Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 23, 8 June 1917 — HALA KA LUNAKANAWAI JOHN L. KAULUKOU. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

HALA KA LUNAKANAWAI JOHN L. KAULUKOU.

Mahope iho o ke kaama 'i anu 1101 kekahi mau pule ae nei # i hala, i pauaho j mai ai ka Lunakanawai John L. Kau-j lukou i keia ola ana, maloko.o ka liale j ma'i ma Kealakekua, ma ka Poaono I aku nei o ka pule i hala, a hoomoeia j ka Lunakanawai Kaulukou maloko o ; ka wa mau loa, ma ia la no, ma korf» | aina hanau. j No ka mahina okoa' ka noho ana o aku kona kino lepo ma ka ilina, no ka halema'i, no ka eha ma kona wawae, malalo o na lapaau ana a Kauka H. L. BoBs ke kauka aupuni malaila, a ua hiki ole i ke akamai o ke kauka ke hoopakele ae i kona ola, ahiki i kona haalele ōkoa ana iho i keia ao, ma ka la i hoikeia ae la maluna. Ua haalele iho ka Lunakanawai mahope nei he waliine kane make, Mrs. Susie Kaulukou, me ekolu mau koikikane, oia o Abraham G. Kaulukou, ka puuku o ke Kalana o Kauai; Lot Kalani Kaulukou, a i ikeia hoi ma kekalli inoa o Lot Sebastian,*i kaulana ma ka hana hulahula e noho mai la ma na aina mamao ame John L. Kaulukou, Jr.; mo na ohana he nui ame na hoaloha lehulehu, e kanikau aku me ka minamina nena. Kona Hanauia Ana Ua hanauia ka Luuakanawai John L. Kaulukou ma Keauhou, Kona Akau, Hawaii, ma ka la 1 o lune, o ka makahiki 1841, nolaila ua piha pono na makahiki he kanaono-kumamahiku me hookahi la iaia o ke ola ana, ahiki i kona haalele ana mai keia ao nea luhi. O kona makuakane ho Paniolo, a he Hawaii hoi kona makuahine, nolaila he hapa Paniolo oia ma kekahi olelo ana ae. I ka makahiki 1870 i mare mua ai ka Lunakanawai Kaulukou i ka wahine, a mailoko mai o ko laua mau puhaka i puka mai ai na keikikane ekolu, no lakou na inoa maluna ae nei, a. ke ola nei lakou apau ame na kaikamahine eha, ua pau wale no nae lakou i ka make. Iloko o na la opiopio o ko ka Lunakanawai Kaulukou ola anH, ua lilo oia i keiki makua ole, jna o ka haalele koke ana iho o kona mau makua i keia ola honua ana, nolaila ua ili aku ke koikoi maluna o kona kupunakane, ka hoonaauao ana iaia, ke anuu mua hoi nana i hapai ae iaia ahiki i kona lilo ana i kanaka nui a ko'iko'i iloko o ka aina iloko o na la. o ke aupuni moi o Hawaii nei. Kona Hoonaauaoia Ana I ka manawa he umi-kumamakolu wale no ona mau makahiki, ua komo aku oia maloko o ke kula o Lahainaluna, i ka manawa e noho pookumu ana o J. P. Pogue, a mahope mai, molalo .o Kauka S. E. Bishop; a i ka 1809, i

