Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 45, 9 November 1917 — HOEA MAI NEI NA SOLONA O KA AHAOLELO LAHUI Apoia Aku Lakou me ke Ohoahoa ma ke Ano he Malihini na Hawaii Nei E MALAMAIA ANA HE AHA IKE AKEA MA KEIA AHIAHI E Holo Makaikai Aku Ana Kela Mau Malihini nia na Mokupuni Nui Eha [ARTICLE]

HOEA MAI NEI NA SOLONA O KA AHAOLELO LAHUI

Apoia Aku Lakou me ke Ohoahoa ma ke Ano he Malihini na Hawaii Nei

E MALAMAIA ANA HE AHA IKE AKEA MA KEIA AHIAHI

E Holo Makaikai Aku Ana Kela Mau Malihini nia na Mokupuni Nui Eha

I kulik<> ai iik> k<> kuiio a k<> Teritore o Ilawaii u<>i i na lion <» ka ahaololo lahui, e holo inakaikui uiai i keia Teriton>, pela ilio la i ho<>a kino inai ai, he iwakalua kumanialua niau hoa oloko o ka ahaoielo o Aineiika, nia ke kakahiaka o ka l'oakolu aku la, inaluna o ka mokuahi Matsonia, a ua apoia aku lakou ine ke ohaolia e ua koniite hookipa ma. ka aono o ke aupuni o Hawaii nei. Ma ke kakuhiaka o kela I'oakolu, i ka manawa i hoik<> ae ai o ke oeoe lioailona, no ka ikeia ana o kn inoku;>hi MatBonia, ka mokuahi hoi uana e hii niai ana i ua lioa o ka aliaoieio laliui, ua liuliu hoomakaukau iho la na konūte hookipa 110 ka liolo ana aku maluna o na waapa mokuahi, 110 ka hui pu ann iik' na niaiihiui. Mamua ae o ke kaui aua o ka hapalua o ka hora ehiku ma k'ela kakahiaka, ua kalewa ae la ka Matsouia inawaho ae nei o ka huka o k« awa, ūa hoea aku la hoi ko uka nei poe, maluua o ua wa.ipa īuokuwhi, a'm hoi ka bvvna ko pa&ui la, iloko o ka hauoli o na manao o na nialiliini, i ka lohe ana niai i na mele e paaniia aku ana e ka l>aua. Mailumi niai o ka oueki o ka Matsonia i loheia aku ai na leo hooho, anie no nui nnnale piii, ma ka aoao o na lioa 0 ka ahaolelo, i ko lakou manawa i ike mai ai i ka Elele Kalanianaole, pela hoi 1 panaiia aku ai ia niaii hoolio ana. me ka hāuoli, ma lea aoao o ka Elelo Lahui. I ke kau ana aku o na komite hookipa maluua o ka nioku, he inanawa ia no ka hoolauna ana mawaeua o na malihini ame na kamaaina; a oiai he poe malihini wale no kela niau lioa o ka ahaolelo lahui ia Ilawaii nei, ua lilo na hiona a lakou e ike mai ana i inea na. lakou e nialialo nui ai. 1 ka pili ana mai o ka moku ma ka uwapo, ua kaa mai la na malihini apau malalo o ka inahi o na komite hookipa, a na na kaa otomobilc ka hana no ko lakou hokele i hookaawaleia mawalio ae nei o Waikiki. Oiai he la ia no ka hoomaha ana i ke poluea o ka holo ana mai, aole nae pela ka noonoo o kekahi mau maiihiui, ua hoolilo ia kekahi hapa uui o kela la i ka wakaikHii i.i e lakou, inaloko iho nei o ke kulanakauhale. Maiwaena ae o keia mau malihini he iwakalua kuiuamalua, he elima o lakou he mau hoa no ka aha flenate, a he umikumamahiku hoi mau hoa oloko o ka hale o na lunninakaainana, a inawaho ae o lakou, ke kakauolelo a ka Klele Kalanianaole, -V. .1. Krlv ine William Hess 0 ke keeua mahiai o Amerika Huipuia. Papa Hoonohonoho o na Hana Hookipa Ma ka hora eiwa o nehinei, ka Poa ha, no ke Kula o Kaiulani ka liuakai a na malihini. no ku nana ana i kela kula, ame ka lakou mau hana, a ma ka hora inni o kela kakahiaka, i liala aku ai lakou nialuna o na kaa otomol)ilc 110 Waimanalo, no ke komo pu ana ma ka hukilau me na kamaaina malaila, e lioikeike ana hoi imua o keia mau malihini, 1 kekahi ano o ka lawai'a aua a koouei poe me ka upena ame ka lau. Ma ka hora eiwa o keia kakah'aka Poaliina, no ka Lae o Makapuu ka huaka'i a na malihini, a i ka uuli hoi ana mai, ma ka hora ekahi o ka anwina la, e kipa ae ai ma ke Kula Kiekie o Hawaii, no ka-ai ana i ko lakou aina awakea, a'iua ka|hora elua e holo makaikai aku ai nowahl) o Daimana Hila, ma Kaimuki aku, a hoea loa mai i kalii hoikeike o na i 'a ma Waikiki. Ma ka hora ewalu a oi o ke ahiahi ana iho, e hoea ae ana ua inalihini maloko o ka hale mana hooko, ma ka aha ike e haawiia ana e Kiaaina'Pinkham, a pela pu lioi ma ka liulahula maloko o ka halekoa, mahope iho o ka aha ike. Ma ka Poaono ae, e hoomaka ana mai ka hora eiwa o ke kakahiaka ahiki i ka hora umi-kumamalua, he manawa ia no Kiaaina Piukham e hookipa aku ai i na hoa o ka ahaolelo lahui; a ma ka hapalua lioi o ka hora umi-kumamalua o ke awakea, maluna o kaupoku o ka Hokele Young ka paina awakea, a ma ia manawa i makemakeia ai ka lehulehu e hoea aku imua o na malihini, a waiho aku i kekahi mau mea a lakou i manao ai, e laa paha na hooponopono pili ahaolelo no Hawaii nei. Ma ka hora elima o ia ahiahi no e kau aku ai na malihini maluna o ka mokuahi Kilauea a holo aku no Kona, e ku aku ai ma Napoopoo, mā ke kakahiaka ae o ka la Sabati. Oiai e hoohala ana i ka la Sabat.i m«a Kona, e hoomau aku ana kekahi poe i ka hele ana mauka o ka aina, maluna o na kāa otoinobile no Hilo, a e. hele ma-

