Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 27, 6 July 1917 — HE MOOLELO NO KODADA AME Kona Mau Hoahanau Lokoino Ame Ko Ke Kamaaliiwahine o Deriaba [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KODADA AME Kona Mau Hoahanau Lokoino Ame Ko Ke Kamaaliiwahine o Deriaba

• ( >. C KIU! iuohn h«#i! Aule lakou he mau hoahanau nou, aka he ]>«'C uh;ine (lamionio i ho«»liloia i mau kino kanaka, he mau hoahanau i ])iha i na manaoino ame ka lili, kali mai !a a hiamoe oe alaila kii mai la e lawe i kou ola! •■ii, e kuu Koda<la hoi. kuu Kodada aloha! Xo keaha la an e k.!U uale aku ai no i na ahewa ana maluna 011 niau hoahanau •' Xo"u. no'u wale nei no, no'u hookahi nei i lialawai ai ce me ka make: nau 110 i makemake e hoohuiia kou ho]>ena poiiiu me ko'u. he waliine au i haliai mau ia e na haawina !»oiiK; «» ka uliai ana mai no ia'u mai ko'u au]»nni mai a mai'ka lialealii niai hoi o ko'u makuakane, a ua kai: aku Ia ia haawina pakalaki o'u maluna ou! -(). e na lani. ma o ka wai kanawai paakiki la au i hoa--lu-waia ai a lil«» ai au i wahine auwana me ke ola i kupono <»lc r.o'u e ola aku ai ina e hookapu mai ana oe ia'u aole e marc i kekahi kane. im keaha la au i aeia mai ai e halawai aku me kekahi kaiu e makemake mai ana e mafe me a'u? "() keia iho la ka lua o na manawa o ko'u hooneleia ana ; i ke kane i ka manawa hoi a'u i ike iho ai e hoomaka ad j ana k«."u ah.ha nui mma! O. e na lani. ua lawa. ua lawa I l«.a keia e hoehaehaia ai au no na la apau o ko'u ola^ana!" Me keia mau huaolelo ku i ka walohia, a lie nui wale aku. i uwe helu iho ai ke Kamaliiwahine o Deriaba i ke kino uni • 'le main..ino o Kodada. Kia nae. aohe i lele loa ko K«»dada hanu. a ke lohe koliuliu iki ae la no i ka leo o| ka wahine e nnke ilm ana i ka uwe helu ; e kamau ana no I kona hanu ia manawa. a 110 ia ike iho o ke Kainaliiwahine i ka nape malie n«» o kahi hanu. hoomaka koke aku la oia e no ke kulanakauhale e ku mai ana ma kahi mamao, no ke kii ana i kauka a e hele mai e lapaau. laia i'hoea) aku ai i ke kulanakauhale ua loaa aku 1a iaia kekahi kauka elike me kana i makemake ai. a o ko laua u haele like mai 'a no ia me ke kah «»lc. n«• kahi o Kodada i waiho ai. l'ia ka mea hilu : ia laua i u liiki mai ai i ka halelole, kahi a ke kamaliiwahine <» Dcriaba i haalele iho ai i.a Koi!ada a«»he (» Kodada oloko: ua huli laua ialoko o ka hale!«»If a mawaho. a ma na wahi apau e pili mai ana aohe nae he loaa. X«» ia nele hoohol«» iho la laua ua laweia paha.o Kodada e kekahi o na h(»1oh.'»l(»na hiliiu a ua pau oia i ka amuia. he < ilelo hooohholo hoi nana i hooholo ae i ke anu maeele ilok. . o na aakoko o ke kamaliiwahine, a hookahe hou aku | la i kona mau waimaka me ka ehaeha elike me kau e ike iho ana e mea heluhelu 11011 iho ke loaa ia pe ia haawina. Xo ka noke l«>a o ke kamaliiwahine i ka uwe ua piha loa ke kauka i ke aloha. a no kona makemake ole e ha.alele j h.