Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 16, 19 April 1918 — Page 8

Page PDF (1.61 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Kauka T. Mitamura

K@@na Hana: 1412 Alanui Nuuanu

Kihi Alanui Vinia Tel. Keona, 1540;

Tel Halenoho, 2618. Pahu Leta 842.

 

He mea Malama MaʻI o ka Halema’@ @ ke Kula Kiekei o Kyto ka I hoʻolima@maia no ka hoʻohanau keiki ana, ʻia hiki no e hoʻolekoia he rumi hoʻohanau keiki.

 

Ma ke kauoha

Teritore O Hawaii

Keena o ka puuku, Honolulu, Oahu

 

Ma ka hana e hoopau ana I ka THE  HAWAII PRESERVING CAMPANY, LIMITED.

            OIAI. THE HAWAII PRESERVING COMPANY, LIMITED,  he hui ia I kukuluia a e ku ana malalo a ma ka mana o na kanawai o ke Teritore o Hawaii. I kulike ai me ke kauawai I hoomakaukauia me na hana o keia ano, na waiho ia mai iloko o keia keena he palapala noi no ka hoopau ana I ka hui I oleloia, hui pu me kekahi palapala I hooiaioia I hoohui pu ia me ia, elike me ia i koiia ai ma ke kanawai.

            NOLAILA, ma keia ke haʻawiʻia aku nei ka hoʻolaha i kekahi mea, a i ua kanaka apau he mau kuleana mamua a e kuleana nei paha i keie manawa nia kekahi ano iloko o ka hui i oleloia, e pono e waiho mai i na ku-e ana no ka ae ia aku o ka palapala noi i oleloia maloko o keia keʻena, manua ae a nia ka hora 12 awakea o ka la 21 o Iuue. 1918, a o kela ame keia mea e makemake ana e hoʻoloheia aku maluna o ia mea, he pono e hoea kino ae  ma ke keʻena o ka mea nona ka inoa malalo iho maloko o ka Hale Mana Hoʻoko, Honolulu, ma ka hoike mai i ke kumu. in a he kmumu kekahi, i wahi e ae ole ia aku ai ka palapala moi i oleloia.

C.J. McCarthy,

Puʻuku, Teritore o Hawaiʻi

Honolulu, Aperila 3, 1918.

6289---Apr. 5, 12, 19, 26; Mei. 3, 10, 17, 24, 31; Iuue 7

 

TERITORE O HAWAII

Keʻena o ka Puʻuku, Honolulu, Oahu

 

Ma ka hana e hoʻopau ana i ka THE SCHUMAN BUILDING, LIMITED.

            OIAI. o ka THE SCHUMAN BUILDING LIMITED, he hui ia i kukuluia a e ku ana malalo a ma ka mana o na kanawai o ke Teritoe o Hawaii, i kulike ai me ka kanawai i hoʻomakaukauia ma na hana o keia ano, ua waiho ia mai iloko o keia keʻena he palapala noi no ka hoʻopau ana i ka hui i oleloia, hui pu me kakahi palapala i hoʻoiaioia i hoohui pu ia me ia, elike me is i hoiia ai ma @e kanawai.

            NOLAILA, ma keia ke haawiia aku nei ke hoolaha i kekahi mea, a i na kauaka no apau he mau kuleana mamua a e kuleana nei paha i keia menawa ma kekahi  ano iloko o ka hui i oleloia, e pono e waiho mai i na ku-e ana no ka ae ia aku o ka palapala noi i oleloia maloko o keia keena, mamua ae a ma ka hora 12 awakea o ka la 31 o Mei, 1918, a o kela ame keia mea e makemake ana e hooloheia aku mahana o ia mea, he pono e hoea kino ae ma ke keena o ka mea nona ka inoa malalo iho maloko o ka hora 12 awakea o ka ia i oleloia, a e hoike mai i ke kumu, in a he kumu kekahi, i wahi e ae ole ia aku ai ka palapala noi i oleloia.

C. J. McCarthy,

Puuku, Teritore o hawaii

Honolulu, Maraku 12, 1918

6286--- Mar. 15, 22, 29; Apr. 5, 12, 19, 26;

May 3, 10, 17.

 

TERITORE O HAWAII

Keena o ka Puʻuku, Honolulu, Oahu

 

            Ma ka hana e hoopau ana i ka L. Y. AIONA LAND COMPANY, LIMITED.

            OIAI, o ka L. Y. AIONA LAND COMPANY, LIMITED, he hui ia i kukuluia a e ku ana malalo a ma ka mana o na kauawai o ke Teriotre o Hawaii, i kulike ai me ke kanawai i hoomakaukauia ma na hana o keia ana, ua waiho ia mai iloko o keia keena he palapala noi no ka hoopau ana i ka hui i oleloia hui pu me kekahi palapala i hooiaioia i hoohui pu ia me ia, elike me ia i kooa ai ma ke kanawai.

