Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 14, 5 April 1918 — Page 1

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Make Hookahi Wahine Ma ka Ulia Kaa Uwila

 

Lele Naaupo na Ohua Mailuna Aku o ke kaa a Halawai Kekahi Poe me na Poina

 

Pa-Hu ka pahu uwila ke kumu ia o ka pilikia

 

He ekolu Poe i loaa na Eha Kukonukonu Maluna o Lakou me ke Koe o ke ola

 

            Mahope iho o ka hora ekahi o ka auwina la o ke Sabati aku nei i hala i hoopiolokeia ae ai ka manao o na ohua

oluna o ke kaa uwila helu 10, ma o ke pahu ana ae o ka ipu uwila, a iloko o ka pioo o ua ohua no kela ulia, i lele aku ai he wahine Kepani iwaho o ke kaa i ka manawa no e holo puahia ana ke kaa. a loaa he poino kukonukonu iaia, me kona make koke ana he hookahi hora mahope mai o kona loaa ana i ka poina.

 

            Aole nae o kela wahine kepani hookahi wale no ka mea i poino, aka he poe lehulehu e ae kekahi, koe wale no, aole lakou i make, eia nae ua kukonukonu no ka eha i loaa i kekahi poe o lakou

 

            He keiki opio o Herbert Markle kona inoa, oia kekahi i eha loa ma kona wawae

 

            He kaikamahine Kepani o Mitsuku Tanaka kona inoa, oia kekahi i eha ma o ka lele ana mailuna aku o ke kaa

           

            He wahine Kepani hou iho no o Mrs.Zaimoku ka inoa, oia pu kekahi i eha kukonukonu, a pakele aku hoi ka, nui o @ ohua mai ke kau aʻna poino maluna o lakou

           

            O ka wahine Kepani i make, o Mrs. Sakuri kona inoa; ua lele naaupo oia mailuna aku o ke kaa a oini e holo ana @ ke kaa uwila me ka ikaika, ua hina aku la oia ilalo, a hooku'i kona poo iluna o ke alanui paakiki, a no ke kukonukonu loa o kela poino i kau aku maluna on a, ua make oia he hookahi wale no @ mahope mai.

 

            He keiki o Herbert Markle ua ka @ nana e hookele ana i ke kaa uwila, a ma ka noho mamua loa o ke kaa kona wahi i noho ai; i ka manawa i pa-hu ae @ ka pahu uwila, me ka lalapa ana o ke ahi ma o a maanei, ua lele pupua @ aku la oia mailuna aku o ke kaa, @ ka nana ole ae i kekahi mea, a ua @ ole hoi i kona makuakane ke kao @ aku iaia iluna o ke kaa, oiai e hoao @ oia e hoopaa i ka holo ana o kona kaa.

            ua hoihoiia kela keiki opio no ka h@ o na ulia poino, a mahope o ka @ ana aku o na mea e pono ai @ i hoihoi loa ia aku ai no ka hale @ o na keiki liilii.

            Na ka nui ae o ka poe i halawai me @ mahope iho o ko lakou lapa-@ ana ma ka halema'i o na ulia po-@ a oiai aolei kukonukonu loa ko la @ ua huli hoi aku lakou no ko la-@ mau home iho, aole hoi i hoihiia @ no kekahi o na halema'i

KE ANO O KA ULIA

            O kahi i loaa ai o kela ulia i ke kaa @ ma kahi kokoke no ia i ka ho-@ Moana ma ka manawa hoi i hoo@ aku ai ke kaa e holo, mahope iho @ ana he manawa pokole ma kahi @ hui hoehoe waa; a i ke kiakaa e @ mau ana i kahi i hanaia no @ holo o ke kaa, o ka wa ia i @. ae ai o ka pahu uwila, a hooma-@ ae la e lalapa ke ahi mawaho, a i ka wa i ike ai o ke kiakaa i kela pilikia, @ kahea aku la oia i ka mea ohi dala @ o ke kaa, e huki ae i ka hao e @ la me ka uwea uwila, a no ke kuhi- hewa paha o na Kepani ame na Pili-@ i lohe pono ole i ka olelo Beri-@ he kauoha kela no ka lele ana maluna aku o ke kaa, o ko lakou ma @ iho la no ia i hoomaka akua aia e @ ma ia hana ana uae, i kau aku ai @ poini maluna o lakou.

