Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 17, 26 April 1918 — Page 1

Page PDF (1.36 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

O C. J. M'CARTHY KE KIAAINA HOU NO HAWAII NEI

Waihoia Kona Inoa Imua o na Senatoa no ke Apono Ana Mai i Kiaaina

LOKAHI KOONEI POE IAIA NO KELA KULANA

Aole he Mau Ku e i Hoalaia ae Maanei nei no Kona Kupono Ole i Kiaaina

            I'a hoea mai i ka hoopauia ana ae o na nune ana i waena o na makaainana o keia Teritore, e pili ana i ka ninau kiaaina no Hawaii nei, mamuli o ka loaa ana mai o ka hoike i keia kulanakauhale, ma ke kakahiaka aku nei o ka @@aha i bala, no ka waihoia ana aku o ka inoa o ka I'uuku Charles J. McCarthy i ka aha senate, no ke aponoia mai i kiaaina no Hawaii nei, ma kahi o Kiaaina Pinkham, i pau kahiko kona hookohu.

            I ka manawa i pahola ae ai kela lono meahou no ka waihoia ana aku o ka inoa o ka Puuku McCarthy imua o ke senate, ua loheia na mauao apono mai na wahi like ole mai, ua komo pu na @emokarata ame na Repubalika, ma ka @@@ke okoa ana ae i ko lakou mau ma@@@. aole he kanaka kupono e ae i wae@ mai la ma ke poo o ke aupuni Teritore, o kela wale no.

            I hoike no ka lilo ana o kela uuhou mea hoohauoli aku i kekahi mahele nui o ko Honolulu nei poe, he nui a lehulehu wale ka poe i hoea kino ae no ke keena o ka Puuku, a haawi aku i ka lakou mau hoomaikai ana iaia, a ua lawe okoa ae hoi kekahi peo he mau makana pua, a waiho aku imua ona.

            No ka nui palena ole o na hauoli i loaa i koonei poe, ua hiki pono ole i ka Puuku McCarthy ke noho me ka puulu o ka hele ana aku e hui kino me ia, a kamailio no kela nuhou, aka e holo mau ana oia i ke kelepona, no ka paue ana aku i na hoomaikai, e haawiia mai ana e ka poe i hiki ole ke hele kino mai e hui a halawai pu iloko o kela manawa.

            "Ua lilo keia lono i loaa mai nei ia'u i mea hooahaha loa mai i ko'u manao." wahi a Mr. McCarthy i hoakaka ae ai i ka wa i ninauia aku ai i kona manao no kona waeia ana mai la i kiaaina no Hawaii nei. "Ua manao maoli iho no au, aole au iloko o ka heihei e alualu ana i ke kulana kiaaina.

Ike i na Ninau no Hawaii

            "Ke manaoio nei au, ua loaa ia'u ka makaukau piha, no ka lawe ana mai a hooko aku i na hana o keia kulana," wahi hou ana. "Ua loihi ka manawa a'u i hoomaopopo ai i ua hana o keia Teritore. Ua ike au i kona mau ninau ano nui, a ua maopopo pu ia'u ke ano o ka nui o ka hana.

            "He mau mahina ae nei i hala, ua hoopa ia mai la au no ua mea e pili ana i ke kulana kiaaina, o ka'u pane, in a he mau hooia maopopo kekahi no ka hookohu hou ia mai o Kiaaina Pinkham, alaila aole e noonoo mai ia'u he noho no ia kulana.

            "Ma ka la 11 o ka mahina aku nei o Feberuari i hala, i loaa mai i ka hoke ia Kiaaina Pinkham, mai Wakinekona mai, aole e aponoia ana kona inoa na no ka waihoia aku iloko o ke senate. Ua hoikeia mai la keia lohe ia'u, @ hoike pu ia mai la no hoi, ua hoouna aku oia ia Kakauolelo Lane, o ke Ke@na Kalaiaina, no ko'u hookohuia mai i pani ma kona wahi.

