Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 33, 17 August 1917 — AUHEA KA EKALESIA O IESU KRISTO ME KA POE I KOHOIA E KE AKUA E HA'I I KA EUANELIO OIAIO NO KE OLA O NA KANAKA? KE ALA HOU ANA O KE KANAKA [ARTICLE]

AUHEA KA EKALESIA O IESU KRISTO ME KA POE I KOHOIA E KE AKUA E HA'I I KA EUANELIO OIAIO NO KE OLA O NA KANAKA?

KE ALA HOU ANA O KE KANAKA

Helu XI. O ka mana o ke Akua ka mea nana i hana i na kino uhane o na mea apau iloko o ka ea; o ko ke kanaka, niamua o koūa hanauia ana mai iloko o ka opu; a o ko na mea ulu hoimoinua o ko lakou ulu ana mai. O Kona inana ka mea nana i haua !a Ewa, ka wahine a A<lainu, mai ka iwi aoao mai, me ka ike ole o kaua kane i ka eha. O Kona mana ka iuea nana i mahelehele i na aina o ka honua i ke au o Pelega (Kinohi 10:25). Ma Kon& inana i hana ai Oia i lio ahi noloko niai o ke ea, a lawe ola aku la ia Elia iloko o na lani maluna o ke kaa lapalapa ahi. Na Kona mana i ha)iai ai o Sarai, ka wahme a Aberahama, a lianau mai la ia Isaaka i ka 100 o kona mau niakahiki. Na Kona mana i mahele i na wai o ke Kai Ula a alakai aku i na mamo o ka Iseraela mawaena. Na Kona maua i hanai ia lakou me ka niane mai ka lni mai i|oko o ka waonaliele. Na Kona mana i hoopakele ia Daniela ame kona mau hoa mai ka make inai a ke ahi, a kono aku i ka manao o ke alii o Nebuzaneka e maka 'u i ke Akua. Na Kona mana i hana i 'na mea kupanaha lie nui i hoikeia niai e ka Baibula, iia nioolelo ame na kaula pono he nui. He mea hakalia anei kekahi ia Iehova l<e hana? Aole anei e hiki i ke Akua mana ke lioola i ke kanaka mai ka make mai? Ilookalii haina inaopopo loa e ku mau ana me ka oiaio elike me ke ku mau ana o ke Akun; ua hiki loa i ka mana 0 ke Akuu ke hoola i ke kanaka mai ka make mai. Ua hiki loa ia kakou ke hooin i ka pololei o keia haina ma o ka lioomnopopo ana i ke kupanaha o namea 1 hanaia ma ka lani ame ka honua. Na mea lioi i hiki ole i ka naauao o na keiki a kanaka ke hana a ke hoomaopopo koe wale no ka mea i loaa ka naauao pookela ame ka mana. Ina aohe alahou ana o ka poe make, ina aohe Akua. A ina aohe Akua, aole auanei e loaa mai ka lani aine kona mau mea i piha ai, a pela hoi me ka lionua. Aka, aia he Akua, Oia ka mea nana i hana i na mea apau» ma Kona mana. Nolaila, aia be alahou ana o ka poe make, no ka mea, Oia ka i olelo mai pela. Ile oiaio Kana olelo, he mana Kona ame ka naauao. Heaha ka naauao o ke kanaka aine kona mana e hiki ai ke hoole i ka oiaio o ka olelo a ke Akua? Ina aole he alahou ana o ka poe mako ,ina aole e ala o Kristo mai ka make mai. Ina aole e haiia mai ka fuanelio iio Kona ola hou ana a hoea mai ia kakou i keia wa. A ua lilo na poe e ha'i ana i ua euanelio la no ke ola hou ana o Kristo, i poe lioopunipuni. Aka, ua ola hou mai o Kristo mai ka make mai a hoike imua o Kana inau haumana. Ua hoomaopo]>o na koa Roma e kiai ana i ka ilina ia mea me ka ike ana i ka anela i ka la i ola hou ai, a hele nui lakou e lioike ia inea i na kahuna nui o ka poe Iu<1aio no keia ola hou ana o Iesu. Ua ikeia oia e na poe he nui ma kona wa i lioi ai i ka lani. A pela i ko ai ka olelo: "E ka luakupapau, auhea kou lanakila ana? E ka make, auhea kou huelo awa!" Ano, inaanei kakou e nana ai i nft olelo a Ioba e pili no kona make ame Iesu he mau lianeri inakahiki mamua o ko Iesu hanauia ana: "O na la apau cJ ko'u kaua ana, ka'u e kali ai, a hiki mai kou manawa. Ina pahu e kakau ia ka'u mau olelo. Ina e palapalaia lakou iloko o ka buke, me ka peni hap ame ke kepau e kuhakaha mau ia lakou iloko o ka pohaku. No ka mea, ua ike au e< ola 'ana kuu Mea Hoola (Iesu KTisto). A i ka wa mahope, e ku ua Ia mahina o ka honua. A mahope 0 kuu ili, e hoopau na ilo i ktfu kinō, aka, ma kuu i 'o e ike au i ke Akua. Oia ka 'u i ike no'u iho, a e i"ke ko'u maka, aole ko ha'i." Ioba 14:14; 19; 2,1-27. He mea Oiaio, o kela ame keia m«i e make ftna & kanu iā iloko o ka luakupapau, e hoopau ana na ilo o ke kino iaia iloko o na la pO'kole, a lilo i lepO. 0 na poe hoi e make an iloko o ke alii, e lilo ana lakou i puu lehu uukn, a lilo aku me he mea ole la iloko o ke ea. O na poe hoi e make ana iloko 6 ke ahi, hiu a pan i ka hamu ia, e lilo ana i mau. i'o kokua i ke kino o ua holoholona la, a o ka hope nō lakou, oia no ka hoi hou aku o ka lepo i ka lepo i ka wa e mak6 ai. Pela no hoi na poe e make ana iloko 0 ke kai, e pau lakou i na i 'a 'like ol'e. 1 ka ai ia. O ka hopena maopopp e loaa ana i na kino kanaka make, oia ano -e