«.okahi iho i ka kamaiiiwahine e. noho hookahi nia ia j walii oia wale n«». me ka loaa ole o kekahi e ma-1 lania iaia. koi aku la e hoi like laua i ke a haawi j ju: aku la i hale nona e nolio ai a i hana hoi e loaa ai kona , ola. \ ' He manao maikai keia a ke kauka i ko ke Kamalii-j wahine manao. oiai. i kana ike iho aolie ona hoaloha e ae i nana oia e malama a e kokua mai, akahi wale lioi ke kamaaina lokomaikai i loaa iaia nolaila. ua haaw i koke aku, la < »īa i kona ae. I ka hol«»poiio ana o ia manao hoi hou aku la laua no ke kulanakauhale me kela nianao luuluu no iloko o ke kamaliiwahine: ia laua i u hiki' aku ai i ka hale, a oiai aohe niaoj»o;»o i ke kauka ke kulana o nei wahine, ua haawi mai 1a no nae «»ia i na kokua apau i keia wahine ana i maopono ole ai. elike me ka maikai loa ana e hana mai ai i kekahi alinvahine. He hale kaawale kahi ana i hoonoho aku ai i ke Kamaiii\Vahine me ka hoonoho pu ana aku i kekahi.wahine i kokoolua iiona e nolio ])u ai. me ka hoolako pu ia aku o ia haie me iia lako a]iau e oluolu ai ka noonoo o ke Kamaliiwahine kanemake. no kona nianao me ia ano wale no e hoonanaia aku ai na manao liiuluu o ka mea i hoopilihuaia ka naau. » K hoao mau aku ana oia e hoonana i ka wahine ana 1 ma«>popo ole ai me na olelo oluolii. eia nae ,iloko o ka •naikai o kana mau olelo. kona oluolu no hoi ma na kukaiolelo ana ua loaa ole ka maha i ka mea i luuliiu. ua lilo kana mau hooikaika ana ap'au i mau mea hoomahuahua aku i ka ehaeha a ke Kamaliiwahine e noonoo mau ana ia mana - a e aho kona make mamua o kona ola ana. "V. ka Madame." wahi ana o ka olelo ana aku' i kekahi la, "e noi aku ana au ia oe e hoakaka mai ia u i kou m<*u PO" "•ilikia apan. malia. he' hana hiki no hoi kekahi ia u e liana aku no ka hoomama ana aku i kou mau luuluu. "Malia paha. he mau olelpa'o hiki no hoi kekahi ia'u e haawi aku ai ia oe i ko'u wa e lohe ai i kou mau popilikia apau. I k«» u nana aku ia oe i keia manawa aohe au mea uo« .1100 nm e ae o kt>u mau popilikia wale no. me kou n<><>n«m * oie ae he mau laau lapaau 110 kekahi e hoopauia ae ai kon mau popilikia koikoi, a e kaawale aku ai na kaumaha ame na manaoino mai ia oe aku.' Xo ka maikai loa o keia mau olelo a ke kauka a 110 kona h«»ike mau ana 110 hoi i kona ano oluolu nia ke ano a ke Kamaliiwahine e ike mai ai he hoaloha oiaio oia nona. akahi n«» ke Kamaliiw~ahine a maliu mai i kona manao. alaila. hoakaka mai la i kona moolelo pilia mai ka niua mai a i ka hopena loa. 1 ka l«:»he ana o ke kauka i kona moolelo ua pih.a loa o'a i ke aloha nona. a i aku la: "E ka Madame, he moolelo maoli 110 kou. aka. ina o kou haawina iho la 110 ia i haaw iia mai ai eia ka'u noi ia oe. mai hoopau wale oe i kou manaolana 110 koy lanakila aku i ka manawa hope, no ka niea, ke ike aku nei au he oia mau no kou opiopio a lie mau la nui no kou i koe e hakoko aku ai 110 kou pono. 'Mai haawipio ia oe iho. aka, e hooikaika oe e lanakila maluna o kou mau popilikia. E kakoo ia oe iho me ka nanao ikaika a e paio aku no-kou lanakila, m.aluna o na anau. Ina ua hoopoinoia kau mea aloha. he kane, e lima aloha ole o kona mau hoahanau. e hoao oe e paraī akii i ka ino 110 ka ino. ua makaukau au e kokua ia oe 1 na inanawa apau au e makemake mai ai e hooko aku īa "Ina e oluolu mai ana oe. ua makaukau au e lawelawe ik.u ma ke ano he kauwa nau. KU ko'll fnanao. e ae mai «>c e hele pu kaua imua o ka Moi o Harana nei. he m I oluolu loa oia: imua nonoi ona e lioakaka aku ai oe i na mea anau a na keikialii aua i hana ai maluna o kau kane. Kodada. a he kanalua ole ko'ū e hoolohe mai at\a oia i kau noi no ke kauia aku o ka hoopa'i maliina o na keikialii. a ke hookoia k-a hoi la. e ke ko ana ia o kou makemake." %< Ke ae aku nei au i kou manao: ke ike aku la a" 1k; mau manao maikai loa kena 011: o ko'u manaoio maoli 110 ia o ka panai aku i ka ino no ka ino. aohe hoi e hihi o ko'u nana ae a pehea ana la e hiki ai ke hookoia aku ia hana. oiai va lilo ka make ana o kuu kane i hana e koi mai ana ia'u e

