Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 3, 18 January 1918 — Page 1

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

MAKE MALOKO O KA HOKELE ME KA HIKIWAWE

I Holo no Waialua e Hoomaha ai

Halawai Nae o Kapena

Green me ka Make

 

HOOPUKAIA HE PALAPALA

NO KA HOPU ANA AKU IAIA

 

Pakele Nae Mai na Ahewa Ana a

ke Kanawai Mamuli o Kona

Make e Ana

 

            Ma ka Poaono aku la i hala i hoopukaia ae ai he palapala hopu Federala @ Kapena Green, o ka mea apiki nae, ua make e aku oia he may hora mamua, ka mea hoi nana i hooahaha mai i kekahi @ nui o ko ke kulanakauhale @, me ka hookomo pu ia ana o na @ kaumaha maluna o kona may hoaloha ame ka poe apau i kamaaina @.

            Ma ka haalele ana iho o Kapena Green ia Honolulu nei, a holo aku la no ka hokele Haleiwa ma Waialua, ua nui ka poe i kohokoho ae he hookahi kunai o kona holo ana no Waialua, mamuli no ia o kona manao e lawe ae i kona ola iho. ma o na kumu hoopii e kueana iaia, aka nae ma ka hioke a ke kauka o Waialua, nana i nan i ke kuma o ka make, ua hoike ae oia he ma'i puuwai ke kumu oiaio o ka make ana o Kapena Green.

            Maloko o ka palapala hopu i hoopukaia ae e kuo ana ia Kapena Green, e hoakaka ana ia no ka lawelaweia ana o ka hewa lave i ka waiwai i haawiia aku nana e malama, o ia ka pau ana o na dala he $22.50 ame $6.50 iaia, i kulike ai me na mea i ikeia ma ka huliia ana adu o kana buke moohelu wai wai.

            O kahi o ka pau ana o kela mau dala elike me ka palapala hopu, ma ka huakai no ia a Kapena Green o ka holo ana no Maui, no ka hoopaainoa, no ka poe kupono no ka oihana koa o Amerika oiai oia kekahi o na luna iohana kiekie, i hookohuia mai no ka hana hoopaainoa; ua hooliloia aku hoi kela mau dala no ka waiona, no ka mea, no na makahiki elua ae nei i hala, ua waiho loa aku o Mr. Green i ka waiona, ma kela huakai nae no Maui, ua ikeia kona inu nui ana i ka waiona.

            Ma ka oleloia, ma ka manawa i huli hoi mai ai o Kapena Green mai Maui mai, ua hoomaopopo no oia i ka pokole o kekahi may dala, me ka lilo ana o kela pokole i mea hoopilikia aku i kona @, a ma ka Poaha o ka pule aku nei i hala, ua hoihoi aku la oia imua o ke Kiaaina, i kona hookohu, me ka hoike ana ae i kona makemake e waiho i ka oihana i hookauia aku maluna on a, a ua ae aku ke kiaaina i kana noi, mamuli o ka hoomaopopo ana i ka nui maeli no o kana haua.

            Ma ka Poalima ae, ua loaa no he kukakuka ana mawaena o Kapena Green, ke Kiaaina Pinkham, me ka Loio Amerika Huber, a ma kela kukakuka ana i hoike okoa ia aku ai ka lohe iaia, no kona hopuia aku, a e loaa hoi he manawa ma kela po Poalima e hoike aku ai imua o kana wahine, no ka mea e hauaia aku ana maluna ona.

            Ma kahi o ka huli hoi ana aku imua o kana wahine, a hoike aku no kona hopuia, ma ke kakahiaka ae o ka Poaopo,, ua hoike aku la oia e holo ana ioa polalo o Waialua no ka hoomaha ana, mai no luhi mai o ka hana, nolaila, ma ka auwina la o kela Poalima, ua haalele iho la oia i ke kulanakauhale makana o ke kaahi, no ka Hokele Haleiwa.