Noho Pouliuli

            "Aole au i lohe hou i kekahi mea e pili ana no ka ninau kiaaina, a oki loa @ku hoi ko'u hooikaika ana ma kekahi @no. i wahi e maikai ai a e malaelae ae ke alahele no ko'u hookohuia mai. He mea olalo nae, o ko'u mau hoaloha ka @@ i hooikaika o waeia ae au i kia@@na, a no'u nei la, aole loa. No na mahina lehulehu i kaahope aku nei, ua hoea okoa mai la no kekahi pea imua o'u, a kamailio mai la no kela ame keia mea, e pono ai ke hanaia aku ma Wakinekona, aole nae au i ae aku ia mau @'o ana.

            "Aole o'u hoaloha maopopo loa ma Wakinakona, eia nae ua maopopo no @'u, ua nui na mea i hanaia aku, i ka wa i hoikeia ae ai kuu inoa, a i ka hoea ole ana mai o kekahi mau mea, mahope o ka la 11 o Feberuari, manao iho la au ua pau ka noonooia ana o ko'u inoa.

            "He hookahi a'u mea e olilo ae ai, o na alahele a'u i haawi mau ai, ua kukulu ae ia ia'u ma kahi i nakiikii ole ia mai ai he mau kaula ia'u, a aole hoi he mau kumu hoopaa i hanaia ma ko'u waeia ana mai la, owau ponoi iho no ko'u haku."

            No kekahi mau mea e ae i kamailioia nona, ua olelo ae ka Puuku McCarthy, ma ka manawa i waihoia aku ai o kona inoa no ke kulana kiaaina, ua hoao kekahi mau moho e ae e alualu like ana i kela kulana, ame ko lakou poe hooikaika, e kapa mai iaia he moho na na mahiko. Aole ana pane i hoike ae ai iloko o kela manawa, no kona manao, aole he kumu kupono e pane aku ai, mamuli o kona manaoio ana, ua maopopo no i ka Peresidena Wilson ame kopa pohai ka lakou mea e hana ai, a ua ili aku ke ko'iko'i maluna o lakou ka buli ame ka noii pono ana mai i ka oiaio, a oiaio ole o na mea i kamailioia nona.

            Aole no nae oia i noho malie wale no ke kupale ana i kela mau mea i kamailioia nona, he kanaka no na mahiko, aka ua hoomakaukau oia i kana pane, a mailoko mai o kekahi ume o kona pakaukau, i wehe mai ai oia i na apana pepa i kikokikohua ia, e hoike ana, aole he kanaka e ae e kupono e kapaia he enemi, no na makiko, oia wale no, oiai mai ka makahiki mua loa i lilo ai oia i puuku no keia Teritore, ahiki i keia makahiki, ua pii mau ue ka auhau waiwai i kauia aku maluna o na mahiko apuni keia Teritore, a in a ua lilo Kana mea i hana aku ai, i kumu e lilo ai oia i hoaloha no ua mahiko, o ko lakou kuleana no ia.

            No na mea e pili ana i kana mau loina lawelawe oihana, i kona wa e lilo ae ai i kiaaina, ua hoole ae ka Puuku McCarthy i ka hoike ana i kekahi mea, koe wale no a apono maoli ia mai kona hookohu, ia wa paha oia e hoike akea ae ai i kana mau mea i manao ai e hookoia aku.

Apono o Kiaaina Pinkham

            I ka manawa hoi i ninauia aku ai o Kiaaina Pinkham, i kana mea i manao ae no ka waeia ana mai o ka inoa o ka Puuku McCarthy i kiaaina no Hawaii nei, o kana pane, ua apono loa oia i kela inoa, me ke kuhikuhi ana ae nae i ka paila pepa e ahu ana iluna o ke pakaukau, no ka holopono ole o na mea ana i hoolala ai, e hanaia no ka pono o ke Teritore.

            O Mr. Trent kekahi i hoike ae i kona mahalo loa i ka waeia ana mai ia o ka Puuku McCarthy, oiai nae, oia kekahi o na kanaka i kakoo ikaika loa ia L. L. McCandless i kiaaina ma ka manawa e noonoo ana na Demokarata maanei nei i ka lakou moho no keia kulana.

Kona Moolelo

            Ua hanauia o Mr. C. A. McCarthy ma ka la 4 o Augate, 1861, ma ke kulanakauhale o Bosetona, Makekukeka, a i ka makahiki 1881, i kona manawa he iwakalua makahiki i hoea mua mai ai oia ma Honolulu nei.

