Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 25, 22 June 1917 — NA KANAWAI AHAOLELO KAU O 1917 [ARTICLE]

NA KANAWAI AHAOLELO KAU O 1917

KANAWAI 126 IIE KANAWAI. E H'M)M M»F*<»P'J AI NO KA HwMAoPoPO ANA. lIOOI'ONOPONO ANA A UKU ANA 1 NA Koi A KA PoE M) LAKOU NA W.MWAI I lloopoinoia Mamuli o na Hana i Lawklaweia no ka Hoopiha ana I na Aina Sanitere ole ma Kewalo. KuLANAKAUIIALE ME KALANA O IIONOLULU, A E lIOOKAAWALE ANA I HAAWINA DALA O UMI TAUSANI EHIKU IL\neri ($10,700.00) no ia Hana. /: Hooholoia e ka Ahaolelo o ka Tcritorc o Hawaii: Pauku 1. I komisina o ekolu ik>c makaaina;ia kaokoa a kuleana ole iloko o ke kumuhana o ka Tcritore o Hawaii e hookoluiia e ke kiaaina o ka Teritore o Hawaii. no ka hoolohe, hoomaojv>po a hooholo ana maluna o na koi a pau 110 na poho o ka < i poino a i hoopoinoia hoi ko lakou waiwai mamuli o ka lawelawe oihana a ka "Lord-Young Enpfineering Company. Limīte<l i ka hooko ana i na hoopaa maloko o kekahi āelike i hanaia mawaena o ka Teritore o Hawaii ma a i ole kekahi manawa kokoke i ka la 20 o Mei. M. H. 1912, no ka hoopihapiha ana i kekahi mau aina ma ka apana o Kewalo. * Pauku 2. E hookohuia ia komisina e like me ia i hoomao|K»}x»ia mak»ko oka pauku 80 oke Kanawai Kumu. Hookahi o !.i |kx* koinisina e kohoia ka lunahoomalu o ke komisina e ke kiaaina. Pauku 3. O na komisina. ke hookohuia, e hoomaka koke iio e halawai a e hookumu i ka lakou hana, a e haawi i hoolaha i ka lehulehu maloko o na nupepa hoolaha nui ia, i paiia a hoopukaia maloko o ke kulanakauhale me kalana o Honolulu ma ka oleio Enelani. Hawaii, Pukiki. Pake. me lapana, no na manawa me na wahi o na halawai mahope aku o ke komisina. a no na hoakaka kanawai e pili ana ia mau koi a pau e waihoia me I:e komiMiia ilofco o kanakolu la mahope aku o ka la o ia halawai niua a i ole e kaupale mau loa ia aku no. E malama no ke komisina i mau halawai akea ma Honolulu, maloko o ke kulanakauhale me kalana o Honolulu, a e hoolohe, noii a e hooholo maluna o na koi a pau i waihoia aku i mua ona, a e liaawi i kana olelohooholo maluna o laila e ae ana, hooponoimnn ana a i ole e hoole ana paha ia mau koi. Pauku 4. E loaa no ike komisina ka mana like i kauia maluna o na aha kaapuni o ka Teritore o Hawaii, no ke kauoha ana i na hoike e hiki i mua ona me ka lawe hoike i na buke, na palapala me na hoike helu: e hoopa'i i ka poe i ahewaia no ka hoowahawaha ana: a e liana i jia rula a pau me na hooponopono i ku|K>no no ka hookele ana i kana oihana. O kela me keia komi<ina me ke kakauolelo o ke komisina e loaa no ka mana e h«"><»hiki a e lawe i na olelo hooia. IV\i ku 5. O ke komisina, mahope o ka haawi ana i kana nleloliooliolo maluna o na koi i waihoia akv\ \ mua ona e kauoha n«» ia mau olelohooholo e lioopaaia maloko o kekahi buke uo na olelohooholo. a o ia olelohooholo e kakauinoaia e ka hapanui o ua kouii>iiia; a e lilo no ia mau olelohooholo i niea mana a aole h«H»pii hoohalahala e aeia maluna o laila. Pai ku r>. Aōle koi no kekalii poho hoopukapuka a ukali poinn paha, a i ole poho paha no kela me keia ano koe wale no ka jH»inb o ka waiwai e noonooia e ke komisina: a aole hoi kekahi auo koi e noonooia maluna o laila ka hooponopono lianaia e ka luna hana hou a i aeia e ka mea koi, malalo o na hoakaka me na kuhikuhi o ke Kanawai 163 o na Kanawai Kau o 1915 ; a aole hoi kekahi noi e noonooia ke ole e waihoia mai ma ke kakau aua a hoohikiia e ka mea koi a i ole e kekahi mea okoa ae paha uona a waihoia aku hoi me ka luna liana hou mamuā ae o ka la 31 o Dekemaba. 