Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 8, 22 February 1918 — Page 4

NUPEPA KUOKOA

SOLOMON HANOHANO, LUNAHOOPONOPONO HOOPUKAIA I NA KAKAHIAKA POALIMA APAU

POALIMA FEBERUARI

MALUNA O KAKOU KEKAHI

MANAOLANA NO KA LANAKILA

            @ ka lanakila o na aupuni e kaua ku e nei, ia Kel@mania, aole wale no ia me ka ikaika o ko lakou mau oihana koa, aka maluna pu keka@@@ o kakou , ka poe e noho nei maanei, me ka lihi launa ole aku ma na kahua kaua, ma ke kokua ana @ku i ke aupuni me ke dala, e lako ai @e na makuakau apau no kela mau oihana, a ma k@@ hoao ana e ai pakiki i na meaai, i wahi e lako mau ai ko kakou poe koa i na meaai, a e holako pu ia aku ai hoi na aupuni e kokua nei ia Amerika E ko o keia kaua.

            Eia na wahi aupuni o Amerika i keia la, ke ko@ua nei i ke aupuni me ke dala ma ke kua ana i na @@@ hoahu. ua hoea loa mai ia kono i Hawaii nei i @eia la. ke kikeke nai ia i ka uuwai ame ka noonoo o kela ame keia makaainana ame @@ noho lahui ana, ua hoea mai i ka manawa a kak@@ e hooaiaio  ai ia manao makee, ma ka hana, aole ma ka olelo wale no.

            o ke kaua a Amerika i komo kino aku ai i keia la. a e konoia mai ai hoi hi kakou mau kanaka opio @ hele aku no na kahua kaua, aole ia no ka imi ana i ka hanohano, i ka waiwai ame ka lanakila, aka @@ ka hoopio ana aku i na hana luku wale, i na liana o ke ano holoholona a pekana e lawelaweia mai nei e ke aupuni o Kelemania, ame kona mau hoahui.

            Ua piha na nupepa o Amerika me na moolelo o na hana luku wale a kelemania, i hoikeia ae e ka poe i ike maka ia mau hana ; a me he mea la, o ka hapalua wale no paha o ia mau hana ku i na lokohookomo ana mai i na manao uilani iloko o na kanaka aloha aina oiaioa apua, aole loa he mea nana e kahoki mai ia kakou, ahiki i ka hoohiolo ia ana ahu o ia mau hana ekaeka mai ka moolelo aku o keia kaua o Eurpopa.

            I na o kakou na kanaka Hawaii, ma ko kakou ano he mau makaainana no Amerika i keia la, a hemakee ho kakou i ke aupuni, alaila e hoike ia ma@ee make kuai ana i na poo hoahu, in a no ia i hapaha ko ka pule, e piha ana ae o ka kela ame ka keia i kokua aku ai, e lawa ana ia no ka hoomahuahua ana ae i ke kulana ikaika o Amerika, ma ka paio ku e ana aku i ka enemi.

            Ua hala na la o ka ai uhauha ana, na la e loaa ana ia kakou na meaai me ka oluolu, ke kaupalena ia mai nei hoi kakou ma ka ai ana aku i kekahi mau meaai. aole ia malalo o kekahi kumu e ae, aka no ka manaoio wale no ma ka aoao o ke aupuni o Amerika. e koe nui na meaai no ka pono o na kapaka iloko ke kaua, nolaila he hana hiki no ia kakou ke hoomanawanui, ma ke hoao ana aku e ai pakiko, a i ole, e ai aku i na meaai, e loaa nei ia kakou maanei me ka maalahi loa.

            He puupuu ikaika keia i halawai aku me ko kakou oihana kalepa ma Hawaii nei, a i kekahi poe no hoi o kakou, he pilikia uuku nae ko kakou ke hoohalikelike ia ae me ka poino e kau aka ana maluna o ka oihana kaua ame ka oihana kalepa ma Hawaii nei, a i kekahi poe no hoi o kakou, he pilikia uuku nae ko kakou ke hoohalikelike ia ae me ka pono e kau aku ana maluna o ka oihana kaua ame ke oihana koa, kealunu kekou, no ko kakou pono wale iho no, oiai nae aole he pilikia maoli , ina no kakou i nele i na mea i maa i na laaku nei i hala.

            Ma ke olelo maoli ana ae me ka maopopo loa, eia ke aupuni o Amerika ke kau mai nei i na manaolana no ke pio o ka enemi iloko o keia kaua, aole wale ma okona mau koa la ma na kahua kaua, aole wale ma o kona mau koa la ma na kahua kaua, aka maluna pu kekahi o kona mau makaainana e noho nei mahope, ma ke koua ana aku me ke dala, a ma ke kokua ana aku, ma ka hookoe ana i kekahi mahele nui o na meaai iloko o keia wa o ke kaua, he hana hoi a keia pepa e hoeueue aku nei ia ka kou na Hawaii, e hoolohe i na kauoha a ke aupuni i haawi mai ai i kona mau makaainana apau.

