahine, ina 110 ko laua loaa aku, alaila, ukali pu aku me laua no ekolu la ahiki i ko laua kaawale loa ana miai ke kulanakauhale aku, me ko laua papa ikaika pu ia aku aole e hoi hou mai ihope. Ua ioaa aku no ka makuahine ame ke kaikamahine i na kanaka i hoounaia ai iloko o ka hale nahaha a laua o ka u hoau moe ana i ka i po mamua iho, a ia loaa ana aku, alaila hoakaka aku la laua i ka j hana i hoounaia aku ai laua e ke; 'lii. Ua papaia aku keia mau kanaka aole e haawi i kekahi mau I meaai ia laua, aole no hoi e kamailio aku keia mau wahine i kekahi j poe e aku, aole hoi e ae aku i kekahi poe e haawi mai i kekahi kokua ia laua ma ka aahu a meiu mea kupono e ae, l, Eia nae, o na kanaka i hoounaia ai e kipaku loa i keia mau wahine P aole i like ko laua manao me ko ke 'lii, aole laua i hooko i ka ke 'lii kauoha. 1 ko laua manawa i ike ai iko laua mau pilikia haawi ma-lu aku la i kekahi mau apana dala, i hiki ai e loaa i mau m(eaai na laua ma ke ala, a mawaho ae o ke dala ua haawi pu aku la i eke na kela ame keia mea pakahi o laua, i wahi e waiho ai ka laua mau meaai. Me keia ano hoomaewaewa laua o ke kaiia ana aku me he mau lawehala la ahiki i ka hoea ana aku i ke kulanakauhale mua m*ii Damaseko aku. Ika ike ana mai ona wahine oia wahi kulanakauhale uuku, elike paha me Waianae a i ole Waialua ae nei, ia laui iloko o ko laua kulana nawaliwali a ilihune # maopopo ke nanaia m-ai, momoku mai la lakou a hoopuni ae la ia laua me ka hiki ole ia lakou ke uumi i na manao aloha. He mjau wahine ui laua i ka lakou nana mai, a he mau wahine no hoi o kekahi kulana kiekie, eia nae, he aahu ko laua i kupono ole no laua e aahu ai, alaila ninau mai la lakou ia laua mai hea aku la laua. a no keaha la laua i aaliu ai i ka lole i kupono ole no laua e aahu ai. •Ma kahi o ko laua pane aku no ka lakou mau ninau o ko laua ' mau waimaka nuinui e hiolo mla ko laua mau papalina' ka haina. I Ua lilo ko laua mau waimaka i mau mea hoala aku i na manao pa- ' haohao iloko o ia poe, a no ko laua lioomau loa i ka uwe, ua komohia aku la ke aloha iloko o ia poe a hookahi ka helelei like ana o na waimaka. I ka mao ana ae nae o ia mau kipona ikiiki loa, alaila hoakakn aku la ka makuahine i na mea apau i hanaia mtii no laua, a o ka 1 hoopai i kauia mai maluna o laua, oia ko laua hookukeia ana mai e hele kuewa i ke ala me ka waimaka, a iloko hoi o ka aahu i aneane like aku mfe ko na holoholona. Auwe! aole hookahi o ia poe i nele ke aloha ia minuke no laun, a elike me ka hiki ia lakou ke hoomama mai i ko laua mau kaumaha, ua hanaia mai ia hana mte ka puuwai aloha oiaio, a ua haawiia mai no hoi na kokua ame na mea maikai a lakou e ike ana no ko laua mau pono. j Ma keia wahi i loaa mai ai i mau aahu kupono no laua, a kio-! laia aku na aahu hululio mau'au'a a laua o ka aahu ana no elua | pule a oi, a ua loaa pu mai no hoi he mau paa karr,aa no laua e paa ai ko laua mau wawae, ame kekahi mau uhi e paa ai ko laua mau poo, i kiwalao ole hoi ko laua mau lauolio. i , . Mahope o ka loaa apa mai o .keia mau lako hou ia laua, haawi i aku la laua 1 nja hoomaikai ia lakou, a hoomau aku la ka laua hele I ana no ke kulanakauhale o Aleppo, me ka hoomaha liilii ana ia wjahi aku a ia wahi aku, no ka mea, he loa ke alahele mamua o ka hoea ; ana aku ilaila. E makaala mau ana laua i kela ame keia po a laua e hoaumoe ai aole e moe ma na wahi e ae, aka, ma ka puka o na hale halawai Mahomeda, oiai, ua maopopo laua he waiho mau ia he moena ma ka puka, a ma.na wahi ku ole ia e na halepule Mahomeda, e ho;aumoe ana laua maloko o na hale hookipa i maa mau i ka noho ia e ka poe malihini kaahele; aohp o laua pilikia i ka uku hoolimalimia; o. ka h.ale, ka mea, ua loaa mai ka laua mau wahi kēnikeni mai ka, poe. rrtai i aloha ia laua, a me ia mau wahi kenikeni laua e ukn aki/ ai. . .. ; No ka laua mau wahi meaai aolie olelo ana, no ka m'ea, ua piha ka laua mau wahi eke i na meaai mai ka poe kokua mai, ma keia ala a laua e hele nei he nui ka ai ma ia mau wahi i hoolakoia no ka poe kaahele e noi aku ana i kamaaina no ia mau mea. He mau pule i hala ia laua ma keia hele ana mamua o ko laua hoea ana aku i ke kulanakauhale o Aleppo; aole laua i noho liuliu I loa malaila, a i ka loaa ana o ka maha ame ka ikaika ia laua, hoomau aku la ka laua hele ana no ka Muliwai Euperate ka pahuhopu. ' Ika hoea ana aku a laua ilaila ua hoomaha iki hookahi la, alaihi 1 a'e aku la ma kela aoao o ka Muliwai a kamoe aku la ka hele ana noloko o ka mokuaina o Mesopotamia, me ka hoomaha liilii ana ma kela a ma keia wahi, ahiki i ko laua hoea ana i ke kulahakauhale o I Mosulo, he kulanakāuhale ia aia iloko loa o ka aina. (Aole i pau).