Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 52, 28 December 1917 — HOOMANAO KO HONOLULU NEI POE I KE KARISIMAKA Hiki ma Kahi o ka Elima Kaukani ka Nui o ka Poe i Hoea Ae e Ike i Kekahi Mau Hiona Ku i ka Nani ma ka Pa'lii [ARTICLE]

HOOMANAO KO HONOLULU NEI POE I KE KARISIMAKA

Hiki ma Kahi o ka Elima Kaukani ka Nui o ka Poe i Hoea Ae e Ike i Kekahi Mau Hiona Ku i ka Nani ma ka Pa'lii

,No ha manawa niua lon, ina ka moolelo o na hana hooinanao Karisimaka i malamaia ma keia kulanakauhaie, me he mea la, o na hiona i ikeia maloko o ka pa 'lii ma ka 'po o ka Poakahi aku ln i a ao ae ka Poalua nei, o k.<kahi ia o na hiona ku i ka nani, a o ka helu ekahi no paha i ikeia ma keia kulanakauhale, e loaa ole ai kona lua ma keia'mua aku. O ke Kumulaau Karisimaka me J*on:i mau kukui uwila o na waihooluu liko oie, mailuna mai o ka ]>iko o ka wek'.u ahiki l koua kumu, ua hele a luluu i na kukui, a na maka he mau kaukaui e hoonuu aku ana me na manao mahalo; o ka mea nana i hooi loa aku i kona nani, o ia no kona lilo ana he kumulaau maoli e ulu ana iloko o ka lepo, aole hoi he kumulaau i laweia mai a

kukulu, elike nie na kumulaau maa no na ia Karisiinaka. O na liiinoni ' i m>Tfeia mii e heluna nui o ka poe himeni, mai ka po« 00 ahiki aku i ka poe opiopio loa,'D ka* kahi ia o ua liahn i liīiaa oīe i kālnal.imaia niainua, ma kela po nāe, he k« i ka nani ame ka īuaemae na mea apaa 1 lawelawēia, a ua makepono hoi ka lioea ana ae o ka lehulehu malalla e ike ai i na mea J lioomakoukauia, no k% mea he ku maos| i ka liani, ka lt)aikai ame ka maemae'na hana i lawelaweia. Aole malaila w.ile iho la no pau ka nani, aka o na lioikeike tabalo kekahi, me he mea la, e hoike mai ana no i na hiona, ma kela manawa i hanaui; k mai ai o leau i Heola no ke ao nei, & hui pu iho hoi me ka malie o kela

