Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 11, 15 March 1918 — Page 4

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

Nupepa Kuokoa, Honolulu T.H., Poalima, Maraki 15, 1918.

Nuapepa Kuokoa

Solomon Hanohano, Lunahooponopono  Hoopukaia I na Kakahiaka Poalima Apau

Poalima -   -   -   -   -   -   -   -   -   -   -  -  -   -   -   -   -   -   -   - Maraki 15, 1918

E Hookomo Ma i Na Mea Hoikeike

            He mau mahina helu wake no koe e kakali aku ai mai keia manawa aku, alaila hoea mai i ka manawa e malamaia ai o kekahi hoikeike fea nui no he Teritore holookoa ma ke kulanakauhale nei o Honolulu. e hoomaka ana mai ka la umi-kumamalima, he hoikeike hoi i konoia aku nei na makaaianana o heia Teritore e hookomo mai i ka lakou mau mea hoikeike o na ano like ole, i loaa ai ka ike laula ia o ka lakoua mau meakanu, a mau mea hanalima paka.

 

            Hoko o keia manawa e halawai nei kakou me na ninau i pili loa i ko kakou ola ana, ma na meaai, e malama mai ai i na makaainana o Hawaii nei, o ka hoikeike iea Teritore e malamaia aku ana, o kekahi ki o na hana e hoohoihoi mai ana i ka lilo ana aku o na meaulu ame na meakanu, pela me ba mea hanalima. i mea e hoomahuahuaia ae ai ko lakou hoouluia ana ma Hawaii nei, me ke kukuluia aku he makeke nui ma Honolulu nei, no ka apo ana aku ia mau mea, no ka hoolawa ana i na makaainana me na meaai ponoi o Hawaii iho nei: a kakou e hiki ole ai ke hoopuukahua i keia hana, aka e haawi kela kane ame keia wahine i na kaou piha ana, no ka holomua o keia hana, ma ka moolelo o keia Teritore.

 

            O ka manao nui ame ka makemake maoli. ma ka hoaia ana ae i keia hoikeike fea no ke Teritore, no ka hoakoakoa ana mai no ia i ka poe mahiai, ka poe hanai holoholna. ame ka poe he mau hanalima akamai ka lakou, hui pu me ka lehulehu o ka poe e makemake ana, a e kuai ana ia mau mea, o ia hoi, e loaa i ka lehulehu ka ike no na mea apau e hoouluia nei maanei, a e hanaia nei paha.

            Ke hookomeia mai nei iloko nei o ka aina kekahi mau huaai, a na makaainana e uku nei me ka pipii maoli o ke kumukuai : o keia kekahi hana i manaoia, ehiki ana i ka poe mahiai ke hoikeike ae, he mea maalahi ka hooulu ana ia mau huaai maanei nei. Me ke kuaiia ma na kumukuai oluolua makepono.

            E lilo ana i mea e poma'ikai holokoa ai keia Teritore ma keia hope aku. in a e loaa ana ka ike ia kakou, ma o na meakanu la, na meaulu ame na ano hoikeike no apau e hoea mai ana, ua like aku no ko lakou maikai me na waiwai a kakoua i poe maa ma ke kuai ana i ko kakou mau waiwai ponoi iho, e ike ana no kakou, i na hopena maikai o keia hana i hapaiia mai.

            O kakou na kanaka Hawaii kakahi poe makaukau loa ma ka oikana mahiai, e lawe mai i na mea apau i hoealuia e oukou no ka hoikeike ana, i ka wa auanei e ioaa ai ka ike i ka lehulehu i ka maikai ame ke kupono o na huaai, i ka hoomahuahua ame ka hoopalahalaha ana aku i ke kanu ana ia mau huaai, me ka loaa pu hoi o na hooia ana no ka makaukau mau he makeke, kahi a ka lehulehu e hele ae ai e kuai, no ka hoolako ana i ko lakou mau ohana me na meaai i hooulu ponoi ia ma Hawaii nei.

            Ua weheia keia hoikeike fea no na ano hoikeike apau, a in a he mau hanalima akamai ka kekahi poe, he mau hana ike, o keia ka manawa e ku mai ai imua, a waiho mai i ke akea i na mea hiki ia lakou ke hana, aole loa e nele ana ka loaa he heluna mahuahua o ka poe i makemake e kuai ia mau mea, o ko lakou ike ole aku ke kumu nana i kaohi mai i na makemake ame na kauoha no na mea i hana ponoi ia ma Hawaii nei.

            Ua weheia keia hoikeike fea no na ano hoikeike apua. a in a he mau hanalima akamai ka kekahi poe, he mau hana ike, o keia ka manawa e ku mai ai iuma. a waiho mai i ke akea i na mea hiki ia lakou ke hana. aole loa e nele ana ka loaa he heluna mahuahua o ka poe i makemake e kuai ia mau mea, o ko lakou ike ole ahu ke kumu nana i kaohi mai i na makemake ame na kauoha no na mea i hana ponoi ia ma Hawaii nei.