AOLE HE HEWA O KA HOAO ANA

Mamuli o na kulana jupilikii e ikeia nei iloko o ka aina i keia ma la, a pela hoi ka ike maoli ana iho no i ka noho ana o na Hawaii, ke hoohalikelike ia me na Lahui e ae, ua hoalaia aku ka manao iloko @ kekahi poe kanaka Hawaii ko'iiko'i, a i hilinaiia e noho nei ma keia kulanakauhale, e kukulu ae i kekahi hiu hou no na Hawaii, i hakalia wale no kona hoonee ana aku i kana mau hana imua, i ka @aa ole mai o kona plapla hoohui me ka aupuni.

            O ka manao ame ka makemake maoli ma ke kukulu ana ae i keia hui hou o na Hawaii, no ka hapai ana ae no ia i keia hui hou o na Hawaii, no ka hapai ana ae no ia i keia lahui kanaka mai kona kulana i keia la. a i  kekahi anuu kiekie ae, ma ka oihana kalepa ame hoopukapuka waiwai, ekomohia aku ai na manao makee iloko o na Hawaii apau o keia la, ua hoea mai i ka manawa a lakou e oni mai ai imua, a hoikeike ae ia lakou iho make ano lahui, he hana hiki no keia ke lawelaweia me ka holomua.

            He nui no na hui a na kanaka Hawaii i hoala ae ai o na manawa aku nei i hala, a i hiki ole ke ku no kekahi manawa loihi, aole nae ia e lilo i jumu alakai mau. no ka hahai o na hui a pau a na kanaka Hawaii ma ia alahele hookahi, aka elike me ka hoohanaia ana o kekahi hui pela e holomaua ai ka hui a e holomua ole ai paha.

            Eia ka hui o na kanaka Opio Hawaii ke ku nei me ka holomua no kekahi manawa, a ke nee aku nei ia ma ke kahua onipaa, aole malalo o kekahi kumu e ae, aka ma ke ano no ia o ka hoohanaia ana, a oiai ua hoalaia ae keia hui ke manao nei keia pepa, ua hala na la o ka hoopohala ana, aka e haawi aku i na kokua ana apau, no ka nee aku o ka hui imua ma na ano apua, e kaulike aku ai me na hui e ae, a na lahui mawaho ae o na Hawaii.

            O ka pilikia nui i ike mau ia iwaena o kakou na Hawaii o na manawa ae nei i hala, o ia no ka lokahi ole, e kokua aku kekahi no ka holomuah o ka hui a oihana paha i hoalaia ae e na, Hawaii; a in a he poe kuleana kekahi iloko o ka hui, e aie ana a ku ka paila, me ka hookaa ole aku i ko lakou aie, o ia ano hana la, aole ia he makee no ka pno ame ka holomua o ka hui, aka no ka hoohiolo ana no ia; o pono ai e lawelawe mau ia aku na keehina makaala apau, no na hana o keia ano.

            Ma na mea i hoikeia mai i keia pepa, o ka iini ame ka makemake maoli iloko o ka poe na lakou i hoala ae nei i keia hui hou, o ia no ke ake ana i na Hawaii, e lilo i mau lala no ka hui, a ma ka lilo ana auanei i lala, e illo lakou i poe kokua ma na hana e lawelaweia ana e ka hui, a ma ka lilo ana auanei i lala, e illo lakou i oe kokua ma na hana e lawelaweia ana e ka hui; a iloko hoi o ia manawa hokahi, e lilo ka hui i mea kokua aku ia lakou ma na mea apau i pili i ko lakou noho ana.

            Eia ka oihana kuai poi i keia la iloko o ka lima o na lahui e; a he manawa pokole wale ae nei no i lawe ae ai he hui o na kanaka Hawaii i keia hana ahiki i keia manawa; eia ka oihana kuai i'a a kuai pipi iloko o ka lima o na Paka ame na kepani, he mau hana hiki wale no keia i na Hawaii ke lawelawe, in a e loaa ana kela manao makee me ka lokahi, e ohi pu kakou i na pomaikai o na oihana kalepa, elike me ia a na lahui e ae mawaho o kakou e hhi nei i keia la.