            NOLAILA, ma keia ke haawiia aku nei ke hoolaha i kekahi mea, a i na kanaka no apau he mau kuleana manawa ma kekahi ano iloko o ka hui i oleloia, e pono e waiho mai i na ku-e ana no ka ae ia aku o ka palapala  noi i oleloia maloko o keia keena, mamua ne a ma ka hora 12 awakea o ka la 17 o Mei, 1918, a o kela ame keia kanaka e makemake ana e hooloheia aku maluna o ia mea, he pono e hoea kino aw na ke keena o ka mea nona ke inoa malalo iho malako o ka Hale Mane Hoolo, Honolulu. ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia, a e hoike mai i ke kumu, in a he kumu kekahi i wahi e ae ole ia aku ai ka palapala noi i oleloia

C. J. McCarthy

Puuku, Teritore o Hawaii.

Honolulu, feberuari 1, 1918

@283- Mar. 1, 8, 15, 22, 29; Apr 5, 12 19, 26; Mei 3

 

AWA ONA O PUNA

 

            E loaa no ka awa on a kaulana o Puna me ka makepono, a i ole ma ka Helu 1015 Alanui Kekaulike, mauka o ka makeke Kuai I'a, ma ka aoao ma Waikiki. Ua hiki no ke hookoia aku na kauoha ke kelepona mai i ke helu 2111. @@89- Apr. 5, 12, 19, 26.

 

KUʻU LEI ALOHA HE KAIAKI UA HALA

 

            Mr. Lunahooponopono o ka Hiwahi wa a ka Lahui, ka Nupepa Kuokoa, Aloha oe:- E oluolu mai koa ahonui e hookomo ma kahi kaawale o kau nupepa, no kaʻu puolo a ke alaoha, a nana hoi ia e ahaʻi mama aku ma na pae moku o Hawaii nai, i ike mai ai ka ohana, me na kini makamaka o kuu lei he keiki, e noho mai la i ka la hiki ma kumukahi a ka welona a ka la i Lehua.

            Ma ka la 31 o Maraki, 1918, hora 2:30 a.m. i kii palaneha mai ai ka ane la o ka make i ka hanu ola, mai ka hale kino aku o Mrs. Lee Hung Sing, a wa iho iho la i ke kino lepo na maua e paiauma aku, me ka aloha.

            Ua hanauia oia ma ka laehala o Naue i ke kai i ka la 11 o Novemaba, 1894. Ua piha iaia na makahiki he 24 o oi, a haalele mai la i keia ao inea.

            I ka 18 o kona mau makahiki i hoohuiia ai oia ma ka berita o ka mare me Mr. Lee Hung Sing, a mai ko laua puhaka i loaa mai ai na keiki ekolu, elua o ola nai, a hookahi i hala e aku ma ke alahele ana i ukali aku la. Kona ano he keiki  aloha makua, ua lilo maua na makua i mea nui iaia, pela no kana kane, kona mau pokii kaikunana ame kana mau keiki.

            He hoahanau oia no ka Ekalesia Huiia o Waioli, he haumana no ke Kula Sabati, a he lala no ka Ahahui C. E. Ma ia mau hana oia i hooikaika ai, a na ka nawaliwali o kona kino, hiki ole ke hele i ka halepule, peia oia i waiho aku ai i ka hana o kona Haku aloha. Aka, o na hana maikai ana i hana ai, ua lilo ia he kiahoomanao nona ma keia ao.

            E ka poli lauae o Makana, me ka wai a Kanaloa me Kapalae, aole oukou e ike hou ana ia olua. E ka huli wai amaʻu o Limahuli, aole oia me kau ahe kekau; e ka lupua o pehelehala, me na lehua o Luluupali, aole oia ma olua. Ua hala, ua nalo. Luuluu wale.

            E ka Ualoko o Hanalei, me ke one pua rose a Mahamoku, uo olua kekahi anoai. Luuluu Hanalei i ka ua nui, Kaumaha i ka noe a Alakai; no ka mea ke hea mai la ka leo o ka kakou haku aloha, o ka mea hooikaika i na hana pono ahiki i ka hopena e loaa no iaia ka lei o ke ola.

            Me keia ke haawi aku nei maua i ko maua hoomaikai nui i ka ohana me na makamaka i kumakena pu me maua no ka maua lei aloha i hoowehiwehi iho o kona kino lepo, pela pu i ka mea nana i kapili kona home hope loa; pela pu me na hoa i laulima pu ma ka eli ana i kona lua; pela i kuu hoa, ka mea nana i haawi iho i na leo pule hope ma ka home a ma ka ilina, no oukou apau ka maua hoomaikai

            O maua iho no me ka luuluu

                        MR. & MRS. J. KALUE,

                                                Me ka Ohana.

 

HAINA NANE

 

            O ka haiua o ka nane Revi. a Kawelowai loea i ka wai oopu o Amahulu, i ke ehukai olalo; maliʻa o ku kaʻu manu i ka leina a kamalii la-e, i Kukuipahu, a kipoho la- e, a kipoho la e!

            Haina: Kamaka. O ka maka no ku mea nui mua loa e au ai na maka o ka malihini o ka ike mai, ike iho, ike ae a ike aku. Hookahi ka malihini i ka maka o kana kii hooleaka e paa ana, me ka maka e Kamaka e pii ae la e hui me kana malihini i Hilo oue ma ka oneki o Mauna Kea; eia ka o Kawelowai ka malihini e ake la e halawai me na maka o Kamaka. Ai la, kauʻu mea ake nuiia o ka malihini he Kamaka.

            He nui a lau- a lau ke koena.