            No kekahi põe ohua i lele mailuna aku o ke kaa, ua palekana loa ko lakou @ ola me ka laa ole i kekahi poino @ pela hoi me ka poe i hoomau no i ko @ noho ana maluna o ke kaa, a ma.

 

HAULE HE KAA, OTO I KA PALI A PAKELE KE OLA

lawe me ka manao kolohe i ka otomobile o ha'i ma'i poino nae kona ola

NO KA WAIONA MALUNA O KE KAA KE KUMU KOLOHE

na kekahi mau makai elua me na paahao i hoopakele ia Henry Ulii

 

            Ma ka ulia pomaikai wale no i pakele mai ai ke ola o Henry Ulii ma ka make mai, ma ka auwina la o ka poalua aku la i hala, ma o ka haule ana o ke kaa otomobile ana e hookele ana i piha i ka waiona, i ka pali, a kahuli me kona paa ana malalo.

            I kulike ai me ka hoakaka a ka oihana makai, aole no Henry Ulii ponoi kela kaa otomobile, aka no kekahi Kepani o K. Morikawa kona inoa, a o ke kumu ka lilo ana aku iaia, i laweia ma ka ano kolohe, mai kahi i ku ai o ke kaa ma ke alanui Maunakea.

            I kulike ai me ka hoike a ka Makai August Carriero, ua ike ka o Henry Ulii i ke kaa otomobile, e ku ana ma ke alanua Maunakea me Pauahi, a maluna o kela kaa, he pahu sake o umi galani, he mau galani waina lehuaiehu a he heluna nui o na omole bia me ka wisake, a oiai he pomaikai nui no kekahi mea, ke loaa iaia kela waiwai, ua kau ae la o Henry Ulii maluna o ke kaa otomobile, a hoomaka aku la e hookele, me ka manao e lawe noluna o Puuohi'a e huna ai.

            Ua holo pololei o Ulii me kela kaa otomobile, a hoea no ke alanui e piila iuka o Puuohia mai Makiki ae, a no kekahi kumu i maopopo ole, ua hi aku la ke kaa ma ha'i o ke alanui, a haule aku la ma kahi he hookahi haneri kapuai ke kiekie.

            Ua lilo na waiwai oluna o ke kaa i mea ole, ma kela poino i kau aku maluna o ke kaa otomobile, a i ke kahuli ana hoi o ke kaa ua paa o Henry Ulii malalo, a ma ka oleloia, na kekahi mau makai elua, me na paahao i hooikaika, ma ka hapai ana i ke kaa a kaawale mai ia Ulii ae, pela iho la i hoopakeleia ae ai kona ola.

            I ka manawa ka i nanauia aku ai ia Henry Ulii, i ke kumu o kona lawe ana i ke kaa otomobile, ma ke ano kolohe, o kana pane, ua ae aku no ka ke Kepani nona ua kaa nei iaia e lawe i ke kaa, me na waiwai apau oluna, me ka olelo ana aku iaia, e hele e huli i ke kahi poe hoaloha, no ka hoomakaukau ana i kekahi ahaaina luau.

PAA HOU HE KEPANI HOOPAE MA-LU I KA OPIUMA

            ma ka poaono aku nei o ka pule i hala i paa hou ae ai he Kepani hoopae malu i ka opiuma i ka hopuia o Fujiwara ka inoa a hoopaaia aku i ka halepaahao mamuli o kekahi palapala hopu i hoopukaia mai e ke Komisina Amerika. he Kepani hana paipu o Fujiwara nona ka halehana paipu e ku nei ma ka alanui beritania, helu 67 o ke Kapani hoopae opiuma malu mua i paa i ka hopuia e na makai o ka halekuke o Obata ka inoa he Kepani oia no kekahi o na waapa lawnia Kepani. ua hookuuia oia mahope iho o kona hopuia ana ma ka ponono aku la mamuli o kona bonaia ana ae he $2500; o ka Lioio George Davis kona loio pale. Aohe i loaa ko Fuji wara mea nana e bona, nolaila ua hoihoi loaia aku oia i kawa e hoopaaia ai ahiki i ka wa e hookolokoloia ai.

            ka olelo a kekahi poe he hookahi kumu o ka nui o ka poino mamuli no ia o kela kahea ana ae o ke kiakaa i ka mea ohi dala a ua kuhihewa hoi ka poe lohe ole i ka olelo Beritania he kauoha kela no ka poino pela i lele aku ai la kou ma ke ano naaupo loa.

            o ka wahine Kepani i make ai, he kauwa lawelawe oia na Mr. G. p. Castle, a oia kekahi o na kauwa makaala loa ma kana mau hana apau, me ke komo pu ana ma ka humuhumu i na lole no ke ke'a Ulaula.

NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA.

            London, Mar. 31- O ka moolelo manaoao o na koa i make a i hoehaia mahope aku o na laina kaua a na kelemania ua hoikeia mai ianei e na paahao kelemania i laweia mai ai e na Pelekane ame na Palani. Ma ka olelo a nei poe paahao he luku ku i ka weliweli ka i hanaia aku e na aupuni hui maluna o na koa kelemania, a ua lilo ka hana hoomainoino a ua kenerala kelemania i na koa ponoi a lakou a pela me na koa enemi i hana hoehaeha i na noonoo o na koa kahiko a ke Kenerala vou Hindenburg.

            Ma ka hoakaka a ka lono kelekalapa mai ka meakakau nuhou mai o ka nupepa morning post, elike me kana o ka lohe ana mai na paahao kelemania mai ma na kahua kaua a apau kahi a na Kelemania i ka'i mai ai imua, mokaki ka na kino make ma kela a ma keia wahi. i haalele ia ma kahi a lakou i haule ai.

            " ano wale aku nei no la" wahi a na paahao i laweia mai ma ka la aku la i nehinei, "akahi no a hoounaia ka poe e hele e kanu i na kino make o na koa Kelemania. I mea e hiki ai ia lakou ke hana ma ke kanu ana i na kino make ua hoopaaia ae na uhimaka palulu mamua o lakou i ole e honi i na ea inoino."

            He hoike na ke kuhina kaua a i hoopukaia ae ma ke keena kaua Palani o nehinei, a e hoakaka ana maluna o ka mea e pili ana i ka nui o na make ma ka aoao o na Kelemania ke olelo ana penei:

            "Oiai ka hoike e paaia nei aiole i piha pono, ua maopopo no nae o na koa Kelemania i make maloko o keia mahele o ke kaua o ke Somme ua makolukolu loa, ua kiekie loa na pakeneka o ka poe i make a i hoehaia. O na paahao i ninaninauia ai make poakahi i hala mahope o ka hala ana o na la eha o ke kaua ana, ua hoikeia mai ka aneane loa e luku holookoaia ka mahele koa 88 a na Kelemania, he pualikoa helewawae, a no kekahi mau mahele e ae ua koikoi pu na koa i make a i hoehaia iloko o ia mau puali.

            "O ke kumu o ka nui hewahewa loa o na make, wahi a keia poe paahao, mamuli no ia o ka luku ana a na pumikini a na pelekane, me ka paa o na koa pelekane ohope loa i ke kahua maloko o ko lakou mau kahua ahiki i ka manawa hope loa, me ka hoomau aku i ke ki ana i ka lakou mau pu mikini maluna o na enemi e ka'i puukiuki mai ana aokiia aku lakou elike me ke okiia ana o ka mauu, he mau kaukani o lakou i lukuia aku, a ma na wahi apau aohe hala o ka poka ka maka iloko o ke aluka o na koa a ka enemi.

            "O na koa pelekane me na pu mikini e hakoko ana me ka make ame ka paa pio aku, ua hoomau lakou i ka noho ana maloko o ko lakou mau auwaha a luku aku i na Kelemania ahiki i ka hoea ana mai o na koa Kelemania ma hope loa a hele mai la maluna o na kino make a paa na pelekane i ka hopuia.

            "ma hope koke iho o ke ka'i ana mai a na Kelemania ua pau ae la na lole o na koa i make i ka weheweheia, a haaleleia iho na kino make e waiho olohelohe ana maluna o ka honua. O na lole o na koa i make i weheweheia ae ua hoonua kokeia aku i Kelemania no ka hoomaemae a pohopoho hou ia ana.