            E komo Kino aku ana keia hui hou iloko o ka hana kuai poi, kuai i'a, a kuai pipi paha , elike me ka nui o kona kumuwaiwai e ikeia ana, he mau mea keia i pili loa aku i ka pono o na kanaka Hawaii, a in a e lokahi ana na Hawaii e komo iloko o keia hui, alaila ana na Hawaii e komo iloko o keia hui, alaila o lakou ponoi no ka poe e hoopomaikai ia aku ana, aole wale ma ka loaa ana ia lakou o na mea e pono ai lakou ma ke kumukuaikupno, aka ma ka hoolilo ana i ka lakou mau dala iloko o ka lakou hui ponoi iho, a ma kekahi olelo ana ae hoi, e kokua ana na Hawaii ia lakou iho, aole hoi o kakou ka poe nana e kokua aku, a e hoopomaikai aku i na lahui e.

            Ma ka hookahi dala o ka mahele, ua hiki loa i na Hawaii apau ke komo iloko o keia hui hui, a e lawe paha i mau mahele mahuahua no lakou; a oiai eia ma ke poo o keia hui, he mau kanaka hiki ke hilinaiia ma ko lakou mau ana hoopono, a makee i ko lakou mau inoa maikai, me ke kanalua ole i keia pepa ke olelo a, aia pu iloko o lakou na manao makee e hoopakele ae i ka inoa o ka lahui Hawaii, mai ke emi ana aku ilalo ma na hana apau e pono ai ka lahui nona iho.

            Ke olezzo nei kekahi poe o ka nui loa o na hui a na Hawaii e kukulu ae ai ma kekahi mau oihana like, he mea ia e paonioni ai ke kekahi hui i kekahi, malaia paha he mea pololei no ia, aka nae aole no na ha'i aku e hoala mai ia hana, na kakou no, mamuli o ka loaa ole o kela manao kokua no, mamuli o ka loaa ole o kela manao kokua iloko o na Hawaii e kuai pololei i ka lakou mau mea i make make ai mai na hui mai a na kanaka Hawaii, aka e holo ana i na Pake, i na kanaka Hawaii, aka e holo ana i na Pake, i na kepani a i na Haole paha; aka in a ma na hui na Hawaii kakou e kuai mau ai, me ka oiaio loa, e oni mau aku ana kakou e kuai mau ai, me ka oiaio loa, eoni mau aku ana kakou imua, ahiki i ke ku ana ae o kekahi mau hana ano nui ma ka inoa o keia lahui iloko nei o ka aina ma keia mua aku.

            Oiai ua ku ae nei ka hui, aole he hewa o ka hoao ana, o ka mea nui nae e hoao kakou na Hawaii, e kokua ia kakou iho, a e lawe mai hoi i ka hana a na lahui e ae, i kumu hoohalike na kakou e hahai aku ai. Imua no ka holomua o na Hawaii !

            KA LA HANAU O KEOKI WAKINEKONA

            Ma keia la e komo ae ai ko Honolulu nei poe iloko o na hoomanao ana no ka la hanau o Keoki Wakinekona, ka Peresidena mua loa o Amerika huipuia, a oiai ua lilo ke komo kino ana aku o ke aupuni iloko ke kau, i mea nana e hoololi ae i ko kakou kulana, mai ko na makahiki aku nei i hala, i ka naua aku, e kiola aku ana ko ke kulana kauhale nei i na hoomanao ana no ke kau a no kekahi mau la pokole, a kahiko iho i an manao makee, no ka hookau ana aku ia Honolulu nei maluna o kona kulana ulumahiehie mau, o na hoomanao ana no keia la i keia makahiki.

            Ua hiki ole ke hoihoiia mai na hoohalikelike ana no na hooiwahiwa keia la, i keia makahiki, me ko na manawa aku nei i hala, oiai ua papalua a papakolu ia ae ka pipii o na mea e hiki ai ke hoohiwahiwa aku e u'i ai ka nana ana,  o ka mea nui no nae, o ia ka huliamahi ana ae o ka lehulehu, a hoike e hoi i na manao ohohia, ma na hana apau i hoolalaia no keia la; ame na hana no apau i hoolalaia no keia la ; ame na hana no apau iloko o keia mau la i hookaawaleia no ka hanohano o ka Peresidena mua loa o Amerika Huipuia.

            Eia iloko o ka ahaolelo lahui i keia la ka makeame ke ola o ka Moi Alekohola me Hawaii nei ; ua hookomo ku la ka Elele Lahui Kuhio he bila kanawai hookapu waiona iloko o ka hale o na lunamakaainaana, a ma na hiohiona maopopop loa ke nana aku, elike me na manao e pahola la iloko o na hale kaukanawai a elua, ua kokoke loa mai i ka manawa e kaiehuia aku ai ka Moi Alekohola mai Hawaii aku nei no keia manawa o ke kaua. Ina no ka hoea i'o mai ia hopena, alaila he manawa keia no ka hoomakuakau ana. no ka mea ma ka la @ o ka mahina ae nei o Iulai, e lalau okoa mai ai nalima kakauha o ke kanawai hookapu waiona federala, a kinai aku i ke kupuino nana i hoopoino aku i na ola he nui.