            Iaia i hoea ai no ka hokele, ua hoolimalima aku la oia i kekahi rumi nona, a mahope o ka pau ana o ka aina ahiahi, na hoohala oia i kekahi manawa o @ ahiahi ma ke kamilio pu ana me na lunanui o ka hokele, a o kela kona @ i loaa aku iaia, aole he kumu a ae o kona kino.

            Ma ke kakahiaka o ka Poaono ana ae, aole i hoea aku o Kapena Green no la aina kakahiaka. Ua kakali hoi o Mrs. Green ma ka hokele Moana a hala ka hora eiwa o kela kakahiaka Poaono, ka manawa a Kapena Green i hoike aku ai iaia, e hoea mai ana oia no ke kulanakauhale nei, ua kelepona oka wai la oia i ka Mekia Will Wayne, e ni

(E nana ma ka Aoao 4.)

KAUOHAIA MAI

NA KELEMANIA

E HOOPAA INOA

Makemakeia na Kelemania Apau

Maloko o ke Teritore e

Kakau i na Inoa

KU KE AUPUNI O AMERIKA

MA KE KULANA MAKAALA

Aole e Hiki i na Kelemania ke

Hoololi i na Wahi Noho me

ka ae Ole ia

            I kulike ai me ke kauoha i hoounaia mai ka Ilamuku Smiddy mai ka Loio Kuhina Gregory mai, ua makemakeia na Kelemania apau e noho nei ma keia Teritore e hoopaa i ko lakou mau inoa, mawaena o ka la 4 o ka mahina ae nei o Maraki ame ka la 9, e hoomaka ana ma ka hora eono o ke kakahiaka ahiki i ka hora ewalu o ke ahiahi.

            Elaweia ae ana keia keehina e ke aupuni o Amerika, no ka hoomaalahi ana i na hana, i ka manaw e ala mai ai kekahi may hoohuoi ana no kekahi mau hana ohumuu e kue ana i ke aupuui o Amerika, mai na Kelemania mai e noho nei maanei, ma ke ano he mau enemi lakou no Amerika.

            O na lunaleka ame na makai ma na mokupuni, ka poe na lakou e lawelawe i keia hana hoopaainoa o na Kelemauia, a ua hookaawale ae ka Ilamuku Smiddy i na wahi no ka hoopaainoa ana, elike me ia malalo iho nei:

            No ka Mokupuni o Oahu nei, ma keia kulanakauhale, ma Ewa ame Waialua na wahi hoopaainoa.

            No ka Mokupuni hoi o Hawaii, ma Waimea, Kohola Aku, Hamakua, Hilo Akau, Ilio Hema ame Pun na wahi hoopaainoa.

            No ka Mokupuni o Maui, ma na apana o Wailuku ame Makawao na wahi hoopaainoa.

            No ka Mokupuni hoi o Kauai, ma ka Apana o Koloa kahi hoopaainoa, aka no kekahi may apana e ae hoi ma kela ame keia wahi, o na lunaleka ka poe na lakou e lawelawe i ka hana hoopaainoa no na Kelemania.

            Ma Ameriak, aole wale no o na inoa o na Kelemania ka i makemake e kakau, aka e pa i pu ia ana ko lakou may kii, a pela me ke kuni ana i ko lakou mau manamanalima nui maluna o na pepa, a ua manoa ka Ilamuku Smiddy, o kela kekahi o na hana pono e lawelaweia, aka mae e ninau hou aku ana oia i Amerika no ia mea.

            I ka manawa e hoopaa ai o kela ame keia Kelemania i kona iona me ka poe i kuleana i kela hana, e haawiia aku ana ia lakou kekahi pepa no ia hoopaa ana i ka inoa, e koiia ai lakou e malama pono loa i  kela pepa, a aole hoi e hiki ia lakou ke haalele iho i ko lakou may wahi i noho ai, aia wale no a loaa aku na ae ana, a na luna oihana o ke aupuni, mamuli o ka waiho ana mai i na noi, no ka nee ana mai kekahi wahi a i kekahi.