hana aku i kekahi hana elike me kona pepehiia ana, a oiai hoi, ke aa niai nei oe e ukali pu nie a u, ke hauoli loa nei au no ka hele pu aku me oe, ua makaukau au no ka hele aku i nei manawa." ī hakalia wale 110 i ka holopono ole o keia manao. o ka nalo aku la no ia o ke kauka no ka hele ana e huli i mau lio no laua, a ua hale paha he hapalua hora ma ia hope mai hoi hou mai ana me elua mau lio no laua e kau ai a hele aku no ka halealii o ka Moi o Harana. I ka hale hoolulu mua loa o ka poe kaahele ko laua wahi 0 ka lele ana iho a haawi aku la i ko laua mau lio na, ke, ieanaka e malania ana ia wahi e malama 110 laua ahiki i ko laua hoi ana mai. Xo ka meahou no o ke aloalii ka laua mea mua loa o ka ninau ana aku. a o ia ka ke kanaka o ka pane an.a mai: "Eia ka moi anie na kanaka iloko o ke kaum.aha i keia mau ♦a no ka nalowale ana o ke keikialii." "Ileaha ke kumu?" i ninau aku ai ke kauka me ke ano pihoihoi. "Hc keikikane ka ka Moi o ka noho pu ana me ia maanei no kekahi,manawa lōihi i hala aku nei. a mamuli o kekahi kumu i pohihihi i ka lahui ua nalowale oia aohe mea i maopopo i kona hopena ahiki i kei.a la. "O kekahi o na wahine a ka Moi, o Pirouze kona inoa, ka makuahine o ia keikialii. ua hoea mai oia eia ianei a ke noho mai nei me ka moi: ua haalele aku kana keiki iaia me ka olelo e hele inai ana oia ianei, a ua ninauia ma o a maanei nona aohe nae he mea i ike iaia. 4< L'a nui ka mahaloia o kela keikialii ena kanaka o nei, a mamuli o kona nalowale honua ana me ka maopopo ole 1 ka lahui ua nui kona minaminaia, me ka maopopo ole ia lakou o ka mea i hanaia nona. a ua manaoia ua make. "He kanaha-kumamaiwa tnau keikikane e ae a ka moi, n.T na makuahine like ole lakon apau, eia nae, aole hookahi iwaena o ia poe keikikane i oi aku ke alohaia e ka moi, aole 110 hoi hookahi o lakou i liiki ke hoomama aku i ka noonoo o ka moi no ka make ana o k.ana keikikane o Kodada ka p inoa. "L'a olelo ae la au*no ka make ana o Kodarla. no a ka mea, o ; a ka noonoo kolio wale oka moi ame ka lahui i keia la ua make oia. 110 ka mea, aole i lohe iki ia mai kekahi mea e pili ana nona mai kona manawa mai i nalowale .ai, me ia nokeia ona i ka huli a pau na kuahiwi, na awawa ame na aina mamao." Mahope o ka lohe ana mai la o ke kauka i na olelo a ke kanaka, hooholo iho la oia i kona manao o ka hana kupono loa a ke kamaliiwahine o Deri.aba e hana ai oia no kona hele pololei aku a imua o Pirouze. k'a makuahine o Kodada, a hoakaka ponoi aku iai.a i na mea apau, eia nae, i kona noonoo hou ana iho he hana hiki pono ole ia ke hanaia me ka halawai ole me n.a popilikia, me ka makaala loa wale no e pono ai. L.'a loaa iaia ka ike ia manawa ina e lohe aku ana na k'eikialii e ae.'ka poe manaoino na lakou i pepehi ia Kodada, aia ke Kamialiiwahine o Dcriaba maloko o ke kulanakauhale ame kona makemake e hele aku e ike i ka moi t e hana mai ana lakou i kekahi hana e hookaawale loa ia ai ke kamaliiwahine ma kahi mamao loa mamua o ka liiki ana iaia ke hui aku me Pirouze, a i ole me ka moi palia, a hoike aku i na mea apau i hanaia no Kodada.