kaikai aua no kekahi poe ma na Kona, a niahope aku lakou e liolo ai 110 Hilo. Ma ka Poakahi ae, he la ia 110 ka hole niakaikai ana i ka Luapele, ame ka Paka Lahui i manaoia ai, a e hoauinoe ana no na nilihini ma ka Luapele ma ia po. Ma ka .Poalua ae, mahope o ka pau ana o ka aina awakea, e hele makaikai aku ai n'o ka apana o Puna, ame kekahi mau wahi e ae, a hoea uo Hilo i ke ahiahi, me ka inalamaia he aha ike, a he aha hulahula ma ia po. Ma ka Poakolu ae, no Paauilo ka huakai, a i ka huli hoi hou ana mai no Hilo ma ia ahiahi, e malamaia ai he mau haioleJo maloko o ka haiekoa. Ma ka Poaha, ua kaawal.e ia la no na wahi.a na malihini i makemake ai e hele makaikai, ma ke awakea nae, mao ke Kalapu o ka Hui Waapa ko lakou paina a,wakea, a nia ia ahiahi iho e makaikai ai i ua hoikeike o na hiona o Hawaii nei. Ma ka hora umi o ke kakahiaka ae o ka PoaJinia, e kau )iou mai ai maluna o ka inokualii Maunakea no Lahaina, e lioohalaia ana e na malihini ka Poaouo ame ka la Sabati, a ma ke ahiahi o ka la Sabati e haālele aku ai ia Kahului maluna o ka Wilhelmina, a hoea niai no Honolulu nei ma ka Poakahi ao. Ma ka hora elima no o ia ahiahi, e kau aku ai maluna o ka mokuahi Kilauea no Kauai, e hoea aku ai ilaila i ka Poalua ae. E. hoohala ia aua ka Poalua ame ka Poakolu ma Kauai, ma ka . hora elima nae o ka Poakolu e huli hoi hou mai ai no Honolulu nei. No ke koena aku o na la a lakou e hoohala ai ma Hawaii nei, ma Honohilu uei lakou e noho ai, me ka, hele nia- | kaikai ana i na kahua lioomoana o na koa, ame na papu, ame ka makaikai ana no hoi i keia mokupuni.