1915. Pai ku 7. E hiki no ike komisina ke ae a i ole e kauoha i ka poe koi jk>lio e hoololi i na koi mua i hookomoia e lakou ina r manaoia he kupono no ke kaulike e hana pela. I'auku 8. Kc hookaawaleia nei ka huina o ehiku haneri dala •< 5700.00) e ukuia mai loko ae o na loaa mau o ka Teritorc o llawaii. no ka uku i na lilo o ke komisina. , Pauku 9. Oka huina o umi tausani dala ($10.000.00) -mai loko ae o na loaa mau o ka Tcritore o Hawaii ke hookaawaleia nei no ka uku aku i na olelohooholo i hanaia e ke komisina maInna ona koi i waihoia aku i mua ona. O ka lunahooia o ka Teritore. i ka waihoia ana aku iaia o kekahi kope palapala hooia o ka oleloliooholo o ke komisina e hoopuka i kana kikoo dala i ka pmiku o ka Teritore no ka huina o ka olelohooholo i haawiia. no ka uku aku i ka mea nona ka inoa maloko o ia olelohooholo a kikoo dala paha. P.\i'ku 10. E mana keia Kanawai ma kona wa e aponoia ai. A]K>noia i keia Ia 24, o Apcrila. M. H. 1917. LUCIUS E. PINKIIAM. Kiaaina o ka Tcritore o Huwaii. V KANAWAI 127 lIE KANAWAI. E Hoouili ai i ka Pauku 1531 o xa Kanawai Houluuluia o HaWAII. 1915, E PILI ANA I NA UKU MaHINA, O NA LuNAOIHANA KaLANA. /: Hookoloia e ka Ahaōhio o ka Tcritorc.o Hawaii: Pauku 1. Ona laina 9. 12. 15, 18, 21, 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32 me 33 o ka Pauku 1531 o na Kanawai Houlmiluia o lla-„ waii. 1915. ke hoololiia nei i heluhelu ai penei: ('M Maleai nui o ke Kalana o Hawaii $2,880 (12) Kakauolelo Kalana o ke Kalana o Hawaii 2.280 } 15) Lunahooia o .ke Kalana o Hawaii 2,400 < 18) Loio Kalana o ke Kalana o Hāwaii 3.000 (21) Puuku o.ke Kalana.o Hawaii 2,280 i 25 ) Luna Makai o ka Apana o Hilo Hema 2.100 (2fr) Luna Makai o ka Apana o Hilo Akau 1.140 i27) Luna Makai o ka Apana o Puna 1.200 < Luna Maloii o kā o Kau............ 1,140 Luna Makai o ka Apana o Kona Hema 1,020 t3o> Luiia Makai o ka Apana o Akau 1,200

(31) Luna Makai oka Apana o Kohala Hema... 960 (32 i Luna Makai o ka Apana o Kohala Akau J.200 (33) Luna Makai o ka Apana o Hamakua 1,320'' 1 \\r k u 2. Ii: niana keia Kanawai mai a maliope aku oka la niua o lulai. M. H. 1917. Aponoia i keia la 24, o Aperila, M. H. 1917, LI*CIUS E. PINKHAM, Kiaaina o ka Tcritore o llawaii. KANAWAI 128 ĪIE KANAWAI. E Hoolou ai i ka Pal ki; 2 o ka Mokuna 2 o na Kanawai Houuuuluia o Hawaii, 1915, e pili ana i ka Hoolaha 0 NA KANAWAI. E Ilooholoia e ka Ahaolelo o ka Tcriforc o liawaii: Pauki; 1. Oka Pauku 2o ka Mokuna 2o na Kanawai Houluuluia o Hawaii, 1915, ke hoololiia nei i heluhelu ai penei: "Pauku 2. Hoolahaia e ke kakauolelo. Na ke kakauolelo o ka Teritore o Hawaii e hoolaha i na kanawai a pau e hooholoia ai e ka ahaolelo ma ka hoolaha ana ia ma na olelo Enelani me Hawaii; o ka mahele ma ka olelo Enelani e hoolahaia maloko 0 kekahi