Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 38, 21 September 1917 — HE KANAENAE HOOMANAO ALOHA. [ARTICLE]

HE KANAENAE HOOMANAO ALOHA.

E Mr. I.unahoopnnopouo o ka Xupcpa Kuokoa, Weliua kaua: —E oluolu ni:ū kou lokomaikai na'u kalii īumi kaawaK» o ka oneki lahilahi o ka liiwahiwa a ka lahui, 110 kela poomanao e kau ae 1;., maluna, a na ka uwHa niakeneki hoi ia o kft liiwaliiwa a kaua e lawe liele a"ku nia na ī'puka o na ohana, anie na hoaloha, 'nn ninkamaka, niai ka puka ana o ka la nia Kumukahi a ka welona a ka Ia i Lehua. Ma ke kakahiaka nui poniponi wale 0 ka Poaono, Sept. 1, 1017. hora 1 paualio niai ai o Mrs. Graee Ka\ilalani Keomau Philips, nia ko maua home noho ma Kiikaiau Mill, a haalele mai la ia'u ke kahe nie na hanai a niaua, e u aku nona me na hoahanau kakaikahi i ike hope iho i kona v kino lepo. Ua hanauia kmi mea alolia ma līookena, Kona llenia, niai ka .puhaka inai o Mr. anie Mrs. Keoniau, Aperila 20, 1889, lia ])iha iaia na makahiki he 28 me 4 inahina, me na la keu, ma keia ola honua ana, a hala aku la nia ke ala polikua a Kaue, ke alahele like o na niea hanu ola apau, Lihaliha wale! I ka mahina o lanuari .°», 1008, i hooliuiia ai niaua e ka Makua J. Kekipi ma ke kaula kaakolu o ka berita īuaemae o ka niare, a 9 niakahiki, 7 mahina, me iia la he 29 o ko maua uolio ana ilolc6 o mare, a hala aku la.

Ma ke kulanakauhale o Honolulu maua i mare ia ai, a ua nolio iki maua malaila, a nee mai maua no ka Mokuokeawc nei. Ma Puna, Pahoa, maua i ai me kuu mea aloha lie waliine, kuu hoapili o ia aina malihini. Kanikau lie aloha noii no e Grace Kaulalani, kuu hoapili o Pahoa iuka, o Pahoa kai, a i Puna paia aala i ka liala, 0 ka lei o Puna he loi ouaoua i ka liala nie ka hiiiano, i Kapohonui, i Kapolioiki a i Kukii kau mai iluna, o wai welawela ko lalo i Kaunaloa i ka eliuehu a ke kai, a i ka niu moe o Kalapana. Aloha, aloha walo ia mau wahi a kaua i pili ai, ua ]iau kouJ;ke hou ana ia mau wahi ]>ana o ka ahia, pela hoi ia mau walii 1 pili hele a'oha i.i e kauā, a'ole e ike hou niai ana i kou helehelena,.iiuwe kuu wahine kuu hoapili o ka ua, o k» la mo ka makani, o ke Knu me ke "koekoe, 0 ka po pouli me ka maliina, ua pili h<>le like ia o kaua na inea a])au, lilialiha wale au i ko aluha ke hiki mai, hiki mai ko alolia kupouli, i aliona i ka wai koolihilihi. Kaniknu lie aloha, he alohajiou e kuu Grace Kaulalani liele loa. K9 ninau uei au* heaha la ka'u haia nui i l'iaalele mai ai oe ia'u ko kane, e noho ine na lei hanai a kaua e u inau uku 11011, lihaliha wale; ua poho ka manaolana, ua nahaha ka puuwai, ua weluwelu liilii. Liilii lehua i llo]>oe, e popohe niai la i lee pili, e pili, e pili, i piliia e kaua 0 Puna paia aalā i ka liala, hala ole ko aloha e ka wahiu&ine ka lei onaona 0 Puna i ka hala nie ke ala 0 ka hinano. Aloha ka uka 0 Holokiamanu o Olaa, ia wahi a kaua i pili hele ai iuka 0 Olaa, i kai 0 Ōlaa, i ka ua