Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 2, 11 January 1918 — NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA [ARTICLE]

NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA

WAKINEKONA, Dec. -31.—TJa kuuia mā.i o H. B. Stcven3, ka liuiahoohana o ka hanako lala o ka National City Bnnk o Nu loka ma Pelrograd i hopuia ai e na kanaka o ke aupuni o Petrogrr.d, mai kona paaia ana, pela ka mea i hoikeia inai maloko o ka !ono kolekalapa mai ke Kiihina Fiancis mai. Ua hopu pu ia oia me na luna nui e ae o na banako a na lahui e a laweia ina ke ano liinanui ia mau hanaleo malalo 0 ka hoohialw ana a ke aupuni Bolsheviki. Ua hopuia o Steven no koua ae ole ana e aku i k? ki o ka hanako ka waiwai o kona niau haku ma ke kauoha a' n.ā luna aupuni Bosheviki. Oiai o Stfevens ua hookuuia aku la aole nae pela ka poe malama banako e ae, no ka mea> ma ka lono kelekalapa i loaa nuii i hoikeia mai ai o na kanaka malama banako e ae a pau i hopuia ai e na luna aupuni Bolaheviki aia no lakou maloko o ka halepaahao ma St. Peters kahi i hoopaaia ai. HahUna lōa ka haunaele maloko o Manokuria. Ma kekahi mea hou i pa'iia maloko o ka nupepa North China I)aily Newa e hoakaka ana ia i ka-ha-hana h>a o kft haunaele llarhin. U.t olelo pu ia maloko o īa lonp ua oi loa aku ka hahana o ka haunaele maloko o Vladivostok a ke hoao mai la ke aupuni o Kina e hoouna ae i kekahi mau pualikoa nolaila. Ua oleloia maloko o na lono moahou 1 ka nupepa Reuters i loaa aku i Laelana he lono mai Pekini aku ke hoakaka ana no kekahi • kaua i hpoukaia • ::na Irkutsk ma ka aoao hikina loa o Sibe : ria, mawaena o na kumau, na koa ulaula, na koa Cossacks ame na liaumana a'o hoit o ke kula. a'o koa. Ua oleloia uA loa ke kaua i liooukaia malaila no hookahi pule lea loihu tJa oleloia ua a ia ke kulanakauhale e k<> ahi, a ua lukuia kekahi hapa o ke kiflanakauhale i nei manawa, a aia kekahi hapanui o ka laliui ke auauwe mai la i ka make i ka pololi. Laweia na Paahao i Zurich e Hoopaa Ai OTTAWA, Deo„ 31 —Ho lono kelekalapa i loaa ae ma ka po nei mai 's£urich mai ke aua he puali o na koa paahao Pelekane maloko olaila he kanahiku mau aliikoa ame 554 mau koa ka i hoea aku ilaila mai Kelemania aku, a e hoōpaaia ana lakou maloko o ka Hokele Dux. Mawaena 0 na aliikoa he kanahiku-