lilo ana me he mea ole la, elike 110 hoi me na maiiu, na h«Joholooa ame na i 'a i pau ia kakou i ka ai ia, ua lilo lakou i mea kokua i ko kakou mau kino. O kekahi mau holoholona elike me ka bipi, hipa, puāa, iie nui na poe na lakou e ai a kauliilii na apana e kuai ia nei i ka makeke. O ka ninau: E hoihoi hou ana anei ke Akua i keia *mau mea ola i pau i na kanaka i ka ai, a hoola hou mai ia lakou mai ka make mai, a pela hoi me na kino kanaka i make a kauliilii na apanaf Haina: E hana hou a e hoola ana ke Akua i na mea ola apau mailoko mai o ko lakou mau kino kumu, oia no hoi k& ea, ka lepo ame ka wai, no ka mea, mailoko mai o ia mau mea i leaa ai īakou. Aka, he mau wa like ole nae ko •lakou e hoolaia ai. Aole nae ma ka lawe ana i ka i'a mai loko akū o ke kino kanaka, a o ke 'kanaka paha mai loko niai o na lioloholona hihiu a o na i 'a walia nui paha oke *kai. Oiai, e make ana na mea ola, a lilo i tepa, i ea, a i wai. O na poe jjono e ola ana ma ka wa o Kristo e liiki hou mai ai, e hoololi ia ana ko lakou inau kino iloko o ka imo ana a lta maka. I Tesalonika 4:17. O na mea olae ae hoi ma. ia manawa, e hoopau iā aua lakou me ke ahi. Ma ka wa hoi e iho- mai, ai ke kulanakauhale o lerußalema hou i ke au Milenio ,e lilo ana ka honua mua ame ka lani mua, aole hoi he kai hou aku. Hoik. 21:1. No ia aohe i'a'e hoolaia ana nia ia wa ahiki i ka manawa e loaa hou ai he kai. Aka, e hoola mai ana no ke Akua i na poe make, e hoihoi a hoopili hou ana no hoi i na kino o kekahi poe a hoola hou ia lakou mai ka niake mai, a hoololi i na kino o kekahi poe me ka make ole mai ke kino palalio aka palaho ole. O ko ke Akua makeniake no ke hanaia ma na miea -pau. E hoihoi hou ia no na.poo o ka poe i okiia ame na lala o ke kino ma ko lakou mau wahi, aole loa kekahi hunahuna hookalii e nalowale. E nanp. kakou i ka inahu i ipe ia e ka wela o 'ka m mai ka wai mai, i kona pii ana i ka lewa a hui a nui, lilo ae la 1 ao ua, haule mai la a lilo i muliwai nui. Pela hou aku nO, e hana maū ai. 0 ka mahu ka mea i umeia e kp, la, he wai nae ka mea e haule mai. Elikē no me ia ke ano o na kanaka, aia he uhane iloko ona e hoi ana i kahi a ke Akua 1 hoomakaukau ai, a ma ia uhane e hoihoi hou ia mai ai no ka hoola ana i ke kanaka lepo mai ka make mai. He elua mau alahou ana o ka poe make i hoikeia mai iloko o ka euanelio. 0 ke ala mua ana o ka poe poiio ame ke ala ana o-ka poe hewa he hookahi tausani inakaliiki inahope mai: "Aole i ola ke koena o ka poe make a pau ia mau makahiki hookahi tauaani. Oia ke ala mua ana. Pomaikai a hoano ke kanaka ke loaa iaia ke ala mua ana, aole e 'ianakila ka make elua maluna o lakou, aka, e'lilo no lakou i poe kahnna 110 ke Akua a no Kristo, a na lakou e hoomalu pu me ia i na makahiki hookahi tausani." Hoik. 20:4-6. O Kristp ka manaolana no ke alahou aha o ka poe niake, no ka mea, ua ola hou i'o no o Kristo ipai ka make mai. Ua ikeia Oia e na poe he nui, a o Paulo ka mea hoomaau i «īa poe haipule kai ike hope akti laia a hoolilo ia oia i Kristiano ma ka manaoio a»a ia leau. * No ke &la hou ana oka poe make ame -ka -manaolana o ka poe haipule, he mea e ku ai i k& pono ame ka hemolele o ke Akua, ko Kristo hoea hou ana mai i ke ao nei m« kb inanā ame ka nani no ka hooiaio ana i na a'o a ka euanelio, a no ka hoohiolo ana i na poe Ani-Rristo i ike ole i ka oiaio o ke Akua ame na a'o afa& kuhiheWa'a na keiki a kanaka. He oiaio, o kekahi niau a'ona hewa, nā ke 'kaimka; a- o kekahi, -na ke Diabolo. Aka,. o ka mea aole no ke Akua, no ko ,3iibplo mai no ia. No ka mea, he hookahi wale n<> euanelio i haawiia mai UO kft ola o na kanaka, no ka poe apau' e manaoio -ana ia leau Kristo a niālama 1 Kanh m'au kauoha.

