Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 36, 7 September 1917 — HE MOOLELO NO KE KEIKI UHAUHA ABOU HASANA A I OLE Ka Mea Hiamoe i Hoalaia [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KE KEIKI UHAUHA ABOU HASANA A I OLE Ka Mea Hiamoe i Hoalaia

Me kuio a kalakalu wale no keia kamailio ana ae a Abou ' ;;! " ana °ka »»oi. me ka hooniaha ole. L'a maopopo mua 1 : ka moi na niea apau i hanaia mamuli o kona ikemaka ana, a , maiiuili 11 o hoi o na mea apau i hoikeia aku iaia, a he mea I i auoli nui nae ia i ka moi; no ka holopono o kana hana hoopo- | iiilnln ana i ua o Ahou Hasana, mamuli o ka pauela ana o ka | hanai ana, a i lilo ai ka hana a ka pauda i mea hoopohihihi i l'.a ī ko ua o Ahou Hasana noonoo, eia nae. aole hiki iaia ke j !i«H.!„hc mai ina mea a { )au aua o Abou Hasana e kamailio ! a!vu ana me ka akaaka ole iloko oua. !Vhea iho la kou manao no keia mau mea apau a'u i hoakai:a aku la. e ke kanaka kalepa mai Mosala mai ? Aole paha o ; ; '"i noKe I " ai 1 ,<;i aka - Me kena iho la anei oe e akaaka mai ai ;:mia oko u alo. J O ka akaaka mai ka kau, aohe olelo ;riai ua hewa au. i l.iki ai ia'u ke huikaUi aku a huikala ole paha ia oe. Makemake anei oe e lohe aku i kekalii mea e hooiaio aku a iio ka u mau mea i olelo aku la ia oe? E nana mai ina he iī' iii olelo palau wale aku nei a'u ia oe." Ml keia mau olelo kulou aku la ua o Abou Hasana imua a nel.e ae la i kona umauma ame ka poohiwi, a olelo aku la i ka n: »i e nana mai i na moali e kakau ana ma i hiliia ■i: me ka lmipa. ! ka ike ana mai oka moi ua-pii kona menemene. Ia man !\\a ua nui loa iho la kona aloha no Abou Hasana a ua kauni.iha j)u oia no kona ano hoohenehene a akaaka wale ana mai i wa o Ahou I lasana i na nianawa mannia iho. Ia manawa ua hoopau koke oia i kona akaak'a ana, alaila lele mai la e a]>o iaia me ka aneane loa e helelei iho kona mau waimaka. '< ». e ku ae iluua e kuu hoahānau," wahi ana ia Ahou Ha- - iiia ; e hele pu aku kaua i kou hale, no ka mea, ke makemake liei au e hauoli pu hou me oe ma kou hale i keia ahiahi; ma ka apopo ke ae mai ke Akua e loaa aku ana ia oe na pomaikai he nui." MOKI'NA X. Me ka hoomanao ole ae o ua o Ahou Hasana i kana oklo paa o ka hana ana. a he hana hakihaki hpi i ka hoohiki ana " ka hooholo ana aole e hookipa hou i kekahi malihini i kona īi.ile no ka lua o ka manawa, a me he mea la ua nanea a hau- » ii loa ]»ah.a oia i na olelo a ka moi, h.e mea hou ano nui ke i -eia ana ma kekahi la ae no kona pono, ka moi hoi ana e kuhihewa mau ana ia manawa he kanaKa kalepa mai ke kulauakauliale mai o Mosala, haawi aku la oia i kona ae me ka hooka'ulua ole. iiku ana au i kou manao i noi mai nei," i pane aku ai ua o Ahou Ilasana, ''malalo nae o keia kumu, oia hoi, e I'ai>i aku oe a ]>aa ika puka o kuu hale i kou wa e oili aku ai • i!oi i ke kakahiaka. i ole ai e komo-hou mai ke eliaholo iloko ■ k<t u hale a lilo hou au i kanaka lioulala a hoehaehaia o ka ■'" 'i'oo. elike me ia i loaa ai ia'u i na la i hala, a o ke kuniu 1 o ko'u komo ana iloko oka pilikia, elike me ia a'u i ha'i ' v, .ua aku nei ia oe." I a pane mai la ka moi e hooko ana oia ia kauoha ana, a i .. linlopouo ana, o ka u haele like aku Ia no ia o laua a ukali • :i;«; la no hoi ke kauwa ]>aele maho])e o laua no ke kaona, '■<> nae iloko o ua o Ahou Hasana na'manao anoninoni : 'hi i hana ai no ka hooko ])oiK3 oka malihini i kana kauoha • kn ole. ' ho(»j)ati loa ia ae ai nae na manao kanalua iloko o Ahou i;i-ana i-aku la ka moi: "K haawi mai oe i kou hilinai piha ina nialuna o'u, a no ka mea, ma ke ano he kanaka no kekahi ulaua kiekie k,e hoohiki aku nei au imua ou me ka oiaiō loa, •le au e hoopalaka ana i ka hooko aku i ka'u olelo. "Ma nei