         I Honolulu iho nei ka Rev. I.D. Iaea o Molokai, a ma ka Poalua nei I huli hoi aku ai no oia no ka Moku o Hina.

Mawaho o Waikiki, ma ka auwina la o ka laapopo, ka hookahakaha paikau a na puali o na keiki a’o koa, o keia kulana kauhale.

Maloko o ka aha hoomalu ma ka Poalua nei I kauia mai ai ka hoopa’I o elua haneri me kanalima dala malama I kekahi banacko ki-pa.

Ma ka mokuahi Sonoma o ke ku ana mai no Honolulu nei ma ka Poakahi aku la I hala I hoea mai ai ka lunanui hou o ka Halema’I Moiwahine, oia o Moses T. Clegg me kana wahine.

O kekahi o na hana a ka hui hou o na Hawaii e manao nei e hoala aku mawaho o ke kuai poi, o ia no ka loaa ana he mau pakaukau no ke kuai ana I ka pipi, ma ka makemake kuai I’a ae nei.

Ina no ka hooholo mai o ka ahaolelo lahui I kekahi kanawai hookapu waiona no Hawaii nei, alaila ma ka la I o ka mahina o ulai e hoea mai ana, e kaiehu ia aku ai ka Moi Alekohola mailuna aku o ka lep o Hawaii.

Eia o Mr. Edwin K. Fernandez me kana mau hoikeike kehulehu, ke hoikeike mai nei ma ke kahua o ka hui kaaahi, makai ae o Aala Paka, iloko o keia mau la, elike me kana mau hana ma ka makahiki aku nei I hala.

Mahope iho o ka hookolo ana mahope o ka meheu o ka mea nana I lawe aihue I ke kalaunu dala mailoko aku o ka hale kupapa’u o ka Moi Lunalilo ma ka pa o Kawaiahao, aole he mea I loaa aku I ka oihana makai I keia Manawa.

Eia ke noke mai nein a kauka I ka nana I ke kulana ola kino maikai o ka poe apau I hooakauia ma ka papa ekahi no ka hele I ke kaua, a ua manaoia, aole he loihi o ka Manawa e kakali aku ai, alaila kaheaia mai ko Honolulu nei poe e hele I ke kaua.

Ua hoalaila ae nei he hui hou no na kanaka Hawaii ma ka inoa United Hawaiian Association, no ke kuai poi ana ame kekahi mau hana kalepa e ae, e nana ae I ka hoolaha no ka lawe ana I no mahele I loko o kela hui, e puka aku nei ma kekahi wahi o keia pepa.

He kahea pauahi ka I hoounaia ae I ka oihana kinaiahi ma ka po o ka Poaono aku nei, no kekahi hale ma ke alanui Kawaiahao, eia nae ua pio e kea hi I ke kinaiia, mamua o ka hoea ana eku o ke kaawai a hoopokoleia mai hoi ka hana me ka nui ole o na poino.

Mamuli o ka lawe ana ae o ke komite o ne meaai I ka nana e kau aku I ke kumukuai o kela ame keia ano I’a o ka makeke, ua ano kuha’u ka poe lawai’a ame ka poe kuai I’a iloko aku aku la o na la I hala, ma ke kakaikahi loa o na I’a I laweia ae no ka makeke.

Mamuli o ka nui o ka ino o ke awa o Lahaina,  aole I kipa ka Mauna Kea ma kana kelepa o ka poaono aku nei no Hawaii, a ua lawe loa ia aku ka Lunanui Wenzheimer no Hilo; a ma ka huli hoi hou ana mai a ka Mauna Kea ma ka Poalua nei I hoea mai ai oia no keia kulanakauhale me kana wahine.

Mahope iho o ka hoohala ana I kekahi Manawa ma Hawaii I huli hoi mai ai o Jon C. Lane, ka meia mua iho nei o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei, me kona hoakaka ana ae I ka makemake o ka hapanui o na kanaka Hawaii e hooholoia ke kanawai e hookapu ana I ka waona ma Hawaii nei.

Ma keia la, ka la hanau o Keoki Wakinekona, ka Peresidena mua loa o Amerika Huipuia, e hoomanao ae ana ko ke kulanakauhale nei poe, I keia la ma ka waiho ana aku I na hona kino, a hele ae e makaikai I ke kaihuakai o na pualikoa, ma keia kakahiaka, a ma ka aha hulahula akea hoi ma keia ahiahi ma ka alanui mamua aku o ka Iana Hokele.