            O ke kulana mua loa i loaa iaia ma keia kulauakauhale, mahope o kona hiki ana mai, o ia no kona lilo ana i luna no ka puali o ka poe kinaiahi, o ka manawa ia he kakaikahi wale no na kauhale, a he hapa mai ka nui o na lahui kanaka.

            Mahope mai, he nui a lehulehu wale kana mau oihana i lawelawe ai, a i ka makahiki 1890, ua lilo oia i hoa no ka hale o na ''lii, i ka wa o ke aupuni moi, a i ka makahiki 1892, ua kohoia oia i kakauolelo noloko o ka ahaolelo.

            I ka makahiki 1907 ahiki i ka 1911, ua kohoia oia he senatoa, a i ka 1912 mai, ua lilo oia i puuku no ke kalana, a i ka makahiki 1914, ua kohoia mai la i puuku no ke Teritore, ke kulana hope ana i paa iho la, ahiki wale no i ka hookiekieia ana ae la ma ke poo o ke Teritore.

 

I MAKEKE KUAI IʻA NO KA LEHULEHU

            Ma ka halawai a ka papa lunakiai o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei i noho ae ai ma kapo o ka Poalua aku la i hala, i hoike ae ai o Senatoa M. C. Pacheco, o kekahi o na bila kanawai ana i makemake ai e hookomo aku iloko o keia kau kuikawa o ka ahaolelo kuloko e noho mai ana, o ia no ka loaa ana he haawina dala, no kekahi makeke o kela ano, alaila waiho mai la oia he mau huahelu, e hoike ana i ka nui o na pomaikai o ka poe na lakou i kukulu i na makeke e ku nei i keia manawa.

            Wahi ana, ma kekahi makeke, ua hiki aku na hoolilo, ma kahi o ka $25,000 i kukuluia ai i kinohi, eia nae iloko o ka makahiki mua loa, ua hoihoiia mai kela mau dala ahiki i ka loaa ana o ka puka, ma kahi o ka iwakalua-kumamalima no kaukani dala.

            No ka lua hoi o ka makeke, he $14,000 na hoolilo o kona kukuluia ana, i ka wa nae i hoohanaia ai no ka makahiki mua loa, ua loaa mai na dala puka ma kahi o ka $15,000.

            Ma kela halawai a na lunakiai i aponoia ae ai he olelo hooholo, e haawi ana i na apono ana, no kela manao o Senatoa Pacheco, e hookomo aku i bila kanawai no kekahi haawina dala, e ku ai on a makeke no ke aupuni.

 

WELO KA HAE O KE KUAKOA I KE AHEAHE MAKANI

Hike ko Honolulu Nei Poe no ka Nui o na Bona Aie Kuokoa i Kuaiia

OI WALE AKU MAMUA KA HONOLULU NEI I KUAI AI

Nui ka Piha Ohohia o na Komite Bona Aie i ke Alu Like o na Mea Apau

            No ka hoike ana ae imua o ka lehulehu, ua hoea mai o Hawaii nei i ka piha ana o kona mahele no ka huina dala o ka hona aie aupuni, i hukiia ae ai ka have i hookaawaleia no kela hana, ma ka pahuhae o ka Hale Mana Hooko, ma ka hapalua o ka hora elua o ka Poaono aku la i hala e lawe ana hoi i ka uuhou hauoli, no ka haawi ana aku o Hawaii nei i na kakoo piha ana i kana mau kokua ia Amerika no ka lanakila o keia kaua maluna o na enemi.

            O ka huina nui o na dala i loaa ma o na hona aie la, i laweia e na makaainana ahiki i ke ahiahi o ka Poaono nei, ua hiki aku ia ma kahi o ka $3,822,650. O ka mahele i haawiia mai ia Hawaii nei, he $3,614,000; a ke hoolaweia ae ka mahele o Hawaii nei, mailoko mai o ka huina i lawe maoli ia, ma o na hona aie aupuni la, ua like me $208,650 ka oi aku mamua o ka mahele i waihoia mai ai na keia Teritore e hoopaha aku.

            O ka huina uo kela ame keia mokupuni, ahiki i ke ahiahi o kela Poaono, e ikeia uo ia malolo iho nei peuei:

            Hawaii, 392 põe uai bona, o ka huina dala he $176,700. Maui, he 842 peo lawe, he $109,300 i loaa. Kawai, he 1036 poe lawe bona, he $251,700 i loaa. Oahu, he 4000 peo lawe bona, he $3,295,900 i loaa.