hoj>e aku, e ike iho ana oe i ka liiki ole ia oe ke pale : ka hiliuai a manaoio ana mai i a'u. he kanaka e makemake i t hana aku i na mva apau e hauoli ai oeae waiwai pu ai I ; ii'ii. a no keia mau mea nui elua a'u i hoike aku la e ike .'ina no oe i na hopena o ia mau mea." \"h.e a'u ko.i okoa ana aku ia oe no keia mau mea au i • i' a'.a mai la." i pane aku ai ua o Abou Hasana, me ke ku •k, ana ilio. "Ua liaawi aku nei au ia'u iho malalo o kau .11 hooponopono ana: eia ka'u noi ia oe, mai hana mai oe i ekahi liana e hoolealea ia ai au. Aohe alahele e ae i hiki ' "■ a; na ])oino nialuna o'u o kela mau makemake wale no • : :io ka waiho hamamaia ana oka puka a komo mai ai • 'uhn.lo iloko o ko'u ])00. "in;i pe'a kou manao," wahi a ka moi, e hookoia aku ana uo -«ke'.iuike ou. Ua haawi mai oe ia'u ka hauoli ika wa •; i loh.e aku la ia oe i ke kamailio mai pela." "I i haawi ])U mai no lioi oe ia'u i ka hauoli i kou wa i ■ hiki mai la aole oe e haawi mai ana i kekahi mau me'a e • "'ealea ia ai au: aohe a'u mea e ae e uoi aku ana, ina oe e 1 • niai ana i kau mea i hoohiki mai la e huikala aku ana i.i oe i na mea e ae apau." Me keia ano laua o ka hoomau ana aku i ka hele me ke 'nailin mau. me ka hoomau mai uo hoi o ke kauwa' paele i, ukali maho])e o laua. a e aneane aku ana no.hoi e napoo - ka la. hoohiki aku I'a lakou i ka hale o ua o A.hou Hasana. ī.: hoea ana aku a lakou i lea hale. kahea aku la o Abou '••i-;ti:a i ka makuahine a kauoha aku la e laweia niai i ipuku:l')ko o ka hale. "M;::uiei ae e noho ai." wahi a ua o Ahou Hasana o ke noi i ie i ka moi. a noho pu iho la oia ilalo ma kona aoao. Aohe ■ iiiiiu ] t) ;i ia noho ana ilio a lakou ua makaukau mai la na '.eaai i ka makuahine. a o ko laua nee aku la no ia no kahi e pakaukau i lako me na meaai, a o ka hoomaka iho la no e kapala. me ka hoomaikai ole ae i ke Akua no na mea 'kai apau i'loaa mai ia laua. : ka eha ana o l lanale ia Keoni Bulu. a hoi ae la laua i ;na •> ka punee. ia-wa i komo mai ai ka makuahine a lawe j la i na mea apau mailuna aku o ke pakaukau, a lawe hou > ' > i l.i i kekahi mau huaai me na omole waina ame na kiaha i r' u ana mamua o leahi a ke keiki e noho ana; alaila o kona • i • aku la no ia aole i komo hou mai. ' > ka waina no ko Abou Hasana aho o ka lalau mua ana '■'•'"'ii. a i ka piha ana o kona kiaha alaila hoopiha ae la i ko ka ioi kiaha. Ua pahiku kiaha waina a laua pakaīii o ka inu l iiia. me ke kakahele niau no hoi o ka laua kamailio ana maluna " na kumuhana like. I 1 ka ike-ana mai o ka moi ua kahiohio loa o Ahou Hasana, • 'aila. hoolalau ae la ka moi i kana kamailio ana maluna o e kumuhana e pili ana i ke aloha i na wahine, me.ka ninau ; ■u ana mai ina paha he manawa kekahi a ua o Abou Hasana j : haulehia ai i ke aloha no kekahi mea. I "K ka hoahanau," i pane aku ai o Ahou Hasana, nia ke ano : kamaaina loa. elike me ke aho ana e kamailio aku ai i kekahi Keinaka i like ke kulana me kona. "

} "Aohe a'u nianawa iki i noonoo ai no ia mea he aloha ahe ] mare aku paha i wahiue. aka ma ke ano he kauwa kuapaa j wale no, he kulana a'u i hauoli mau ai e hookauwaia mai au. | i "Ahiki iho la i keia manawa aole a'u wa hookahi i kau aku ' ai i ke aloha maluna o kekahi wahine, hookahi no a'u. wahine I noonoo nui o na meaai ono loa maluna o ke pakaukau aiua, 1 j o ka oi ae nae maluna o na meaai a])au o ia no ka waina nei : a kaua e inu nei, oia hoi, kii waina maikai, ke kuinu e hiki ai i ia'n ke kamailio me ka hauoli, me ka huna ole iho i kekahi manao me ko'u mau hoaloha. j "Ua ike au no'u iho ina aole au e inu aole e ulu mai ana na noonoo, poluluhi ka noonoo a loaa ole no hoi na manao koa, j he ano hoohilahila ke kamailio aku i kekahi manao, aka, ina