            Wiwoole. Hopohopo ole, makaʻu oie, koa ka nana ana a Kamaka; i na makoa ka nana ana a Kamaka; i na maka no, kau e ka weli, i kau a mea he hoopu'e poepoe mai malalo iho o na kuʻe maka (pali hauliuli o Koolau). He kiui a kini ke koena; eia no me ka muʻo launiu opiopio o Puhau; e kapeku ae ana i ka naho manini e ninie ae. Auwe ke aloha e!

            Hookuʻi ka o kamka ia Wiwoole. E loaa piha auanei ka inoa o Revi. Kamakawiwoole o Hanakua i Hawaii.

            He hooheno no kaʻu lei, a e wiwo ole no paha auanai, he wiwo ole ka mea pono, me ha liona la.

            I hookapeke keia no ka pono, pono; alaila ai lehua o Keawawaihe.

            Aloha nui ka Kunahooponopono akahia.

                                                                                                MOKUOLALI.

            Hookena, Hawaii, Apr. 11, 1918

 

            Kapalulu mai ia no ka helena o ka poka pukuniahi a na Kelemania, eia nae ua luu e aku la ka naukilo, a nalowale i ka hohonu o ka moana; uolaila pakele aku la no ke kolohe ma ka apua. Helu papa ia na kahunapule, a i loaa ole, alaila aia paha i na kahunapule o na hoomana like ole e noho nei meenei, no laila hoomauia ka ikaika huli, i poha ka lae o kawelowai i ka ala a Davida. Huli hou ia mai.- L. H.

 

HE HANA NA KA MAKUA

            E loaa mau ana i kau keiki ka eha, ka moku ame na palapu. Aole o ke ola ana ae o keia mau eha me ka maalahi, he kumu ia no lakou e ola mau aku ai. E kii koke i omole o ka Laau Hamo Pain Balm a Chamberlain, a e makaala no ka hoola koke ia o no eha apau me ka hikiwawe. Aohe mea oi ae o ka maikai e loaa ia oe, a he mea pono ole ka ae ana aku e hoohemahema i ka ma'i koko ino. Ke Kuaiia nei e ka poe kaui laau apau, o Benson Smith & Co., na akena no Hawaii.- Hoolaha

 

HE LEKA HAMAMA

            E ka Nupepa Kuokoa:- E oluolu mai oe e hookomo iho ma kahi kaawale o kau mau kolamu, nau hoi ia e hoike aku imua o kou poe lawe pepa, ame ka lehulehu o ka poe kupono i ke koho balota o ka Mokupuni o Hawaii.

            Oiai, ke hookokoke mai nei ka manawa no ko kakou wae ana, a koho aku i mau senato elua, no ka Mokupuni o Hawaii, ma ka mahina o Novemba, 1918, e hiki mai ana: a he hana maikai a naauao ua kakou ka poe koho, ka wae ana i na kanaka kupono mai keia wa aku.

            Me koʻu ano he kauwa malihini na oukou, i hoouna aku iloko o ka kakou aha senate, no eha makahiki mai ka la 7 o Novemba, 1916, i hala; a ua noho malihini aku au iloko o ia hale hanohano, e kiai ana, no na pono kaulike o ka lehulehu me ka aupuni, iloko o ke kau ahaolelo i hala, no 60 la ma he haumana kula la e aʻo ia mai no na hana kanawai no ka pono o ka poe nana au i koho mai, ame ka lehulehu apuni ko kakou teritore, a ua hoomanawanui no ma ka nana a e kiai aku ana in a hoonee hana ana, a ne senatoa kahiko o ia hale, a ua ike a maopopo iaʻu ka lakou mau hana ( a ike ia no maloko o ka @uke moolelo o ka aha senate.)

            Ma kuu manao ponoi, he mea maikai a kupono i ka oukou kauwa nei, e hoike aku imua o oukou ka poe kupono i ke koho balota, no ka poe senatoa i hooko a pupaa mahope o oukou ka poe koho, elike me ka lakou hoike ana aku imua o oukou; i mea hoi e hiki ai ia kakou ke noonoo, a wae a koho i na ea kupono a e hooko aku ana i ka pono o ka poe nana laua i koho, oiai ma kuu manao he kau ahaolelo ano nui keia e hiki mai ana, ma mawaena o ka poe mahiko me ka poe ilihune e pili ana i na home hookuonoono, oiai ua hapai ia no keia kumuhana i ke kau ahaoielo i hala, ma ka manao ia e hoololi i na kanawai aian, a haule pu ia manao ana, ame kekahi mau kanawai e pole ana i ka pono o na limahana iloko o ko kakou teritore.