PAA HE KEIKI KEPANI I KA

HOPUIA NO KA AIHUE

            He keikikane Kapaui nona na makahiki he umi-kumamaono ka i paa i ka hopuia no ka hewa aihue, a ma ka moolelo he eha ka mau halenoho i kono ia e nei keiki kolohe, he $80 ka huina i loaa aku iaia, a me ia may dala i kuai ai oia i kekahi may mea a holo lealea no hoi ma ke kaa otomobile, a ma kona manawa i paa ai ka houpia he $30 ke koena i koe iaia. Ma ke kakahiaka Panono aku nei o ka pule i hala i hooloheia ai kona hihia mamua o ka Lunakanawai Kaapuni Heen.

            Mahope iho o ke komo ana ae o na hoopii leulehu a ka poe no lakou na hale i komo aihueia ai, a i ka lohe ana o ka makai Joe LEal no ke kuai ana o nei keiki i kekahi paalole hou, he papale, he paa kamaa ame ka holo lealea ana maluna o ke kaa otomobile, na ua hele koke aku oia e huli a loaa, a ninaninau ia eia, a ua hoike mai ka kela keiki i na mea apau ana i hana ai, elike me ka Leal hoike o ka hoihoi ana ae e pili aua ia hihia.

 

NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA

            LONDON, Jan. 10. Ua topidoia ka moku haukipila Pelekane Rewa a hoopiholoia maloko o ke Kowa Bristol ma ka Poalima i hala, elike me ka hoolaha a ka aha hookolokolo moana i nehinei. E hoi mai ana ka Rewa mai ke Kowa Gibraltar mai. O na koa apau i eha maluna on a ua pay loa i ka hoopakeleia he ekolu wale no mau luina, he poe Laka, i make.

Kipi na Koa Kelemania

            WAKINEKONA, Jan. 10. Ua loaa mai na hooiaio no na lono i hoolahia ae ai no ke kue ame ke ala nana o ke kipia mawaena o na koa Kelemania maluna o na kahua a na Rukini mai na alahele lehulehu like ole mai. He mau la lehulehu i hala aku nei ua oleloia ma na lono kelekalapa i loaa ae i ka Associated Press ke kipi ana o na koa Kelemania, a ma ka la aku la i nehinei i hooiaioia mai ai ma kekahi lono mai Petrograd e i hoolahaia ae maloko o ka Nupepa London News e hooiaio ana i ka lono i hoikeia mai ai kona mea kakau meahou ma Petrograd.

            I kulike ai me keia lono o ke kuhina nui Rukini ka mea i kamailio e pili ana i na koa paahao Kelemania us hiki ole i na kenerala Kelemania ke lawe mai i kekahi mau pualikoa nui mai na kahua kaua mai ma ka hikina no ke komohana mamuli o ke ku e o na koa. O ka jana pono wale no oia ka lawe ana i kekahi poe kakaikahi o lakou i ka manawa a hoopunipuni aku ia lakou no kahi a lakon e laweia aku ana.

            I ka loaa ana o keia ike i na koa no kahi a lakou e hoounaia aku ana, ua lele lakou mailuna aku o na kaaahi, pela ka olelo a nei poe. Ua hoihoiiamai ke koikoi loa o keia haunaele mawena o na koa Kelemania, a ma ka hale hoolulu kaaahi ma Kovno, ma ke kahua ma ka hapa hikina loa, he 25,000 koa i kipi i ke aupuni.

Ka Hana Hoohalua e Hoopau i ka Noho

            Moi ana o Ferdinand

            COPENHAGEN, Jan. 15. Mai Petrograd mai ka lono e hoakaka ana no na hana ohumu  hoolalaia e hoopau i ka noho moi ana o Ferdinand o Rumania a no ke kukuluia ae i aupuni no ka lehulehu maloko o Rumania. Ua oleloia o ka hana i hoolalaia ai oia no ka hookahuli ana i ke aupuni, ka hoopau ana i ka Moi Ferdinand ame ke kukuluia ae o kekahi aupuni hou e ka poe o ka aoao kalaiaina Socialist.