e J ; kamau wahi apu wainu ana, elike nie ia a kaua e inu nei, he hauoli mai hoi kau. j 1 "Aole au e olelo aku ana ia oe he mea hewa ka mare ahe nele loa au i ka noonoo ana ae no ia mea he wahine, ina au e | halawai aku ana me kekahi wahine u'i elike me ka wahine a'u ! I o ka ike ana ma ka moeuhane ma kela po kamahao loa "a'u i } hooki]>a mai ai ia oe i ko'u hale nei no ka manawa mua loa, I kela po no hoi au i haalēle ai i kuu puka aole i pani. , | "Ma kela ]>o a'u i ike aku ai i kela wahine u'i lua ole a'u ! o ka ike ole ana i kekahi wahine elike me ia ma keia ao, mai ia ' | manawa mai ko'u hoololi ana i ko'u manao, ina no ka loaa aku l o kekahi wahine u'i elike me ia ma keia ao ua hooholo au i . kuu manao 0 imare mt"ia, ina no ka holopono nei o ia ma-} nao, a aole 110 e nele ana ka noho hauoli pu ana me ia iloko o na la apau o ke ola ana. J

"Aka, ihea auauei au e halawai aku ai me kekahi wahine u'i o ia ano ma keia ao, oia hoi. ke ano o ka wahiue a'u o ka hoakaka ana aku nei ia oe, koe wale no ])aha maloko o ka hale 0 ka moi, a i ole maloko o ka hale o ke kuhina nui, na wahi i lako i na wahiue liaia o kela ame keia ano, a i ole, iloko o na hale o na kaukaualii ame ka poe waiwai loa, na-wahi i nele ole i ke elala ame ke gula e kuai ai i wahine? "No ia nele e aho no au e hilinai iho maluna o ka'u omole waina nei no ka hoohauoli aua mai ia'u, he hauoli liilii loa o na hoolilo, a he hiki no hoi ke loaa nui mai ma kela a ma keia wahi me ka liilii loa o na elala lilo aku no ia mau mea." laia i kamailio ae ai i keia mau olelo o kona hapai ae la no ia i ke' kiaha a wala ae la, a i ka pau ana o ka wai oloko, hoopiha hou iho la. a ninau aku la i ka moi: "Ra, pehea oe, e hoopiha aku au i kou kiaha, ea? Ua pau ae la ko'u; i hooloihiia aku ai hoi paha ko kaua nanea ana me ka hauoli. He maikai maoli ka kaua nanea ana la e noho nei, me ka hoohalaia o ko kaua nianawa me na olelo maikai," wahi a ua o Abou Hasana o ka pane ana mai. I ka wa i pau ai o ka laua inu ana o ka moi ka mea i pane mai: "We mea ehaeha no i ka noonoo iho ka nolio hookahi ana o kekahi kanaka opio maikai elike me oe. aohe huli aku 1 kokoolua. Ahea oe luili i kokoolua, i wahine, i mea aloha nau ?" "He manao maikai keua au e kamailio mai nei; ua loaa mua no ia'u kena manao, aka, manao au he oi aku ko'u ])ono e nolio iho 110 pela mamua o ka mare'ana i ka wahine: he nui na haawe kaumaha a ka wahine la a'u i lohe ai, he puni uani, he puni lealea a he hoohakaka, a i ka wa e liiki ole ai ka wahine ke hoolakoia aku, o ka haalele mai la no ia a lilo aku la i ka mea okoa. a i kou wa e huhu aku ai, e ulu ana he hakaka, a 0 ka hopena he hooj)ii okimare, a ke nui la na hoolilo i ka aha hookolokolo. v "He uku hoi ka loaa aku o ka wahine oluolu aloha mai ia' kaua, a e hoomanawanui pu ana i na inea apau o ka noho ana ; kakaikahi loa na wahine hookanaka makua i ka noho ana. O kekahi poe ua mare mamuli o ka lealea. mamuli o ka u'i, mamuli o ka ike mai he kanaka loaa a waiwai oe, aole mamuli o ke aloha oiaio. "O ka poe waliine i mare mai niamuli o ke alolia aole loa he manawa i loheia ai ka noho mokuahana ana mawaena o ke kane anie ka wahine. ua auamo like ia e laua me ka hooma nawanui na popilikia apau o ke ola ana, a laki hoi ka loal. aku o kekahi wahine ia'u o ia ano, akh. ina ua loaa ia oe ke'ka'hi wahine o ia auo, e oluolu oe e hoike mai a ua makaukau a! i e lawe mai." Xo kekahi manawa loihi ko laua kamailio ana maluna l keia manao.,a i ka ike ana mai o ka moi ua ona loa ua o Abou Ilasana. elike me ke ano ana i makemake ai, i mai 1a: "Ina pela, ea, e waiho mai oe i keia mea na'u e hana aku nou, oiai ua ike maopo])o loa au i kou ano he kanaka hoo])ono; na'u e huli aku