Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 19, 11 May 1917 — E KAKOOIA NA MOHO I IKEIA KO LAKOU KUPONO MAOLI [ARTICLE]

E KAKOOIA NA MOHO I IKEIA KO LAKOU KUPONO MAOLI

M» ka Lakuku kalaiainu o hooukaia mai nei iloko o keia mau la, e nee nei, r- koho baloka wae moho, e hoea mai ana ma ka la 19 o keia mahina, no r.r; luna oihana o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei, ua nui a lehulehu • ale na moho. e alualu nei no ko lakou waeia mai, a no ke koho maoli ia mai j aka, ma keia koho baloka; aia iwaena o lakou, kekahL poe e hooliewahewa ■le ai kakou. i ko lakou mau kulana kupono maoli. ma o na oihana a lakou i i;,wrla.we ai. mamua o ko lakou ku ana mai, a alualu i na kulana oihana, no na haTia ka iehulehu. Kia maena o ka poe hou. e holo moho nei, he heluna nui o lakou, i hiki ke LHinaiia aku. no ko lakou niau ano kupono he nui; aole hoi he olelo ana no ). a j»oe e paa nei i ka lakou mau oihana pakahi iloko o ke aupuni Kulanakauhale a Kalana. ua ike ka lehulehu ia mau mea; he poe kekahi o lakou i loaa <ie eku na mahalu ana a ka lehulehu, a he poe hoi kekahj, i loaa ole he mau ] <-><->balahala ana ma ka aoao o na mana koho. Mai ka loaa aua o k?i hooponopono aupuni kulanakauhale ia kakou, a hoea mai i keia manawa, aia he mau moho e alualu hou nei no ke kohoia mai, i ;: .v. iawe i na hana o ka lehulehū, me ka hoopono, ka maemae ame ka mahalo -■ui ia. a ke ku mau mai nei ka moolelo o ka lakou mau hana, i kiahoomanao «• na mana koho o keia kulanakauhale, aole wale no iīoko o keia kau haw.» kalaiaina. aka iloko no o na kau ae nei i hqla, a n?i moho e paio ana me . ī ahana maluna o ke kahua akea o ke kalaiaina. 0 kekahi o na ninau ano nui a kakovj e hoala mai ai i keia la ma ka wae a ae. ame ke koho ana aku i ka kakou mau moho, e pono ai e haawiia na ana: o ia no ke ano o ka kakou koho ana; he ninau paakiki e hiki ole ai hooholoia me ka maalahi, mamuli o ke kulana kupono, a makaukau o na t oho e alualu nei i kekahi mau kulana oihana. l'a hala na la a ka hapanui o na mana koho, i nana aku ai ma na aoao īlaiaīna; ua hala hoi na la o ka nana ana aku ma ka ili ame kekahi mau hooipmio e ae ma ka aoao o na moho; eia kakou ke nana nei, maluna o ka hopena maikai e oili mai ana, ma o na kanaka a kakou i hoonoho aku ai, ma na oihana pili i ko ka lehulehu pono. 1 koho nau ia o David Kalauokalani i kakauolelo kulanakauhale no keaha? .\<vle mamuli o kona keiki Hawaii ana, aole no mamuli o kona lilo ana he Re-7-uhalika; aka o oukou no e na mana koho o keia kulanakauhale, na hoike oiaio k.a. mamuli mai no ia o ke ano o kona lawelawe ana i na hana oloko o kona keena; a ma kekahl olelo maoli ana ae hoi, ua haawi aku na Hawaii, na haole, ra Repubalika ame na Demokarata, i na kakoo piha ana iaia, e hooia aku ana i ko lakou mau manao mahalo, uo kona malama ana i ka maemae, ka ihiihi ame ka pololei o na hana oloko o ke keena i noho mana aku ai oia. Nokeaha mai hoi i paa mau ai o James Bicknell i ke kulana lunahooia no ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei? Aole ia miamuli o ke keokeo ana <• kooa ili. a ma ke ano paha o kona aoao kalaiaina, aka mamuli o ke ano o kana liaaa; e kapaeia ae anei keia mau luna oihana i ike maoli ia ko laua makauiau. a i haawiīa aku ai no hoi na kakoo, ana ia laua o na kau lehulehu ae nei i ala. aamuli oka makemake ana; e onou aku i-ko kakou mau hoaloha, ma ia nau wahī? Elike me ka makou i olelo mua ae nei, aia no he mau moho kupono, a mal ankau e alualu nei e waeia ae, a e kohoia no kekahi mau kulana oihana, iwaena o ia mau kulana oihana, o ke kulana kakauolele ame ke kulana lunahooia k.-kahi. e kapaeia anei keia mau kanaka, me ko kakou maopopo loa no i ko mau hookupono ana, ma na ano apau, no na oihana pakahi a laua e paa nei, n i haaheo ai hoi ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei no laua? O ke kalaiaina naauao, elike me ka kakou i makee mau ai i kela ane keia manawa, o ia no ka haawi piha ana aku i na kakoo ana i na kanaka, i loaa he mau hoohalahala ana mai ia kakou aku, aole no ke ku-e ana aku i na moho e alualu nei i kela mau kulana, mawaho ae o na moho mua, e holo hou nei. no ke kohoia mai; aka no kela manao makee mau iloko o kakou, na ka hemahema. a na ka hewa hoi o ka hana, e kono mai .ia kakou e kapae ae i kekahi mea mai ke kulana mai ana e paa ana. Ma kahi o na hemahema maoli a kakou i ike aku ai, i ka lawelaweia ana o na hana o ka lehulehu, ma ke kulana hoohemahema maoli, ka makaala ole, lea h<K>pilimeaai. a mau hana e ae i kaokōa loa, mai ,ka na mana koho i upu r kn xi e hanaia mai pela, he kuleana nui ko ka lehulehu o na mana koho baloi, e kapae ae aī ia lakou, mai na kulana a ka poe o ia ano e paa nei i keia -a. a hoonoho aku i ka poe ā lakou i manaoio ai, e kaokoa ae ka lawelaweia a o na hana o ia man kulana, mai ko keia manawa ae. He mea oiaio, ua haawi laula mai ke kanawai i ke kuleana i kela ame keia wa iloko o na aoao kalaiaina kuloko o kakou, e holo oia i moho no kana kulana . manao ai. aole a makou mau ku-e ana ma ia mea| o ka makou wale no e a'o iku nei i na mana koho noonoo akea a iaulike, he koho naauao, ka hoomau kou ana aku i ka poe i ikeia ko lakou kupono, - aole hoi e koho ku-e aku ia lalou, mamuli o ka ili. a ano e ae paha.