            Ma ka lono i hoikeia mai ua lako pono ka poe Socialist i ke dala i manoa la ua hoolakoia aku iaia mai kekahi alahele Kelemania aku i kumu e mahe ai ka lahui Rumania a e hana kokeia ai ke kuikahi maluhia me Rumania, he kuikahi i manaoia e kali mai ana mahope o ko ka Moi Ferdinand hoopauia ana aku.

            NEW YORK, Jan. 14. O ke kaua ma ka lewa iho ka hana ano nui i ikeia ma ka la aku la i nehinei maluna o na kahua kaua Italia. Ua oi aku ka pinepine o na kaua i hooukaia ma ka lewa iho mamua o ko ka Poaono i hala.

Holopono Ole na Hana i Hoolalaia

            Ua maopopo loa ka manoa o na Kelemania Auseturia e hooonee mai i ko lakou may pualikoa imua ma ka la i nehinei, aka mamuli o ka ikeia ana o ia hana a lakou e na kanaka Italia e lele ana i ka lewa ua hoopololeiia aku ke kiia ana o na pu kuniahi no kahi o na pualikoa a lakou i hoakoakoa ai, a honubeeia aku na enemi. Aohe hana ma ka aoao o na enemi ma ia hope mai e manaoia aku ai e lele kuaa mai ana lakou me na pualikoa makolukolu i ikeia aku e na kanaka lele i ka lewa Italia.

            He mau poka pahu ka i hoohauleia iho e na kanaka Italia ame Pelekane maluna o na wahi e hoomoana ana na koa Kelemania Auseturia maloko o ka lakou may laina o oiai e hanaia ana keia ua lehulehu na manawa i halawai ae ai na mokulele a na aupuui kaua ma ka lewa.

Hookunana ke Kaua no ka hau

            Maloko o Palani âme Belgium oia may ka paa ana a ka ino o ka hooilo i na pualikoa o na aoao a elua, elike no me ia i paa ai aneane e pau okoa keia mahina, no ia kumu i keakea ia aku ai ke kai ame ka hoouka ana mai a na pualikoa Kelemania nui i hoopuipuiia mai me na pualikoa makolukolu hou, he hoouka kaua hoi a na Aupuni Hui i hoomakaukau mua ai no ka halawai ana aku. Aohe mauy kaua i hooukaia e na koa helewawae, a mau kaua ano nui e ae hoi ma ka lewa iho i hoikeia mai ma na aoao e elua mo ka po i hala, a he kakaikahi loa na pu kuniahi i kiia mai na papu mai.

Hoouihaia na Kelemania

            Ua lilo ka hau ame ke anu i kumu hoohakalia i ke kaua a ua lilo pu hoi i mau mea hoouiha loa i na manao o na kenerala Kelemania no ka mean, o ko lakou manao o ia no ka lele kaua ana mai me ka ikaika me ko lakou mau pualikoa makolukolu, i loaa a i lilo aku ai hoi kekahi mau wahi ia lakou mai na Pelekane a mai na Palani aku, mamua o ka manawa a Amerika e makaukau ai me kona mau pualikoa makolukolu a komo @ukonukonu aku iloko o ke kaua. Ua ike lakou o kela ame keia la e hookauluaia ana he hoomahuahua mau ana mai ia i ka nui o na koa Amerika iloko o na auwaha a na Aupuni Hui.

Ua Makaukau na Moku Kalepa

            WAKINEKONA, Jan. 14. Ua kupono i ka mea i makemakeia me ka niahalo kiekie aku i ka oihana kaua moana no ka hana i hauaia e ia oihana ma o ka hoolakoia ana aku o na moku kalepa no ka halawai ana me na mokuluu Kelemania ka manoa i hoakakaia ae e W.B. Oliver, ka lunahoomalu o ke komite a ka hale maluna o na mokukaua.