i wahine nau i kupono elike me k\ u makemake, me kou hoolilo ole i kekahi elala ma kou aoao ame kou hoopilikia ole hoi ia oe ma o ka huli ana i 'kekahi wahine 1 kupono i kou makemake." Ma keia manawa o kona hopu aku la no ia i ka omole waina ame ko Ahou Hasana kiaha, a. me ka ike ole mai o ua o Abou Hasana, o ka hookomo malu iho la no ia ona i kekahi ]>auda iloko o ke kiaha a ninini iho la i ka waina me ka palamimo loa e hiki ole ai ia Abou Hasana ke ike mai ia hookomoia ana iho la, o ke ano pauela no ana o ka hookomo ana iloko o ke | kiaha a ua o Ahou Hasana niamua, a haawi aku la i ke kiaha ia Abou Hasana, a i aku la: . "Ea. e Ahou Hasana. ei kou kialia; e inu mua aku oe i nei kiaha i nei manawa no ke ola o ka waliine u'i au e mare aku ana, a o l<a niea hoi nana e hoohauoli mai ana ia oe iloko o kou mau 1 o ke ola ana i loaa mua ole ia oe; e liilinai oe maluna 1 p kena kiaha e loaa ana ka mea au i makemake ai." j Ho])u mai la ua o Ahou Hasana i ke kiaha me ka minoaka | ana ilio a luli ilio la ke poo, me ka hoopuka ana ae i keia mau i huaolelo: j "Hauoli wale ina e hooko i'o ia ana ia manao," wahi ana; j"nani ia nou mai la no ka makemake, heaha aku auanei ka | nei lioole aku, e oluolu paha i ka mea e loaa mai ana ia oe, no ka mea. ke ike aku la au he manao niaikai loa kou e ka jmalihini. ' I "No kau noi e inu i'o ae au no ke ola o ka wahine u'i au i hoohiki mai la e hāawi mai ana oe na'u, oiai nae, ke ike e nei I no au pehea ana la e loaa ai, a pehea ana la ka manao o ia j wahine ke ike mai ia'u?" I i Me keia mau olelo liope o ieona wala ae la no ia i kona kiaha, a hakalia no a pau aku ka oolopu waina liope loa, o ka | hina aku la no ia o ke poo o ua o Abou Hasana ihope i ke kua' 0 ka punee, a puhala ka ihu nana i ke kaao, pau ka ike, pau j ka oni ana, elike nie na manawa elua mamua aku o koua ona' ana i ka pauda, nolaila, ia manawa ua hiki loa i ka moi ke ! hana iho iaia elike me kona makemake. j 0 ke kauoha koke aku la.no ia o ka moi i ke kauwa paele j ana e liapai ia Ahou Hasana i ka halealii, elike me ia ana o| ka hapai ana i ka po niamua aku. j Aohe hooulolohi hbti a , na' , iho^n ke kauwa. o kona kii mai la no ia a hapai aku la ia Abou Hasana; 'i kona oili ana t aku iwaho nie kana ukana iluna o kona lima, ku ae la ka moi j a oili aku la iwaho me ke pani ana aku i ka puka a paa'mahope ' ona. ' ! 1 ko laua hoea ana aku i ka halealii kauoha aku la ka moi 1 ke kauwa e hoomoe iho ia Ahou ,Hasana iluna o ke koki iloko ' oka rumi aina nui akea eha, kahi no o ua o Abou Hasana o ka hapaiia ana ae a hoihoiia aku ai i kona liale ponoi, me ke kaia loa i ka hiamoe, ma kela manawa mua. j MamUa 'nae o ka h'ookuu loa/ia ana iho o ua o Abou Ha-; sana e hiamoe; kaUoha fntiā āku la ka moi e weheweheia ae kona mau aahu ponoi, a e hookomoia iho na lole no a ua o Abou Hasana i komo ai ma ka manawa mua o ka laweia ana; :i hana ka moi pela i loaa ia Abou Hasana ka manao he kulana moi no kona iloko o ka wa e ala ae ai, malaila ka moi o ke ku pu ana ahiki i ka pau ana o na aahu i ka hookomoia ia Abou , Hasana. ; | I ka pau ana o keia hana, kauoha aku la ka moi i na kauwa ! apau e ku makaukau lakou ma ka lakou wahi o ka hana ma kekahi kakahiaka ae. O na luna ia lakou ka nana a hooponopono ana i ka rumi moe. ma ka lakou wahi o ka hana, ua kaikamahine himeni no hoi ma ko lakou mau wahi, a pela me