            O keia hoikeike fea e weheia aku ana, o keia kekahi o na hana nui a ko'iko'i i laweia ae e ke aupunmi Teritore : a oiai he manawa keia i halawai pu mai ai me kakou na ninau ano nui loa i pili aku i ko kakou makaainana ma Hawaii nei. o ka haawi wale no i na kokua ia kakou iho, ma ka hoikeike ana ae i na makukau apau i loaa ia Hawaii nei no ka malama ame ka hanai ana aku i kona e makaainaan, iloko o keia wa kupilikii o ka aian.

            O ka poe he mau hoikeike ka lakou i manao ai, e hoike koke mai i komisina fea, i ke ano o na mea hoikeike. a e waiho mai hoi i na ninau apau. in a na poihihi ma kekahi mau mea iloko o ka wa nui kupono. i hiki ai ke hoopauia ae na ake'ake'a, ame na pohihihi, nana e hookomo aku i na manao kanalua iloko o kekahi poe. ma ka waiho ana mai i ka lakou mau mea hoikeike i ke akea.

E KOKUA I KE KE'A ULAULA

            Ma keia pule i wehe ae ai keia pepa i kekahi waihona no ke Ke'a Ulaula ma ke kono ana aku i na Hawaii i loaa aku ka hoomaopopo ana, no kekahi o na hana pookela loa e lawelaweia mai nei e ko kakou mau hoa lahui, ua hoea mai i ko kakou manawa e hoikeike ae ai ia kakou iho ma ke ano he lahui. o kakou pu kekahi i helu pu ia me ia mau lahui, ma ke kokua ana i Ke'a Ulaula.

            Mai kakali a hoea aku na kono imua o ko oukou mau ipuka hale, mai kauka'i a loaa aku okou i na komite o keia hana. ia wa e haawi ae ai i na kokua ana. aka e ku okoa mai imua, a hoouna mai i ka inoa me na kokua i keia pepa, e loaa aku no na hooia ana no ka loa i'o ana mai o ia mau kokua. me ka hoopaaia aku o na inoa o ka poe na lakou ia mau kokua. ma ke keena poo o ke Ke'a Ulaula ma Honolulu nei.

            Aole he loihi o ka manawa i koe. e konoia aku ana na makaainana apau maloko nei o keia Teritore. e kokua mai i keia waihona, ke hoolalaia mai nei na komite no kela ame keia mokupuni pakahi o kakou, o ka ke Kuokoa e hoeueu ikaika aku nei ia kakou na Hawaii, mai huna i ko kakou mau ano oiaio ma ke ano he lahui aloha a kokua ma na hana ku i ka pono, o keia kekahi o na hana i makemakeia ai ka kakou mau kokua ana, no ka pono o na kanaka i molia aku i ko lakou mau ola no kakou ka poe e noho nei i loko o na hauoli ana mai na poino mai a keia kaua.

            He nui a lehulehu wale na mea i makemakeia i wahi e pono ai ko kakou mau koa i hala aku no na kahua kaua, na koa i loaa i na poino maloko o na halema'i. e ku wale aku no anei kakou a nana no ko lakou mau pilikia, me ka hana ole aku i kekahi mea no lakou e palekana ae ai mai na auwe mai? Ina paha o ko kakou poe kanaka opio ka i komo aku iloko o na poino, e konoia mai ai na kokua e haawiia aku ia lakou, aole anei o na lahui mawaho ae o kakou ka i kono pu ia aku e kokua mai ; me ka makaukau o ia mau  lahui e haawi aku me ka manao aloha a makee no ka pono o ka hoa kanaka?

            Aole keia he kaua ma ka lahui, ma ka ili a ma ke ake hanohano a hookelakela paha, aka he kaua keia no ka hoohiolo ame ke kinai ana aku i na hana luku wale ame na hana ku i ke ano pegana ma ka aoao o ko kakou mau enemi ;  no ia kumu la, aia maluna o kakou kekahi kauka'i ana no ke kaa o ka lanakila ma ko kakou aoao, ma ka hooko ana aku i kekahi hana nui a ko'iko'i i kau iho maluna o ko kakou mau poohiwi. o ia no ka hoahu ana i waihona mahuahua no ke Ke'a Ulaula.

            Ina no he uuku ka mea hiki i kekahi ke kokua no keia waihona, ua nui no ia. ma ka hoohuihui ana ae i ka kela ame ka keia, e lilo auanei ia i mea mahuahua. me ka hoohauoliia aku hoi o ka manao o ka poe i loko o na auwe ana, a e hoohauoli pu ia mai ai hoi kakou, mamuli o ka ike ana. o ka kakou mau kokua ka mea nana i hoopakele ae ia lakou mai ka poino mai.

 

 

KA NINAU POI O KAKOU

ILOKO O KEIA MAU LA

 

            Iloko o na la aku nei i hala, ua loheia na leo kuhalahala apuni keia kulana kauhale no ka pii loa o ke kumukuai o ka i'a e kuaiia ana ma na makeke kuai i'a o kakou, a no ia mau leo kupina'i o ka hapanui o na makaainana, i konoia aku ai ke komisina o na meaai e komo mai a hooko aku i ka mana i haawiia mai iaia e ke aupuni federala, ma ke kukakuka ana me ka poe lawai'a ame ka poe kuai hoopukapuka i na i'a, a o ka mea a kakou i ike i iloko o keia mau la, o ia no ke kauia ana o ke kumukuai paa o ka paona no kela ame keia ano i'a e kuaiia ai i ka lehulehu.