            E oluolu mai ana oukou iaʻu e kala mai hoi, i koʻu mau manao hoakaka mahope ae nei in a i kulike ole ko oukou mau manao ana me koʻu, ma ka wae ana i na moho senatoa, o ko oukou kuleana no ia, o ia hoi, aole anei he mea oi aku o ka maiaki ame ke kaulike, i ka poe kupono i ke koho balota o Hawaii Komohana (Mahele Koho Elua o ka Mokupuni o Hawaii) e haawi aku kakou na ka poe kupono i ke koho balota o Hawaii Hikina (Mahele Koho Balota Ekahi) na lakou e wae mai i ka moho senatoa no keia kau ae, o ia mau moho senatoa no keia kau ae, o ia mau moho e wae ia mai ana iloko o ka aoao Repubalika a Demokarata paha o ia ka kakoe mau moho e koho aku ai, me ka nana ole iloko o ka aoao kalaiaina, in a he kanaka kupono loa aia no ka hooko ana i ka makemake o ka poe nana oia i koho aku.

            pahea la, aole anai i lawa ka makwlw o Hawaii Komohana i na senatoa elua e noho nei i keia wa ma ko kakou mahele koho no ka ahaolelo e hiki mai ana, a i keia kau koho koi e koaa hoi i ka mahele o Hawaii Hikina i elua mau senatoa, i mea e hiki pono ai ke paio a e makaala mai hoi i ka pono ma na hana apau no ia mau apana ma ko ka lehulehu aoao me ka aupuni, oiai oia mahela koho o Hawaii Hikina, ka oi o na auhau loaa iloko o ka Mokupuni o Hawaii?

            Ma ka la 7 o Novemba, 1918, e pau ana, na kau o Hon. R. H. Makekau me Hon. S.L. Desha, na moho senatoa hoi o Hawaii Hikina. Aole he mea noʻu e hilahila ai, ma ka hoike ana eku imua o oukou ka poe kupono i ke koho balota, me ka minamina nui no hoi au e hoike aku nei, o na mea hanohano maluna ae, he mau kanaka makaukau a makaʻu ole iloko o ka aha senate, e ku ana a paio no ka pono kaulike mau mahele hana iloko o ka aha senate a e ku pu ana hoi ma ka hooikaika pu ana e hookiekie hou ae i ka uku o na limahana i $2 o ka la, elike me ka hooholo ana a ka Hale o na Lunamakaainana, a i ke hiki ana mai i ka hale o ua senatoa, @ole manaolana no ka hooholoia, aka, mamuli o keia mau senatoa i pau, me kekaho mau senatoa o na mokupuni, ua hoala hou ia ahiki i ka hooholoia ana a lilo i kanawai i keia la no ka pomaikai o na limehana.

            E hoomanao e ka poe koho, he elua senatoa i ku-e i ka hooholo ia ana o keia kanawai, hookahi no ka Mokupuni o Hawaii, hookahi no ka Mokupuni o Maui; nolaila aole no o Hawaii Hikina e hilahila ke wae ae i keia mau keonimana, i mau moho hou, oiai aole no i maopopo i kou mea kekau ka laua manao holo hou no keia kulana no ke kupale ana no ka pono o ka poe nana e koho aku; he oiaio no, he kuee no kekahi mawaena o laua, he mau mea liilii wale no ia hoopilikia ole ai i ka pono o ka lehulehu. Aia no nae ia ia oukou ka poe koho balota ke noonoo pono ana i ka mea a oukou a wae ai, oiai aole no i maopopo iaʻu na inoa o ka poe e manao ana e holo senatoa no keia kau koho balota ae e hiki mai ana.

            Nolaila, e na haku makaainana, noonoo a e makaale i na moho senatoa.

            Owau no ka oukou kauwa.

G. P. KAMAUOHA.

 

            WASHINGTON, Apr. 17.- ua loaa ka ike i ka kakauolelo o ka oihana kaua moana Daniels i keis la i ke ano o ka lele ana a kiekie loa i ka lewa. He ohua oia maluna o ka mokulele i lele ne ai maluna o ke kulanakauhale.

             

HE HOOMOHALA AKU IA KAPAIA AALA

            Ua pane ae o Kapaiaaale o Puua i kana haina, e waiho lolii ana me ka Lunahooponopono, no kana nane, o na kana 4: ka hiapo, pokii 1, pokii 2 ame ka muli (hawele hope). Ua kulike me na kiina lihi a K. E. E. Lohiauipoihaena.

            Opu huluhulu, pololei; opu makaupena opu opiopi, opu puaa.

            Eia kahi iniki iho a hoomohala aku. Pehea la i lilo maoli ai o huaolelo o Huluhulu i mea hoike ae i hiapo@ A o Makaupena hoi i mea hoike ae i ka helu 2 o na kama@ A pela aku na iniki owelawela e ae a ka makasila, i au mau epaepa kuʻe hemahema e ae i koa Ma kau olelo, e aponoia ai oe a me kau olelo no e ahewaia ai oe.

            He makemake keia poni i ka hana hooulu noonoo ma na ano apau, i ole ai e hapaʻupaʻu na mea jana o ka lolo. Pehea hoi ka lolo e hana ai, in a i hikauhi ka nanehai, a i hikaumanamana ka noʻa huna pahea e hoohana ai ka lolo? o Ka mea nui, e haku no a pili, huna no a nalo, a na ka lolo ka hana.

Mea huli aku

                                                MOKUOLALI

Hookena, Hawaii, Apr. 11, 1918

 

NA AUIAUI O KE KOOLAU.