na kaikanialiine e kuku pu ana iloko o ka rumi i ka \va i inu ai o Ahou Hasana i ka pauela niamua aku. a e lawelawe kela ame j keia i kana apana hana me ka holopono loa elike me ia a lakou e liana niai ai nona. I Maliope iho o ka pau ana o nei kauoha a ka moi. hoi ak'u la oia noloko o kona rumi moe. mahope iho nae o kona huii ana ae a haawi i ke kauoha ia Meserou, ka luna oloko o ka halealii. e hele aku e hoike iaia, mamua o kona hele ana aku iloko o ka rumi ana e pee ai ina ke kakahiaka ae. j Ua makaala loa o Meserou i ka hele ae e hoala i ka moi ma kekahi kakahiaka ae, a ma ka hora hoi i kauohaia mai ai iaia e liele aku e hoala i ka moi. | Ia ala ana ae a ka moi a pau no hoi kona mau aahu i ke komo. hele mua aku la oia Hōkō 6' ka runii a Abou Hasaha e' j moe ana, a ike aku la i na kauwa apau e kuku mai ana me ka makaukau ma ko lakou mau wahi i kauoluiia aku ai, a e kali mai ana o kona hoea aku. ! Hoakaka aku la oia ia iakou i kona manao me kekahi mau huaolelo uuku, a ia pau ana, komo aku la oia iloko o kalii rumi uuku 110 ka liuna ana iaia iho a ma ka hakahaka o ka , peapea oia e nana mai ai i na mea apau e hanaia ana īualoko 0 ka rumi uui. ' I ka moi i nalo aleu ai, komo mai la na kauwa, na kaikamahine hinieni me ka lakou pila, a o na kaikamahine hula . no_hoi.ināhope mai, 'a'ku puni ae la lakou maha'i o ka punee } a Ahou Hasana e moe ana, īiie ke alai ole aku i ka moi, i liiki ( ai iaia ke ike mai i na mea apau e hanaia ana maloko o ka jruini ia njanawa. i ' I ka pau ana o na mea apau i ka hoomakaukauia. a ma o loa ae no hoi ka ona ana o ua o Abou Hasana i ka pauela. puoho ae la oia, a i nana ae auanei kona hana aia oia iloko o ka liale okoa kahi i moe ai; he mau aahu okoa kona e komo ana, a e , ku puni aku ana ma na aoao apau ona na kauwa ame na kaika- , mahine himeni, a pela hoi me na kaikamahine hula. la manawa o ka hoomaka mai la no ia o na kaikamahine I e himeni, hookani no hoi kekahi poe i ka lakou mau mea- • kani e nele ole ai ka hauoli o ka naau ame ka lealea o ka pepeiao, a no keia mau mea kamahao, i ua o Abou Hasana e lohe aku ana ua kaakaa loa ae la na maka o ua o Abou Hasana a alaalawa ae la ma o a maanei. ' Ke nana la oia iluna, ma na paia, iluna o ka papahele, a i ka moe ame ka aahu ana e komo ana a ke ike iho la no boi oia o ka hale hookahi no ia ana o ka moe ana he manawa mamua aku, o kana mea e nalu nui la ia manawa, peliea la oia i hiki ai ilaila, —nawai la oia i lawe a komo ilaila? | līe moeuhane hou anei keia mau mea apau ana e ike aku ! ana ? Ke ike la no oia o na mea no ana apau o ka ike mua ana 1 oia no ia ana e ike liou aku ana. "O, pehea au i liiki mai ai 1 ianei ?" wahi ana iaia ilio. { | Ua pio iho la ke kani ana o na meakani, ua melia na leo himeni, a ku iho la na kauwa apau me ka oni ole, ia manawa 1 loaa ai i manawa no ka moi e nana mai ai i ka Abou llasana! mea e liana aku ana. MOKUNA XI. 1 hoopau na kaikamahine i ka lakou hookani ana i loaa ai i manawa i ka moi e nana mai ai i ka Abou Hasana mea e j liana aku ana, a i lohe mai ai hoi i ka Abou Hasana mau mea apau e kamailio ai iloko o kona wa o ke pihoihoi. Ua hamau loa na poe apau oloko o ka rumi a Abou Hasana e noho ana ia manawa; ke ku la kela ame keia ma kona walii | me ka oni ole, me he mea la, he moi kiekie loa ka lakou e'hoohanohano ana ia manawa. "Auwe!" wahi a Ahou Hasana i liooho ae ai, me lie mea la Via eehia oia no kana mau mea apau e ike aku ana, me ka ! noke ana i ka nahunahu i kona mau manamanalima, a no I nui o ka leo o ua o Abou Hasana o ka hooho.ana ae, ua lioo-' pilia loa ia aku ka moi i ka hauoli no ia lohe ana mai la ana, ■ ,hc mea lealea loa ilio la ia nana i ka hoolohe ame ka nana mai. | i> "Eia hou 110 au iloko o keia wahi, a o ua moeuhane laj>u nt'i no palia auanei keia elike me i i nianuu nana i hoolilo ' "jf'u i kanaka hehena he mahina aku nei i hala! ! j "Aohe a'u mea e ae e nana aku'iina, o ko'u Joaa iiou wale i I no i kela haawina eepa elike me ia mamua. a me na hauna ' j huipa a ka luna aloha ole o ka halem.i'i jmpule, ka halema'i