            Ko Oahu nei mahele, elike me ia i maheleheleia ai, he $3,087,000. Ka oi aku mamua o kona mahele, i laweia, he $208,900.

            O ka have i hukiia ai ma kela la, no ka hoikeike ana aku i ua kanaka apau, ua lawa ko Hawaii nei mahele uo ua bona aie, he have ia, me na ka'eka'e ulaula, he keokeo hoi kona honua a he ekolu mau kaha bolu mawaena.

Ka Poe ma Kahi Huki Hae

            Maluna o kaupoku loa o ka Hale Mana Hooko, mawaho ae o Mrs. Agee, ke poo o ke komite o na wahine kuai bona aie lahui, a o ka mea hoi nana i huki i ke kaula o ka have, no ka pulelo ana aku i ka makani, o Kiaaina L. E. Piukham, ka Puuku C. J. McCarthy Guy Buttolph, ke poo nui o ke komite bona aie, Malcolm MacIntyre ame Jay Elmont.

            I ka manawa i hoomaopopoia ai, ua hoea mai i ka piha ana o ko Oahu nei huina dala no na bona ua hoolala koke ia na hana apau e pili ana i ka huki ana aku i ka have, maluna o ka pahuhae o ka Hale Mana Hooko, me ka uiia ana aku i ke kiaaina, e komo pu mai oia ma ka hoohanohano ana i kela hana.

            Ua nui ka poe i manao, he hana paakiki loa ma ka aoao o ke kiaaina, ka ae ana mai i kela noi, mamuli o ke kiekie loa o ke alapii e hoea aku ai i kahi i ku ai o ka pahuhae, eia nae, ua haawi mai oia i kona ae me ka piha ohohia, a pii aku la me ka maka'u ole, ahiki i kona hoea ana iluna loa, kahi hoi a kekahi poe lehulehu i maka'u ai, me ka aa ole o ko lakou manao e pii noluna o kela wahi kiekie.

            Mahope iho o ka welo haaheo ana ae o kela have i ka welelau makani, ua loaa mai la ka lono ma ke kelekalapa uwea ole mai Kauai mai, e hoike mai ana, ua hukiia ae kolaila have ma Lihue, aole hoi he mau hoike i loaa mai no Hawaii ame Maui, aka nae ua paa loa ka manao o ke komite no keia hana, e hiki ana i ko Hawaii ame ko Maui poe ke hooikaika a piha ko lakou mahele pakahi, me ka huki ana i ko laua mau have iluna.

Hookahahaia ke Komite

            Ma ke ahiahi o ka Poalima aku, he elua no miliona maopopo me na haneri kaukani dala  i loaa, ua like pu me eiwa haneri kaukani dala i koe, eia nae, ma kela ahiahi Poaono, a oiai o kekahi la ia i hoakaawaleia no keia hana, ua hookahaha loa ia aku ka manao o ke komite kuai bona, i ka loaa ana aku o ka

(E nana ma ka aoao 2.)

KOMO PU O KIAAINA PINKHAM MA KA HUKI HAE O KA POAONO NEI

KA NUI O KA POE I HOPUIA ILOKO O MARAKI HE 421.

            I kulike me ka hoike a ka Makai Nui Kalana Rose o ka hoomakaukau ana no na hana a ka oihana hoomalu iloko o ka mahina o Mradi a waiho ae imua o ka papa lunakiai, o keia malalo nei na mea ano nui maloko o ia hoike:

            Maloko o ka hoike he eha haneri ame iwakalua-kumamakahi poe i hopuia e ka oihana hoomalu a mailoko ae o ia huina he 336 i hoopa'iia. O ka huina o nadala hoopai ame na koina ame na bela i haaleleia a i lilo wale i ke aupuni he $5015.30. O ke kumuwai i kahe nui mai ai keia mau pomaikai maluna ae o na alahele e ae mai ka poe piliwaiwai mai no ia i hoopa'iia a i ole mai ka poe mai i haalele i ko lakou mau bela  a lilo wale i ke aupuni. He $1300 i loaa ae i ke aupuni mai keia alahele mai.

