Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 2, 11 January 1918 — HOOLOHEIA KA HIHIA O KAUKA H. HOMER HAYES Hoolohe ka Aha i na Oleloike ma ka Aoao o ke Aupuni no Kela Hihia NOI KA MEA HOOPIIIA E HOOPAU WALE I KA HIHIA Hoole Nae ke Kahu o ka Aha a Laweia Mai na Hoike ma ka Aoao Aupuni [ARTICLE]

HOOLOHEIA KA HIHIA O KAUKA H. HOMER HAYES

Hoolohe ka Aha i na Oleloike ma ka Aoao o ke Aupuni no Kela Hihia

NOI KA MEA HOOPIIIA E HOOPAU WALE I KA HIHIA

Hoole Nae ke Kahu o ka Aha a Laweia Mai na Hoike ma ka Aoao Aupuni

Mahope iho o ke kakali ana o ka hoea mai i ka manawa e hooloheia ai o ka hihia o Kauka H. Hoiner Haves, kela kauka nana i haawi i ka laau hoohemo keiki, a nana hoi i hoohanau i kekahi wahine opio, me ke ku o ia hana i ko ku-e kanawai, ua noha ae ka aha a ka Lunakanawai Heen, ma ka Poakahi nei a hoolohe i kela hihia, iniua o kekahi heluna nui o ko Honolulu uei poe, i hoea ae, no. ka lohe pono ana i na mea apau e pili aua i kela hihia. 0 kekahi o' aa hana uui ma na aoao a elua ma kela la, o ia no ka wae aua i na kiure no ka noho ana mai e hoolohe i ka hihia, a he helilna nui o na kiure i hoopauia, mamuli o ka makemake o ka aoao o ke aupuni ame ka aoao o ka mea i hoopiiia.' - • '• "No ka pane ana a ka mea i hoopiiia, ua waiho aku kona mau loio he noi kumu imua o ka aha, e hookuuia mai ka mea i no ka mea aole i honkaka pono ia ke ano o ka hewa i lawelaweia e ka ntoa i • hoopiiia, a mahope iho o ka paio: aJi« o Ua loio no kekahi manawa, ua hoopanee ka aha no ka noonoo ana i ka mea e rula mai ai no kela noi, •' Ma ke kakahiaka nae o ka Poalua mai, i ka wa i.noho hou ae ai o ka aha, ua hoike mtfi la- ka LtLnakanawai Heen i ka manao o ka aha, e hoole ana i ke noi kumu a ua loio o ka mea i hoopiiia, e hoopau waīe i ka hihia, nolaila ua neē ka aha iiiiua, ma ka lawe ana mai 0 ka aoao o ke Aupuni 1 kona mau hoike. 0 ka hoike mua i laweia ae, ma ka aoao o ke aupuni, oia no o Kauka J. T. Wayson, a wahi ana i hoike ae ai, ua hoea aku kekahi wahine opio no keena, uona ka inoa i hoikeia maloko o ka hoopii hoahewa a ke kiure; oia o Leinaala Amolil, ua nana oia .i ke kulana o kela wahine opio, a ua maopopo iaia ua hapai, ma kahi o ka ewalu a i ole umi-kumainalua pule. Ua hooikaika ka aoao o ke aupuni e hoakaka ae ka hoike i nto. olelo a kela wahine opio imua o ke kauka, i ka manawa i liele aku ai imuk ona, ua lilo nae ia inau hooikaiKa ana i mea ole, no ka mea ua pau wale r.o i ke ku-eia. Mahope aku o Kauka WayBon, ua kaheaia o F. L. Stevenson, ka hope o Kauka Ayer, oloko o ka halema'i 0 na ulia poino. Wahi ana, ma ka po o ka la 11 o Sepatemaba, ua hooko aku oia i ko kauoha no ka hiki aku o ke kaa ma'i nowaho o kekahi hale o ka hokele ina Waikiki, a malaila i hoike aku ai o Kauka Hayes iaia, he wahine opio ka mea i ma'i, ua loohia i ka rumatika, a e lawe iaia no ka halema'i ma ke alanui Beritnia, he kauoha hoi ana i hooko aku ai a nmlaila iho la no pau kana ike. Mahope aku hoi o Mr. Stevenson, ua kaheaia o Kauka A. G. Hodgins, a wahi ana, ua hoalaia aku oia ma ka hbra umi o ka po o kela la 11 o Sepatemaba, no ka hele ana aku 110 ka halema'i ma ke alanui Beritania, a malaila i halawai pu aku ai oia me Kauka Hnyos, a hoike aku la o Kauka Hayes iaia, he wahino ka mea mal, he rumatika. Ma kana nana; ana nae i ke kulana o ka ma'i o ka wahine opio, aole i loaa iki iaia kekahi hōailona no ka ma-'i rumatika, aka he kiekie ke ana fiva i kela manawa, a tiH hPkliiia mai hoi kona manao hoohuoi'; no ke kulana maoli o kela w r ahine opio'. . .. Wahi hou a Kauka Hodgins, mahope iho o kona hana ana i ke kulana ma'i 0 ka wahine opio, ua hoike okoa aku oia i kona mānao imua o Kauka Hayes, ua lawelaweia ka hana hohanau keiki maluna'ona, i kinoHi ka, aol6 he pane a Kauka Hatyes, tika ua hele nae helehelena a haikea, me ke rioi ana aku 1 noho nona, a wa i o.lelo ae ai, aole loa oia e hooko i k6kalii hana o kela ano, ma ia hope.mai. Ma kona manhoio, o ke kumu o ka pilikia o ka wahine opio, o ia no ka holopono ole o na 'mea apau i lawelaweia e Kauka Hayps. Oiai aole i pau akii na mea pili i kela hihia/ ua hoopanee mai ka aha a ka Poakolu nei. . Iwaena nae o ka lehulehu o ka poe maloko o ke kteag hookolokolo, me he mea la, o kekahi mea ano nui e ake ia aku ana e ike, o ia no ka oili &e o ka inoa o ke kanak,a nana i hoopoino aku i ke kaikamahineopio, a i lilo ai hoi ko laua launa hewa ana, i kumu e hpokomoia aku al ka wahine opio iloko o ka pilikia ,a e ku ae ai hoi o Kauka Hayes imua o ka aha hookolokolo.