Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 20, 18 May 1917 — WAIHOIA AE KA HOIKE KOMITE IMUA O KA AHA Hoihoi ke Komite o na Kula Kamehameha i ka Hoike i ka Lunakanawai Ashford HOOILI KE KOMITE I NA AHEWA ANA I NA KUMU Manao Kela Komite ua Haahaa Loa ke Kulana o ke Kula Kamehameha i Keia wa [ARTICLE]

WAIHOIA AE KA HOIKE KOMITE IMUA O KA AHA

Hoihoi ke Komite o na Kula Kamehameha i ka Hoike i ka Lunakanawai Ashford

HOOILI KE KOMITE I NA AHEWA ANA I NA KUMU

Manao Kela Komite ua Haahaa Loa ke Kulana o ke Kula Kamehameha i Keia wa

.\f:th<»pe ilio o ka huli ame ka noii j,mio ana i ke ano o ke a'oia ana o na Kula o Kamehameha, ma kela ame keia . i pjli aku i kela kula, i waiho :ii ke komite i kohoia ai e ka Lunak::nawai Ashford i kana hoike, imua o k:i aha ,e- hooili ana i na ahewa ana, iio ke kulana neehope o ke kula maluna i. ke kumupoo ame kona mau kokua aku, (> na lala o kela komite o ke kohoia ana e ka Lunakanawai Ashford, oia o D. 1.. Withington, Mrs. Emma Nakuina ame Joseph I.ightfoot, & o kahi wale no a k«* komite i mahalo ai, no na mea e pili ana i ke kula o na keikikane, o ia no na ike haua e a'o ia ana ia lakou. Ma ka manao o kela lfdmite, ua kupono ole ke Poo Kumii Bostwick, e paa i ke kulana poo no kela kula, a pela livi ka makaukau ole 0 kekahi mau kumukula e ae, iha kft lakou mau iaauina *» a.'o ana i na keiki. Xo na haawina e a'oia ana maloko f» ke kuln, ua hoike ae kela komite, i ka haahaa loa a i ka haule hope hoi, a ma ke ano nui, aole he a'o pono ia, i ke ano o ke kamailio ana i ka olelo Keritania, i na meahelu ame kekahi mau iiaawina e ae. No na mea e pill ana i ka paikau, »• hoakaka ana ka hoike a ke komite, i ka mahalo ame ke apono i kela mae pono e a'oia i na keiki, aka ua nni loa nae ka manawa i hoopauia ma ka |»aikau ana, e noonoo ole ia ai kekahi mau hana e ae e pono ai na keiki, a ma ka manao o ke komite, aole e lilo ka paikau i hana ano nui maloko o ke kula. Xo na mea e pili ana i na keiki i hoohuoiia no ka ma'i akepau, ua mahalo ke komite i ke ano b ka malamaia ana, ua mahalo pu no hoi i ke ano o ka malamaia ana o na meaai ame ke ano • > ka hanai ana i na keiki, o ka oi loa akn nae o ka mahalo o ke komite, ma kula no ia o na kaikamahine, ma na nif:i e pili ana i ke ano o ka malama ana i ka rumi aina, ame na meaai, he iioomaopopo pono ia ka nui o na meaai, :<me ka lilo, no kela ame keia ai ana, }.•> hana hoi a ke komite i manaoio ai, «• kekahi kela o na mea ano nui loa iloko o ke ola ana o na keiki o Kamehameha. e pono ai e loaa mai ka ike ame ]>a makaukau. Xo na hana apau e pili ana i ke kula o na kaikamahine, he hookahi wale no mea ano nui a ke komite i ike, o ia no k:t manao mahalo, aia ka manao makeQ i!i»ko o na kumu no na haumana, a ua f īpili aku hoi ka manao o na haumana i ka lakou mau kumu; o ka hoohalahala u ale no a ke komite, o ia ke a'o ole ia na kaikamahine i kekalii loina hoomakaukau ia lakou iho, iloko o ka manawa 0 kn pauahi; he mea ia e hoopakeleia ae <i na kaikamahine, ke hoea mai i ka v. a o ka poino. / No ke kula hoi o na keiki liilii, ua iike no ka mahalo o ke komite i na ' "uhana ana maloko o kela kula, me Ke kula o na kaikamahine. No ke kula hoi o na keikikane, ma na mea e pili ana i na haawina, o ka uwa a ke komite i ike, o ia no ka haaiiaa loa o ka makaukau i ka olelo Beri'ania ame na meahelu. Aia no he hoo:kaika ana ma ka aoao o na kumu i liaawiia aku ke a'o ana na keia mau iiaawina, o ka mea' nae a ke komite i hoomaopopo o ia no ka nana wale ana no o kela mau kumu i ko lakou manawa »- noho a 'o ai maloko o kela kula, a i ka ]«au ana no, huli hoi aku no ko lakou inau home. Ma ke ano nui o na mea a ke komite 1 ike ai e piii ana i ka olelo Beritania,

he pupuka maoli no ke ano o ka namu ame ke kakau ana a na keiki, a oiai, aole no ke komUe i maha\o i ke ano o ke kamailio ana ame ke kakau ana a na keiki o na kula o Lahainaluna ame Hilo, i ka olelo Beritania, eia nae, ma ka manao o ke komite, ua oi loa ae ka maikai o ke kamailio iime ke kakau ana a na haumana o kela mau kula, imua o na haumana o ke kula o Kamehameha 0 na keikikane. I wahi e loaa ai ka makaukau ame ka ike i ka olelo Beritania, ua hoakaka ae ke komite i kona manao, he mea pono 1 ke kahuwaiwai o ke kula, ke Iawe hou mai i ke ano o ke a'oia ana o na keiki ma kela kula, o na makahiki he iwa-kalua-kumamalima ae nei i hala. No na mea hoi e pili ana i na moolelo 0 Hawaii aei, aole he mea i Ioaa aku 1 ke komite ma ka huli a ma ka nana ana, no ke a'o ia o ia an6 haawina maloko o keia kula, oiai nae he a'oia ma ke kula o na kaikamahine, a ma ka manao o ke komite, o keia kekahi haawina pono loa e a 'oia, he mea pono hoi e loaa ka ike ame ka hoomaopopo ana i na keiki Hawaii i ka moolelo o ko lakou aina iho, a e kauohaia aku ka papa kahuwaiwai o ke kula, e lilo 0 ia kekahi haaWina e a'oia ai. O kekahi mea ano nui a ke komite i hoakaka ae ai ma kana hoike, o ia no ke a'o pono ole ia o na keiki i ke ka&aulima maikai, e hookuuia aku ana kela ame keia keiki e kakau elike me kana i manao ai he maikni, a o ia ka ke komite i hoike ae ai, he mea pono, e makaala ia kela haawina ma keia mua aku maloko o kela kula. O kekahi mea a ke komite i hoakaka ae ai, o ia* no ka hookumu hou ia o ka oihana pa'ipalapala maloko o keia kula, a e kuaiia i bikini hoonohohua, no fee a'o ana i na keiki i ka makaukau ma keia oihana, e lilo ai lakou i poe makaukau i ka oihana pa'i nupepa, a he mea no hoi ia, e hiki ai ia lakou ke kakau a ke kamailio i ka olelo Beriaonia me ka maikai.