nupepa puka la i hoopukaia ma ka olelo Enelani, a o ka maliele Hawaii maloko o kekahi nupepa puka pule i hoopukaia ma ka olelo Hawaii; o ia mau nupepa he mau nupepa i hoopuka nui ia i paiia m<i Honolulu. A mahope oka hoolaha ana ia mau kanawai a 'pau i hooholoia ma kekahi kau o ka ahaolelo, e kauolia no ke kakauole)o ia e paiia a e humu buke ia.'' Pai'ku 2. E mana keia Kanawai mai a mahope aku o ka la ona e aponoia ai. Aponoia .i keia la 25 o Apenla, M. H. 1917. LUCIUS E. PIN'KHAM, Kiaaina o ka Teritore o Hawaii. N KANAWAI 129 HE KANAWAI. E Huulom ai i ka Pauku 2198 ona Kanawai Houluuluia o Hawaii, 1915, i: pii.i ana i na Uku o xa LunakanaApana. E lioolwloia e ka Ahaolelo o ka Tcrilovc o Haiwii: Pauku 1. O na laina 36, 37, 38 me 39 o ka Pauku 2198 o na Kanawai Houluuluia o Ilawaii, 1915, ke hoololiia nei i heluheluia ai penei: "36. Lunakanawai Apana o Koloa ($80.00)... .$ 960.00 37. Lunakauawai Apana o Waimea ($100.00). 1,200.00 38. Lunakanawai Apana o Kawaihau ($70.00). 840.00 39. Lunakanawai Apana o Hanalei ($70.00)... 840.00" Pauku 2. E mana keia Kauawai mai a mafiope aku oka la ona e aponoia ai. Aponoia i keia la 25 o Apenla. i\l. H. 1917. LUCIUS E. PIN.KHAM, Kiaaina o ka Teritore o Hawaii. KANAWAI 130 11E KANAWAI. E Hoomaopop» ai i Haawina Dala o Ekolu Tausani ($3,000.00), ma ke A\o Haawi Mua. no ka Hana ana a r.\u r6NO ke Alanui Holopuni o Palolo. II Ilooholuia e ka Ahaolelo o ka Tcritorc o Hawaii: Pauku 1. Oka huina pakui o ekolu tausani elala ($3,000.00), a o ka lawa kupono paha o ia, ke liookaawaleia nei mai. loko ae o na loaa mau o ka Teritore o Hawaii, i hookaawale ole ia, no ka haiia ana a pan pono ke alanui liolopuni o Palolo, o ia no ke alanui i hoomakaia mamuli o keleahi haawina dala o ka Teritore o llawaii i ka makahiki 1905. , Pauku 2. O ia luiina o ekolu tausani (lala ($3,000.00).-e hookaawaleia nei. e hooliloia no mamuli o na kikoo dala a ka lunahooia. i hoopukaia mamuli o na palapala hooia i hanaia e ke komisina aina aupuni, ka mea iaia ke kuleana me ka mana hooponopono i ka hana o ia alanui. Pauku 3. O ia huina o ekolu tausani elala ($3,000.00), a i ole ka huina lawa kupono paha o ia e liiki no e hooliloia, e uku hoihoi hou ia no i ka waihona nui o ka teritoi*e mamuli o na loaa o na aina aupuni kuai hoolilo o ka mokupuni o Oahu. Pauku 4. E mana keia Kanawai mai a mahope aku oka la ona e aponoia ai. N Apouoia i keia la 25 o Aperila, M! H. 1917. LUCIL*S E. PINKHAiM, Kiaaina 0 ka Teritort o Hāwaii. KANAWAI 131 l-IE KANAWAI. ' • E Kauoiia ana e llooliloia Kekaih mau Loaa Auhau no ka Hoohana. Malama a Hooponopono Hou o Kekahi mau Alanui Aupuni. E Hooholoia e ka Ahaolelo o ka Tcritore o Haieaii: Pauku 1. Ona auhau a pau i ohiia mamuli o-.na hpakaka o na pauku 1228, 1229 me 1230 o na Kanawai Houluulūia o Hawaii. 1915, e hooliloia no noka hana ana, malama me na hooponopotio hou o na alanui aupiini me na alaloa o ke kalana a .i ole kulanakauhale; me kalana paha kahi o v ia i ohiia ai. Pauku 2. E mana keia Kanawai mai a mahope akii oka Iā 1 o lanuari. M. H. 1918. Apniioia i keia la 25 o Apenla, H'. 1917. LUCIUS E. PINKHAM, ,r ■ ■ Kiaaina oka Teritore o Hawaii.