            I na pualikoa ma na Koolau- a oiai lakou ma Kaaawa kahi i hoolulu ai he mau la, o ka Poaua a Poakolu elua a ekolu o Aperila nei, he nui ka ua ame ka makani. Ua halana pu ia e ka wai ahiki ole ke noho malaila. Ua maki aku na koa iloko o ka ua ame ka makani, i ke hiki ana i Kahana, ua naha a hohonu ma o aku o ka uwapo o Kahana, ua hoomaka na kaa lawe ukana e au ame na koa makai ae o ke poinanalu, oia kahi ahua i ke one a pae pono; i ka hiki ana i Hauula ame Kaipapaʻu ua nui ka waikahe o na kahawai, aka, he nui na koa e kokua ana i na kaa a pae pno.

            I ka hiki ana i Malakahana, he wahi maa mau kale i ua puali koa i ka noho loihi ana ilaila, eia ka pilikia, ua pulu na haleole a pulu pu me na huluhulu moe ame ko lakau mau lole komo; ua inana aku la i kahi e moe ai ia po a ao ae.

            Pau aku ka hapanui iloko o ka halewili ko o Kahuku, he mau haneri oiaio, he hale pumehana ia i na paipi mahu ame ke kapuahi o ka halewili, a maloo wale ae no kahi kapa i ka ili.

            O kekahi, hapa uuku, ua pau aku i Laie e moe pu me na kanaka, a hoaahuia i na palule, na lolewawae, i na huluhulu, na kuka o na kaimaaina, no ka mea ua nui ke anu a nui ka pololi, ua hele na kamaaiana i mau meaai, palaoa, hiki ma kahi o ka Lunakanawai Pononui Haupu, Elia Nahulu, C. Bridges, a ma kekahi mau home e ae.

            Ua hoomeeia iluna o nq moe ame na kapa apana. Ua  nui ke aloho o keia poe koa i na kamaaina. Ua lulu lakou a piha he umi dala i mea e uku aku ai i ko lakou hoomoeia ana a kokua aku i ka pololi o ka hele ana mai o ka loa ame ke anu.

            Ia ahiahi, aole hiki ke hoomoʻa ia i meaai na lakou, oiai ke noke homau la ke anu ame ka kamaaina i lawe he hookahi keneka, a pela no ma ka hale o Pononui Haupu, eono dala i uku mai kana poe koa iaia, aole o Pononui i lawe.

            Ua hoi aku laua me kana wahine me ka laua mau keiki i ka hale o na makuahina a waiho i ko laua hale no na koa, i ke kakahiaka ana ae i hele mai ai ois e ike i kana mau malihini koa.

            Ua hiki aku kekahi poe koa ma ka hale o C. Bridges. Ua olelo mai kana kaikamahine, in a i hele mai oukou ma ke ano e holepu, aole e hiki, oiai keia aina he Moremona, ua nele loa ia mau hana. Ua hoole mai lakou. Ua weheia na rumi moe no lakoa, na lole komo ame na kapa moe.

            O kekahi, ua maa o Laie ia hana he hookipa; ua kuahaua mai o Sam E. Woolley i na hoahanau e wehe ka puka, aole e pani, no na malihini hoahanau, a kuwaho, o ko Laie moto ia he hookipa, eia aku a piha mai i ka hoolaa halelaa mai Hawaii a Kauai ame ko Utah mai, Kela wahi olelo o kahiko, A wawaia no he hale kanaka ole. E hea i ke kanaka komo maloko e hanai ai a hewa ae ka waha, eia no ka uku la he leo.

 

STATEMENT OF OWNERSHIP, MANAGEMENT, CIRCULATION.

Nupepa Koukoa, Weekly

Editor, Solomon Hanahano.

Business Manager, C .S. Crane.

Publishers: The Hawaiian Gazette Co., Ltd.

Owners: Stockholders holding ! percent or more of total amount of stock:

            L. A. Thurston, Honolulu

            C. S. Crane, Honolulu;

            Mrs. A. W. Pearson, Honolulu

            Edward Dekum, Honolulu.

            G. L.Samson, Honolulu.

            Bondholders, Mortgages and other security holders: None.

            Average number of copies of each issue of this publication sold or distributed, through the mails or otherwise, to paid subscribers, during the size moths preceding the date of the statement, 4494.

            CHARLES S. CRANE,

                                    Manager.

            Sworn and subscribed to before me this 11th day of April, 1918.

                                                            PALMER P. WOODS,

Notary Public for the First Circuit,

                        Territory of Hawaii.

            My commission empires July 1, 1918.

           

NA ANOAI O LAIE.

            Mr. Solomon Hanohano, Aloha kaua:- E oluolu mai hoi kou ahonui e ka kapena a enekinia hoi o ka mokulele i ka lewa, me he manu la ke kau mai iluna o ka lewa, nana e lawe haaheo aku i na ailana o Hawaii ame na keiki hoonoho hua o ke keena paʻi o ke Kuokoa, koʻu welina me ka inahalo pu no hoi.

            Ma ka Poalua o ka la 2 o Aperila, 1918, i pii aku ai keia mau keiki lalawai o Laie nei e hui me ke komikina, o ke keena aina aupuni ma ke ano hookuonoono home; ua aeia mai no ko lakou makemake, ua hookoia, ua nui ko lakou hauoli.

            Eia iho ko lakou wau inoa: Geo. Kekauoha, elua apana; Mr. Kenoa, elua apana; L. Kuhi, hookahi apana.