Washington, Feb. 16.- Ua hoolahaia ae e ke kakauolelo o ka oihana ka Pakipika, he kanaono-kumamaono pakeneka kona wahi I paa, eha wale no mahina mahope mai o ka hoomoeia ana o kona kila. O keia ka hookumu ana I ka Manawa hikiwawe loa o ke kapiliia o kekahi moku.

Eia ka halelaa o ka Hoomana o Iesu Kristo o ka Poe Hoano o na La Hope Nei, e kukuluia mai nei ma Lai eke hookokoke aku nei I kona paa ana, me he mea la iloko o no mahina ekolu wale no mai keia Manawa aku, e pau pono ai kona mau hemahema apau; a no ka hoolaa ana aku I kela hale, e hoea mai ana ka Peresidena Kamika, o kela hoomana na no Hawaii nei ma keia mua koke iho

Amoy, Feb. 17. He olai ikaika ka I hoonaueue ae ma ka la aku la I nehihei I ke ia maloko o ka hapanui o ka okana aina o Fukien, he mau kaukani hale I hoopoinoia a I ole hoohioloia. He nui na poino liilii I ke ia ma o a maanei o keia kulanakauhale aohe nae he ola I poino I hoikeia mai.

Washington, Feb. 16 He kua haua ka ka Peresidena Wilson o ka hoopukaia ana ae ma ka la aku la I nehi nei e haawi ana I ka mana o na waiwai apau e hoopukaia aku ana I na aupuni e malalo o ka laikini ana a ka papa kalepa kaua.

London, Feb. 18 O ka hoike aia na pualikoa Pukiki ke kaua mai la ma ke kahua kaua a na Palani ma ka akau ahiki I Neuye Chapelle I hoolahai ae I keia la I ke wa I hoolaha ae ai ke keena kaua ua lawia mai he mau paahao Kelemania e na Pukiki maloko o kela apana.

He kaua mawaena o na koa Pelekae ame ko ka enemi ka lono I hoikeia mai ma ka mahele Messines o ka enemi ka I koikoi na ola I make. O na pu kuniahi a ka enemi ka I koikoi na ola I make. O nap u kuniahi a ka enemi ka lohe mauia aku ma ka aoao hema mai o ke alanui Arras.

American Front. Feb. 18. Ua pua he la oakoa I ke Kenerala Pershing ma ka nana aua maloko o ka laina auwaha mua a na koa Amerika ma ka mahele I laweia ae e na koa Amerika.

E paluluia ana e ka papale kini a i ole ka mahiole e papaleia ana e na koa Amerika, ua hele wawae aku la ke knerala mawaena aku o ka laina auwaha mua a ua makaikai aku oia I na papu apau amen a hale lua. Ua lehulehu kana mau ninau o ka ui ana aku I na koa, o ka oi aku ma na mea pili I ka ai e loaa aku ana I na koa Amerika.

Hookahi kuke I pane mai iaia me kekahi mau olelo hoohalahala I na meaai. Wahi ana, ua nele ka loaa aku o na meaai lehulehu e ae a ua hoakaka aku ke kenerala I kona manao maluna o na kumuhana lehulehu like ole. Oiai oia e hele ana mawaena aku o kekahi auwaha ua kapeke iho la kona wawae a maui aole nae he kukonukonu loa o ka eha.

Washington, Feb. 18. O Visakauna Ishii, ke poo o ka misiona Kepani I holo mai ai I Wakinekona nei ma kekahi Manawa I hala koke aku nei, ke hoi mai ana I elele aupuni na Iapana I Wakinekona nei. Ma keia la I hoikeia ae ai ia meahou ma ke keena aupuni ua hoikeia mai Tokio mai e ke kuhina o ko na aina e o Ishii ka I hokohuia mai I kuhina no Iapana I Amerika nei.

$200 Ka Hoopai No Ka Malama Banako Ki-Pa.

Mai pokeokeo ka Pake nana ka banako ki-pa I na dala o ka hookomoia ana aku e ka poe huli nane o ka hele wale ana ae no a ka poe kuaki I ka oihana makai o keia ke kumu o ka laweia ana o Wong Lung, he Pake malama banako ki-pa imua o ka aha hoomalu, a ma ka hookolokoloia a maopopo ka hewa I kauia mai ai ka hoopa’I kanono o $200 maluna ona.

O ka nane ka a Wong Lung, heaha ka mea puka mai mawaena o ke pine o ke pa-laau a wawa’u mai I ka mea e hele ae ana mawaho!