 

Mai, no ka mea, ua aneane e nele loa o Kelemania I na lole no na koa, a pela me ka ili e hana ai I na kamaa. Mahope o ka hele ana o ka poe na lakou e kanu I na kino make maluna o ke kahua a e ohi pu hoi I na lole o na koa, ua hiki ole ke ike ia ka like ole o na koa I make mawaena o na Kelemania amen a Pelekane.

Loheia ka wawalo o ka leo o na pu

kuniahi ma ke kahua kaua Italia

            ROME, Aperila 1.- Ma na wahi apau e pili ana I ke kahua kaua a na Italia I nehinei he kaua hahana loa ka I hooukaia me na pu kuniahi nunui, aneane e loaa ole kekahi manawa hoomaha i na pu kuniahi a na Kelemania ma ka hoolele ana mai i na poka pa-hu maluna o na kahua e paaia ana e na Italia, a ua panaiia aku no hoi ia e na pu mai na papu aku a na Italia, na Palani ame na Pelekane. He mau kaua pu kekahi i hookaia mawaena o na koa hoomakakiu i hoounaia aku a i hoounaia mai e na aoao elua, aohe nae he mau kaua i hooukaia mawaena o na koa helewawae aohe no hoi he mau kaua nui i hooukaia ma ke ano laula maluna o na kahua apau.

            Mai ka manawa i hoea mai ai o na pualikoa lele i ka lewa pelekane maluna o na kahua kaua a na Italia ua kiia aku e ia puali iloko o ka wa i hakaka ai ma ke Iewa he kanawalu-kumamakolu mau mokulele he umi wale no a lakou mau mokulele i poino.

            Me keia hoike i loaa mai i nehinei e pakui iho i eiwa mau mokulele hou a ka enemi i kiia ae a haule i ka honua ma ka la i nehinei e na Pelekane.

Paaia na kelemania a Hoauheeia aku ma kekahi mau wahi e na Pelekane

            New York, Aperila 1. - Ua paaia aku i hope ka enemi maloko o kela ame keia mahele o keekahi mau wahi IehuIehu. Mai ka Muliwai Somme a ma ka hema mai ua hahana loa ke kaua malaila me ke kaa o ka lel kaua ana mai ma kela ame keia wahi ma ka aoao o na Kelemania, aka nae ma ka akau aku o ka Somme ua emi mai ka ikaika o ka hoouka ana mai a na Kelemania i ke kaua mamua o ko na la lehulehu i hala aku ma loko o kekahi mau mahele. Ma kahi a ka enemi i hoouka ole mai ai i ke kaua me ka ikaika loa ua kaa ma ka aoao o na Aupuni Hui ka hoouka ana aku i ke kaua me ka hoouka ana aku i ke kaua me ka hahana loa, a maloko o ia mau mahele o ka laina ua hoauheeia aku ka enemi ihope ma kekahi mau wahi lehulehu.

            Iloko o na pualikoa makolukolu a ka enemi i ka'i mai ai e kaua i na pualikoa a na Aupuni Hui ma ka hema mai o ka Muliwai Somme, eia nae ua lukuia aku lakou e na koa Palani ame Pelekane me na pu mikini ame na pu raifela. i luai aku ai i ka lakou mau poka ahiki i ko lakou hoauheeia ana aku ihope, a pailaia na kino make maluna o ka honua me ka kaheawai o ke koko me he muliwai la, o na koa me na paalole ahinahina. Ma ia kaua ana ua nui hewahewa na koa i make a i hoehaia o ka pualikoa nui a ke Kenerala Hindenburg.

LELE KAUA NA KOA PELEKANE

            Ma na wahi e pili ana i ka Muliwai Scraps ma ka aoao o na Pelekane ka lele kaua ana aku a houheeia aku ka enemi ihope. Ma keia kaua ana i lilo pio mai ai ke kulanakauhale o Feuch i na aupuni hui.

