Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 10, 8 March 1918 — LOAA PONO KEKAHI MAU HANA OHUMU. [ARTICLE]

LOAA PONO KEKAHI MAU HANA OHUMU.

Mahope o ka huli'ame ka noii pono ana ma ka aoao o na luna oihana o ke aupuni feilerala me teritore iloko o na la aku nei i hala, i hua 'iia ae ai kekahi 0 na hana ohuma i lawelaweia no kekahi manawa, ma ka hoouna ana i na kanaka opio i makaukau no ke kahea!tf mai e komo iloko o ka oihana koa, mai Hawaii aku nei. Oiai nae ua kahiko no ka hoounaia ana o kekahi poe kanaka opio o Hawaii nei, ma ke ano malu ]oa, no Amerika, me ka maopopo ole, ua manaoia, aia ma kahi o ka elua haneri poe i kauia ma ka papa ekahi, o ka poe i kupono no ka oihana koa, i haalele mai ia Hawaii nei, me ka maalahi, malalo o na hana kolohe, a ka poe na lakou e lawelawe nei i keia ano hana maauei nei. He haole o Thomas Keven ka inoa ka.mea 1 kau aku ai na hooīiūoi ana.a na liina aupuni, 6 kekahi ia p na kānaka mā Honolulii nei nāna e la'weiāwe anā i ka hana ohumu ku-e i ke aupuni, mamuli 0 ka hoouna ana i ko Honolulu nei poe 1 Xm'ērlta ī'6a; ieonā hpi : i .<īala e k'ela āna e ho]p in^iu,^!. dle^ t e koiālP o ke k&pH, i.akou,.ame Honioiul.u nei <lalā he ,k^ar olū ; jpa. a. .keia poe hoio niaiu, e uku ai . i na. maānei. nei. , , - • 0 ka la^u okba ana ,alcVi o 'ha. p k'e ,]a Mr. Keypn uā ā^u ( .be kan?(fci sukiui imua, o ' nā, o u ka l\ui. p ma; a hoiJteī.k.e. a|cu la .) likil^i.hookāa, no. ;kp9ft ānk he. ka.p^plu ; _daJla, h'e ukumō||a.np^ā ; n,p. Kapai&kika,kāliāuippāia Keia Ukiki V , Kevenpa.. hpple jqiai na pāka o Kela hui. waiwai. o kela }ikiki, nie;ke kauohaia āua t ;mai o k?ja mai i ka Ukiki. 1 a ,waiī|p a)ku %ko p.kā linia o ka ōUiana kiu. o, fe[pnplulu ; nei. : . . . . Ua kpke n'a makaikiu mahope o ka j>oe. hana kolphei a„ua hoi ka hoike aiia ;fte imua p.iee. akea 1. ka īhopen.io.ia ( īftltpU ipea i ike, ms»iuli o ke kauka'i. aku. p īpaa hou īUau likiki i.kakau.inpāia no na ukunioku e holo ai kiko. • Iloko nae o ka mānawa a īm makai,kiu e noke ana i .ka.huli me kn v majie loa, ua hoikeia āku ia.kā lohe ia ua Foster, aia kekahi epa i hana-ui, no na palapala ae i hoopukaia no ( ka poe hiki ke helē mā na uwaj)p, .a ma ka ?oahā, o ( ica pule āleu neii hāja ? , i ka mo : 'kuahi PerēsrAēiiā e ku aiiā. nia ka Uwapp 20, ua i na kia?, lawe aku i ka jjalapala,āe o Mr,. if£evina e hpikeikēia aku imua p lakou. la, ,uā. i.kēia poe, |:a : hakei opio ma kahi kpkokp, i puka e kpmo *aku ai Uuiia o ka uwāpo, a i ka wa hoi i h6onee}a ,mai ai- kelā moku&hi no ika Uwapo, 15, ua, ike hou ia lip kel&poip .pkolu ma e kpUao.