He ekolu ka mau Pake a hookahi kanaka Hawaii I hookomo aku I ka lakou haina aohe mea wa’uwa’u e ae o ka “popoki” wale no, eia nae I ka puka ana mai ka nei o ka hua he “lala loke.” Ua piha keia poe I ke huhu no ke kulike ole o ka hua o ka nana me ka lakou haina a no ia kumu I hoopii ae ai lakou ia Wong Lung, a o kela ae la maluna kona hoopa’i. Hu ka aka!

Aole Hoomaha No kela Kua Eha

Nui loan a hana o ka home no kekahi wahine oma’ima’I, haalulu, a hikiwawe o ka luhi. Eia nae e hoomau ana no I ka hana a loaa mai ka nawaliawali I na puupaa, I loaa ole ai he Manawa e hoola ai. Ina e lolo mai kou kua a maikai ole kou mau puupaa; ina I loaa ia oe ka ma’I bolu, “ ka nalulu, ka haalulu, ke poniuniu me ka hu’I o ka ma’I rumatika, e ai koke I na Huaale Kuahaneenee Puupaa a Doan. He luaole ka lakou I hana aku ai no na kaukani o na wahine me na puupaa nawaliwali.

“ Ke lolo mai kou kua-E hoomanao I ka inoa.” (Mai pono noi wale aku I laau no ka puupaa, e noi maopopo aku no na Huaale Kuahaneenee Puupaa a Doan a mail awe I laau e ae.) Eia na Huaale Kuahaneenee Puupaa a Doan ke kuaiia nei e ka poe kuai laau apau ame ka poe malama halekuai, a I ole e hoounaia aku no ma ke ekeleka e ka Hollister Drug Co., na akena no ka Paeaina Hawaii.-Hoolaha.

E Hooheleleiia Ana Ka Lehu ma Waikiki.

Ma na aekai o Waikiki, kahi I umeia aku ai na manao hoohihi iloko o ka mea nana I haku I kekahi himeni “Ou the Beach at Waikiki). Ke mele nana I hookaulana aku ia Hawaii nei apuni kea o holookoa, malaila e hoohelele ‘iia aku ai ka lehu o Kauka G.H. Stover I make, a o ka mea hoi nana I haku I kela himeni, ma keia Poalima, ka la hanau o Keoki Wakinekona.

O keia ke kauoha hope a kela kauka, mamua o kona make ana, akahi no nae a hookoia, no ka mea, akahi no a loaa he mea naua e lawe kino mai I ka lehu o kona kino, no Waikiki, kahi nana I kaili I kona mau manao hoohihi no Hawaii nei.

No ka hooko ana aku elike me ka makemake o kela kauka, ke kanaka hoi nana I haku I kekahi o na himeni, a ko kea o holookoa e mele mau nei I keia Manawa, ua hoea mai la kona lehu no keia kulanakauhale nei ma ka Poakahi aku la, a ma keia Poalima, e laweia aku ana ia nowaho o ka aekai o Waikiki, kahi a Kauka Stover e walea ai, ma ka hoolohe ana aku I na keiki Hawaii e himeni ana, a e hookani ana I ka ukulele am eke gita, oiai hoi ke kai e owe malie mai ana I  ka pu’eone.

Ua make o Kauka Stover ma Denver, Colorado, iloko o ka mahina o Mei o ka 1915, ua puhiia kona kino I ke ahi, a malamaia kona lehu iloko o kekahi ipu, me ke kakali ana aku o ka hoea mai I ka Manawa e hookoia aku ai ka makemake o kela kauka.

Oiai e nee ana ke au o ka Manawa imua, ua mare hou iho la ka wahine a kela kauka I ke kane, I ka makahiki aku nei I hala; aia mau no nae kek kauoha a kana kane mua, ke paa la iloko o kona noonoo, no ka hoihoi ana mai I ka lehu ma kapakai o Waikiki.

Ma ka ulia laki nae, ua holo mai la he kanaka opio o J. Herrick o Denver, no Honolulu nei, a iaia I haawi mai ai ka wahine a kela kauka I make, I ka ipu lehu, me kekahi leka I kakauia, no na mea e hana aku ai no kela lehu, me ke kauohaia ana mai nae I keia kanaka opio, aole loa oia e wehe I kela leka, aia a hoea oia I ka moana, a e kokoe ana hoi I Hawaii nei.