            He 51 mau hihia on a iloko o ka mahina, he 47 poe i hoopa'iia. No ka poe i hopuia no ka piliwaiwai 152 poe i hopuia iloko o ka mahina a 149 poe i hoopa'iia a ekolu i hoahewaia.

            Ma na lahui like ole no ka poe i hopuia iloko o ka mahina he 52 Hawaii, 84 Pake, 78 Kepani, he 10 Pukiki, a 112 o ua lahui a ae.

            Liilii loa ka poe i hopu a i hoahewaia ma na apana kuaaina mawaho; o na apana Koolau o Oahu ka i kaili aku i ka hanohano ma o ka heluna uuku loa la o ka poe hakihaki kanawai i hopuia a ahewaia.

MA KEIA LA E  HOOKOLOKOLOIA  AI.

            Imua o ka Lunakanawai Kaapuni Heen, ma keia la, e hooloheia ai ka hihia pepehikanaka o Henry Allen, kela haole nana i ki i ka pu ia S. J. Walker a make ma ke Sabati he mau pule ae nei i hala.

            Aole i maopopo na kumupale, a na loio ma ka aoao o ka mea i hoopiiia, e waiho ae ana imua o ka aha, aka nae ma na mea i manao wale ia, e laweia mai ana he mau hooikaika ana, no ka hoolilo ana i ka mea i hanaia aku e ka mea hoopiiia, i hana, e kau ole aku ai na ahewa ana maluna on a, malalo o kona wahi lawelawe oihana ma Aala Paka.

E KAʻIHUAKAʻI ANA KE KEʻA ULAULA.

            Ma ka Poaono aku nei i hala, ua hoolalaia e lilo keia auwina la Poalima i manawa e ka'ihuaka'i ai ka poe apau i kuai i mau bona aie aupuni, aka nae, ua hoopauia kela manao, a e malamaia aku ana ke ka'ihuaka'i no ke Ke'a Ulaula, ke hoea mai i ka la 6 o ka mahina ae nei o Mei.

            O ka la 6 o Mei ae nei, ka la e hoomaka aku ai ka poe hooikaika e hana no ke komo kiuo ana, e hoopalahalaha aku i na hana o ke Ke'a Ulaula apuni keia Teritore, a oiai ua ikeia ka holopono o na hooikaika ana no ka Bona Aie Aupuni, ke paa nei ka manao o ka poe ia lakou na hana no ka waihona o ke Ke'a Ulaula ma Honolulu nei, e holopono ana no ka lakou mau hooikaika ana, no kela hana.

            O ke ka'ihuaka'i i manaoia, o ia no ka huliamahi ana ae o na wahi apau e lawelawe mai nei i keia hana, na ahahui ame na kula ame ka lehulehu o ka poe i manaoia, o keia kekahi o na hana kupono loa i pili aku i ka pono ame ke ola o na kanaka e mauna mai nei i ko lakou mau ola ma ua kahua kaua.

HOOPAAHAOLA HE PAELE KOKUA KELEMANIA

            He Paele, o Wm. Phelan ka inoa, a ma Aferika kona wahi i hanau ai, wahi ana, ka i hopuia e na luna aupuni federala no kona hewa i hoopiiia ae ai he ku-e i ke kanawai hoomakakiu. Na ka Rev. S. L. Desha i hoopii ae iaia no ka hoopuka ana i kekahi mau olelo e ike maopopo ia aku ai he mea kokua oia i na Kelemania elike me ia malalo nei:

            "He mea kokua au ma ka aoao o na Kelemania. Aohe o'u lihi hoihoi i ka lahui Amerika, a aohe no o lakou makemake i na Paele. E lukuia mai ana lakou e na Kelemania."

            Wahi ka a Mr. Desha o ka hoakaka ana ae imua ona, kana wahine ame kekahi poe e ae i kamailio aku ai nei Paele ma ka la 6 aku nei o nei mahina.