            Ua hoakakaia maloko o ka hoike a ke Kenerala Haig o ka po nei ma ka akau aku o ka Muliwai Somme ua emi loa ka ikaika o ke kaua ana mai a ka enemi malaila ma ke Sabati, a ma kekahi mau manawa ua hookunana ia aku lakou aohe lele kaua mai. Ua hoakakaia maloko o ka hoike a ke keen kaua ma ka hema mai o ka Muliwai Somme he pinepine loa na kaua i hooukaia malaila me ka ikaika loa. Maloko o ia mahele i lawe ai na Pelekane ma ko lakou aoao ka lele kaua ana aku ma kekahi mau wahi me ke koi okoa aku i ka enemi e kaua mai. Ma kekahi o keia maua kaua o ka hooukaia ana aku i lilo hou mai ai i na Pelekane ke kulanakauhale o Demuin ma ka hema mai o Amiens. O keia kulanakauhale ke kikiwaena o kahi hahana loa o ke kaua ma kekahi manwa kokoke i hala aku nei, a malaila no hoi i lilo mai ai he 5000 mau paahao i na Pelekane.

            Ua hooukaia kekahi kaua holopono loa e na Pelekane me ka Poaono e na pualikoakaualio Canadian ame na koa helewawae Pelekane me ka hui pu ana me na pualikoa Palani ma ka hikina mai o Ameins. Iloko o kekahi mau manawa a na pualikoa kaualio o ke ka'i ana aku me ka holo paukiki ua hoauheeia aku ka enemi mailoko aku o na ululaau ma ka akau aku o ke kulanakauhale a paaia ia wahi e lakou.

Hoauheeia Ihope e na Palani

            He mua pualikoa helewawae makolukolu a na Kelemania ka i ka'i mai me he waikahe holomoku la a kaua mai la maluna o na laina a na Palani mawaena o Moreuil ame Lassigny, oia ka lono i hoikeia mai ianei mai ke kahua kaua mai. Ma keia wahi i hooiliia ai ke kaua he poe koa helewawae wale no, me na elaupu ame na lima i hooukaia ai ia kaua, he kaua no hoi i hakaka ia mai ke kakahiaka nui ahiki i ka poeleele ana. Ua lehulehu na manawa i hoauheeia aku ai ihope na pualikoa helewawae Kelemania mamuli o ka hopo ole o na koa Palani, ma o ka paio ana aku me lakou. Iloko o kela kaua ana uo hoohanaia na elaupu me na poke i kiolaia mai ka lima aku.

Lohi ka Nee Ana Mai o na Kelemania

            Ua houlolohiia ka hikiwawe o na halihali ana mai a na Kelemania i ka lakou mau pu kuniahi imua, a pela me na lako kaua mamuli o ka pua o na alahaka i ka wawahiia ame ka hoopa-huia ana o na alanui e na koa o na aupuni Huiia i ko lakou wa i emi mai ai ihope ma na wahi apau o ka laina.

            Ma ka manao o na aliikoa Palani e hoomauia aku ana keia kaua me ka nee malie no kekahi mau mahina, ua hookunana wale ia no ka manwa pokole kekahi mau hoouka kaua ana mawaena o na kaua nui i hooukaia ma o a maanei.

Na Wahi i Lilo Mai i na Palani

            Ua oleloia maloko o ka hoike a ke kuhina kaua i hoopukaia ae maloko o Parisa ua lilo hou mai i na koa Palani na kulanakauhale o Ayencourt ame Monchel me ka lilo pu mai o kekahi kahua nui maloko o kahi kokoke aku i Orviler. Ua laweia mai ke kulanakauhale o Moreuil no ka lua o ka manawa mai na Kelemania mai me ka oi o ka elaupu, ma ke kaua i ike ole ia ka lua ke hoohalikeia ma ka aoao o na Pelekane ame na Palani i komo pu ma keia kaua. Lilo Hou na Laina i na Pelekane (E nana ma ka aoao 2.)

HOPUA KA POE HOOPAE MALU I KA OPIUMA

Paa ke kapena me ka poe lawai'a oluna o kekahi waapa kepani lawai'a

lilo ka waapa malalo o ka malu o ke aupuni

loaa na ike i ka oihana kukeawa no ka hoopaeia o ka opiuma e na kepani

            Mahope iho o ka hoomakakiu ana no kekahi mau la lehulehu ae nei i hala, ma ka aoao o na kanaka o ka oihana kukeawa, i paa ae ai i ka hopuia na Kepani lawai'a oluna o kekahi waapa Kepani, ma ka poalima aku nei i hala, me ke kaa ana aku o ka waapa lawai'a malalo o na kanaka o ke aupuni federala, ma ke ano he poe kela i komo aku ma ka hana hoopae opiuma.