He mea oiaio, ua hooko pono keia kanaka opio I na kauoha e pili ana I ka leka, a I kona wa I wehe ai e nana ma ka moana, ike iho la oia I kekahi hana ano nui loa I hooiliia mai maluna iho o kona hokua, e hoakaka ana kela leka, e lawe mai oia I kela ipu a waiho aku imua o ka lunanui o ka Moana Hokele, a imua ponoi o na hoaloha o Kauka Stover ame kaua wahine e lu heleleiia ae ai ka lehu, a na ka makani mailuna mai o Puuohia e puhi aku ma ka Aekai o Waikiki.

Na Mare.

Thomas K. Solomon ia Luey Roberts, Feb.14

Clarence Henruicksen ia Lilly L. Hill, Feb. 14.

Victor Ohelo ia Annie Kupukupu, Feb. 18.

Na Hanau.

Na Albert M. Kaai ame Annie Pahupu, he keikikane, Feb. 4.

Na J.K. Miller ame Virginia K. Wilcox, he keikikane, Feb. 3.

Na W.B. Andrade ame Evelyn Birat, he kaikamahine, Feb. 5.

Na Geo. Lobo ame Lahapa Kuahawea, he kaikamahine, Feb. 7.

Na Mariano Rosario ame Hannah Kittel, he kaikamahine, Feb. 11.

Na M.K. Makuakalohi ame Mele Kamaka, he keikikane, Feb. 14.

Na Antone Timas amd Maria J. Kaaihue, he keikikane, Feb. 14.

Na Chas. Laulakukui ame Maliana McGuffin, he kaikamahine, Feb. 15.

Na W.K. Kane ame Sarah Hanohano, he kaikamahine, Feb. 16.

Na Levi Kalauli ame Mary Iona, he keikikane Feb. 14.

Na A. P. Cokeley ame Rosalie Anakolio, he keikiane, Feb. 18.

Na Joseph S. Amoy ame Abbie Akana, he keikikane, Feb. 12.

Na Sam Kaena Kai ame Lucy Kaheleiki, he keikikane, Feb. 17.

Na Peter Thomas ame Haleakala Ah Lin, he keikikane, Feb. 17.

Na J. Mokuula ame Amoy, he kaikamahine, Feb. 18.

Na L. Akau ame Nellie Apau, he keikikane, Feb. 18.

Na Abraham Kaapana ame Mary Kaawaihikilani, he kaikamahine, Feb. 18.

Na A. P. Nao ame Lily H. Niihau, he keikikane, Feb. 19.

NaK. Kamaka ame Sarah Unea, he kaikamahine, Feb. 19.

Na Make.

Daniel Kohano Papu, ma ke alanui Hobron, Feb. 14.

Joseph Laanui, ma ka Halema’I Pupule, Feb. 16.

W. Kaapuwai, ma ke alanui Mokauea, Feb. 16

Kaohulani Ng Ha, ma ke alanui 11th, Kaimuki, Feb. 16.

Lua Lono, ma ka Halema’I Pupule, Feb. 16.

Rose Awa, ma ke alanui Liliha, Feb. 17.

He bebe na L. Akau, ma ke alanui Christleu, Feb. 18.

Akana Kawaluna, ma ka Home Leahi, Feb. 18.

Aku Akana, ma ka Halema’i Moiwahine, Feb. 18.

Makaukau No Ke A’o Ana I Kekahi Poe Opio.

Ua loaa mai nei I ka Hui Catton Neill, na mea apau e pili ana no ke a’o ana aku I kekahi poe keiki opio, e makemake ana e loaa ia lakou kekahi mau ike kuhohonu I pili ka uwila a I na hana maikini paha, a I makemake e komo aku maloko o na kula, kiekie, ua hiki ole uae ke hookoia ia iini, mamuli o ke hele I ked ala.

O no keikikane I loaa na hoonaauao kiekie ia ia lakou maanei nei, mawaena o na makahiki he umi-kumamaono me umi-kumamawalu o lakou ka poe I makemakeia, eia nae aia wale no a loaa ia lakou na pakeneka kiekie, mahope iho o ko lakou hoikeia ana no ko lakou makaukau, ma na haawina e waihoia mai ana imua o lakou.

He ekolu me eha makahiki ka loihi o ko lakou noho a’o ana maloko o ka halehana o ka Hui Catton Neill, iloko o na hora o ke kakahiaka, e hoohala ana lakou ma ka hoopaa ana I na haawina e a ‘oia mai ai ma na mea pili I ka hana uwila ame ka hana mikini, a ma ka auwina la e hele maoli ana lakou e hana.

No ka Manawa a lakou e kula maoli ai, a e hana ai hoi, e ukuia ana lakou ma ka hora, he uuku no ka uku I kinohi, ua manaoia nae, ua lawa no ia no ko lakou, amen a makemake e ae.