Hoolakoia na Moku me na Pu

            Maloko o kana hoike i hoopukaia ae ma ka la aku la i nehinei ua hoike ae oia ua oi aku mamua o 11000 mau mokuahi i hoolakoia aku me na pu kuniahi me ka hoolako pu ia me na poka mai ka la 14 mai o Maraki i hala. Lehulehu wale na mokuahi kalepa a na Aupuni Hui i hoolakoia me na pu ame na poka mawaho ae o ke aumoku kalepa America e holo nei i nei manawa ma ka Moana Atelanika. Ua hanaia lakou a makemake no ke kaua ana aku i kekhi mokuluu a lakou e halawai aku ana.

He Hapakolu ka Pii Hott Ae o na Make

            LONDON, Jan. 15. Ua hoomahuahua hou ia ae ka heluna o na koa Pelekane i poino maloko o na pualikoa aina i ka pule i hala ma na kahua kaua apau mamua o ko ka pule i hala, he 6000 ka oi hou ae.

            Iloko o ka pule i pau ma ka po Poaono aku la i hala, he 117 mau aliikoa i make mamuli o na palapu, a he 5149 mau koa. Hoehaia a i nalowale he 204 mau aliikoa ame 19,409 mau koa.

Makemake na Luna Aupuni e Haalele

            ZURICH, Jan. 15. O na hoike oiaio e hoakaka ana no ke koikoi o ka ili ana aku o ka pilikia i ka ai maloko o Auseturia ka lono e loaa mau mai nei i kela ame keia manawa. Ua ikeia ka oiaio o ia mea ma ka la i nehinei i ka wa i loaa mai ai kekahi mau palapala ma Vienna mai e hoakaka ana no ka makemake o na luna aupuni e haalele i ka lakou mau oihana pakahi mamuli o na pilikia hahana i ulu mai mamuli o ka emi loa mai o ka lako ai maloko o ke kapitala o Auseturia.

            No ka uluhua no na ninau paakiki a lakou e hakoko aku ana he alo a he alo, ua oleloia ma keia lono, ua hoole na luna aupuni ka hookau ana aku i na haawe koikoi maluna o kakou no ka hanai ana aku i ke kulanakauhale, a ua hoole lakou i ka noho ana aku e hana no kekahi manawa loihi hou aku, koe wale no a loaa kekahi mea e hoopauia ae ai ia pilikia.

            Ua oleloia ua i ke na maainana o Vienna i ka hahana o ka iniki ana a ka pololi i keia hooilo i ike ole ia kekahi haawina mamua pela. Me ka nana ole aku i na lono e olelo ana ua oi ae ka nui o na oo ai mamua o ko ka makahiki mamua aku, eia nae he liilii loa na lako ai i loaa e i Vienna mamua o ko ka makahiki i hala aku. Ua oi ae ka pii o na kumukuai, aka aole ia o ka mea ano nui mamua o ka hiki ole e loaa mai kekahi ai ma ka heluna nui e hiki ai e hoolawa aku i ka lehulehu no ia uuku ua like ka nele o ke kanaka waiwai me ko ka mea ilihune i ka ai.

 

KIPAKUIA O MRS.OWANA MAI KA AINA AKU O HAI

Lalau ka Mana o ke Kanawai

laia a Lele i Kipaku me

Kona Ohana Apau

LAWE KA WAIWAI O BIHOPA I KA MANA MALUNA O KA AINA

Pau ka Noho Mana Ana o Owana

I ka Aina Ana i Hookohukohu

ai Nona Ponoi

            Elike me ka hoea ana mai o na la hope o ka noho moi ana o ke Za o Rusia, a kaiehuia aku oia mailuna aku o ka noho kalaunu, pela iho la ka mea i hanaia aku maluna o Mrs. Owana Theresa Belliveau, mamuli o kona kaiehyia ana aku ame kona ohana mai ka aina mai ana i hoolilo ai i home nona, ma ke kihi o na alanui Moi me Likeke, ma ke kakahiaka o ka Poalua aku la i hala, a kuewa ana i ke ala me na wahi opeope, no ka huli ana i wahi hou e hoomoe ai o kona poo.