KANAWAI 132 lIE KANAWAI. E Hoolou ai i k.\ Pauku 3131 o na Kanawai Houluuluia o lIaWAII. 1915,* E PILI AN'A I NA Fl O NA NOTARI O KA LeHULEHU. E Hooholoia c ka Ahaolelo o ka Tcritore o Haīi'aii: Pauku 1. O ka Pauku 3131 o na Kanawai Houluuluia o Hawaii, 1915, ke hoololiia nei i heluhelu ai penei: "Pauku 3131. Na fi. O kela me keia notari oka lehulehu e kuleana no e koi a e ohi i keia mau fi mahope ilio nei: 1. No ka hooia ana i kekahi kue palapala oihaua kalepa, elua (iala; 2. No kela me keia hoolaha me ke kope i hooiaia oke kue. elua da]a; 3. No ka hooia ana i keleahi ano kue okoa ae. ekolu dala: 4. No kela me keia hoolaha o ia, me ke kope hooiaioin oke kue, ekolu dala. 5. No kela me keia palapala olelo hoike, a i ole palapala hooia oihana e ae, elua dala; 6. No ka hoohiki ana. hui pu me ka palapala liooia no ia hooliiki ana, iwakaluakumamalima keneta; 7. No kela me keia hooiaio palapala ana, liookahi dala uo kela me keia inoa e kakauinoa ana." Pauku 2. E mana keia Kanawai ma kona wa e aponoia ai. Aponoia i keia la 25 o Apenla, M..H. 1917.. LUCIUS E. PINKHAM, Kiaaina o ka Teritore o Hawaii. KANAWAI 133 11E KANAWAI. E Hoomaopopo ana no ke Kukulu me ka Malama ana i Kula no ke Ao ana ina Keiki,Makapo a Kina 1101. A E Hookaawale ana i Haawina Dala o KanakolukumaMALIMA TAUSANI DALA ($35,000.00) NO LAILA. E Hooholoia e ka Ahaolelo o ka Teritore o Haivaii\ Pauku 1. O ka'huina o kanakolukumamalima tausani dala ($35,000.00) ke hookaawaleia nei mai loko ae,o kekahi maii dala maloko o ka waihona o ka Teritore o Hawaii, i hookaawale ole ia, e hooliloia e. ka pihana o ka Te,ritore o Hawaii, i hookaawale ole ia. e hooliloia e ka oihana hoonaauao no ke kukulu ana i kekahi kula a mau hale eae a 110 ka hoomaopopo no-ke ao. malama. kaahele a mau'mea kupono e ae paha e ulu ae ana e ])ili anā i ke ao ana i na keiki makapo, kuli, 1010 a kina e ae palia « like me ka ka oihana hoonaauao hoomaopopo ai he kupono. Pauku 2. Oke komisina aina aupuni ke kauohaia nei e imi aku a loaa a lawe ae no ka oihana naauao kekahi apana aina kokoke ma ke kulanakauhale o Honoiulu, a ma na wahi e ae a ke kahu kula nui e hoomaopopo ai he* kupono, a e hoohanaia no ia no ke kukulu ana maluna o laila i kekahi'kula a mau hale e ae no na hana i hoikeia ae nei. x Pauku 3. E mana keia Kanawai mai a mahope aku oka la ona e aponoia ai. Aponoia i keia la 25 o Apeiila, M. li. 1917. » LUCIUS E. PINKHAM, Kiaaina o ka Teritore o Hawaii. KANAWAI 134 lIE KANAWAI. E Hoomana a e HpoMAoPoPo ai no KA Hana. Malama a HooLAKO ANA 1 KA UwiLA NO KA HoOMALAMALAMA ME HOOnee Ikaika Maloko o ka Apana o Hamakua, MA KA Mokupuni a Kalana o Hawaii, Teritore o Hawaii. E flooholoia e ka Ahaolelo o ka Tcritorc o Hāwaii: Pauku 1. Palapala hookumu. O John o. Honokaa, apana o Hamakua, kalana o Hawaii, Teritore o Hawaii, me kona mau hoahui, na hope me-na waihona. a i ole na kopolena ana, a i ole a lakou paha e kukulu ai malalo o na kanawai o ka Teritorc o Hawaii (o'na huaolelo "ana" me "lakou" e manaoia oia no "ka ahalnii''), ma keia ke haawiia jiei ke kuleana, ka malia' me ka pomaikai o ka hana, kuai. hoolawa a hoolako aku L ke kukui uwila, a i ole uwila hoonee ikaika, maloko o ka apana o Hamakua ma ka mokupuni o Hawaii, Teritore o Hawaii,. no ka lioomalamalama ana i na alanui, na alaloa me na wahi noiio. a i ole no ka hoonee ikaika a no.kekahi mau jiana e