Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 9, 1 March 1918 — KAUIA KE KUMUKUAI PAA O NA I'A. [ARTICLE]

KAUIA KE KUMUKUAI PAA O NA I'A.

Mahope o na kukakuka lehulehu ana mawaena oka poe lā\\ r ai 'a, ka poe kuai i 'a ame ke komisina o na meaai, malalo o ke aupuni federala, ua hoea mai i ka aelike ana o keld, mau mana apau, e kau i na kumukuai paa onai'ae kuaiia ma ka inakeke, malalo iho nei, e ikeia ai ke kumukuki o kela ame keia ano i 'a no ka mahina o Ap6rila nei. 0 kela kumu ku-e ikaika ma ka aoao o ka poe lawai'a aine kuai i'a no ka hoopauia o ke kudala, ua hoihoi hou ia ae ia, a i ke ano kahiko, aka nae, me tia hoololiloli, e hiki ole ai i *kekahi mea ke koho aku i ka i'a a oi aku mamua o ke kumukuai haahaa, i kauia e ke komisina no ka paonu o kela ame keia ano i'a. 1 ke kau ana i ke kumukuai o kela ame keia ano i 'a; a pela hoi ka averika ana i na pomaikai, me ka hoopakele pu ana i ka lehulehu, ua olelo ae oMr Child ke poo o ke komisina o na meaai ma Hawaii nei, he ekolu mau kahua nui i ku ai ke kumukuai o ka i'a.

I wahi e lioolako mau ia mai ai na makeke me ka i 'a, he ppjio e loaa aku i ka poe lawai 'a he puka kupono no ka lakou oihana, pela no hoi i ka poe kuai i 'a, a iloko o ia manawa ho ikahi, e lioopakelma ka Iphuleliu mai ka poe hoopipii i ka lakou i 'a. ' I ka mahelehele ana i ke dala hookahi, a ka mea e kuai ana i ka i'a, mawaena o ka poe na lakou ka i'a, e loaa ana i ka poe kuai liilii ma na makeke, he iwp.kalua pakeneka, i ka poe kuai kukaa hoi, hie ewalu pakeneka, a i ka poe lawai 'a he kanahiku-kumamalua pakeneka. Ina hoi o ke kuai ana i ka i'a a ua weheia ka opu, a ua pau hoi i ka unaunahi ia ; alaila e loaa aku i ka poe kuai liilii, he kanalima pakeneka, i ka poe kuai kukaa, he elima pakeneka, a i ka poe lawai 'a he kanalia-kupiamalima pakeneka. Ua olelo ae o Mr. Child, o kekahi pilikia nui ana i ike, o na manawa ae nei i hala, a i pii loa ai hoi ke kumukuai o ka i'a, o ia no ka waiho liilii ia ana aku o ka i'a ma kela an-e keia pakaukau ,e kekalii mea hookāhi i kuleana i kela mau i'a, nolaila e kau'ana kela aqie keia pakaukau i kana kumukui i nianao ai, ma 'kela ano iho la e pii ana ke kumukuai o ka i 'a, a o ia kana i olelo ae ai, i hookalii wale no kumukuai e kauia maluna o kela ame keia ano i'a ,aole hol i mau kumukuai lehulehu. I \yahi e lawelawe ole ia ai kekahi mau hana kolohe ma ka aoao o ka poe kuai i'a o ka makeke, ua kauia kekahi mau rula paa e ke komisina o na meaai, o ia hoi ma ka paona wale np e kuai ja ai na i 'a 7 a o ka lua e hoikeike maopopo ia ae ke kilmukuai o ka i'a e kuaiia ana. O keia papainoa o na i'a malalo iho pei aneane i ka haneri ka nui me ko lakou mau kumukuai pakahi ma ka paolia oia pa kumujcuai emi a kaiiilike i lioolioloia p ka poe lawai'a, ka poe kuai nui, ka ppe kuai liilii nia ka makeke ame ke kojnisina meaai e kuaiia ana ma ke kuda)p ?P a na makeke kuai i'a a e hoomauia J*ku apa ia mau kumukuai ahiki i ka la 30 o Aperila: No ka paona No ka paona Aalailii $ .12 Mikiawa ... .10 Aawa 12 Moano 25 Aha 12 Moi 26 Ahi 14 Mu 15 Aholehole ... .15 Muhee' 1.50 Aku 08 Naia 05 Akule 15 Naenae 05 Amaama .... ~20. Nenue .15 Alalauwa ... .05 Nohu 05 Awa 17 Nunu 1.00 Awakalamoho .15 Oama ;15 Awaaua .... .20. Oio 17 Aweoweo ... .12 Olali ....... .05 Hahalalu ... .20 Oinaka 15 Hapuupuu . . .16 Omilu 17 Hauliuli.... .12 Ono 15 Hee (aquid) .. .20 Oopu 20 Hihimanu ... .14 Opakapaka... .18 Hilu ........ .12 Opelu 17 Hinalea 10 Opule 17 Honu 05 Opelu Palaha .17 Humuhumu.. .07 Pakii 15 Iheihe . ..... .16 Papa'i 07 Ina (shell)... .10 Palani 30 Kahala .16 Pūhunuhunu . .1 7 Kaku 17 Papiopio 10 Kala 10 Pauu 10 Kalikali 16 Poopaa 10 Kawakawa ... .16 Pualu 10 Kawele-a ... .17 Puhi 15 Kihikjhi .. .. .05 Puhikii 15 Kole 16 Uhu 17 Kumu . .23 UkU : .16 Kupouppu . . .17 Ulae 10 Kupipi 16 Ulaula . .... .19 Lauhau ..... .05 Uua 17 Laenihi ..... .10 Ula .20 Lai .17 Upapalu 16 Mahimahi . . .15 Uu 20 Maili 16 Walu . 25 Maikoiko ... .16 Wana 10 Maka-a 05 Weke 17 Malamalama. .05 - Ēhu 19 Malolo 16 j Lehi 18 Mamamo ... .16 Kamano . ... .18 Manini .16 Au 15 Mano 03 —