            I ko kakou huli ana aku a nana i na keehina i laweia ae e ke komisina o na meaai, ma na mea e pili ana i ke kumukuai o ka i'a i keia wa, he ano kaulike no ia : mawaena o ka poe kuai i'a ame ka poe ai i'a, e loaa ana hoi i ka poe kuai i'a he puka kupono, me ka make pono iki mai no hoi o ka i'a, mamua o ka manawa e waiho laula ana na ka poe o ka makeke e kau mai i ka lakou mau kumukuai.

            Me kela mana hookahi no i loaa i ke komisina o na meaai, i hoohana aku ai oia, ma ke kau ana i kumukai paa no ka pipi e kuaiia ai, a ke kuaiia nei na wahi like ole o ka pipi, me na kumukuai i like aku me ke ano o na i'o pipi i makemakeia ; a ua kau pu ia ae no hoi na kumukuai paa 'no na meaai maloko o na halekuai, nolaila i konoia mai ai keia pepa e hoomaoe ae, aole anei he kuleana pu ko ke komisina o na meaai e komo mai ai a kau i ke kumukuai paa e kuaiia ai ka poi i ka lehulehu?

            He mau mahina wale aku nei no i hala, e kuaiia ana ka poi i ka lehulehu ma kahi o ka ewalu ame ka umi paona poi no ka hapaha, i keia manawa nae, ke kuaiia nei ma kahi o ka elima a eono paona i ka hapaha, a ma ke ano nui ke olelo ae, ua papalua iho ka lilo poi o kekahi ohana e uku nei i keia manawa no ka pule mamua o kana e uku ana he mau mahina ae nei i hala.

            O ke kulana he mau mahina aku nei i hala, me ke kulana o keia manawa e nee nei, aole no ia i kaokoa ae. ma kahi e pili ana i ka oihana kanu kalo ame kuai poi, no ka mea aole i pii ae ka luhi o ke kanu ana i ke kalo, a i hooiia aku paha na hoolilo no ka malama ana ahiki i ke oo ana. pela me ke ku'i ana, a mikini ana paha, he ku mau no ia mau hoolilo i kahi hookahi, aka, mamuli o ka hoopiiia ana mai o na meakuai e ae, ma o ke kaua la, ua hoopii pu mai ka poe kanu kalo i ke kumu kuai o ke kalo, pela hoi ka poe kalepa poi, i alualu like aku ai ia kumu hoohalike hookahi, me ke kau ana aku nae o kekahi haawina kupilikii maluna o na Hawaii, ka poe maluna o ka poi ko lakou ola ana.

            Ke manzo nei keia pepa, in a e hiki ana i kekahi poe kanaka Hawaii i komo iloko o ka oihana kuai poi, a i loaa na ike laula no na hoolilo oiaio e pili ana i kela oihana mai ke kanu ana ahiki i ke kuai ana aku i ka poi me ka waiho ana ae i ka lakou mau hoike imua o ke komisina o na meaai, e hoonaauao aku ana iaia, i ka like ole o kekumukuai e kuaiia nei o ka poi i keia manawa me ko na manawa ae nei i hala, aole loa he kanalua o keia pepa no ka lawe ae o ke komisina o na meaai i kekahi mau keehina wikani e loaa ai ka poi ia kakou ma ke kumukuai kupono.

            E aeverika ia puka kupono no ka poe kanu kalo ma ke kau ana i kumukuai paa no ke eke kalo hookahi ; pela hoi na hoolilo o ka poe kuai poi, e hoomaopopoia ai ame ka puka kupono. alaila e kau aku ke komisina i kumukuai paa no ka poi, elike ma kana i hana aku ai i ke kumukuai o ka i'a. ka pipi ame kekahi mau meaai e ae oloko o na halekuai, e kuaiia nei i keia manawa.

 

NUHOU

            KULOKO

            Ma ua lono i loaa mai i keia kulanakauhale, ua emi iho ka pele, ma kahi he kanakolu-kumamalima kapuai mai ke ka'e mai o ka lua.

           

            Ma ka Poalima, ka la 29 o keia mahina, e hoomaka ai ka hoomaha ana o na kula aupuni apuni keia Teritore, a ma ka la 8 o Aperila e komo hou ai.

 

            Mamuli o ka loaa ole o kahi kaawale o ka nupepa i keia pule, ua hoopaneeia ka hoopuka aua aku i kekahi mau palapala a na makamaka a loaa ka manawa kupono.

 

            Ma ka noho ana mai nei a ka Ahahui Euanelio o na Mokupuni o Maui, Molokai am Lanai, i hooholoia ai e poni aku ia Moses M. Kahiapo i kahunapule i keia mahina.

 

            Ma ka la 6 ae nei o ka mahina o Aperila, e hoomaka hou ai na hooikaika ana, no na bora aie ekolu o ke aupuni, apuni o Amerika Huipuia, a hoea loa mai i Hawaii nei.