iae pālia a ka ahahui-e manao ai he kupono. a i kela me manawa. uo'na liana i hoakakaia maluna ae nei, me ke apono a malalo hoi o ka hooponopono ana a ka papa a mau luna paha, e kukulu, malania a e hoohana i mau pou kup'ono, na laina, na uwea, na kaulauwea, na kukui, pa pou kukui, na mea hooholo uwilā a me na mea paa--hana e aē a pau \ kela me keia manawa e manaoia ai he kupono e hanaia no ka hoolawa a hoolako ana i ka uwila i ka poe lawe ia. malalo, maluna. a ma na alanui, na alaaoao, na alaloa. na kuea, na alahaka. na ale me na alaliilii, maloko o ka apana o Hamakua. ma ka mokupuni o Hawaii, e hookui mamuli o ia mau laina. uwea me na mea hooholo iiwila. me kekahi wahi hana, na hale nolio a niau liale aupuiii, na kukui, na pou kukui, a mau mea e ae me kalii e loaa mai ai o ka uwila. \ Pauku 2. Na Rula me na Hooponopono. Ona luna aupuni a mau papa paha ia lakou ka maua hooponopono o ia mau alanui a mau alaloa paha ma keia ke hoomapaia uei e hana. a i kela me keia manawa. hoololi. a pakui aku paha. i niau rula. kupono. .no ka hooponopono ana i ke kukulu ana o na pou, hoomoe uwea ana, me ka uhipaa ana i na uwea uwila nie na paahana hooholo uwila. me ka eli ana i na auwaha hoomoe paahana hōoholo uwila, me ka malama ana nie ka.JiooiDonoppno kupono i na pou a pau. na uwila u»c na paahaua. a ma ke auo laula. no ka hooponopono i ka hana ana me ka hoolako ana i ka uwila e like me ka lakou e ike ai he kupono no ka hoopakele ana i ka.lehulehu mai na ulia mai. Pauku 3. Na pou aoie e alai akeakea ina alanni, etc. Ona pou a pau, na uwea, na laina, na kaulauwea, na kukui, na poii

AUAUI ' noonoio uwiia, me na paahana e ae i hanaia. malamaia a i hoohanaia malalo, maluna, a i ole ma na alanui, na alaaoao, na alaloa, na kuea, na alahaka, na ale me na alaliilii maloko o ia apana, ma ka mokupuni o Hawaii, e hanaia no, malamaia a e hoohanaia e ka ahahui ma ke ano e keakea ole ai i ka hoohanaia o ia mau alanui, alaaoao, alaloa, kuea, alahaka, ale me na alaliilii ko ka lehulehu pono a kuleana hele. Pauku 4. Hiki no e nanaia kahi hana. Oke kahua holookoa, na laina. na pou me na paahana e ae me na lako a pau, e hiki no i na nianawa a pau e nanaia e na luna, a i ole na papa i loaa ke kukana hooponopono ia mau alanui a alaloa paha, a i ole kekahi luna e ae paha i hookohuia e lakou no ia hana. Pauku 5. Na mita, na kaki, kupono, ka hoomaopopo ana. E loaa no i ka hui ke kuleana e malama a e hoohana i na mita a paahana okoa ae paha no ke ana ana i ke kukui uwila, me k<T uwila ikaika hoonee i hoolakoia i kela me keia manawa, a e kau hoi ia mea ma na wahi kupono e manaoia ai he maluhia; a pela no e hiki ai e kaki, a e ohi mai mai na poe lawe uwila a pau i na auhau kupono e like me ia e hoomaopopoia ai i kela me keia manawa e ka ahahui, aka, o ia kaki aole loa ma kekahi manawa e oi aku maluna o iwakalua keneta o ka hora kilowata hookahi, a i ole hookahi tausani hora wata; hoi, ke haawiia nei ka mana i na aha hookolokolo kupono, a i ole i ke komisina hooponepono hui lawelawe hana e ae paha i ikeia, a i ole ma keia hope aku, e hoomaopopoia ai ma ke kanawai o ka Teritore, a i ole o na Mokuaina Huiia paha, ma na wa a pau a mamuli hoi o ka palapala hoopii a kekahi mea lawe uwila a ia hui, a i ole mamuli palia o ka hooulu ana mai a ia komisina, e hoolohe a e hooholo i kela me keia manawa i na kaki kupono, a e kuleana