liilii lelehune i ka lihilihi o ka lehua, ia wai inhkiniuki a lelehune a ka niaiiu, a e hoolaau mai ana ia 'u ko aloha, e hoonana ae ana pelieā la ia e pau ai/ i ahona i ka wai mapuna koolihilihi, aole oe e kiēi hou aku ana 1 ka nani o ia inau wahi, ua pau, iia nalo, ua pau, ua pio ke kukui, ua pouli ka hale, ua lmla i ke ala hoi ole mai. Kanikau he alolia nou e Kaulalani, kuu wahine i ka uluwehi 0 kē kaona, ua ona liko ia e kaua ke one laula 0 Hanakahi, hookahi mea uui e paiauma aku nou; auwe, kuu wāhine, kuu migiāmina pau ole! E kuu Grace Kaulalani liele loa, e alolia ae aiia au i ka Ua Kanilehua, ia wahi a kaua i pili ai. Ua pili ia, ua pili ia, ia mau walii apau; alolia e o Waianuenue, ia walji i pili hele ia e kaua, au ae i ka nani 0 ka aina, ahuwale kai 0 Wainialinolino, a ku i ka nahi o Waiolama, ku kāpu mai nei' Waialeale, ke haaleale 7lei ka wai 'koolihilihi, lihaliha wale ke aloha e ka walīine, e ka wāhine heleloa, aloha. E alohā wale ae au i ka lā'i kai s o Waiakea, ia wahi i piliia e kaua; e Waiakea e, i_ku uluwelii, i ka liolunape a ka lau o ka niu, e ninau niai aua auhea oe e Grace Kaulalani kuu wahine hele loa, aloha ole ia'u e? O kou eu ae la 110 ka ia hele kohana i ke ala hoi ole inai, ia'ui ke kane aloha e. Aloha, al.oha Ililo Hanakahi he lei lehua, hu 4e ke aloha 011 e ka waliine, e uwe 110 au. Auwe kuu wahine, kuu kuu ininamina pau ole ia oe e. 'Luuluu wale au, luuluu Hanalei i ka ua nui, lioona 1 ka wai koolihilihi niaka. E Hilo e, e Hilp hoi, e Hilo i ka ua Kanilehui, ua pau kou ike āna ia Grāce Kaulalaiii, pela ho'i oia ia oe, aole e ike hou i kou niau nani luhiehu. kaua ia Ililo Hanakahi lei lehua, nee mai kaua ifo ke alaulili 0 Hamakua, i ka makani hakihaki lau kukui, i ka elui la'i o Kukaiaukai, malaila kaua i noho ai, lie malihini makamaka ole, o na makamaka i loaa muā ia kaiia, o" ia no 0 R. P. Kaaihue ame Mrs. Kaailuie, aole oe e ike hou ana ia laua, pela hoi laua ia oe. Aloha w r ale oe e kuu hoapili he wahine. Kanikau he aloha nou no e Kāulalani, kuu waiiino, kuu lioapili, i pili hele ia e kaua ka la'i 0 Kukaiau, Kukaiau-kai, KukaiauMuka, alolia ia kula loa a kaua e hele ai me ka lei hnnai/a kaua. E Kukainu-kai e, e Kukaiau-uka, uā pāu kou.jke ana i ka helohelena 0 kuu Grace Kaulalani, pela hoi oia ia oe, aloha wale! E aloha wale nei mau kualono i nolio ia e kaua a kupa i na makahiki eha. E Kaao kni 0, i ka uluwehi 0 Kaaouka, i ka home aloha o ia niau hoahanau 0. kaua, ua pau.kou kiei a-halo ana ma ia mau ipukahale; aloha ka leo 0 kuaaua Kāwaiolā, kn leo lieahea niai komo ae maloko, aloha e. Aloha ka leo 0 na lei kaikamalune p. kakou, ka ieo heahea mai Unele, Aunty, mai maloko nei, eia ka noho! Nolio inai o kuaana Sara, he makua puuwai liamama- ia kaua me ke aloha. Aloha wale oe e kuu hoapili he wahine, ua pau kou ike hou ana ia Kawaiola ame. Sam, Pahulio ame Ku, a pela hoi lakou ia oe. E kuu Grace hele