 

            He halawai ka ka Ahahui Lokahi o na Hawaii, maloko o ke keena o ka Papa Lunakiai o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei ma keia ahiahi Poalima, no ka hookahua pono ana i ka ahahui.

 

            No ka hoopiha ana i na manawa noho wale o na kanaka o ka oihana kinai ahi o Honolulu nei, e a'oia aku ana lakou i ka hana ana i na kuka hoopumehana, e kekahi poe wahine o keia kulanakauhale.

 

            Ua loaa maoli mai nei ka hoike i ke Kenerala Wisser o ka oihana koa o Amerika maanei nei, ma ka la 10 o ka mahina ae nei o Aperila, e kapu ai ke kuaiia o ka waiona ma ka Mokupuni o Oahu nei.

 

            Mahope o ka hora ewalu o ka po o ka Poakolu nei i pauaho mai ai o Richard Ivers i keia ola ana, ka hope peresidena, a kakauolelo o ka hui Burua ma. He ma'i puuwai kona kumu o ka make hikiwawe ana.

 

            Ua makemakeia na makaainana o keia Teritore, e waiho ae i ka lakou mau mea hoikeike no ka fea teritore e malamaia aku ana iloko ae nei o ka mahina o lune, e hoomaka ana mai ka la 10 aku a pau ma ka la 15.

 

            Nui na palapala noi oihana iwaihoia ae iloko o ka aha kaapuni no ka hoopiha ana aku i ka makalua i hoohakahakaia iho, mamuli oka make ana o Chas. L. Hopkins, ka maheleolelo oloko o ka aha kaapuni, ma ka Poalua nei.

           

            Iloko o keia mau la e nee nei, he uuku loa ka i'a e hoolakoia ae nei ma ka makeke, me ka hoaa maoli o kekahi poe i ka i'a, a o ka poe no e hoomanawanui ana ma ke kiai ana, o lakou ke lako i ka i'a i ka wa e hoea mai ai.

           

            Ahiki aku la i ka Poaono ame ke Sabati i hala, ua hoea aku ma kahi o ka elua kaukani ka nui o na palapala ae, i hoopukaia ae e ke keena o ka Ilamuku Amerika, no ka poe e makemake ana e hele ma na uwapo no ka lakou mau hana.

 

            Mamuli o ka inoino o keia mau la i hooka'uluaia ai ka Iele ana aku o ka Mekia Clark maluna o kona mokulele no Molokai, Maui ame Hawaii, i hakalia wale no ka lele aku o kela moku iluna o ka lewa, i ka hoi mai o ka malie.

 

            Ua hoopuka ae nei ke komisina o na meaai i ke kauoha i na meea apau e makaala i ka poe kuai i'a, ma ka paona wale no e kuaiia ai ka i'a, a o ka poe e ku e ana i kela kauoha, aole lakou e aeia e kuai i na i'a ma ka makeke no ka hoopukapuka hou ana aku.

 

            O ka poe e noho aie nei i ka Nupepa Kuokoa no ka makahiki i hala, in a aole lakou e uku mai ana iloko o keia mahina, e paaia ana ka pepa, me ka hoouna hou ole ia aku ia lakou, ahiki i ka uku mua ana mai i ko lakou aie kahiko, me ka hookaa pu ana mai hoi i ka auhau o ka pepa no keia makahiki.

 

            Ma ka leka a ka Elele Kalanianaole i hoouna mai ai i keia pepa, e kauoha mai ana ia i na makuahine, na ohana o na kanaka opio mai Hawaii aku nei i hele i ke kaua, in a e halawai lakou me na pilikia a mau poino paha, he mea pono ke hoike ae ia mau poino iaia ma Wakinekona, i hiki ai ke lawe koke ia ae na hana apau e pono ai lakou.

 

E HELE MAI E IKE IA'U.

 

            I na kini kuleana aina o ka I'a Hamau Leo o Ewa. Ua kuekaa iho nei au i na buke apau oloko o ke keena. Kakaukope o ke Aupuni, e pili ana 'i na kuleana aina iloko o na Apana o Ewa Honouliuli. Hoaeae, Waipio, Waiau, Waiawa, Mananaiki, Manana-nui, Waikele, Waimano, Waimalu, Kalauao, Aiea, ahiki i Halawa, a ua makaukau au e hoike aku i na pohihihi apau o i a mau kuleana. E hele mai e ike ia'u, e loaa no au ma ko'u keena, Alanui Kalepa, ma ka papahele hookahi me ka Loio Lorrin Andrews, makai iho o ka haleleka, Honolulu, a i ole ma ke keena Kakaukope o ke Aupuni.

KALE HAPAKINI.

            Ke Kukini Imi i na Aina Pohihihi.

Mar. 8, 15, 22.