] me ke konane maikai o ka niahina, ua j holopono maoli na mea apau i hoolalaia, ) a ua hoopihaia aku hoi na mea apau me j na nmnao hauoli. ( Piha i ka Poe Makaikai I Mamua ūc o ka hoea/ana mai i ka nmnawa e hoomaka ai na hana himei.i ame hoikeike tabalo ma kela po, ua , hele oloko o ke kshua o ka pa'lii a pilia na kanaka o na lahui like ole, mawaena o ka'elinia ame ka eono kaukani ka nui, e hi-o ana, e holoholo ana, a e noke ,ana no hoi i ke kamailio, a e kakali 'aku ana ine na manao nauki o ka hoea mai i ka manawa a lakou e ike aku ai i kekahi inau hiona i malihini ia lakou. ) O na noho keia i hookaawaleia no ka poe himeni, ua hele a piha, a kuku okoa poe i kau a mea o ka uuku o ua j noho, oiai hoi ka nui ame ka lehuleha !o ka. poe. makaikai ,e hpppuni jnai ana ; i ke kahua mamua pono mai o ka halej alii, he mea ole ka malo'elo'e, he hoo- ; kahi mea.nui,.o ka ike .ame ka lohe aka ii na niea e hanaia mai ana. j Ka Hoomaka Ana o na Hana i I ka manawa i kani ae ai ka hora ewalu ma kela po, a oiai hoi ka k*hulehu e nanea ana, a e leakali ana, iia jpohat mai la ka pu pūhi a ka mea puhi o-le, mailuna mai o ka puo'a o ka hale- ' alii, me he mea la o na puali anela o ka lani ke hoopuni ana ialuna o kela puo 'a a,ua piha ke anaina me ka ilihia ia wa. i I ke kiola aha aku o ka nana ana a I na kaukani o ka poe makaikai iluna o i ka puo 'a, kahi o ka o-le e kani mai ant, |aia hoi .maluna o ka pahuhae, e k».'u mai ana ka Hoku o Betelehema, a ma *Ka aoao liemii me ka aoao akau o ua ' puo'a la, e kū mai, ana lie eono. mau jkeiki opiopio me ko lakou mau lo'.e ikilepalepa, e paa ana i na pu o-le loiloa; ho ku i ka nani ke nana aku me . ka piha ilihia . pu. ' I ka nrilo ana aku hoi o kela hionn, ia I manawa i oili. ae. ait he wahine haole [ opio, nona ka inoa o Miss Ellen Beach Y,aw, a ku .ma kekahi wahi i hanaia malalo pOno jho o ka puo'a o ka halealii, a lioomaka mai la e himeni, auw-j! Ua pilipu ka/hanu o na mea apau, i kau a mea o ke ku i ka nani, o ia no oe o |ka leo o na Aanu, a ke nana aku ma ka umauma o k«la. wahine opio, e nape malie. ana ia, i kau. a mea o, ka pauma a koua j)uu,wai i ka m ( e himeni m.«i ana. » Iwaena o.kela anaina i hoea ac m*i ia po, e lohe okoa ia- aku ana kekahi poe, e lioike ana i ko lakou manao, o kela ka helu ekahi a lakou i lohe ai i ke kanL o ka leo, aole no hoi o ke kani wale,, o kc kapalili pu kekahi,'ao!c he walii lilo o ka leo o na manu i kela wahine. Ua pii aku ka leo o kela wahine ahiki i ka huamele kiekie loa o ka piano a ogana paha, alaila hoi mai me ka oluolu o ka pepeiao ke, hoolohe aku, he mea kau la ia ītiekie a ka'kanai 'a kona leoy aole he niea o ia ano, i ikeia,v aka he ōluolu maikai, a he kapalili hoi; e;hiki ole ai i k'a nui ame ka.lehuleliu o nu puukani himeni. Kaukani a Oi ka Poe Himeni I ka pau'ana iho o ka himeni ana a !Miss Yaw, ua hoopaiakuli koke ia oloko o ka pa'lii me na pa'ipa'ilima, i kau a mea o ka piha ohehia o na mea apau; a ho mau minuke pokole wale no ma ia hope iho, i lawe ae ai o Miss Jane Winne, ke kumu himeni o Punahou, i kona kulana alakai, maluna o kekahi wahi i hoomakaukauia noha, a haawi aku la i ka lioailona, i ka poe himeni i hiki aleu ma kahi o ka liookahi kaukani mo elima haneri ka nui; a mai kekahi hoailona mai iaia aku, i na keiki o ka> Bana I{awaii, o ka hoomaka-iho la no ia e himeni, me ka paani pu o ka bana i ka manawa hookahi, auwe! he nani okoa no kela.poe, pehea hoi. e n,Qle. ole ai.ka nani, ua nokeia ka hoi i ka paka a linohau. I ke kuu ana iho o kela himeni mai ka poe mai i a'oia a i komo pu mai iloko o na hoomaamaa ana, ia wa i ku mai ai o Mr. Reynold Roger, kekahi o na puukani o keia kulanakauhale, a mele i kekahi himeni, me ka paani pu ana. o ka Bana JBawaii,fmalalo o ke. alakai, ana a Kapena Berger. Ua mahalo nui ia ka himeni ana a keia haole, me ka noke ana o ka lehuleliu i ka pa'ipa'i iaia; alaila hoomaka hou ka himeni ana o ka papa huikau, m? ka himeni ku*pakahi ana o Mrs,- Charles Hall, ke kaikamahine pui:kani Hawaii, me ka paani pu hoi o ka' bana, a a himeni mumu ana ka puulu o ka poe himeni. He mau himeni lehulehu ka i meleia ae e ka papa liimeni huikau, me -ka maikai a ku i ka nani, malalo o ke-ala-kai ana a ke kumu himeni o Punahou, a pela no hoi i ku hou ae ai o Mrs. Charles llall a himeni i kekahi mele kapakahi, me ka paani pu o ka bana, i kona wa e mele ana. ! Na, Kahuhipa mo na Magoi Oiai e himeni ana, a e liauoli ana hoi ke anaina, i hooleleia mai ai he tabalo iluna o ka halealii ma ka āoao hema, he tabalo no na kahuhipa e nee ae ana* no kahi malalo pono iho o ka puo'a, ma ko lakou mau lima e paa ana na laau loloa, i maa i na kahuhipa o kel& an kahiko, a maluna hoi o ke kua o kekahi o lakou, he hipa < keiki,. e, nee ae anu lakou, no kāhi i kau ai o ka hoku, a o ko. lakou alakai hoi, jio kahi i hanauia ai ka Mesia a Hoo,la o ke. āo nei. Ma ka aoao pkau hoi i oili mai ai na kanaka kilokilo iloko o ko lakpu »mr.u kahiko nani, e kilepalepa anu ma ko lakou, kino, a e paa ana kela. ame keia ikana makana lho, a e hookolo ana uo..

h!ahōpe o ka lioku, nana e"ālakai alna ia lakoU no kahi i hanauia ai ke Keiki a 'keAkua. He. mea oiaio, ua >hele pololei ae lu kela ; poe eono aliiki i ko lakou hui ana 1-kah.i hookahi, aia malalo pono jho o ka puo'a o ka halealii malaila. kahi i noho ai o kekahi mau mea elua i liooha- • likeia me Marie ame lokepa, ,ame kekahi wahi liolowaa no ka laua bebe. Ile ku no i ka nani kela hiona a ka lehulehu e nana aku ana, me ka haawiia ana aku o na makana i ka Mesia, a ho : ike mai la hoi na kahuhipa ame.na kanaka naauao i ko lakou.piha mahalo a hoomaikai i ko lakou I-loola, nia ke kukuli pakalii ana iho ma ka aoao o kahi e waiho ana ke Keiki. O kela ka hoikeike hope loa ma ia po, a mahope iho o ke mele ana i kekalii himeni haipule i paanaiu i na mea apau ,ua hookuuia ke anaina, a haawi hoi na hoomaikai, a momoku aku la ka hapanui o na kanaka, no na alanui o ke kulanakauhalo nei, no ke komo like ana iloko o na hauoli Karisimaka, Piai hoi kekahi puulu nui o na kanaka, i noho iho ai no, e walea ma ka hoolohe ana i ka bana. Ma ke ano nui ke olelo ae, o keia lioomanao Karisimaka a ko Honolulu nei poe i maluma ae ai i keia makahiki, o kekahi ia o na liana kilakila loa, a e lilo aku ai paha i liana maa ma keia mua aku.