j I hoi o ka poe' maewaewa a pela me ka rumi panihao koliu Ihōloholona ka hoopaaia maloko olaila. | "O, e ke Akua mana loa! Ke waiho aku nei au iaii iho iloko jo kou mana, Nau e hoopakele ae ia'u mai keia haawina ehaelia, ! a kupaianaha ae! | "O ke kanaka a'u o ka hookipa ana me ka puuwai hamanu ame ka s lokomaikai kaii ole maloko o ko'u hale ma ke ahiahi ! | aku la i hala, oia kekahi o na kanaka ino loa, no ka mea, oia ! ke kumu o ka loaa ana ia'u o keia haawina ano e loa, a e poino liou ana paha auanei au la mamuli o ka hana a kela kanaka ino! | "O, kanaka kumakaia! O ke kanaka 110 ia i hoohiki mai ai j e pani ana i ka puka o kuu liale i kona wa e haalele ae ai i ke kakahiaka, eia nae, aole oia i j)ani, a no ia pani ole ana ua j komo ae la ke eleholo a hookomo i ka noonoo ino iloko o ko'u • poo a oleloia ana ae he pupule, eia nae, aole au lie kanaka j pupule, a eia no ke hana hou nei e lioololi ae i ko'u noonoo a lilo ka mea oiaio aii i ike ai he moeuhane, aole oia wale, aka,! ua paanaau loa i ko'u mau maka na mea nani apau a'u i ike ai. a i manaoia ai he moeuhane wale no ia mau mea. "Nau, e ke Akua, e hookaawale aku i keia mau mea hoopohihihi a Satana mai ia'u aku, nana i hoopuupuu mai i paila poliaku maluna o kuu poo!" Mahope o keia mau huaolelo uj>oi hou iho la o Abou Hasana i kona mau lihilihi maka, a noho hamau ilio la uie ka hoopoluluhi loa ia o kona noonoo. I ka hala ana o kekahi niinuke ma ia hope iho kaakaa hou ae la kona.maka, alaila, nana pakahi aku la i na mea kino apau ana e ike aku ana mamua o kona mau maka me ka noonoo nui ana pehea la ka hopena o na mea apau e hiki mai ana maluna ona. "O, e kuu Akua! Ke waiho aku nei au i ko'u palekai*a iloko o Kou mau lima. E hoopakele ae oe ia'u mai na hoowalewale' mai he nui o keia ao, a mai ka mana alakai hewa ae hoi o Satana. I "E hiamoe'aku ana au ahiki i ka haalele ana mai o Satana ia'u, a hoi hou aku oia i kona wahi i hele mai ai, a ina aole ' pela, o ka'u moe iho la no ia ahiki i ke awakea ana o nei la.''! O kana ia i manao ai e hana pela, eia nae, aole i haawi mai j na kauwa i manawa nona e hooko ai ia manao ona. O ka Hauoli a ka Naau, kekahi o na kaikamahine liula a ka moi, a • ua.o ; .Al>p,u / Hasana ! no.. o ka ike mua ana, ka mea i hele mai anoho ma ka wawae o«ka punee a ua o AboU e moe ana a i mai la: • - ; j "E ka Moi o ka Poe Kupaa, e noi aku ana au i kou oluolu , e huikala mai ia'u ke a'o aku ia oe mai hiamoe hou iho oe, | aka e hooikaika oe e ala ae, no ka mea ke, kokoke loa mai la ! ka la e oili ae maliina o na kuahiwi, ua ao keia manawa." j "Hookaawale aku oe ia oe ma kahi e, e Satana!" i pane' aku ai ua o Abou Hasana, i ka wa i lohe aku ai i na olelo a j ke kaikamahine huapala: alaila nana ponō mai la oia i ka Hau-: oli o ka Naau. "E kapa mai ana anei oe ia'u he moi ? E pono oe e kahea mai ia'u ma kekahi inoa e ae aole ma ka inoa o ka inoi!" : ' j "la oe hoi e ka moi au i kahea aku la, o kou inoa pololei ia e' kaheaia aku ai, aole kekahi inoa e ae, no ka mea o ka moi oiaio oe o ka Poe Mahomeda a'puni ke ao, ka mea nana ke kauwa haahaa loa, owau nei, o kou leo ka'u e hoolohe, a iaia 110 hoi au e kamailio aku nei. j "Me ko'u kanalua ole ke olelo aku aia no he makemake iloko ou e hoohauoli ia oe iho, o kena moe au ea. e hoao ana oe e hoopoina i kau mau mea i koho ai he moeuhane, aka nae. ina e kaakaa ae ana'ou mau maka, e auhee aku ana na ao poluluhi o kou mau manao koho hewa mai a oe aku, a e ike paka mai ana oe i ka oiaio o na mea apau, a e ike iho ana nb hoi oe