puka pono mai ai oia mai Lakaimiluna mai, iloko o ka papa mua loa i hookuuia mai Lahainaluna mm, malalo o ka noho ]tookumu aiyi a Kauka 8. E. Bishop. No na mahina mua ekolu, mahoi>e iho 0 ka 'puka ana mai ke kula mai o Lahninaiunn, ua nolio hana aku ka Lunakanawai Kaulukou, maloko o ke keena pa'ikii o i[r. King ma Honolulu nei, alaila loaa mai la iaia he hookohu kumukula no Keauhou, Kona, Hawaii, kona onehanau. lle eha makahiki kona noho a'o ana maloko o ke kula aupuni ma Keauhou, ua lioi mai la oia a noho ma Honolulu nei, me ke a'o kanawai ana malalo o ka ī>unakanawai Kiekio Harris, a mahope mai, malalo o ka Lunakanawai Kiekie Judd. Oiai nae e a'o ana ika ike kanawai, e noho hana pu ana oia ia manawa hookahi, he kiai no ka halepupule, a lie kumukula no Maemae, me kona hilaliila ole, ma ka hele ana e maauauwa alani ma na alanui. lioko o ka makahiki 1877, ua hookohuia mai la oia i lunakanawai'apana no Koolaupoko, a iloko o ka 1880, ua kohoia oia he hoa noloko o ka ahaolelo mai ka apana mai o Koolaupoko, a pela mai no i ka 188.. Iloko o keia makahiki, i hookohu mai ai ka Moi Kalakaua i ka Lunakānawai Kaulukou ,i kakauolelo na J. A. Kapena ke kuhina i lapana, he mau mahina eha nna i hoohala ai ma lapana, a he hookahi hoi mahina ma Kapalakiko. Iloko o ka makahiki 1884, ua hookohuia mai la oia i makai nui no ka Mokupuni o Hawaii, a lie elua makahiki mahope mai, ua koho hou ia he hoa noloko o ka ahaolelo mai ka apana mai o Hilo, Hawaii, a he manawa pokole wale no mahope mai o ke koho halolea i kauoha oleoa aku ai ka Moi Kalakaua iaia, e lawe ae i ke kulana lunaleka nni no Honolulu nei. He manawa po/eole wale no nae ka paa aaa o ka Lunakanawai Kaulukou i kela kulana, ua hookohuia mai la oia i ilamuku no ke aupuni, a iloko no o kela makahiki hookalii, i hookohuiia. mai ai oia i loiP kuhina, he umi wale no nae la o leona noho ana ma kela kulana, ua hoi hou aku oia i Ilamuku, a lawe ae la o Akoni Loke i ka noho loio kiiliina ana no lee aupuni. laia i waiho aku ai i ka noho ilamuku ana no ke aupuni, ua komo aku oia e lawelawe ma ka oihana loio, me kona koho hou ia ana i hoa no ka aliaolelo o ka 1898, a ma ia kau, i kohoia ai oia i lunahoomalu no ka hale. Mamua ae o kona hookohuia ana aku 1 lunakanawai apana no Kailua, Hawaii he mau makahiki lehulehu ae nei i hala, ua noho oia e lawelawe i ka oihana loio ma Hilo, a ma Honolulu nei no hoi; a ilpko mai nei o na makahiki hope o kpna ola ana, ua lilo oia i mea hooikaika, a hoeueu iwaena o na kano,ka Hawaii, ma ka hoike ana i ka euanelio, a he komite oia, e malama ana i na hana haiolela ma leekahi mau ekaleaia o Helani ame Mokuaikaua. Ua lilo ka lono kaumaha, no ka haalele ana mai o ka Lunakanawai Kaulukou i keia ola ana, i mea lioopuiwa aku i ka manao o kona mau hoaloha lehulehu he nui, e noho ana ma na wahi like ole o Hawaii nei. WASHINGTON, lune s—o ka mokukaua Kelemania Geiēr i paaia ai e na lūna aupuni federala ma Hawaii mahope iho o ke kukalaia ana ae o ke kaua ku-e ia Kelemania, a e hana hou ia mai la na wahi i poino i keia manawa maloko o ke Awa' o Puuloa, he j inoa hou kona e kapaia aku ana i kona wa e hoohanaia aku ai e ke aupuni Amerika. O Schurz kona inoa hou e kapaia t aku ana, mamuli o Carl j Schurz, ka makaainana Kelemania-A- -! morika i hana ai i kekahi hana e kaulana ai oia iloko o ke kaua kuloko. Ma ka la i nehinei i hoolahaia ae ai e ke kakauolelo Daniels ka mea e pili i ana i keia.