            NUHOU

                        KUWAHO

            SAN ANTONIO, Mar. 9.---Ua make hikiwawe loa ka Lutauela Lestie Chandler o Hinsdale, Iowa, a o ka haumana a'o hou Henry Huber ka i manuheu iki ma kekahi ulia ma ke kahua hoomaamaa o na mokulele ; ua haule mai ko laua mokulele a nahaha i ka konua

 

            PEKING, Mar. 11.---E hoakaka ana kekahi lono o ka loaa ana mai ianei no ka paa ana o kekahi mau enekinia Amerika elua, o Toyle ame Purcell, i ka hopuia e na Pake powa ma kahi kokoke aku i Lehsien.

 

            BERLIN, Mar. 11.---Ua hoohauleia iho kekahi mau poka pa-hu maluna o ke Kulanakauhale o Parisa ma ka po Poalima e na kanaka Kelemania lele i ka lewa no ka panai ana mai i ka hana i like me ka na kanaka Palani lele i ka lewa hoohaule ana iho i kekahi mau poka pa-hu maluna o na kulanakauhale o Treves, Mannheim ame Pirmasensky ma ka la 19 o Feberuari.

 

            LONDON, Mar. 10.---O ke Keikialii Lvoff, ke kuhina nui mua o ke aupuni kuikawa o Rusia, mahope iho o ka hookahuliia ana o ke Czar Nicholas, a o ke kanaka hoi i keia a puni ke ao he alakai makaukau loa iloko o ka aoao kalaiaina o ka poe hookahuli aupuni Soeial, oia ke poo o kekahi hana e hoolalaia mai la no ka hookumu ana i aupuni maloko o Siberia ma ka aoao e ku-e aku ana i ke aupuni o ka aoao Bolsheviki. O kona kena oihana no ka manawa aia ma Pekin, Kina, a mailaila mai oia e hoouna ai i na kukakuka ana me ke aupuni o Iapana no ke kokua ana aku ma ke dala a ma na koa.

 

            WASHINGTON, Mar. 11.----Ke paaia mai la e na koa Amerika i hoounaia ai na auwaha maloko o eha mau mahele kaawale o ke kahua kaua ma ke komohana, ua hoolahaia ae ia meahou maloko o ka nupepa puka pule Review a ke keena kaua. O ka laina ano nui a i ole loihi loa o na auwaha a na Amerika maloko o kekahi o keia mau mahele he eha mile.

            Ua hoouka mau ia mai ke kaua maloko o keia mau mahele, o ka lakou hana malaila aole no ke a'o ana, aka no ke kaua maoli ana. Ma kekahi manawa i hala koke aku nei ua hahana loa ka hooukaia ana mai o ke kaua e ka enemi maluna o na mahele e paaia ana e na koa Amerika, a ke hana mai la na koa Amerika i ka hana i ku i ka mahalo kiekie loaia a he moolelo ku hoi ka hauoli ka i ikeia no lakou.

           

            LONDON, Mar. 5----O ka makolukolu o ko Norewai mai moku i hoopiholoia ua hoakakaia maloko o kekahi hoike i hoea mai ianei ma ka la i nehinei.

            Mai ka manawa mai o ka hoomaka ana o ke kaua o ka nui o na moku o Norewai i maopopo a i hoopiholoia e ke topido ame ka maina he 726, a he 900 mau luina i make. Ma ia manawa like e hoakaka ana ka hoike he 53 mau moku i nalowale me ka maopopo ole a he ehiku haneri mau kanaka i nalowale honua.

            Ua ku-eia mai e Norewai ma ka la aku la i nehinei ka paaia ana e Pelekane o ka mokuahi Kelemania Dusseldorf.

 

            Ma ka la 6 o ka mahina ae nei o Aperila e piha ai ka makahiki hookahi, o ko Amerika komo ana aku i loko o keia kaua, e hoomanaoia ae ana ia la apuni o Amerika, no ka hooikaika ana e lawe hou na makaainana i na bona aie.

 

            He kelekalapa ka i hoounaia mai i Honolulu nei e hoakaka ana i ke aponoia ana o na hookohu oihana o na lunakanawai ekolu o ka aha kiekie, a e hoea mai ana ko lakou mau komisina ma keia mua iho.

 

 

Ka Puupaa Nawaliwali

ka Mea e Elemakule Ai

 

"Every Picture Tells a Story"

 

            Nui wale ka poe noho auwe me ka lolo ke aui ae na la oo, ka eha o ke kua, ke pilikia o na puuaa ame ka eha ame ka hu'i o ka ma'i rumatika. Ma ka hapanui o keia mau pilikia, mamuli mai ia o keia mau pilikia, mamuli mai ia o ka pololei ole o ka hana a ka puupaa, e pilikia ai ka puuwai, maholi mai la, paakiki mai la na aakoko a loaa ka ma'i Bright. Mai hookuu aku i na puupaa nawaliwali e hoelemakule mai ia oe. E lawe koke i na Huaale Kuahaneenee a Chamberlain. Ua hoihoi hou mai lakou he mau kaukani, a ko lakou kulana ikaika. "Ke lolo mai kou kua----E hoomanao i ka inoa." (Mai pono noi wale aku no i laau no ka puupaa------e noi maopopo aku no na Huaale Kuahaneenee Puupaa a Doan a mai lawe i laau e ae.) Eia na Huaale Kuahaneenee Puupaa a Doan ke kuaiia nei e ka poe kuai laau apau ame ka poe malama halekuai a i ole e hoounaia aku no ma ke ekeleka, ke loaa mua mai ke kumukuai e ka Holister Drug Co., na akena no ka Paeaina Hawaii.----Hoolaha.