kumamaha ka nui o kfla Hirigariier-Ke-nerala Viotor Williams kekahi o ua pualikoa Canadian. i\fa ka leno ua oleloia he maikai ko ola kino o na koa. Kipi na Koa Kelemania i na Aliikoa a Paa na Koa i na Auwaha Hikina LADAN T A, Jan. 6. —Ua ala ae he haunaele kipi hahana loa maloko o na laina a ka pualikoa Kelemania, i like ka hana me ka liaunaele kipi i ala ae ai mawaena o na koa o na mokukaua a ke Kaiser ma Kiel a ma Wilhelmshafen, i kulike me kekahi īnau lono i hiki ke hooiaioia mai ke kahua kaua mai a na Rukini ma ka hikina, a i hoounaia ae i Petrograd ma ke uweaole a na Kukini. l'a hui pu aku me na Kukini na koa Kelemania i liaalele i ka laina a na Kelemania a na lakou i lawe aku i ka nuhou n oke kipi aua o na koa i ke aupuni. E hoakaka ana ka lono ma ke kelekalapa -uweaole m'ai na īiukini ae he iwakalua-kumaiiialima kaūkani koa KeOemania, he.poe koa i noho .ma na kahua kaua ma ka- hikina no.na mahina lehulehu, i hoala i ka haunaele a ki aku la i ko lakou inau aliikoa a i ku-e aku hoi i na kauolia a na kenerala ma ke akea. Ua hoopaa lakou ia lakou iho maloko o na auwaha, o na wahi a lakou e noho ana ua hoomaluia rae na pu mikini leliulehu, a mawaho ae oia ua hoolako ia lakou me na pu raifela lehulehu ame na poka no na pu mikini. O keia kipi i . ala ae la mawaona ia o na pualikoa maloko o ka apana ma ka hikina aku o Kovno, kalii a na koa k) na pualikoa o ka- enemi i liui niai ai ma ke ano he mau hoahauau no kekahi mau mahina lehulehu a o kahi hoi o ke kahualiana a ka aoao kalaiaiua Bolshoviki 'i hooloheia aku ai e na koa Kelemania me ka hiaai nui. Ua hiki ole e'loaa ka mana i na luna aupuni Kelemania e hoomalu aku i kela haunaele, o na pualinoa e liiki ana e loaa maloko o keia mahele he kakaikahi loa e'hiki ole ai e liono aku e kinai i ka haunaele ma o ka lele kaua pololoi ana aku, a ina hoi no ka laweia mai o na pu kuniahi mai kekahi īnau wahi mai no ke kaua ana aku i ka poe kipi, e hakahaka ana kekalii mau wahi 0 ka laina e hoomakaukau ana no ka hoouka ana aku i ke kaua. Ua olelo pu ia, aohe makemake o na aliikoa 'e hoao aku i ka manao o ko lakou mau koa 1 kupaa mamuli o ke aupuni ma o ke alakai ana aku ia lakou e kaua i ko lakou mau hoa o ala mai na manao huhu iloko o lakou. Ohiia na Koa e Kaua aku ai ia Palani O na koa i haalele a i holo mai keia mahele aku o ka laina a qa Kelemania,

ma kn lakou olelo o ke kumu i ala mai ai keia kipi ana mamuli 110 ia o na kauoha i loaa aku e ohiia ana i mnu koa na kanaka ma ke kahua kaua ma ka hikina malalo mai o na makahiki he kana-ha-kumamalima 110 ka laweia aku e kaua'ma ka hapa koniohana. I ka fea i hoolahaia ae ai keia kauoha; o na fegimana ma Hovno ua hoike ae lakou i ko lakou ku-e me ka olelo aua ua lawa ko lakou kaua ana a ua hoole i ka laweia ae e kaua i na Pelekane anie na Palani iloko o ka hooilo. Ke lioao mai la ke kenerala Kelemania e oki i na alahele a pau e loaa aku ai ka ai i ka poe kipi, īne ka manaolana ina ka hoopololi aua aku e haawipio koke mai ai lakou. Hoouka ua Kelemania i ke Kaua Maluua o ke kahua kaua ma ke komohana ma ka la i nehinei o na Kelemania ka i hoouka niai i ke kaua maluna o na kahua e paaia aua e na Pelekane ma ka laina Hindenburg ma ka hikina aku o BulJecourt, maloko o ka mahele o ke alawai Cambrai. Me na pualikoa nui kela lele kaua ana mai, ua ka'i mai na pualikoa lielewawae malalo o ka hoomalu ana a na pu kuniahi, eia nae ma kekalu wahi hookalii wale no o ka laina a na Pelekane i holopono ai ke ka'i ana mai a na pualikoa helewawāe Kelemania imua. Ma keia wahi i kn'i. aku ai na pualikoa Pelekane hou a hoauheeia aku ka enenu a lilo hou mai ia ■wahi i na Pelekane. Ma na kahua kaua e ae apau ua hoauheeia aku na Kelemania ihope, n6 ke koikoi loa o ka lukuia ana aku o na koa ma na laina jnua loa a Jia Kelemailia e na pu inikini, a e oa pu raifela, ua hiki ole ia lakou ke hookokoko uiai i kahi a na koa, Pelekane e kupale aku ana ma'loko o'na auwaha. Ma ka Ja a,po ua koikoi loa na koa i make a i hoehaia ma ka aoao'o na Kelemania me ka loaa ole o ka poniaikai. Kaua na Pelekane mai ka Lewa Iho He mau kaua lehulehu ma ka iho ka na kanaka lele mokulele Pelekane o ka houka ana maluna iho o ke alanui kaaahi e holo ana mai Menin a i Roulers ma ka po Poalima, ma ka halē lioolulu o na kaaahi ma ka akau a ma ka hema mai o Lerlegben, a ua hoohaule ia iho he mau poka pa-hu maluna o ia kulapakauhale. Koikoi ka poino i hanaia e na poka pa-hu malaila, lehulehu wale o na hale hoahu ukana ma na wahi apau e pili ana i ka laina i ai,a ae e ke ahi mamuli o na poka pa-hu, me ka hoouka pu ia o ke kaua ma ka lewa mawaena o na mokulele. Ua lele ae na mokulele Kelemania i