I ka hoauau pono ana ac o ke kauka i kona mau noonoo. nie ka nana akahele ana ma na aoao elua, ka lanaKila ame ka holopono o ko ke kamaliiwahine manao ma kekahi aoaa, a o ka poino hoi ma kekahi .aoao, hooholo iho la oia e lawelaweia ka hana me ka makaala ame ka maalea pu, nolaila, o kon.i noi aku 4a no ia i ke kamaliiwahine e noho oia ma ka hale hooUilu a oia ke hele i ka halealii. i mea e loaa mai ai iaia ka ike i ke ano o ka hana ame ke alahele e hiki ai. iaia ke hoolauna aku i ke kamaliiwahine' me ka makuahine o Kod.ada. I ka holopono ana o keia manao hoomaka aku la oia e hele ahiki i ka hoea ana aku i ka halealii ma ke ano he kanaka oia i hoea aku ilai\a i makemake \oa e ike i na hana o ka aha a ke 'lii. īaia i kokoke aku ai i k.a haiealii ike aku la oia i kekahi wahine e kau ana maluna o kekahi hoki a e ukaliia ana e kekahi mau haiawahine maluna o na hoki, a he mau koa lehulehu ke ukali mai ana me kekahi poe kauwa paele mahooe ona. I kona hookokoke loa ana aku ku laina ae la na kanaka ma kela a ma keia aoao i hiki iaia me kona mau ukali ke hele aku mawaena, a kulou iho la na kanaka ilalo i ka honua iaia i kaalo aku ai. Ua haawi pu aku la ke kauka i kona aloha ma o ke kuuou ana aku. a i ka hala ana aku ninau aku la ke kauka i kekahi o na kauwa e hele pu ana ina paha o ka lede i hala aku o kekahi oia o na wahine a ka moi. "Ae. oia kekahi. wahi ,a ke kauwa." o kela ka wahine hookahi a ka lehulehu i aloha a i oi aku ai ko lakou mahalo, no ka mea. o ka makiiahine oia o Kodada, ke keikialn opio nona ke kaulana i na la i hala a nialia ua lolie w.ale aku no paha oe i kahi mea nona." Aohe kali hou 'ana iho a ke kauka no ka lohe aku i kahi mea hou no ka lede. no ka mea, ua maopopo mai la iaia, 0 kona hoomau aku la no ia i ka hahai ana mahope o Pirouze e hele ana no ka halepule ahiki i kona komo ana aku iloko. no ka haawi ana aku i kana mau kokua manawalea 1 ka poe Nihune, a 110 ka akoakoa pu ana i ka wa haipule .a ua mea aoau no ke kalokalo ana aku i ka lokomaikai o na lani e hoihoi hou ia mai o Kodada. Xo ka makemake loa o. ka lehulehu e komo pu iloko o ke anaina haipule no ke noi ana aku i ke Akua e hoihoi hou ia mai o Kodada, ua hele ka halepule a piha i na kanaka i piha me na manao iini o lakou pu kekahi e pule me na kahunapule no ka hoihoi hou ia mai o ke 'lii opio a lakou i aloha ai. L*a onioni aku l.a ke kauka ahiki i kona komo loa ana ;iku iwaena o ka ahakanaka a nee aku la a kokoke loa i na kiai o ke 'liiwahine Pirouze. kahi e hiki nono ai iaia ke lohe aku i na leo pule a pau a kela ame keia o na kahunapule ame ke 'liiwahine pu. 1 ka pau ana o ke anaina pule a e makaukau ana ke 'liiwahine e haalele iho i ka halepule. ku ae la oia a hele aku la e hui me kekahi o na kauwa, a hawanawana aku 1a: "E ka hoahanau. ina hoi oe e oluolu mai ana alaila hoike aku au: he meahuna ka'u e makemake nei e hoike aku i ke kamaliiwahine Pirouze, a iaia wale no, ke aeia mai nae hoi e kona hanohano. "E hiki ana anei ia'u.'ma ou I.a. ke laweia aku a hoolaun 1 me ia maloko o kona rumi ponoi?" "Hiki 110. ina nae kau meahuna he mea pili ia no ke keikialii Kodada. aka, ina 110 kekahi mea e ae aole e aeia mai ana kou manao. Ina no Kodada kau meahuna. i keia !a no e aeia mai ana oe e ike aku iaia elike me kau e makemake la. "Ua nui loa ka pilihua 6ke kamaliiwahine i kei.a la me ka hiki ole e loaa ka maha i kona noonoo no ka na'owale loa o Kodada, kana keiki, 110 ia kumu, aohe ona m.ikemake i kekahi mea e hele aku e kamailio iaia, koe w.a!e 110 a he mea hou ka ia mea e pili ana no Kodada. "No keia mea hookahi wale no k.a'u mea i makemako ai e hui pu a kamailio me ia, aole no kekahi mea e ae." "O. ina pela ua pono." wahi a ke kauwa o ka pane ana mai." hoomau mai hoi ha oe i kau hahai ana mahope o makou. a mali.a. o loaa kou aeia mai, o ka loaa no ia o kekahi manawa kupono loa nou e hui pu ai a kamailio me ia a o ke ko ana no hoi ia o kou makemake." (Aole i pau.)