A n)a ka tra auanei e hoomaopo,po ai na kanaka i na hoailona o Kona hiki a?a e laa na kaua anne na hooliuliu no pa hana. Ke ku-e o kekahi lahuikanaka i kekahi lahui-kanaka ka hoo*naueue ana o ka honna nie na luku weliweli a ke ola'i me na luku a ke kai e pii ana maluna o kona mau pal£na. ,E hoea mai ana ka luku a ke ahi e hooneoneo ai i ka aina, a e hoopblahalaha ia na .puu a hoopiha ia na awawa a -hoomaloo ia na kai. E pouii auanei ka la a lilo i koko, a pau ka nani o na hoku. He pouli pu ma ka honua apau. Alaila, e poha mai nō auanei h<e malamalama nui ine he uwila lo nmi ka hikina mai n hoea i ke komohuna, a oia ka hoailona o ko Kristo hiki hou ftna mai no ka noho pu ana «ne 'Kpna poe liaipule no ka hoomalu ana i ka honua i na makahiki he hookahi tftusani. O ka poe i make iloko o Kris•to, ke. ftla : mua mai. A o ka poe pono hoi e ola ana ia wa, e hoololi ia ko la'kou inau.kino iloko o ka imo ana a ka maka. ;A o na poe hewa, e moe malie no lakpu pela iloko o ka honua a pau na makahiki 'he hookahi tausani, alaila ala mai lokou no ke ku ana imua o ka noho hookolokolo o ke Akua i ka ho.EP.na o lie «o nei. I Tea. 4:16-17; Hoik. 20:4-6; 11-lg. £ lilo ana na hoailonā i hoike ia e ka |eyanelio no ko Kristo hiki liou ana ' mai, i me» 'e liookupaa ia ai na poe hai- . pule e noho mau iloko o ka pono me na ī'niala 'e kauloha ana.no Kona'mana ame I ka. nani. Aka, o 'na poe hopmaopopo 6le a ltu : e i ke Akua, e pihoihoi anā la'kou,' aoie na© hiki 'ke ike a 'hooniaopopo i ke aiio i> keiā tn'an īioailonk. Ā

e nui aku auanei ko lakou maka'u ine ka weliweli ma ka wa e hoikeia mai, ai o Kristo, a o na poe e ola ana, e kahea aku no lakou i na puu ame na pohaku e uhi mai maluna o lakou no ka huna ana i ko lakou mau hewa. Eia nae, maniua o ka hoea ana mai o Kristo, e houluulu mua ia na luilaio ma lerusaleina, a o na ohana he umi ma Ziona. Eike lakou a $ Kristo, a e kukulu i na kulanakauhale puuhonua, a i hale no ka Haku, ilaila e holo ai na kanaka pono no ko lakou pakele mai na .hoopai like ole mai ma- ; luna o ka h'onua. | Nolaila, aole hiki i na poe haipule ke hoomaopopo no na hoailona o ka la ! nui o Kristo, ame ka houluulu ana o ! Kona poe kanaka ka lahui Iseraela, ke I ole e ha'iia ma o lea euanelio la. Ma 0 ka euanelio la e loaa ai lia manaoio 1 na kanaka no ko Kristo hiki hou ana mai, a manaoio pu hoi no ka hoala hou ia ana mai o na kaiiakh inai ka make mai ma o Kristo la. Nolaila, ina aole e hiki hou mai o Kristo, alaila, aohe ala hou aua o na poe make. A ua lilo ka euanelio i mea hoopunipuni. E lanakila atfanei na poe hoole Akua inaluna o na poe liaipule, a aole hoi he mea nana e liooponopono kaulike maluna o ka honua. Aka, e hiki i'o mai ana no Oia. Pela i'o 110, Amene. (Ma keia pule ae e lioomaka ai ko'u kamailio ana no ka Ekalesia oiaio. E hoopuka'pu ia aku ana he "kii'" kuhikuhi no ke ku ana o na ekalesia, i mea e hoomohala ai i ka noonoo o na poe lieluhelu no ka imi ana i ka mea oiaio.) (Aole i pau.)