ka lewa no ka Uoopakele ana i na alanui kauahi a he mau kaua lehuli'hu ka i hooukaia ma ka lewa ma ka po iho. He ewalu mau mikini a na Kelemania i ku aku i na poka a haule i ka lionua, a 110 na mikini hoi a na Pelekane eliina i hoi ole inai i ko lakou mau kallua. Ke Kaua Mua a na Koa Ameiika Ma kekahi manawa i hala koke aku nei ko na kanaka Amerika lele i ka lewa hoomaka ana i ka lakou kaua hoopa'ipa'i inua, 110 ke kau ana aku i ka hoopai inaluna o ka enemi 110 ka make ana o elua mau kanaka o ka regimana o «a kanaka oki laau ma ka pule i hala, mamuli o na poka pa-hu a na Kelemania lele i ka lewa i lioohaule iho ai. E ukali pu ia ana e na pailaka Pelekane ame Palani, a e lele ana hoi maluna o na mikiui a na kanaka Amevika A a'o ai i ka lele ana i ka lewa, ua lele aku la na kanaka Anierika maluna o na kahua e paaia ana e na Kelemania mamua aku o ka lakou mahele o ka laina, me ka hoohaule ana iho i na poka pa-hu a ike pu iho la i ka hopena o ka hana a ia mau poka pa-hu. He lehulehu o na j>oka pa-hu i hoohauleia iho i pa-hu ae ma kahi i makemakeia. Aohe moffulele Kelemania i lele ae e hakaka no ke ku e ana mai i ka lele aku ana mokulele na Aupuui līui, aka nae ua lilo na mokulele i mau maka no na poka a na pu ki mokulele a na Kelemania. - O na mikini a pau i lele aku ai ua liuli hoi mai me ka palekana no ko lakou mau kahua. PARIS, Jan. 6.—Ua hoolahaia ae e ' ka Nupepa Tenips, ma ka la aku la i nehinei, ko ke aupuni Palani ike ana akū i ke aupUni hou o ka Repubalika 0 Finalana, ina ka hoakaka a ka Peresidena Poihcaire e haawiia aku ana keia ike ana aku ia aupuni hou, no ka Wiea, ua kukuluia ae ia aupuni '' ma ka pono a ma ke ano oiaio maoli." He mau elele Pinniah ka i- nei iho nei no ke kukakuka ana i mea e loaa aku ai keia ikeia ana ak;u. Ua manaoia o keia ike ana aku la a ke aupuni o Palani e likaliia mai ana ia e na aupuni mana e ae apau o na aiipuni hui. XJA oi aku Mamua o ka Eha Biliona Dala i hoaieia Aku i na Aupuni Hui. \Vashington. Pee. 30—Ua hoolahaia ae ma ka la aku la i nekinei na elala i hoaieia aku i na aupuni huiia e ke keena waiwai ahiki i keia la, ua oi aku ka huina mamua o ka elia hiliona. Ua ukali mai keia hoolaha mahope iho o "ka hoopukaia ana aku o na aie rlala pakui i hoike pu ia ae ai. Maloko o ka hoolaha o na (lala e haawi muā ia aky i hoomanaia ai ua ol(<fo ia e loaa aku ana ia Beritania Nui he haawina dala aie pakui o 185,000,000, , Palani $155,000,000, Belegiuma, $7,500, 000 1 a ia Rumania, $1,000,000.