            No kekahi manawa ae nei i hala, ua lawe ae o Mrs. Owana Theresa Belliveau i  kona mana, ma ke kukulu ana i hale nona, me on a hale kaa otomobile hoolimalima, maluna o ka aina ana i koi ae ai, oia ka on a, ma ke kihi o na alanui Moi me Likeke, ma ka aoao ma Waikiki iho o ka hale hana uwila, aka nae, ua hookomo aku ka Waiwai o Mrs. Pauahi Bishop he hoopii iloko o ka aha e koi ana i kela aina.

            Mamua koke aku nei no, ua hooloheia kela hihia a ka Waiwai o Mrs. Bernice Pauahi Bishop imua o ka aha, e kue ana ia Mrs. Owana Theresa Belliveau, o ka mea a ka aha i hana mai ai,, oia no ka haawi ana i ka pono ma ka aoao o ka Waiwai o Mrs. Bishop.

            Ua hoohalahala o Mrs. Owana Belliveau i kela olelo hooholo, aka nae ma kela Poalua ua loaa mai la ka ae a ka aha i ka Waiwai o Mrs. Bishop, no ke kipaku ana ia Mrs. Belliveau mai ka aina aku, a na ka Ilope Makai Nui Asch i hooko ae i ka palapala kipaku, ma ka hoea kino ana ae m kahi i noho ai o Mrs. Owana Theresa Belliveau ma kela kakahiaka Poalua.

            Aole o Mrs. Owana Theresa Belliveau ma kona hale e ku nei maluna o ka aina ana i koi ae ai, nona ia waiwai, ma ka manawa a ke kanaka o ke aupuni i hoea ae ai no ka hooko ana aku i kana hana, aka ma ka hale kudala oia ma kela kakahiaka, kahi i nana ai ke kudala.

            Me ka hookaulua ole iho, ua hoea ae na loio o ka Waiwai o Bishop no kahi o ka aina i noho ai o Mrs. Belliveau, pela me kekahi puulu nui o na kanaka, no ka makaikai ana i kela hana kaichu a he oiaio me ka hookalia ole iho, ua lele aku la na ukana apau oloko o ka hale i ke kiola ia, a waiho mokaki ana iwaho o ke alanui, o na ano ukana o kela ame keia ano, aole he nana ia iho, aia ka pono o ke kaawale aku mailuna mai o ka aina i noho on a ia e ka mea okoa.

            O na kaa otomobile keia e waiho ana ma ka hale kaa ua lpau i ka laweia iwaho o ke alanui, a o ka hale hana e ku ana ma kela aina, ua pau ka puka i ke paniia, a iloko o ka manawa pokole loa, ua hoonohoia aku la ke kiai ma kela aina, me ka hoopuniia ana hoi o kona mau palena me kekahi kaula, e hoike ana, no ka hiki ole ia Mrs. Owana Belliveau ke hoi hou aku iloko me ka maalahi.

            I ka huli hoi ana aku nae o Mrs. Belliveau a ike i ka mea i hanaia aku maluna o kona mau ukana, ua noke oia i ke kukahalake, me ka hoopuka ana i na olelo o kela ame keia ano, imua o ka Loio Olson ame ke Enekinia Collins o ka Waiwai o Bishop, aole nae he mea i loaa mai iaia ma ia hana ana, koe wale no ke kauoha ana aku i kekahi kaa halihali ukana, no ka lawe ana aku i kona mau ukana mai ke alanui aku, kahi e waiho ana, i mea makaikai nui ia e ka lehulehu.

            O ka hookomo hou aku o Mrs. Owana Belliveau i ka hoopii iloko o ka aha e koi ana i kona kuleana maluna o kela aina, he mea ia e nanaia aku nei o kona hana ae pela, a in a aole, alaila ua hooni paaia ka Wai wai o Bishop maluna o ke

 

MA KEIA POAONO E HOOLOHEIA AI KA HIHIA APUKA

Hoopaneeia mai ka Hihia o Mrs.