            No na makahiki elua i hala aku nei, ua ikeia ke komo nui mai o ka opiuma iloko nei o ka aina, mamuli o ke kiolaia ana iloko o ke kai mailuna mai o na mokuahi e kipa mai ana no keia awa, mai Kapalakiko mai, a mai Kina mai, a o na waapa lawai'a o na Kepani, na waapa i komo i loko o ka hana hoopae opiuma, me ka lanakila o ka lakou hana no kakahi manawa loihi.

            o keia ka mua loa o ka hopuia ana o kekahi waapa lawai'a o na Kepani me ka poe apau maluna o kela waapa, a ma ka olelo a na kanaka o ka oihana kukeawa, he hoomaka wale an no keia no ka hopuhopuia o ka poe ku-e kanawai, me ko lakou manaoio, e hoea mai ana i ka wa e kau ai ka weli ia lakou, a hiki hou ole ke hookomo mai i ka opiuma iloko nei me ka maalahi.

            Mawaho ae o ke kapena nona kela waapa lawai'a, oia o Obata ka mea hoi nona na waapa lawai'a he ewalu ka nui, he poe Kepani Okinawa ewalu kekahi i hopu pu ia, he poe luina noluna o kela waapa, me ko lakou hookuu hou ia ana nae, mahope iho o ka nokeia ana i ka niele e na luna oihana federala.

            Ua ku-e ikaika loa o Obata no kona hopuia ana, e hoole ana hoi no kona lihi ole aku i ka hana hoopae opiuma, eia nae ua loaa aku na ike i na kanaka o ka oihana kukeawa, no kona pili ana i ka hewa ame kekahi poe e ae, ma ka hoao ana e hookomo mai a e kuai hoolilo aku i kekahi heluna nui o na kini opiuma iloko nei o ka aina, i ike mua ole ia ka nui, mahope mai o ka hoohui aina.

            Ma kela ike hookahi no i loaa aku i na kanaka o ke aupuni, ua oleloia ae, ua hiki loa ke alakaiia aku ahiki i kahi i hunaia ai na kini opiuma mai ka hookahi haneri me kanalima a i ka elua haneri kini.

            Ua ala mai na manao hoohuoi o kela opiuma i loaa ai i na kanaka o Kauai, ua kiolaia ia i ke kai, me ka manao na keia poe lawai'a oluna o na waapa Kepani e hoopae mai iuka nei me ka maalahi.

            Mahope iho o ka loaa ana o ka opiuma ma niihau, ua lawe ae na kanaka o ke aupuni i na keehina makaala ma ka hoomakakiu ana i ka poe hoopae opiuma a he manwa pokole wale no mamua aku nei, ua loaa mai la ka lohe ia lakou, no ka hoea hou mai o kekahi mau kini opiuma no ka hoopae ana mai ma ke ano malu, nolaila ua waihoia ka upena, no ka hoohei ana i ka poe hakihaki kanawai.

            Oia e upuia aku ana ke ku mai o na makuahi o na aina e, ua haalele iho la he mau waapa lawai'a lehulehu i ke awa, aia hoi na kanaka o ka oihana kukeawa ke hookolo la ma ko lakou meheu, no kahi o na mea i hoikeia aku ai ia lakou, malaila e hoopaeia ae ai ka opiuma, o ka mea apiki nae, aole he waapa i hoea ae malaila no kekahi mau la, a ua manaoia, ua hoikeia aku he hoailona maiuka aku nei o ka aina, e hoakaka aku ana, no ka hoomakakiu ana o na kanaka o ke aupuni ia lakou.

            O kekahi ike nui i loaa aku i na kanaka o ka oihana kukeawa, mai na Kepani aku no ia i noho hana aku maluna o na waapa lawai'a, ka poe i kuhalahala, no ka haawi pololei ole ia aku o ko lakou haawina, no na opiuma i hoopaeia mai iuka nei a i kuaiia aku; i hakalia wale no ka hopuia aku o kekahi.