            Aia ma Waianae keia mau apana aine hookuonoono.  Uku mua i kinohi elike me ka nui i loaa ia oe, ahiki i ka pau ana.

            Eleu no hoi key mau keonimana, ohi hapuku ka iʻa o Kapaau, a e hoi aku ana e mahi i ka aina o lakou ma Lualualei, Waianae, a e inu hoi i ka wai o ka niu haohao e hana koʻukoʻu ai i ka puu; hemo pau hoi kau!

            Ma ka Poaha, la 4 o Aperila, i hiki mai ai na koa Amerika ma Laie nei, hele wawae, ua pulu loa lakou i ka ua, ma ke ano kaapuni, he mau haneri lakou, a na hele loa aku ka hapanui o ka poe i pilikia loa, an@, maloeloe, ua noho lakou, a au hookipaia lakou e na kamaaina, a ua hookipa pu no hoi ko makou mau alakai; moe lakou, a ao ae Poalima, huli hoi no Wailua. Aloha no ka poe nana e kiai nei i ko kakou kulana ma Hawaii nei.

            Ma ka po Poaona nei i weheia ae ai he ahamele nui na ke Kula Sabati o Laie, me na hana lealea a hulahula ilo ko o ka Hall o Laie; uku komo 25 keneka; na keiki, 15 keneka. He u'i mai hoi kau!

            Hora 7:30 i wheia ae ai na hana. Pule ia e J. Pele; himeni ka Hiiwai Club me na mea kani; he solo na Miss Kaleiwohi, hauolii ia me ka paʻipaʻi pu ia; he mau keikikane mai eha, he himeni me ka hana hoomakeaka; nui ke ohohia ia, a hoi hou e himeni.

            He solo na kekahi kaikamahine haole, he uʻi no, ua like me ka leo o ke kahuli leo leʻa o uka. Hala aku la ia nani oilo mai ana ewalu kaikamahine me ko lakou mau kkahiko like ole. Ka mua i solo mai ai oia o Miss Kaleiwohi Nainoa, o ia ka wa o David Haili i hoolei aku ai he $1 i ka papahele, he koele hoi kau, hemo pau ia kuu ana iho i ko Hawaii, oili ae ana ko Maui, Kuahiwi o Haleakala, Miss Mele Posai, O Mauai no ka Oi, he hiolo makawalu hoi kau o ke kenikeni ia Maui i himeni ia mai ai; o ke kumu he poe Maui ka nui o Laie nei. Hala ia nani, oili ko Kahoolawe kaikamahine, E Lawe no Au a Lilo, Miss Lewaina, kulukulu liilii ia no i ke kenikeni. Hala ia uʻi, ko Lanai, Mokupuni o Kaululaau, oili ana ka leo o Miss Rose Piimoku, Lei ana i ke Kaunoa, hiolo no ke kenikeni me he ua liilii la no Hana.

            Ku ana ko Molokai piikani, Miss Lukiana, Wai Kaulana o Moaula, Ulukukui o Lanikaula, hoonioni i k puuwai, a he lawe lilo kela.

            Ko Oahu nei hoi, oia o Miss Mala Ribeka, ua ohu i ka lei ilima me kona kahiko nani, ua like me he kahuli aku, kahuli mai, haluku hoi kau o ke dala nui, hapalua, hapaha, ke kenikeni ka hope loa; ohohia ia.

            Ko Kauai, Kuahiwi o Waialeale, Miss Meekapu Hookano, e lei ana i ka mokihana. Haluku hoi kau o ka ua o Hanalei. Pua o ahi o na pali o Kamaile.

            O ka hope loa o ko Niihau, Miss Rina E. Nahulu, Ka palena o na moku e oki ia e ka kai nui, lei ana i ka pupu.

            O ka nui o na dala i loaa ia lakou i himeni ai, he $37.40; ka huina nei, aole i hoikeia mai, o ka hope loa o na hana, hookahi vaiolina, eha kaikamahine, elua keikikane, elua i ka ohe keleawe, hookahi i ka bila kuolo, ua nani na hana i hanaia ia po.

            Kukala mai ke poo komike e hulahula. O kela ka manawa i kuene ae ai ke anaina he mau minuke, i ka makaukau ana o na keiki o Iuda, me ka lakou mou hokeo, o ia ka wa i loheia aku ai ka leo o ke alakai, he leo paikai ka mua, noa i na mea apau.

            Mahope o ia hulahula nui, he uʻi mai hoi kau; pau keia hulahula liilii, a i ka pau ana o ka niniu, me na kianai ana a na wawae, ua hookuu na hana, a kukala mai la ke poo komike, e lulu me ke kokue ana i kenikeni no ko kakou kokua ana aku i ka poe pilikia, i ke kaua, Keʻa Ulaula, elike me ka hiki, ua hooholaia, he manawa ole, ua loaa he $18.40, mamuli o ka lokahi.

            Hookuu na hana o ia po, hoi kela, hoi keia mai kahi mamao mai maluna o na mikini, koe iho no na kamaaina, a me ka oukou kiu imi hunahuna meahou, a ke hoalu nei ai maanei, a ke kau nui aku nei koʻu mau make maluna o oukou e na keiki kaaili manu o Olaa a na oukou hoi ia e kaana iho; ua lawa au maanei nei.

