Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 43, 26 October 1917 — TOPIDOIA KA MOKU LAWEKOA AMERIKA ANTILLES. [ARTICLE]

TOPIDOIA KA MOKU LAWEKOA AMERIKA ANTILLES.

WAKINEKON'A, Oct. 21,—Ma ka la aku la i nehinei ka hoikeia ana ae i ke keena kaua moana ke piholo ana o ka nioku lawekoa Amerika Antilles. E hoi mai ana ka inoku no Amerika ine ka ukaliia e na mokukaua, a ua ku mai ia ma kahi wahvai uui loa i kē topido i kiia niai ka mokuluu Kelemania mai i ike ole ia aku e na niokukaua e ukaU Ī>U ana i ka nioku lawekoa, a pela hoi e ka moku lawekoa. Ma. ka Poakolu aku la i hala kela poino i hanaia ai, a oiai ua hoikeia ae ia inea e ke keena kaua inoana, ua nianaoia me he mea la iwaemi o ka moana Atelanika kahi i topiiioia oi ia moku. Hookaiii haneri ame kanaono m;iu ola i hoopakeleia. He Kanahiku Mau Ola 1 Make O na ola he kanaliiku i make ai, he uini-kumamaono o ia heluna he ]>oe koa e hoi mai ana no Amerika • nei, he eha o lakou 110 ka oihann kaua laia, ekolu he inau aliikoa no luna o ka moku, a o ke koena iho he kanaha-kumamahiku lie mau luina noluna o ka moku poino v Aohe maopopo na inoa o na kanaka o ka rumi enekiuia ame kekahi mau kan;:ka o na luina i piholo ai a make, a pela me l;o na koa, ahiki i ka inaopopo ana mai o ko lnkou mau inoa mai'kahi mai o ke kau aua i ka moku nialoko o i'aiani. l'a, manaoia nae o na kanaka apau oloko o ka rumi euekini ka i j>au loa i ka laaue ma ka miuiawa i pahu ai ke topi<io, nana i wawahi a hamama he X>uka uui'ina ka aoao, a o ke kūmu lloi o ka piha kuke ana oloko o ka moku i ke kai a pihoio emoole !oa. Ka Hoike a ka Adimarala Sims Ma kana hoike ma ke kelekalapa uweaole i ke kakauolelo o ka oihana kaua moana Daniels, e hoakaka ana ka Adiman'la Sin:s e huli hoi mai ana ka mOkuahi halihali koa Antilles a malalo o ka hoopakeie aua a na niokukaua e ukali ar.a ma ka manawa i topi«ioia niai ai a piholo maloko Vo elima miuuke. Aohe mokuluu i ikeia aku ma kekalii wahi mailuna aku o na aleo kilo o na mokukaua e ukali anii i ka inoku lawe koa, aohe uo hoi he mea hookahi o ka moku lawekoa i ike aku i ka ohenana maluna o ka mokuluu mamua a malu-pe iho o ke pa-huia ana. Mahope iho o ka loaa ana mai o ka hoike a ka A»timarala Sims i hoopukaia ae ai e ke Kakauolelo Daniels keia hoike īnalalo nei: ' • Oiai ke keena kaua moana e noonoo ana me ka ininamina ame ke kaumaha no" ka makē ana mai la o kekahi mau kanaka iloko o kela wa o ka hoopa-huia ana mai la o ka Antilles, ua loaa nae ka maha i na luna aupuni ua loaa mai la kela poino ma ka inanawa e hoi mai ana o ka nioku lawekoa. Ua hiki loa ke ikeia o ka heluna nui o na ola i hoopakeleia maniuli no ia o 'ke kakauha o na rula e kauoha ana e lioolakoia a lawa pono na waapa hoopakele ola e laweia e na moku no ka hoolako ana 110 kela ame keia kanaka, ina no no waapa maluna a ma na aoao e lilo aua i mau mea hiki ole ke hookuiia iho iloko oke kai oi'ai ka moku e emi iho ana i ka hohonu. Aohe mau aliikoa kiekie i hoakakaia m,i ka papainoa o na koa e hoi niai aua no Amerika nei. O keia ka makamua loa o ka lioemiia ana mai o ka heluua o na moku lawe koa.'' Aolie Mau Poalikoa Iluna o ka Moku Aohe mau mahele o ka oihana kaua iluna o ka moku, aka nae o na ohua he poe kino pakahi no lakou no kekahi mau hana kuikawa ,a no na koa hoi he poe i mainoino i ke kaua ,a e hoi mai ana no na home. Aneane lie 237 ka nui oHa kanaka iluna o ka moku, a o heluua ae la he 167 o lakou i hoopakeleia. O r.a aliikoa o na moku ame ko ka aina aine na aliiinoku apau mawaena pu o ka poe i hoopakeleia a koe ekolu. He mokukila ka Antilles me ka ikaika ō kona mau enekini, a ua kapiliia ia ma ke ano lie moku lialihali ohua ame ukana. He 420 kapuai_kona loa, he 53 kapuni ka laula, a he 37 kapuai ka hohonu, a he 10,500 tona ke kaumaha, a o keia no hoi ka mokuahi nui loa i kapiliia ma Amerika.