oe iloko o kou halealii }>onoi, a e lioopimiia ana o ou niau i kaliu ame .miikoii kau mau haiawahine. kau tna\i kauwa haaliaa loa, me ka makaukau e hana aku i na hana i maa ia maJ kou nou. j "Mai hoohikilele ia kou naau, oke alii. i kou ike ana ihn I eia no oe iloko o kou halealii nei. aole hoi iluna o kou nioe ponoi; no kou pa'uhia koke loa ana i ka hiamoe i nehinei. ua hiki ole ia makou ke hoala aku ia oe. i hiki ai la hoi ia makou ! ke hoihoi aku ia oe iloko o kou rumi moe. a uolaila. o ko makou waiho iho la 110 ia oe maanei i loaa ai ia oe ka moe oluolu ana iluna o keia punee nolunolu. a pela oe e ike iho la ia »>e j maanei." i Ua nui wale aku kekahi mau mea aka llauoli oka Naau i kainailio mai ai i ua o Ahou Kasana. a ua'o Ahou Hasana o ka noonoo ana ilio he olelo oiaio paha ia ana, nolaila ala i'o ae la ua o Ahou llasj\na a nohu iluna. i Ua kaakaa loa ae la kona mau maka ia manawa. aia au ' ana ae o kana nana ana o kona ike aku la 110 ia i ke ku mai o ka Huihui Momi. a pela me kekahi niau kaikamahine hula • olapa e ae ana o ka ike ana mamua. Alaila, o ka hele koke mai la no ia o na kaikamahine apau ia manawa a kuku ana mamua o kona alo, a hoomau hou mai la o ka Hauoli o ka Naau i kana kamailio: "K ka Moi o ka Poe Kupaa, a o ke kaula kiekie loa hoi o ka poe Mahomeela maluna o ka honua nei, e ae mai oe e hoomao- | popo aku makou i kekahi mea ia oe, oia hoi. e pono oe e ala . ae, ke ike ae la no hoi oe la ua malamalama loa keia manawa, nolaila, e oluolu oe e ala ae." "He keu aku ka hoi oe a ka wahine hooululnia a mahaoi maoli," i pane aku ai o Ahou llasana, me ka anaanai ana ae i na j maka. "Aole owau ka Moi Harouna Alasi«la, owau keia o j Ahou Hasana, i lohe mai oe; he kanaka au i ike laulaia ma iu | inoa, a nolaila, mai kapa mai oe i kekahi inoa e ae i kuleana ole e kauia mai maluna o'u." "Aohe'makou i ike ia kanaka o Ahou Hasana au i kamailio mai la, o ka Moi o ka Poe Kupaa ka makou mea i maopopo, o ua moi la oia no oe," i pane mai ai ka Hauoli o ku Naau. "Aolie o inakou makemake e ike aku ia mea au i olelo mai nei, o ka makou mea wale no i maopopo o ka Moi oe o ka Poe Kupaa, a mai hoole mau mai oe ia makou aole o oe ka Moi o ka Poe Kupaa." Nana iho la ua o Ahou Hasana iaia iho a i wale iho la no ua hana kahunaia oia, 110 ka mea ike iho la oia o ka rumi mua no ana o ka noho ana, o kana rumi no ia e noho ana ia manawa, eia nae.-me ia ikemaka iho no o ua o Ahou l!asana he moeuhane wale iho la no nae ia mau mea i kona manao ia manawa, a ōia kana e hopohopo ana ia manawa o ka loaa hou iaia o na hopena weliweli elike me ia mamua. il O, e kuu Akua, e aloha mai oe ia'u." wahi ana oka pule ana iho maloko o ka naau. "iloko o Kou mau lima mana ke | waiho aku nei au ia'u iho, no ka mea ma na mea a'u e ike aku nei, aole hiki ia'u ke kanalua iho he mau hana keia na na uhane ino haukae, kela mau uhane ino no i konio mai ai iloko o kuu hale i kuu wa e moe ana, a hooliloia ai ko'u noonoo maikai i 11001100 hehena me na akaku like ole e maaloalo mau ana imua o ko'u mau maka." Oiai ka moi e nana a e hoolohe mai ana i na olelo a]>au a ua o Ahou Hasana, nee ae la oia i ka akaaka «i aneane e nui loa ae kona leo 110 ka hiki pono ole iaia ke uumi iho. lloko o keia noiia mai o ua o Ahou I fasana e ala ae. aolie no he ala ae ona iluna, oia mau no ka moe ilalome ka ])ili o na maka. ka Moi o ka Poe Kupaa," i kahea hou mai ai o ka Hauoli 0 ka Naau, "oiai ua lehulehu na manawa o ko'u noi ana aku nei e ala ae oe mahope o ke ao loa ana, a oiai hoi o ke kauoha paa ia i haawiia mai ia'u, a he mea pono no hoi ia oe ke hoolohe mai i ke noi a ke hana hoi i ka hana a ke aupuni i waihoia mai iloko o kou lima 110 ka hookele ana, e hoohana aku ana J makou i ka mana au i haawi mai ai ia makou no ka hana elike j me keia." Ia mankwa hookahi o ka hopu mai la no ia o ka Hauoli o ka Naau i kekahi lima o ua o Ahou llasana a