            Owau iho no ma ka oiaio.

                                                                                                            W.K. APUKEHAU

            Laie, Aperila 9, 1918.

 

HOOLAHA.

I na On a Kuleana o Honuaula, Maui.

            O ka põe apau he mau kuleana ko lakou a i kuleana paha iloko olaila, malonoiia aku nei e hele mai e ike , @ i ole ko o ka Apana o Hanuaula, Maui, ke Loia ma ke Kanawai. 501 Hale Stangen@@@ Honolulu. Kelepona 5889. e kakau mai la

                                                                                                J. M. MONSARRAT,

6275- ti.

 

HE MAU OLELO POKOLE ME KO HONOLULU POE

MR. W. B. NEEDHAM, 1635 Alanui Gulika, omaʻimaʻi no na makahiki lehulehu, ua ike i ka maikai o ka B. B. C. he laau maikai loa no ka puupaa a hoomaemae koko.

            MRS. JOHN GONSALVES, Punahou. Kulana emi pu a he maʻi kuluma no na makahiki. Ua olelo ae oia he laau kamahao ka B. B. C.

            MRS. KAAI OHELO, Iwilei. Omaʻimaʻi no na makahiki, lolo ka aoao akau. Ehiko pule lawe ai i ka B. B. C. ke lawelawe nei i kana hana o ka hale i keia manawa.

            MR. ANTONE COSTA MEDEIROS, Kalihi, maʻi n o ka manawa loihi he rumatika, ua olelo ae o ka B. B. C. ke mea nana i hoola iaia.

            MR. FRANK PETERS, Waikiki, loaa i ke kikala haneenee no 7 makahiki me ka maʻi maoli. Ua hoi hou mai ke ola kino maikei, a oluolu ka noonoo.

            MR. PETER KAUAHI, 59- Alanui hokele, maʻi no na makahiki lehulehu, he kua eha me ka kulana nananakea, lawe i ka B. B. C. no 5 pule, a hoi hou mai ka maikai me ka ikaika.

            MRS. BENI LUMBERG, Kalihi, kokoke i ke Alanui Kula; no na makahiki ka waiho ana i ka maʻi i keia manawa ua @la i ka Laau B. B. C.

            MRS. LILLIAN MCDONALD, Kaimuki; loohia i ka maʻi eha o ka opu me ke emi mai o ke ole kino; ua olelo ae nae, he laau kamahao ka B. B. C.

            MR. MANUEL RAYMOND, 1281 Corkscrew  Lane, he poola, ma ka uwapo Matson, wahi ana, he 5 omole o ka B. B. C., ua pau ka pilikia o kona puupaa me ka opu, he pilikia ana i hoomanawanui ai no ka manawa loihi.

            MRS. LOE PEKA, Alanui Chalice kokoke i ke Alanui Hobron; maʻi no ka manawa loihi, haalulu me ka eha o ka opu, wahi ana, o ka B. B. C. ka mea nana i hoihoi hou mai i ke ole kino maikai iaia.

            MR. JEREMIAH KANAKANUI, Moiliili, hana ma ka pa papa o Allen & Robinson, emi pu wale mai no ke ola kino, wahi ana, he laau kamakao ka B. B. C. no ka hooulu hou ana i ke kino.     

            MR. G. MALANI, Kawaihae, Hawaii, wahi ana, o ka B. B. C. ka mea nanaʻi hoola iaia me ka maʻi puupaa ame ka pilikia o ka opu.

            MR. JOHN PILENTA MEDEIROS, Alanui Makaweo, noho hana ma ka Paumawai o ka Oihana Wai no 12 makahiki, wahi ana, aohe lua e loaa ka B. B. C. ma ke ano he laau no ka opu.

            MR. JOE KALAIWOHI, Honouliuli Ranch, wahi ana, he laau maikai ka B. B. C. no ka opu, ame ka hoomaemae koko.

            MR. J. F. ECKHARDT, 951 Alanui Waiakamilo ma Palama, kupakako no ka uwapo Matson, no 8 makahiki ka hoomanawanui ana i ke kikala haneenee me ka pilikia o na puupaa, i keia wa ua loaa hou ke ola i ka B. B. C.

            MR, JOHN AVERO, 1328 Alanui Lusitania, he kanaka hana no ka hui kaa uwila, wahi ana he laau kaulana ka B. B. C. no ka opu.

            MR. DAVID ALO, mea kuai poi, ma ka makeke kuai iʻa, mahalo nui oia i ka B. B. C.

            BEN BRUNS, ka mea nana ka Laau B.B. C. nana i hoolilo i ko Honolulu nei i poe kamailio, penei kana "he au kaukani o ka poe o hoolaoia me ka aina makue, aka kakaikahi k makou hoike i ka lakou mau inoe maanei. Ua oi ae ko makou hoike ana aku i na inoa o ka poe au i ike ai, e noho nei maanei, au o halawai mau ai i kela me keia la, i mea e kanalua ole ia ai ko lakou pololei a oiaio."

            MR GEORGE HITCHINGS, 1715 Alanui Mahope o Puowaina, 20 makahiki ka maʻi ana hoolaia nae e ka B. B. C.

