Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 14, 5 April 1918 — HOPUIA KA POE HOOPAE MALU I KA OPIUMA Paa ke Kapena me ka Poe Lawai'a Oluna o Kekahi Waapa Kepani Lawai'a LILO KA WAAPA MALALO O KA MALU O KE AUPUNI Loaa na Ike i ka Oihana Kukeawa no ka Hoopaeia o ka Opiuma e na Kepani [ARTICLE]

HOPUIA KA POE HOOPAE MALU I KA OPIUMA

Paa ke Kapena me ka Poe Lawai'a Oluna o Kekahi Waapa Kepani Lawai'a

LILO KA WAAPA MALALO O KA MALU O KE AUPUNI

Loaa na Ike i ka Oihana Kukeawa no ka Hoopaeia o ka Opiuma e na Kepani

Maliope iho 0 ka hoomakakiu ana no kekahi mau la lehulehu ae nei i hala, mn ka aoao 0 na kanaka 0 ka oihana kukeawa, i paa ae ai i ka hopuia na Kepani lawai'a olm\a 9 kekalii waapa Kej>ani, ma ka Poalima aku nei i liala, me ke kaa ana aku o ka waapa lawai 'a malalo 0 na kanaka o ke aupuni federala, nia ke ano he poe kela i komo aku ma ka hana hoopae opiuma. No na makāhiki elua i hala aku nei, ua ikeia ke komo nui mai o ka opiuma iloko nei 0 ka aina, mamuli 0 ke kiolaia ana iloko 0 ke kai mailuna mai o na niokuahi e kipa mai ana 110 keia awa, mai Kapalakiko mai, a mai Kina mai, a 0 na waapa lawai 'a o na Kepani, na waapa i komo iloko o ka httna Koopae opiuma, me ka lanakila o ka lakou hana no kekahi- manawa loihi. - O keia ka mua loa o ka hopuia ana o kekahi waapa lawai'a o na Kepani,-me ka poe apau maluna o kela waapa, a ma ka olelo a na kauaka 0 ka oihana kukeawn, he hoomaka wale an no keia no ka hopuhopuia o ka poe ku-e kanawai, ine ko lakou manaoio, e hoea mai ana 1 ka wa e kau ai ka weli ia lakou, a hiki hou ole ke hookomo mai i ka opiuma iloko nei me.ka maalahi. Mawaho ae 0 ke kapena nona kela waapa lawai'a, oia o .Obata, ka meā hoi nona na waapa lawai 'a he ewalu ka nUi, he poe Kepani Okinawa ewalu kekahi i hopu pu ia, he poe luina noluna o kela waapa, me ko lakou hookuu hou ia ana nae, mahope iho 0 ka nokeia ana i ka niele e na luna oihana federala. Ua ku-e ikaika loa 0 Obata no kona hopuia ana, e hoole ana hoi no kona lihi ole aku i ka hana hoopae opiuma, eia nae ua loaa akū na ike i na kanaka 0 ka oihana kukeawa, no kona pili ana 1 ka hewa ame kekahi poe e ae, ma ka hoao ana e hookomo mai a e kuai hoolilo aku i kekahi heluna nui 0 na kini opiuma iloko nei 0 ka aina, i ike mua ole ia ka nui, mahope mai o ka\hoohui aina. Ma kela ike hookahi no i loaa aku i na kanaka 0 ke aupuni, ua oleloia ae, ua liiki loa ke alakaiia aku ahiki i kahi i hunaia ai na kini opiuma inai ka hookahi haneri me kanaliina a i ka elua

haneri kini. Ua ala mai na manao hoohuoi o. kela opiuma i loaa ai i na kanaka o /Kauai, ua kiolaia ia i ke kai, me ka manao na keia poe lawai'a oluna o na waapa Kepani e hoopae mai iuka nei me ka maalahi. Mahope iho o ka loaa ana o ka opiu- ! ma ma Niihau, ua lawe ae na kanaka o ke aupuni i na keehina makaala nia ka hoomakakiu ana i ka poe hoopae opiuma, a he manawa pokole wale no mamua aku nei, ua loaa mal Ia ka lohe ia lakou, no ka hoea hou mai o kekahi mau kini opiuma no ka hoopae ana mai | ma ke ano malu, nolaila ua waihoia k& | upena, no ka hoohei ana i ka poe hakihaki kanawai. Oiai e upuia aku ana ke ku mai o na mokuahi o na aina e ; ua haalele iho la he mau waapa lawai'a lehulehu i ke awa, aia hoi na kanaka o ka oihana kukeawa ke hookolo la ma ko lakou heu, no kahi o na mea i hoikeia aku ai ia lakou, malaila e hoopaeia ae ai ka opiuma, o ka mea apiki nae, aole he waapa i hoea ae malaila no kekahi mau la, a ua manaoia, ua hoikeia aku he hoailona maiuka aku nei o ka aina, e hoakaka aku ana, no ka hoomakakiu ana o na kanaka o ke aupuni i& lakou. 0 kekahi ike nui i loaa aku i na kanaka o ka oihana kukeawa, mai na Kepani aku nd ia i noho hana aku maluna o na waapa lawai'a, ka poe i kuhalaliala, no ka haawi pololei ole ia aku o ko lakou haawina, no na opiuma i hoo- i paeia mai iuka nei a i kuaiia aku; i hakalia wale no ka hopuia aku o keka-

hi poe e a£ i hoohuoiia i ka loaa ole mai o na opiuma, malalo o ka inalu o aa kukeawa.