            WAIHO I KA NOHO LUNANUI ANA NO KA MAHIKO

Haalele ka Lunanui Weinzheimer i ka Noho Hana ana no ka Mahiko Pioneer

I HANA OIA PELA NO KA PONO O KA POE KU-E IAIA

Koho ka Papa Hooko o ka Mahiko i Kekahi Limahana Kahiko I Pani ma ia Wahi

            Mamuli o ka manaoio ana he oi aku ka pono o kona waiho okoa ana akku i ka noho lunanui ana no ka Mahiko Pioneer o Lahaina, i wahi e nohoalii mai ai na manao maikai i waena o ka poe apau i kuleana i kela mahiko, i waiho ae ai ka Lunanui Weinzheimer i kana palapala haalele oihana, ma ka halawai a ka papa hooko o ka mahiko, ma ke kakahiaka o ka Poaono aku la i hala, iloko nae o na manao minamina o ka papa hooko o kela mahiko, no ka waiho ana mai o kekahi kanaka i ikeia kona kupono maoli no ke kulana ana i paa ai no kekahi mau makahiki ae nei i hala.

            He hora me ka hapa i hooholoia e ka papa hooko, ma ka noonoo ame ke kukakuka ana i na hana maamau o ka papa, ma kela Poaono, oiai he halawai kumau ia o ka papa, a mahope aku o kela manawa i waiho okoa aku ai ka Lunanui Weinzheimer i kana palapala haalele oihana.

Ke Ano o Kana Palapala

            Ma ka palapala waiho oihana a ka Lunanui Wenzheimer, e hoakaka ana ia i kona haawi ana aku i na mahalo he nui, i na hoa o ka papa hooko, i holo mahope on a, iloko o na halawai apau i malamaia e ka papa, oiai e ninaninau pono ia ana ka oiaio o na kumu ku-e iaia, no kona lilo he makaainana kupaa a aloha aina oiaio.

            Me kona manao la, ua hoea mai i ka hopena e na mea e pili ana iaia, i ka manawa a ka papa hooko i hooholo ai ma kana halawai hope loa, no ka pili ole o kekahi hewa iaia, elike me na kumu hoohalahala e ku-e ana iaia, aka nae i kona ike ana maloko o na nupepa i na manao o kekahi poe nona, ua noonoo oia he hana pono ma kona aoao, ka wahio ana aku i kona kulana ma ka Mahiko Pioneer, no ka mea ua lilo kona hanauia ana mai he Kelemania i kumu e hoala ikaikaia aku ai na manao ku-e iloko o kekahi poe i kuleana i ka mahiko iaia.

            I kona waiho ana aku nae i kona noho lunanui ana no ka mahiko, aole ia me na manao maikai ole iloko on a, aka me na manao makee, e hoomauia aku ke kulana holomua o ka Mahiko Pioneer, elike me kona kulana i keia manawa.

Aponoia ka palapala

            Mahope iho o ka heluheluia ana ae o ka palapala waiho oihana a Mr. Weinzheimer, i haawi koke ae ai ka papa hooko, i kana apono ana, me ke apono pu ia ana o kekahi olelo hooholo mahalo, me ka lokahi, he mahalo hoi a kela papa e haawi aku ana ia Mr. Weinzheimer, no kana mau mea apau i hana mai ai no ka holomua o ka mahiko.

            I ka manawa o ke apono ana i ka palapala waiho oihana, i lawe ae ai ka papa hooko i na keehina no ka hoopiha ana aku i ka makalua i hoohakahakaia iho e Mr. Weinzheimer, a o ka mea i hooholoia, o ia no ke koho ana aku ia Frank Stark, i lunanui no ka manawa a hiki i ka hookohuia ana aku o kekahi kanaka kupono ma ia wahi.

            He kanaka Kelemania no keia ma ka hanauia ana, eia nae ua lilo oia he kupa Amerika, a ua noho ma Hawaii nei, no na makahiki he kanakolu ae nei i hala, me ka mare ana i ka wahine maanei, a he nui ka laua keiki, a no na makahiki lehulehu no hoi kona noho hana ana ma kela mahiko, a iwaena o na lima hana kahiko apau, a i ike hoi i na hana apau o ka mahiko, o Mr. Stark hookahi ka mea kahiko loa, a o ke kumu nui no ia o kona waeia ana ae i mea nana e hoopiha i kela kulana ano nui.

 

hi poe e ae i hoohuoiia i ka loaa ole mai o na opiuma, malalo o ka malu o na kukeawa.