kahea aku la i kekahi mau kaikamahine e aku e hele mai e kokua iaia no ka hoala ana ae i ua o Ahou Hasana iluna mai ka punee ae. I ke kau pono ana ae ona iluna o ko lakou mau lima o ka hapaiia aku la no ia o ua o Ahou Hasana a waena o ka rumi a hoonohoia iho la iluna o ka noho. Alaila, loulou ae la ua mau kaikamahine la i ko mau lima a lelele kai a puni ae la ma lia'i apuni o ua o Ahou I tasana, me ke kani pu mai o na ohe, na kumehala ame na meakani e ae, a ke himeni mai la 110 hoi kekahi mau kaikamahine me ka leo nui e hiki ole hou ilio ai i ua o Ahou 1 lasana ke hoohiahiamoe hou iho. la wa ua hoopahaohao loa ia ua o Ahou Hasana a oi loa ma o aku o ka palena hiki ke hoakakaia ae. "He mea pololei loa anei e kaheaia mai au o ka Moi o ka Poe Kupaawahi ana iaia ilio. Mahope wale iho. me ka maopopo ole no iaia o kana mea e 11001100 ai, makemake iho la oia e kamailio ae, aka nae, no ka nui loa o ka hauwalaau ame ke kani o na meakani ua hiki ole ke loheia mai kona leo. Peahi aku la oia i ka Huihui Momi ame ka Hoku Kakahiaka, oiai 110 ia mau kaikamahine e lelele mai ana mamua oua, a paa aku la i ko laua mau lima a haawi aku la i kekahi hoailona 110 kona makemake e kamailio aku. la manawa papa koke ae la o ka l luihui Momi i 110 kaikamahine e ae apau e hoopau i ka lakou lelele ana, a pela lioi 1 na kaikamahine himeni a hookani j)ila, a i ko lakou hooki ana iho, hookokoke loa mai la iaia. "K ka Huihui Momi," wahi a ua o Ahou Hasana, "e noi aku ana au i kou oluolu e hoike mai. ia'u i ka mea oiaio, a o ka oiaio wale no, aole kekahi hoopunipuni, e hoike mai ia'u i ka mea oiaio loa, owai au? O ka Moi i'o anei au o ka Poe Kupaa, elike me ka oukou e kapa mai nei, a i ole, o Abou Hasana 110 anei au a'u 110 e hoomaopopo nei?" "O ka Moi oe o ka Poe Kupaa," i pane mai ai o ka l loka Kakahiaka; "he ninau hoopaoeoe ])aha kena au ia makou o ka ui ana mai la me ko ike maopopo 110 o ka Moi 110 hoi oe 0 ka Poe Kupaa, ka mea a ke Akua Kiekie Loa i koho mai ai i kaula a i halqi hoi 110 keia ao a no kela ao. "Ina aole pela ka oiaio. alaila na kekahi moeuhane kamahao loa i hoolilo ia oe i mea poina i kou ano oiaio maoli. Me he mea la he mea kekahi o ia ano. ina e manaoia ana mamuli o kou hiamoe loihi ana, e ke alii, ma ka po i hala iho la a oi aku mamua o ka manawa i maa mau ia oe i ke ala. "Aka nae, me ka nana ole aku ia, ina e ae mai ana oe e ka moi, alaila na'u e hoakaka aku i na mea-apau i liiki ai ia oe ke hoomanao ae i na mea apau au i hana ai ma ka la aku la 1 nehinei ahiki. i ka po ana." Alaila o ka hoakaka mai la no ia o ka Hoku Kakahiaka. no kona hoea ana aku imua o ka ahaolelo, ka hoopaiia ana o ke Kahunapule Mahomeda ame na luna kahiko elemakule e ka Makai Kiekie o ke Aupuni; ka haawi makanaia ana aku o kekahi eke dala i pilia me na dala gula a kauohaia ke Kuhina Nui.e lawe i ua eke dala la a haawi i ka makuahine o ke kanaka i kapaia o Abou Hasana ka inoa; na mea i hanaia maloko o ka halealii 110 ka hoohauoli ana. ame na hana apau i hanaia māluna o na pakaukau ekolu, a pela i ko ke pakaukau hope loa ana o ka inu waina ana. "Aole hiki ia oe ke hoopoina ihq i keia mau mea a olelo iho oe he moeuhane w f ale no na mea apau au i ike ai. Ma kela pakaukau hope loa, mahope o kou kauoha ana mai ia makou e noho iho ilalo ma ke pakaukau, ua hoohanohano aku makou ia oe ma o ko mele ana aku i kekahi mau himeni, a inu no hoi oe i ka waina mai ko makou lima ponoi aku, ahiki i kou pauhia ana, e ka moi, i ka hiamoe, elike me ka ka Hauoli o ka Naau i hoakaka mua mai nei ia oe. "Mai ia manawa mai kou hiamoe mau ana e ka moi ahiki i ka hoomaka ana iho la e ao keia la, ;tu paha e pahaohao la, aka o keia ka meu oiaio a'u e hoike aku la. (Aole i pau)