Owana Belliveau me Kona

Mau Hoa a Apopo

MA KA LAKOU MAU PANE E MAOPOPO AI KA HOPENA

Makaukau ka Poe i Hoopiiia me

ko Lakou Mau Loio no ka

Nee Ana Imua

            O kela hihia ohumu mo ke apuhi i ka palapala kauoha hooilina i oleloia ae, he kauoha hope loa ia i hanaia e ka Moiwahine Liliuokalani, o Mrs. Owana Theresa Belliveau, same Kamakaia ame Jas, Kealoha, na hoopaneeia mai a keia Poaono, me ka hookuuia ana o ka poe i hoopiiia e noho mawaho, malalo o ka hona o hookahi kaukani me elima haneri dala pakahi.

            O ka Loio Andrews, ka loio ma ka noao o Mrs. Owana Theresa Belliveau, o Rawlins hoi ko Sam Kamakaia, a o W. C. Acehi ame W. C. Aehi Jr na loio o Jas Kealoha.

            Ma ka pule aku nei i hala i hoihoi ao ni ke kiure kiekie he hoopii hoahewa o ku e ana i ka poe i hoopiiia, no ka hewa ohumu ame ke apuhi, ma ka hana ana i ka palapala kauoha hooilina, o ke kiolaia ana mai e ka Lunakauawai Ashford, mailoko mai o kana aha, a no ko lakou pili io i ka hewa ame ka ole, ma ka manawa e hooloheia ai o ko lakou hihia, e maopopo pono ai na mea apau.

            O ka Loio Lorrin Andrews ka mea nana i hookomo ae i kela palapala iloko o ka aha, ma ka aoao e ka lunahooko kauoha John F. Colburn, aka mae, mahope mai, i ka manawa a Sam Kumakaia i hoea akuai imua ola, o hoakaka aku la, no kapololei ole o kona kakauinoa ana maluna o ua palapal nei, a he palapala hoi ia i hanaia ma ke ano apuhi, ua unuhi hou o Mr. Andrews i kona inoa, ma ke ano he loio.

            Ma ka manawa nae o ka hoea ana mai i ka manawa e hooloheia ni ka hihia o Mrs. Owana Theresa Belliveau, ma ka Poaono aku nei i hala, ua hoea hou ae ka Loio Andrews ma ke ano he loio oia no Mrs. Belliveau, a mamuli o kana noi i aeia mai e ka aha, ua hoopaneeia aku la ka hooloheia ana o ka hihia, a keia Poaono ae, a mamuli no hoi o ka waihoia ana aku o ka hona, no ka huina o hookahi kaukani me elima haneri dala, ua hookuuia mai la ka mea i hoopiiia e noho mawaho nei ahiki i ka hoea ana ae imua o ka aha, ma keia Poaono e hiki mai ana.

            Ma ka aoao hoi o Sam Kamakaia, o ka Loio Rawlins ka mea i hoea ae nona, o keia ka mea nana i ninaninau aku imua o Makaio Kamaka, maloko o Kawa, ka paahao e hui launa mau ana o Mr. Kamakaia ame Mrs. Belliveau, ahiki i ka loaa ana mai o kana hoike, no kona kauoha okoa ana mai ia Mr. Kamakaia e hoakaka i na mea oiaio, aolo hoi e malama i ka epa, e pili ana i ka palapala kauoba hooilina.

            No James M. Kealoha hoi, o W. C. Aehi makua ame kana keiki kona mau loio.

            TOKIO, Jan. 11. Ua oi aku mamua o 2000 kanaka i hooneleia me ua home a ua oi aku maluna o 500 mau hale i hooliloia i mau puulehu e kahi ahi i holapu ae maloko o ke kulanakauhale o Iwate ma ka la i nehinei. He makahi ikaika ke pa ana a ua lele aku ka huna ahi mai kekahi hale a i kekahi me ka hamu ana aku i na mea apau mamua o ko lakou alahele ahiki i ka loaa ana aku o na mauu ame na laau maluna o na kula waiho wale.

la aina, ana i hookohukohu ai no kekahi manawa loihi ae nei i hala.

            Wahi nae ana o ka hoike ana ae ma kela la, e hoi aku ana oia nowaho o Kaimuki e noho ai.