I ka hala ana o na makahiki ekolu, a eha paha, e haawi maoli ia mai ana I hana paa na kela poe keiki maloko o ka hui, a o ka uku haahaa loa ma ka hoomaka ana, he ekolu dala me ka hapalua o ka la, a elike me ka holomua ame ka makaukau o na haumana, pela iho la no ka pii mahuahua o ko ladou uku, I kela ame keia Manawa.

No ka makahiki hookahi ae nei I hala, he elua mau keiki I noho aku ma kea no he mau haumana a’o ike hana, a ua lilo ka laua mau haawina amen a hana e lawelawe nei I mea hauoli no laua.

Ua loaa na kumu makaukau loa no ke a’o ana ma na ike like ole, a o na keiki opio apau I makemake e apo aku I keia pomaikai nui, I wahoia mai e kela hui, e hele kino aku no a hui pu me na lunanui o kela hui mailaila mai e loaa ai na apono ana ame ka ole.

Nui Ka Ino Ma Ka Moana.

Ma ka huakai a ka mokuahi Likelike o ka huli hoi ana mai Molokai Mai no Honolulu nei ma ka po o ka Poaono aku la I hala, o kekahi ia o na huakai ino loa I ikeia ma ka moana, no ka mea ua pau okoa kekahi mau hipa I ke make, a lilo aku hoi kekahi I ke kai, me ka nahaha aua o kekahi waapa I na ale o ka moana.

Iloko o ka ino I haalele aku ai ka Likelike I na awa o Molokai, oini ka ua e haule ana me ka ikaika a e pa ana hoi ka makani me he puahiohio la, a au mai la I ka moana ma hela po Poanono, a I ke kaawale pono ana mai mawaena o Molokai ame Oahu nei, ia wa I ike maoli ia ai ka hana a ka ino, na like pu ka Likelike me he wahi apana laau, la ke kiola ia I o a ia nei e na ale o ka moana.

E uhi ana ka ale iluna o ka oneki o ka moku, a o na waiwai apau e waiho wale ana, e lilo ana I ke kai, o na hipa keia e ulupa ia ana I o a ia nei, a ua hoalaia na hana e hoopakeleia ae ai na ukana ame ka moku, mai ka poino mai.

O na ohua ka keia, aole e hiki ke hiamoe aku iluna o ko lakou mau wahi moe, e huli ana ka moku mai kekahi aoao a I kekahi, o ka mea wale no e pono ai, o ia ka paa ana aku o na luina ia pa ohua.

Ua hoakoakoa ia na mea apau iloko o ke keena aina o ka moku me ka hiki ole I kekahi ke ku iluna a hele aku no kahi I makemakeia, oiai ua like pu ka moku me kekahi huila e kakaa ana, o na luina wale no ka poe hiki ke hele iluna o ka oneki, oiai ua maa lakou I ka hele ana, a me ka hoomanawanui mae, I hoea mai ai kela moku, me ke koena mai o na holoholona maluna ona.

O ka mokukuna Luka kekahi I loaa pu I kela ino, a ma ka olelo a ka poe maluna o kela ino, a ma ka olelo a ka poe maluna o keia moku,  o ke ku ana mai no keia awa, ma ka hora umi-kumamakahi o ke kakahiaka o ke Sabati nei, he nui no na Manawa a lakou I halawai ai me ka ino ma ka moana, aole nae e loaa aku kela ino o ka po Poaono, o ka oi loa aku ka ia o ka ikaika, aka o ka mea wale no nana I hoomama ae I ko lakou mau manao, o ia ka hoea ana mai I ke awa nei, a loaa ka palekana.

United Hawaiian Association LTD.

O ka lawe ana I na mahele kumuwaiwai iloko o ka hui maluna ae e waihoia iho no ia me na lunanui amen a lunahooko malalo iho nei, I haawi pu ia aku no hoi ka mana e apono aku I na hookaa dala ana mai no ia lawe ana I oleloia ma ka inoa o ka hui.

David Kalauokalani, Kakauolelo Kalana, Keena Kalana, Honolulu.

Joseph J. Fern, Meia, Kulanakauhale me Kalana, Keena Kalana, Honolulu.

Samuel C. Dwight, Allen 7 Robinson, Ltd., Honolulu.

Jesse Uluihi, Aha Kiekie, Honolulu.

James L. Holt, Hale Kapiolani Honolulu.

41.00 ka waiwaiio o ka mahele, aole auhau hou ia, he 10% maauahi e paku’iia aku o na mahele o ke kumuwaiwai e haawiia I ka poe apau e uku mai ana I $100 a oi aku paha ma ke kuike no kona mau mahele

6283-Feb. 22; Mar. 1, 8, 15.