PAA ELUA KOA I KA HOPUIA NO KA AIHUE KALAUNU

Loaa Pono na Piko Pau lole na Laua i Aihue i ke Kalaunu o Lunalilo

MA AMERIKA KAHI O KA HOPUIA ANA MAI NEI

Hoounaia ka Hope Makai Nui Asch no ka Hoihoi Ana Mai ia Laua ia Nei

            Mahope iho o ka hookolo ana mahope o ka mea, a mau mea na laua i komo aihue ae i ka hale kupapa'u o ka Moi Lunalilo, a lawe aihue aku i ke kalaunu mailuna aku o kahi i waihoia ai, i paa mai la he elua mau kanaka hana oluna o kekahi o na mokuluu Amerika o ka hoolulu ana ma Honolulu nei, ma Key West, Florida, e na kiu o ka puali makaala o ka oihana kaua o Amerika, a ua hala aku la ka Hope Makai Nui Asch o ke Kulauakauhale a Kalana o Honolulu nei, no ka hoihoi ana mai ia laua no keia kulanakauhale e hookolokoloia ai no ka laua karaima o ka hana ana.

            Mawaho ue o kela kalaunu ame kekahi mau mea hoomanao e ae i lilo mailoko aku o ka hale kupapa'u o ka Moi Luualilo, ua loaa pu aku malalo o ka malu o na mea aihue he poo kanaka, ua manaoia, he poo kanaka kela i laweia mailoko aku o ka halelua ma ka pa ilina ma Kawaiahae, o ka wawahiia ana he manawa pokole mamua iho o ke komo aihueia ana o ka halekupapa'u o Lunalilo.

            "O ka inoa o kela mau mea aihue, oia o Albert Gerbode ame Paul Payne, he mau kanaka hana uwila noluna o ka mokuluu, a i hoohala i kekahi manawa loihi ma Honolulu nei.

            Ma kekahi manawa pokole mamua aku nei, ua loaa mai la he leka i ka Lunakanawai Ashford, mai kekahi hoaloha mai  ona ma Kakalameko, e hoike mai ana, ua ikeia na waiwai a ko Honolulu nei mau makai e noke ana i ka huli, malalo o ka malu o Gerbode, ma kona home maloko o kela kulanakauhale.

            Ua hoouna okoa ia ka Hope Makai Nui Asch no ka hookolo ana mahope o ka mea aihue, ame na waiwai a koonei oihana makai e noke ana i ka huli, o ka mea apiki nae, i kona hoea ana ma San Pedro, ua noke oia i ka huli ma kahi i hoohuoiia ai, aole he mea i loaa iaia, oiai ua haalele iho na mea aihue i kela kulanakauhale, a holo aku no kekahi wahi okoa.

            Aole nae i noho malie ke komite makaala o ka oihana kaua, aka ua hoounaia na kiu, e hakilo i na kanaka kolohe. Ua haalele iho na kiu ia san Pedro a holo aku la no Tampa, me ko lakou akahele loa, ma ua ano apau, i wahi e komo ole aku ai na manao hoohuoi iloko o na mea aihue, ke hakiloia aku nei laua.

            I ka wa nue a na kiu o ke komite o ka oihana kaua i hoomaopopo ai, o ka wa kupono ia, a lakou e hookahaha aku ai na kanaka i hoohuoiia, ua komoia aku la na wahi o kela mau haole e huli, a he oiaio, ua loaa pono aku la na waiwai apau o ka lawe aihueia ana mailoko aku o ka hale kupapa'u o ka Moi Lunalilo, ame ke poo kanaka.

            Ma ka Poaono koke aku la no i loaa mai ai he leka i ka Lunakanawai Ashford e hoakaka mai ana no ka paa aua o kela mau kanaka elua i ka hopuia, me ke kalaunu me na waiwai e ae, ia wa i hoike ae ai oia i ka Makai Nui Rose maanei nei, i ka manao o ka leka i loaa mai ai, a iloko o ka manawa pokole loa, ua hoouna aku la oia he kolokalapa i ka Hope Makai Nui Asch e kauoha aku ana iaia, e holo pololei aku o Key West, Florida, a e hooponopono pu aku me na aliikoa kiekie o ka oihana kaua malaila, no ka hoihoi ana mai i kela mau kanaka o Honolulu nei, no ko laua hookolokoloia aku no ka hewa aihue.

            Ua nui na manao hoohuoi o ka oihana makai maanei nei, no kekahi Rukili, a pela hoi me kekahi mau Pilipino, eia nae, mamuli o ka ninaninau ame ka huli pono ana aku i ka oiaio o ia mau manao hoohuoi, aole he mau mea i loaa mai.

(E nana ma ka aoao 2.)