loa, liele. leohana no hoi oe, aole au wuhi huaolelo hookahi i waiho mahope nei i kou hope loa, o kou ku ae la 110 ka ia ku oe heie i ke ala hoi ole mai, haalelē mai ia'vr ine ka īiaau mokuniokuahua me kā luuluu i ke aloha nou. Kanikau aloha keia nou e Kaulalani, e Kainehe-kai e, e Kainehe-uka i ka uluwehi o ka manāko, i ka lau kāpalili holu rfiai i ke āhe a ka makaui; alōha wale ia mau wahi a kaud i helē ai ine iia lei lianai a kaua; aloha ka home 0 ia mau hoahanau a kana e kipā aku ai; aloha ka leo heahea mai o Poai ame Ka* lialewai mai, mai "maloko, eia mai ka noho, ua jiau, ua pau kou kiei a holo aiia āia feo laua ipukahale, "a pela hoi laua i kou. leo ame kou maa maka; a pela hoi oe i ko laua leo me ko laua mau maka aloha e. Alolm oe e kuu wahine

hele loa, kuu hoa pili o ka ua ame ka la ame ka niakani. Owau iho uo me ka luuluu me ke kauinaha. A. R. PIIĪLLIPS. MR. MRS. .1. KAHALKWAĪ, MAS. .1. KAHALEWAI, J]?., MR. OIIIA NAIIAU, A. V. I»111LL1PS, LOKALIA HANAWAIIINE. Kukaiau, llawaii, Se\»t, 2, 1917. Kanikau keia he alolia nou e Kaulalar.i, kuu knikuahine i kn huiknu o Ku'kai::u. e au liele huli ae ana au ia oe, I aole oe e loaa. Aloha, aloha e ka uka 1 la'i o Kainehe, ika uluwehi ika lau ,p ika inanako. l'ela i ko ai ka olelo tv ka ! Buke Nui. e hoi ka lepo i ka lej»o, a o . ka uhaue me ka Makua mau, Nana no I i haawi niai, a Nana no i lawo aku a iaia ka hoonani mau loa ia aku. Kanikau he aloha uou e knaliincT Knulalani he iuoa, aloha wale Kaao k;iu mai iluna, ia wahi a kakou e luana ai o ka po mahina la 'ila 'i, halialia mai nei ko aloha ia'u nei, e \>auma ae ana i ka wai | koolihilihi maka, auwe kuu kaikuahiuo Iheleloa, kuu kaikuahine kunukunu ole, Jkuu kaikuahine puuwai hamama i ka I nui nie ka lehulehu e kipa mai ana ma | ko olua home aloha, aloha ka leo o ia Ikaikunane ou o Ohia Naluiuokalani; aloI ha e leo o ia nister ou- Poaiokalani e jo mai; aloha ka leo o ia kaikunane ou Kahalewaiokalani e o mai, alolia i ka j leo o ia lei a kakou ,John Kahalewaio kalani e o mai, aloha, e aloha ka leo 0 ia lei hanai a kaua, Uanawahineokalani e o mai, alolia e ka lei hanai a kaua o ka luhi o ua la heu ole, Autone V. Phillipsokalaui e o mai'; aloha e ka leo *o ke kane Phillij)sokalani e o mai. Luuluu w v ale llanale.i i ka ua nui, he pakika i ka wai kqolihilihimaka, ho mnkamaka ko aloha ke hiki mai, hiki mai ko aloha e viwe no au, ua pau kon ike ana ia niakou, ua j»au kou lohe ana 1 ke oeoe houe o ka lio hao. Luuluu wale, oiai o makou wale iho la no ehiku, eha makou makua, me na lei keiki ekolu, n o makou wale iho la 110, ka i hoopuni i kona kino puaunanu leo ole, aole i ka nui me ka lehulehu, a o makou iho 110 ka i ukaii -aku i kona huakai ho]»e ! no kona homelua, aole i ka uui me ka lehulehu, hao mai ka mana o. ka j»apa ola, ua kapu na mea npau, e paa oukou i ka hoomalu, ewalu la i ka inea. J. KAHALKWAĪ. Kukaiau JMill, Sept. 6, 1917.