-ai npjokp..p ka iwapp, a i ka_ wā X taipaui'a mai ai o iko. ,lāVpu mau pal.apala ae, nā .kekahi kuho'e o moku i plelp..mai, he ppē, hou, kēlā i waeia noluna p, mokuāhi ī*eresi<lena. , pii na ; . , Pakiki ekolu e ko~uu>"nolokō a lta u*app;,ā.e pii.hoi ilvp>a o. aka Aae aia, no kq, hoohuoi ilokp > Fo]Bte.r,.'he ep'ji kekahi i hanaia, ( nplaila ua,,.h.oike āku ia oia.i ieana.wau.mea i .ai. ia I&t pena 66o<iii>g Pield, ke -poo o kā pas>a wae i ka poe kupono e komo iloko o ke koa, a ma ka auwina la o kela la no i hoomaka.koke āi ixa huila o ke aupuni e ninaU, ma ka malamaiā āna he aha kukakuka a ninaninau mawaeua .0 na kanaka, o ke aupuni, ame ka poe i hoohuoiia. Māmuā nae o ka liolio ana o kela aha, ua h'oea kino aku o Fiēld ttie ka Ila'muku: Smiddy noluna o ka mokuahi I*eresidena., ,a ninaninau pono i ke kuene ame ka inoa o na Pukiki ekolu. O. ka poe i akoakoa ae k'ela aha ni'naninau, nā makaikiu, Kapenā Toster, tyh&n&s'' fcßveff, Ant'aiie G. Co(Tozo o PuuneYiej Maui, he 'ekolu maū Pukiki hoU āe, Gus Garfield, h!e Eukini, o Kaipēna Field, ka Lūnakānawai Whitney, Chkrlea Drew o ka hul o €astle & Cooke, hā ak'etfā "āt» kk makuahi Peresidelia, Jia' "L'Pio Huber ame Claudiu9 Mc"kHAe,: ka !oit» no Mr. Keven. - Wahi a Mr. Cōdp2o, kekahi o na ka-. -Wāka i hi)ēa o kela aha kuka-; kaka 'ā noii panp i.ku mea i hanaia, ua, tku aku oiā fre%ftnkkolu.dala da Keven, ma ke afio peWiba?l& e hōea ai oia no> Kapalakiko me ka maalahi maluna o kamokuahi Peresidena. lla. kauia keia mea ma ekahi o ka poe i wae-: ia no ka hele le|fu i ka oihana koa, me .ka loaa ole nae he palapala ae iaia, no ka haalele iho i keia Teritore. N.o ke koena iho i koe o na 'pukiki, he ekolu, o lakou olelo āe no ! ko lakou. uku ana ia Mr. Keven he kādala pakahi, no ka Wlo ana i | Kapaīakiko, malalo ae la o ke alahelē hpokahi elike me ko Mr. Codozo. I ka manawa hoi i'ninauiā aku ai i na iPukiki ekolu no ka lakēu "īikiki, o . ka lakoū i pane mai ai, ua !a\Ueia mai lakou aku m~a ka puka o ka uwāpo,, I a o ke kumu walē no i koe ai o ka likiki. a ka liukini, māmuli o kona waiho okoa. ana ae mie na makaikiu. E Huli Ponp ia Akū Ana ; | Hē ko 'iko 'i m'aoli "ka hēwa i hoomap•popoia no ke ano o ka hana a Str. Kev-

«n ame kona puulu, ke noke jnai nei no nae na luna aupuni i ka huli pono, me ka hianao e hoea mai ana no i ka wa e hua'iia ae ai na mea oiaio imua o ke akea ma keia mua aku. 0 ka mea i hoomaopopoia, aia kekahi poe maluna o na mokuahi kahi i noho hana ai ma ke ano he poe kuena, a eiā hoi kekahi poe mauka nei o ka aina, na e huli i ka poe apau e makemake ana e holo no Kapalakiko, a i ka wa e uku ae ai i ka huina o kanakolu dala, alaila e kau aku ana lakou maluna o na mokuahi ma ke ano he poe kuena, a i ke ku ana o ka moku i Kapalakiko, e noho aku ana lakou ilaila, a kii mai ana» ua poe kanaka hou, e lawe aku ai mai Honolulu nei aku. Ma kela hana, ua apuhiia aku ka hui mokuahi, me kanakolu dala pakahi, a ua pulapu pu ia aku hoi ke aupuni, mamuli o ka pau ana o kela poe i ka holo mai keia Teritore aku, me ka loaa ole o na palapala ae ia lakou e hana pela.