 

NA LONO LIKE OLE E PILI

            ANA I KE KAUA MA EUROPA

 

                                                            (Mai ka aoao 1 mai.)

aku o na auwaha a na Pelekane, me ka hoounaia ana aku kekahi mau pualikoa Pelekane hou i hoauhee aku i na enemi ihope i ko lakou mau wahi mua. Ma na wahi apau a na Kelemania o ka lele kaua ana mai ma keia mahele ua hiki ole e loaa i kahua paa no lakou e ku iho ai.

Ka Hoike Mai Berlin Mai

            Ma ka hoike a ke kuhina kaua mai Berlin mai no ke kaua i hooukaia maloko o Belgium, ua hoakakaia ko ke Keikialii Rupprecht mau pualikoa komo ana mai ma kekahi mau kaua hahana lehulehu i hooukaia. Ma ka lono kelekalapa a ke kuhina kaua ua hoikeia ka laweia ana aku o kekahi heluna o na koa Pelekane he mau paahao.

            Ua hoike pu ia mai Berlin mai ka hoopuehuia ana o kekahi pualikoa ma ka akau aku a ma ka hema mai o ka laina Scmerinka e na pualikoa Kelemania.

Ke Kaua ma ka Lewa

            Nui na kaua i hooukaia e na mokuea ma ka lewa elike me ko ka Poalima. ma ka hoike a ke kuhina kaua mai Ladana mai, i hoopukaia ae e ke keena kaua ma ka po i hala ua oleloia ma ia hoike he 12 mau mokuea Kelemania i kiia ae a haule i ka honua, a he ekolu mau mokulele a na Pelekane i hoi ole mai no ko lakou kahua. He mau kakini manawa o ke kaua ana mawaena o na mokulele a ka tnemi ame ua papu o na pu ki mokulele Pelekane i hoomauia ahiki i ka po ana.

            ma ke komohana akau aku o @@ i hoao mai ai na Kelemania e hoohana i ka lakou ahi wai luku maluna o ka mahele o ka laina e paaia ana e na koa Amerika, eia nae, ua hoopuhiliia aku ka holopono o ia hana a lakou e na pu a na koa Amerika a hoauheeia aku ka enemi i ka pii ana aku a na koa Amerika noluna o na abua eha mau pu ki ahi wai i lilo mai ia lakou.

Makaukau ke Keikialii Lvoff Maloko o

            Pekin e Kaua Pu me na Kepani

            LONDON, Mar. 10.----O ke Keikialii Lvoff, ka mea i noho kuhina nui no ke aupuni kuikawa mua o Rusia mahope iho o ka hoopauia ana o ke Czar Nicholas, a o ke kanaka hoi i keia o ke ao holookoa, he alakai makaukau loa i loko o ka aoao kalaiaina hookahuli aupuni Social, oia ke poo o kekahi papahana no ke kukuluia ana ae o kekahi aupuni no Siberia, no ke ku-e ana aku i ke aupuni Bolsheviki. O kona keena oihana kuikawa aia maloko o Pekini, kahi mailaila mai e hoouna mai ai i na kukakuka ana no ke aupuni o Iapana no ke kokua aku no kana hoonee kaua ana.

            O keia nuhou i hoea mai la ianei mai Petrograd mai, ua hooiaioia mai ia e na lono kelekalapa ma Pekini mai, ma ka hoakaka a ka mea kakau meahou ua kulike me keia lono ae la, a no ke kukuluia ae o ke aupuni repubalika hou i hoolalaia ke hanaia mai la ia i nei manawa.

            Ua hoolahaia ae e ka nupepa a ka aoao Bolsheviki ma Petrograd kekahi lono kelekalapa mai Irkutsk, Siberia mai, a e olelo ana penei:

Ke Kali Nei no Iapana.

            "Ua kukuluia ae e ka peresidena i kau o ka aha kukakuka a na kuhina o Rusia i hookahuliia, ke Keikialii Georg Lvoff, kekahi aupuni Rukini hou no ka Hikina loa a o kona kapitala no ka manawa, aia ma Pekini. Ke kali nei keia aupuni no ka hoopaeia mai o na pualikoa Kepani ma Vladivostok, i mea e hiki ai ke komo pu aku i loko o Siberia me na koa Kepani.

            "Aia ke aupuni kuikawa ma Vladivostok ke hoakoakoa mai la i kona mau puliakoa no ke kaua ana aku i kekabi pualikoa mai a ke hoala mai la i pualikoa Ulaula."

            O ke kanaka kakau meahou no ka Nupepa Associated Press ma Pekini ka i kelekalapa mai ianei a e hoakaka ana o ka hana hou ia ana ae o ke aupuni a ke lehulehu maloko o iSheria malalo o ke alakai ana ka Admarala Kolchak, ka adimarala mua o ke aumokukaua Rukini maloko o ke Kai Eleele ka i makaukau i nei manawa, o ka hana i hoolalaia oia no ke kululu ana ae i pualikoa nui no ka hui pu ana me na alakai o ka poe e kaua ku-e aku ana i ke aupuni Bolsheviki maloko o Siberia.