no e hooponopono i na lawelawe hana a ka ahahui, e like me ia i hoomaopopoia ma ke kanawai; a e hooko aku ia mamuli o kekahi olelo kaueha aha kupono. Pauku 6. Na kaki no na hookui ana. E loaa pu no hoi ika hui ke kuleana e kaki i ka poe lawe uwila, a i ole poe noi palia i uwila, i hookahi hapalua o ka auhau me na lilo o ka hookui ana mawaena o ka laina kokoke i kahi hoahu me kahi o ka uwila i makemakeia ai e hoohana; a o ia auhau me ia mau lilo e hui pu ia me ke kumukuai o na uwea, na pou, na uhi pale uwila a me na materia e ae, me na limahana kupono e hoohanaia ai no ka hookui ana; aka hoi, aole ka ahahui e koiia e hana, hoohui a malama . paha ia mau hookuina no ka hoolako ana i ka uwila kukui a uwila hoonee ikaika paha kie ole ka poe noi.no ia mea, ke koiia aku, e waiho mua me ka hui ma ke ano ukuhoopaa mua i kekahi huina dala lawa kupno e uku ai i ka hookahi hapalua o na hoolilo maopopo o ka hana ana me ka hookui ana a no ka uwila hoi no hookahi māhina. Pauku 7. Kuleana kuai aina, kaupalena. E loaa no ika hui ke kuleana e kuai lilo mai, e paa a e lawe mai, ma ke kuai maoli, a i ole hoolimalima paha, i na waiwai, waiwai paa, waiwai lewa a waiwai huiia paha, e like me ke kupono i manaoia hoi he kupono no ka lawelawe i kana oihana; aka aole e loaa ika hui ke kuleana. a i ole mana paha e kuai lilo mai i kekahi pono kaokoa a i ole waiwai palia a i ole mau kea palia iloko o kekahi hui e ae o keia ano like. Pauku 8. Kuleapa e aie i <lala me na bona. E, kuleana no i ka hui e moraki i kona kuleana kaokoa a i kona mau waiwai okoa ae no hoi no ka hoopaa ana no ka uku i na hona aie a mau aie ekoa ae paha ona i hanaia mamuli o ke kukulu ana i na hale, na mikini, na pou, na laina, uwea, kaula uwea, kukui, na pou kukui, na inea hooholo uwila, a me na paahana e ae a pau, a me na hana ana me ka hoolako ana i ka uwila, £ like me ia i hoomaopopoia ma keia Kanawai. Pa'uku 9. Palapala hookumu aole mana kaokoa. Ma keia ke hoomaopopo maoli ia nei aole kekahi mea maloko nei e manaoia e haawi ana i ka hui i ke kuleana kaokoa loa no ka hoolawa ana, kuai aku a hoolako aku paha i ka uwila hoomalamalama me ka uwila hoonee ikaika. a o ia hui a me ka mana kaokoa, na pono me na kuleana i haawiia mamuli o ia e kaa no ma na ano a pau malalo o na kanawai e kukulu ana i kekahi papa komisina hooponopono hui kopolena me na kanawai e ae o ke ano laula e pili ana i kela me keia manawa i na oihana liana uwila hoomalamalama me hoonee ikaika. a i ole i na hui palia e lawelawe ana ia mau liana maloko o ka* Teritore o Hawaii, a i ole ke Kalana o Hawaii, a i ole kona hope aku. Pauku 10. Kaili Palapala hookumu. Ua hoomaopopoia ina e nele ka hui i ka lawelawe a i ole hooko i kekahi o na mea i hoakakaia maloko o keia Kanawai, a i ole o na kanawai palia o ka Teritore o Hawaii, a i ole o ke kalana o Hawaii, a i ole na rula paha i homaopopoia maloko o ka Pauku 2 o keia Kanawai, a hoomau aku i ka hoole a i ole hohemanema a hooko ole e like me ia mahope o ka haawiia ana aku o ka hoike kupono e ka luna hana liou. a i ole e kekahi luna kalana i loaa ke kuleana a i ole, lunaoihana munisipala paha a i ole papa paha, e hiki no ia lunaoihana a papa paha me ka e pu o ke kiaaina a me ka loio kuliina, e lawe- - lawe i hoopii imua o ka ahahookolokolo mana ma ia liana no ka haawi i olelohooholo maluna o ka mana kaokoa e haawiia nei, a me