            MR. WILLIE MYERS, me ka Hawaiian Fertilizer Co., he maʻi rumatika no na makahiki loihi, me ke kookoo e hele ai i keia wa, ua hoolaia e ka B. B. C.

            KAPENA H. BLANCHARD, Alanio Ololi Rowland, mau makahiki ka maʻi ana he eha ma ka opu, wahi ana, o ka B. B. C. no ka laau nana i kokua iaia.

            MR. MANUEL BETTENCOURT, 1500 Alanui kula Akau, ma kana hoike nui ka pomaikai i ka hoohana ana i ka B. B. C.

            JOHN W. WILLIAMS, Palama Setlement, penei kana hoike: O ka B. B. C. ka mea nana i hoola iaia i ka wa i okiia ai.

            MR. J. F. FREITAS, Kapahulu, Alanui Hobron, ehaeha ka kino no ka manawa loihi, na ka B. B. C. i hoola iaia.

            MRSE A. H. FLINT, 3030 alanui Eye, Kakalamekol lolo no 2 makahiki, ua ole i keia manawa, wahi ana o ka inu ana i ka laau B. B. C. me ka hamo ana i ka laau hamo B. B. C. ka mea i hoolaia ai oia.

           

            eia ke Kanaka B. B. C. ma ka Helu 161 Alanui Moi, ma Ewa o ka Makeke Kuai Iʻi i na la apau o ka pule mai ka hora 7 a.m. a 6 p.m. @@ a ia mau no $1 o ka omele; aole oi aku; kumukuai kuikawa no keia pule, 6 no $5.00.

 

            Ua lako ka Poe Kuai Laau ame na Halekuai o na  Mahiko i keia wa i ka B. B. C. no ke kuai aku. Ina  aole, e houna mai i na kikoo lala haleleka iaʻu, a naʻu e hoouna aku ia oe. Naʻu e uku i ka ukumoku paha. Kakau mai ia BEN BRUNS, Honolulu.

 

            HOOMAKAUKAU NO MUA AKU NEI

            E hoao e Hoomakaulii ano--- E Malama i ke Dala e whe i Buke Banako Hoahu me ke

CHINESE-AMERICAN BANK

A nana aku i ka ulu o kau dala

NA PAHU DALA                             $1.00 no ka webe                    Kihi o ke alanui

no ka Hoolimalima                              Ana i ka Hoahu                       Moi me Nuuanu

 

WILLIAM C. ACHI, JR (WILE ACHI)

Loio ma ke kanawai imua o na Aha apau o ke Teritore Bumi 301 Kauikeolani Hale

 

KAKELANEKUKE (KAUPALENAIA)

Poe Kalepa Ma ke Komisina

-a he-

Poe Agena no na Mahiko Lehulehu

 

Mau Apana Aina Kuai

$350- Apana aiana 40x85 ma Lanakila Maluna aku o Kunawai.$50 uku mua $10 o ka mahina.

$160-- Mau apana aina ma 10th Ave,. Palolo. $10 uku mua, $5 o ka mahina.

$200-- Mau apana aina ma 11th Ave,. Kaimuki. $25 uku mua, $5 o ka mahina.

$350-- Mau apana aina me Waikoae, Gulick Ave. $50 uku mua, $,10 o ka mahina.

 

PAUOLO KALAUKA

(1 E. R. Strauch).

Waity Bldg.   Helu 74 Alanui Moi.

 

Hui Alahao ame Aina o Oahu

MANAWA HOLOMAI HONOLULU AKU.

            Waianae, Waialua, Kahuku @@@ na wahi hoolau ma ke alahoa- *9:15 a.m. *3:20 p.m.

o Pearl city, Ewa mill ame na wahi hoolulu ma ke alahao- 7:30 a.m. *9:15 a.m. in., *11:30 a.m., *2:15 p.m., *3:20 p.m.,  *5:15 p.m, @:30 p.m. 11:15 p.pm.

NO Wahiawa âme Leilehua-- *10:12 A.m., * 2:40 p.pm * 5:00 p.m., *11:30 p.m.

            MAI WAHO MAI.

Ku i Honolulu mai Kahuku Wa@@@@ ame Waianae--- *7:45 a.m., *8:3@ a.m. *11:02 a.m., *1:40 p.m., *4:26 p.m., * 5:31 p.m, 7:30 p.m.

Ku i Honolulu mai Wahiawa ame leo lehua- 9:15 a.m., 1:53 p.m., 3:59, 7:10p.m.

Ka Haleiwa Limited, he aka o olue hora ( o ka poe wale no o ka papa ekahi) e haalele ana ia Honolulu i na Sabati apau  ma ka hora 8:30 a.m. no ka Hokele Haleiwa; hui hoi mai hoea i Honolulu me ka hora 10:10 p.m. Ma Pearl City wale no e ku ai ame Waianae, *Kela ame keia la K@@ ke Sabati. Sabati wale no.

 

NUPEPA KUOKOA

No ka makahiki (One Year)……$2.00

No Eono Mahina (Six months)…$1.00

O na Dala ame na Hoolaha Apau e hOouna Pololei mai i ka Hawaiian Gazette Company, ltd. wale no P.O. Box 208, honolulu, T. H.

Enteered at the Post Office at Honolulu, T. H., as Second Class Matter.

CHARLES S. CRANE……LUNA NUI