Ua Ka'i Aku no Irkutsk

            Ua hoomakaia ka ohi ana i na koa e keia aupuni Rukini hou i kukuluia ae la a waiho aku malalo o ke alakai ana a ke Kenerala Semenoff, o kona keena oihana aia maloko o Mauekuria, kokoke i ka laina kaaahi Transbaikalia. O ka hana i hoolalaia oia kona ka'i ana aku no ka okana aina o Irkutsk a iloko o ke kapitala malaila, a malaila e kali ai no ka Iapana kokua aku ma na pualikoa a ma ke dala.

            Ua oleoleia e koonei poe ua loaa mua mai i ke Kenerala Semeneff ka Iapaua olelo hoopaa no ka hoolako mai iaia me ka dala ame na koa.

Ua Hoopanee Muaia Mai na Koa

Ua hoolahaia ae e ka Novaia Zhin, he nupepa Rukini, kekahi meahou e olelo ana he pualikoa Kepani ka i hoopae mau ia mai ma Vladivostok. E hoakaka ana ia nupepa aohe e kala i hoopaeia mai ai na pualikoa Kepani ma ke awa o Vladivostok iloko o Ianuari 12 aku nei i hala, a he elua mau moku kaua i ukali mai mahope ona elua la mahope mai, a mahope iki mai o keia he 4000 mau koa Kepani i hooleleia mai i ka aina. O ka adimarala o ia mau mokukaua ka i hooia mai i na luna aupuni ma Vladivostok aole e manaoia ke hooleleia ana mai o na pualikoa o ka hoomaka ana ia o ke kaua, aka he hana wale no ia i hanaia mai no ka hoopakele ana i na makaainana Kepani maloko o ia wahi.

            O ka nuhou e hooia ana i keia hooleleia aua aku o na koa Kepaui ua hoounaia. mai e kekahi mea kakau meahou mai Tokio mai, ma kela me keia niaunawa, aka nae, ua hooleia ka oiaio o keia e ke aupuni Kepani.

Hoauheeia he Kanaha Koa Kelemania

            e Hookahi Koa Amerika

            PARIS, Mar. 9.---- Hookahi koa Amerika i halawai me kanaha mau koa Kelemania ma ka po nei iloko o ka pouli ma No Man's Land, a ki aku la ia poe me kana pu raifela. Ma kahi kokoke loa ua make iaia ke alakai o ia poe koa a hoehaia aku kekahi poe lehulehu o lakou, a no ke koena aku o lakou ua pau i ka holo.

            Ma ke komohana aku o Toul he ahi wai ka na Kelemania o ke ki ana mai, aka nae ua hoopuhili kokeia aku keia hana a lakou e na koa Amerika ma o he kiia ana aku o ka poe e lawe ana i na ipu ki wai ahi me na pu a lakou a i ka pii ana ae maluna o na ahua lepo eha mau ipu kiwai ahi i paa i ka hopuia.

Noiia o Iapana e Komo Iloko o Siberia

            LONDON, Mar. 9.----Ua noiia aku o Iapana e lawe koke i kekahi hana no ke komo ana aku i Siberia Hikina maloko o kekahi hoike i hoolehaia ae e ka ila ku Robert Cecil, ke kuhina maluna o na hana e paniku ana i na awakumoku. ka mea nona ka manao pololei oi ae ma mua o kekahi mea i hoikeia ae e kekahi luna aupuni o kekahi o na aupuni huiia.

            Ma ka hoakaka a ka Haku Cecil o Iapana wale no ke aupuni ma kekahi wahi hiki ke lawe koke i keia hana. a e hana ia aku ahiki i ka holopono ana elike me ia i makemakeia.  Ma kana hoakaka ua hilinai na aupuni huiia maluna o Iapana ame kona makaukau me ka hiki pono iaia ke hana i keia manawa me ka hikiwawe ame ka holopono loa. I kahua no ka manaoio o na aupuni huiia i kona hoahui ma ka Hikina ua olelo ae oia mai ka manawa mai o ka hoomaka ana o ke kaua he oia mau ko Iapana kupaa ma kana mau hana apau i koiia aku e na aupuni huiia.

Na Koa Amerika i Poino Iloko o ke

            Kaua Ana ma Palani

            WASHINGTON, Mar. 11.---- Ma ka papainoa o na koa Amerika i poino a i hoolahaia ae ma ke akea i keia la i hoikeia ae ai ka make ana o 19 mau koa iloko o ke kaua ana maloko o Palani ame ka hoehaia ana o 25, eha o lakou i make mahope mai mamuli o ka eha i loaa ia lakou. Ewalu poe i make ma muli o ka ma'i i hoike pu ia mai e ke Kenerala Pershing.

            Mamuli o ka ulia poino ma na mokulele ekolu poe i make maloko o Palani, oia ka Lukaneka Frauk Montgomery, Andrew Skaggs ame Leo Harvie, a o ka Lutanela Wm. Turrell ka mea i eha. Ua make ka Lutanela Arthur Ward mamuli o ka ma'i lolo.