na pono me na kuleana e ae a pau mamuli o ia, no ka hoopau loa a lilo hoi i mea mana ole. Pauku 11. Hoike makahiki uku ike aupuni. Oka aliahui iloko o hookahi mahina mahope o ka pau ana o kela me keia ma-, kahiki mai a mahope aku o ka hoomakaia ana o ke kukulu o na hale. a i ole kekhhi mau hana e ae paha no ka hana ana me ka hoolawa ana i ka uwila, a iloko hoi o hookahi mahina mahope aku o ka pau ana o kela me keia makahiki mahope aku o laila e waiho no me ka piiuku o ke kalana o Hawaii i hoike e hoakaka ana i ka huina loaa nui mamuli o ke kuai o ka uwila hoomalamalama me hoonee ikaika i hoolakoia aku iloko o ia makahiki, a ma ia wa no e uku aku i ka puuku o ke kalana o Hawaii, no a ma ka aoao hoi o ia kalana i eiua me hookahi hapalua pakeneta o na huina loaa nui o ka hui mai na uwila hoomalamalama a i ole uwli hoonee ikaika paha i hoolawaia ku i .ka poe lawe uwila iloko o ka makahiki mamua iho. Pauku 12. Ona waiwai a pau o kela me keia ano, i ikeia a e hoohanaia ana paha ma ke ano he mahele waiwai no ia oihana uwila, e hui pu ana me keia palapala kuleana kaokoa, e hemo no - mai ka uku ana i kekahi a i na auhau no a pau malalo o ka Teritore o Hawaii a hiki i ka pau ana o ka manawa o elima (5) makahiki mai a mahope aku o fca hoomakaia ana ke kukulu o ria hale a i ole kekahi mau hana e ae no ka hana ana me ka hoolawa ana i ka uwila. Pauku 1.3. Palapala hookumu ku ika hookaulikeia, konvs : na heoponopono hui. O keia palapala nookumu me ka mea a kopolena paha e 'paa ana ia e ku np i ka hooponopono kaulike kaki. % ma na ano e ae no a pau i na hoakaka o ka mokuna 128 o r.a K inawai Houluuluia o Hawaii, 1915, e hookumu ana i komisina h«>o-

ponopono hui, me na hoololi o ia no ka hooponopono ana i na h-ui ana i na hui oihana lehulehu nialoko o ia.Teritore. Pauku 14. Oke Komisina Hooponopono ona Hui Kopoiena 0 ka Teritore o Hawaii ma keia ke haawiia nei i ko mana me ke kuleana e kauoha 'ia hui, kona mau hope a i ole waihona aku paha, e hana i na hooloihi ana aku i na laina o kana oihana hana 1 na wa e hooinaopopoia ia ai o ia hooloihi ana no ka pono ia o ka lehulehu a o ka huina waiwai o ka hui e hoohanaia ana e pomaikai pu ana hoi mamuli o ia liooloihi ana a loaa hoi he pomaikai oi aku maluna o na lilo hoohana rpe malama ana ia; aka hoi, o na kauoha a pau a ke komisina hooponopono kopolena i hoomaopopoia maloko nei e hiki no e nana a noonooia e na aha hookolokolo keia Teritore e like me ia i hoomaopopoio ma ke kanawai. Pauku 15. Oke kuleana e haawiia nei e pau no a e lilo i mea mana ole ina na hana e like me ia i hoomaopopoia mahope iho nei e hoomaka ole ia e lawelawe no ke kukulu ana i na hale a mau hana e ae paha no, ka hana uwila a hoolako ana paha i ka uwila hoomalamalama a hoonee ikaika paha, a i ole ma ke kukulu ana i na pou a hooholo uwea ana maluna o laila, a i ole no ka hana'ana i na mea hooholo uwila me ka hoomoe ana i na uwea maluna o laila, ma kekahi o na alanui, na alaloa a mau wahi okoa ae palia, no ka hooholo ana i ka uwila hoomalamalama me hoonee ikaika, a'e hoolilo maoli hoi.no ia hana i huina aole emi malalo o elima tausani elala ($5,000.00) iloko o hookahi makahiki mai a mahope aku o ka la o ke aponoia ana o keia Kanawai e ka Ahaolek/Lahui o na Mokliaina Huiia. < Pauku 16. Oka Teritore o Hawaii ke kalana o Hawaii, a i ole o kekahi mahele politika paha o ia, e hiki no