Elua Mau Mahele Koa a Kina e Hoouna Ae Ana i Manekuria

            PEKING, Mar. 11.---- I pane no kekahi ninau a ke kuhina kaua mai Tokio mai, ua hoike aku o Kina i keia la i kona manao no ka hui pu ana aku me Iapana no ka hoopakele ana i na waiwai o na aupuni huiia ma ka Hikina loa o Rusia.

            O ke keena kaua o Kina ka i noi aku nei e hanaia kekahi mau hooponopono ana no ka hoounaia ana aku o elua mau mahele koa Pake no ka hana maloko o Menekuria Akau, na Iapana e auamo i na hoolilo apau no ka malama ana i na pualikoa me ke kauka'i aku i ka holopono o na hooponopono ana maluna o na dala a Amerika e hoaie mai ana ia Kina.

Hoauheeia na Koa Kelemania e na Koa

            Amerika âme Palani

            PARIS, Mar. 11.---- He kaua holopono loa ka i hooukaia e na koa Amerika huipu me na koa Palani ma ka la i nehinei iloko o ekolu manawa kailike o ke kaua ana ma kekahi aoao aku o ka mahele o ka liana e paaia ana e na Amerika maloko o Lorraine. Oiai na pu kuniahi a na Amerika e ki papa mau ia aku ana i kahi o ka enemi ua ka'i aku la na koa Amerika no kahi o na laina auwaha mua a na Kelemania a houheeia aku lakou mai ka laina auwaha mua aku a komo loa aku la he kanaono i a ka mamao iloko o ka laina auwaha elua a ka enemi.

            Ua loaa aku iloko o na auwaha a na Kelemania kekahi mau lua i hanaia me ka puna kameki ua hoopa-huia me ke dainamaita. Lehulehu na mea hana ame na pepa i laweia mai e ua koa Amerika. No ekolu hapaha hora ka noho ana o na Amerika maloko o na auwaha mamua o ko lakou hoi hou ana mai no ko lakou mau wahi. Koikoi ka make ame na koa i hoehaia i hauaia aku ma ka aoaao o na Kelemania e na poka ea a ua Amerika.

Hoopuniia na Tureke e na Koa a ke

            Kenerala Pelekani Allenby.

            LONDON, Mar. 11.----E hoakaka ana ka lono kelekalapa o ka loaa ana mai ke Kenerala Allenby mai maloko o Mesopotamia no ke emi hope ana aku o na pualikoa Tureke apau no kekahi mau mile lehulehu a aia lakou i nei manawa ma kapa o ka Muliwai Euperate kahi i hoomoana ai, he iwakalua kumamalua mile mai Hit aku.

Holopono Ole ka Hoao Ana e A'e ma

         Kekahi Aoao o ka Muliwai

            ROME, Mar. 11.----He kaua koa loa ka i hanaia e na mokulele Italia i keia la maluna o na kahua e paaia ana e na koa Auseturia mahope aku o na laina auwaha ma o ka hoohule ana iho o ehiku tona poka pahu a hanaia kekahi mau poino koikoi loa malaila.

            He pualikoa Auseturia nui o ka manao nui oia no ka hoao ana e a'e mai ma keia aoao o ka Muliwai Piave ka i hoopuhiliia aku mamuli o ka pololei o ke kiia ana aku o na poka pahu mai na papu aku a na Italia a pau na lapa laau ame na waapa a na koa Auseturia i hoao mai ai e kau ma keia aoaoa o ka muliwai i ka nahaha a piholo

            O Napela ke kulanakauhale i koikoi loa ka hoohauleia ana iho o na poka puha e na mokulele Auseturia i lele ae ai maluna o ke kulanakauhale a hoohaule iho la he iwakalua mau poka pahu maloko o ka mahele o ke kulanakauhale e noho nui ia ana e na kanaka. Lehulehu na poka pahu i haule iho maluna o kekahi halema'i a he ehiku poe e noho ana iloko i pau i ka make

            PARIS, Mar. 11.----Ma keia la iho la i hoea mai ai ke kakauolelo o ka oihana kaua Amerika ianei. a ua hookipaia mai oia e ke Kenerala Pershing ame Bliss. ame kekahi mau kenerala Palani lehulehu, he mau elele ma ka aoao o ke Kuhina Sharp ame ke Kuhina Nui Clemen@eau o Palani.

 

HE MEA KUPONO NO KA OHANA

                        ----------

            He mea pono e hoolakoia kela me keia ohana me ka Laau Hamo Eha a Chamberlain i na wa apau. E hoola koke ia ana ka maui i ka manawa pokole ke hoohana koke ia. O ke kua lolo, ka poohiwi lolo, ka eha ma ka aoao ame ka umauma ame ka hu'i o ka rumatika, o kekahi mau ma'i ia i ikeia ai ka wai wai o keia laau. E hoao i keia laau ano, e ike auanei oe i kou makemake mau ia mea. Eia ke kuaiia nei e ka poe kuai laau lapaau apau o Benson Smith & Co., na akena no Hawaii.----Hoolaha --.