ma kekahi manawa a mamuli o ka lioolaha no eono mahina ma ke kakau ana i ka hui, i haawiia aku mamuli o ka mana kanawai i loaa, ke hoomanaia pela e ka ahaolelō o ka Teritore o Hawaii, e kuai i na waiwai a pau o ka hui, me ke kulike me na kaki e hoomaopopoia ai ma ia wa. () ka huina e ukuia i ka hui.no ia kuai ana e hoomaopopoia no e kekahi komisina o ekolu poe, hookahi e hookohuia e ka hui, a ina e nele kona hookohu ana pela iloko o kanakolu la mahope iho o ke.koiia ana aku e hana pela e ka mea kuai, alaila, na ka lunakanawai kiekie o ka aha kiekie o Hawaii; hookahi na ka mea kuai, a o ke kolu ya na mea elua i hookohuia e like ae la nie ia. a ina hoi e hiki ole laua ke kuikahi ma ke koho ana i ke kolu o lakou iloke o kanakolu la, alaila, na ia lunakanawai kiekie ng, a o ia hana ana a ka lunakanawai kiekie, mahope wale iho no ia 0 ka hoike mua ia ana aku i kela me keia aoao a loaa hoi he nianawa e loheia ai. aka, aole loa ia huina e oi aku maluna o na ]ioolilo maoli a i ole ka waiwai io maoli paha o ka waiwai i hoomaopopoia, a i ole ka huina lilo maoli o ka hoohana anna a hooponopono hou ana paha ia, kapae ana hoi i ka hoemi waiwai io me na kaki maluna o laila. Oka waiwai io o ka' palapala kuleana kaokoa a i ole ka manao maikai a i ole kekahi mau waiwai kupono e ae paha e hoomaopopoia no ma ka noonooia ana o ka lmina e ukuia ai. K hiki no i ka hui a i ole i ka mea kuai ke i'ioohalahala i ka alia kiekie o Ilawaii mai ka olelohooholo mai a ia komisina ma ka waiho ana i hoohalahala ma ke kakau ana ine na komisina iloko o elima la mahope iho oka puka ana oka olelohooholo. E lilo no i hana na ke Komisina ka' hoomakaukau koke ana a hooiaio aku i ka alia kiekie i ka'moolelo piha o ka ,lakou lawelawe oihana ana, e hoike ana i ka waiwai io i koiia e ka hui, ka waiwai io i haawiia e ka mea kuai, a me ka waiwai io i hooholoia e ke komisina. E ukaliia no ia palapala hooia me na kope ona palapala a pau, me na olelo ike maluna o laila i kalele ai na komisina Ika olelohooholo, me ke kope oia olelohooholo. Maluna o kekahi o ia ano hoohalahala, e hiki no i ka aha kiekie. nona iho, e lawe a e kauoha paha i olelo ike hou aku e hookomoia mai e kekahi o na aoao ma ia hana. Iloko o eono mahina mahope iho o ka hoomilopopoia ana o ke kumukuai e like ae la me ia, e ukuia no ia i ka hui, a ma ia wa o ka pono kaokoa i haawiia ma k'eia e pau no a lilo i mea mana ole, a o na waiwai a pau o ia hui e lilo no i waiwai no ka mea kuai me ka hana ole aku i kekahi palapala hoolilo e ae, aka e liana no ka hui i na palapala hoolilo e ae a pau e makemakeia ana e ka mea kuai a aponoia hoi e ia kon)isina a i ole ahahookolokolo palia ma ka hoohalahala> Pauku 17. Palapala hookumu hiki ke hoololi a i ole hoopau. O ka ahaolelo lahui o na Moku'aina Huiia, a i ole o ka ahaolelo o ka Teritorc o Hawaii, me ke apono o ka ahaolelo lahui, e hiki no ma kekahi manawa e hoololi a i ole hoopau paha i keia Kanawai. Pauku 18. E mana no keia Kanawai a lilo hoi i kanawai mai a mahope aku o ka la ona e aponoia ai e ke kiaaina o ka Teritore o Hawaii, ina nae hoi, e apono mai ka ahaolelo lahui o na Alokuaina Iluiia, a o ia apono o ka ahaolelo lahui o na Mokuaina Huiia e loaa ia iloko o elua makahiki mai ka la aku o ia aponoia ana e ke kiaaina. . Aponoia i keia la 30 o Aperila, M. H. 1917. • LUCIUS E. PINKHAM, Kiaaina o ka Teritore o Hawaii.