Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 17, 26 April 1918 — UA MOE AKU LA I KA MOE KAPU O NIOLOPUA O HON. S. K. MAHOE [ARTICLE+ILLUSTRATION]

UA MOE AKU LA I KA MOE KAPU O NIOLOPUA O HON. S. K. MAHOE

Ma ke Subati, A]»erila 7, oiai o S. K. Mahoe ma na liana o ke Sabati ma ka lunkiei Liliuokalani, ua hoomaka mai la e hookau mai na haawina ma 'i maluna uua, o\a ka hoomaka una mai e. loaa iaia ke anu iloko o kino, ua noho 110 oia a pau pono na hana ma ia la, a hiili lioi mai la.no ka home me kana wahine, ko'u īnakuahine, Mra."Emilia K. Mahoe, a waiho aku la maluna o kahi uioe, me ka manao no e kaawnle ~aku ana'ia haawina. īiiai iaia aku, me ia haawina 110 ahiki i ka po ana, a mn ia po aua iho kaawale aku la ke anu, pii niai la ka nae. ~v. ><a ia haawiua ma'i i hoonawaliwali loa mai i kona ikaika i }mi]>uia me kona kulana nawaliwali mau iloko o kekhlii mau īiiakahiki i kaahope aku la, na ia mea i hoopau loa ae a hookuu malie ae la oia i kona hanu hope loa īiia ka hora 12 o ka po Poaha, Aperila .11, 1918, ma koha hoiue noho ina Lokoea, Waialua, Oaliu. He kanaka o S. K. Mahoe i ike nui ia •a i kamaāina i ka le.liufebu ilōko o keia Teritore, a imua o ke alo o na alii,. i ke au o ke nupuni moi, a iinua no hoi o na auaina o ka poe niaikai. He heahea, he liooki]>a i na mea a]>au e kipa ae aua ma kona 'h'onie,. niai ka ]»oe kiekie a i ka poe liaahaa. He kanaka 0 S. K. Mahoe i ike mau ia iloko o iift hana kalaiaiiia, mai ka wa mai o ke auj.umi niQi,. ahiki i ka hoohuiia ana sduv-.(> Hawaii nialalo o ka Repubalika o Amerika Huipuia, ahiki i kona haalele ana inai la i keia ola honua aua. Nolaila, ua pau kaua hana ma keia ao, kiiu ka luhi, kaalo ae la na inea o keia iiolioua hoiiiia ana, niai iaia mai. Ua pau kou ike lioii ana e Waialua iuia. E ka Ehukai o Puaeua,' ua \>au kou kipelii aha'i'liou mau huiiakai ma koua mau papalina; e-ke one wali o Maeaea, ua pau k{u laie maopu ana "o' kou mau lniua oue ma;kona inau kapuiai. Waiho iho la nau e Waialua e hoopau aku i na liana i koe. 1 He kanaka'i kupaa maliope o ka lahui, a he aloha aiua oiaio. Haaheo ka lahui Hawa'ii aona h me ka ain.'i hookama kahi ana i pauaho inai la i keia ola ana. E Puna paiaaala i ka ala, eia itiai ka ewe, ke koko, ka. i 'o, ka iwi o kuu mau iwi, i hookohiia iho iloko o na īuanu, e na koae, helelei iho la ka hulu, kulu iho la ke koko, ae l.a ka i'wi o na manu koae, i hauiau ka maiiio.a olua ina Koae, Puna, Hawaii, oia o S. K. ilahoe, ma ka la 21 q Maraki, 184:>, na l 4 J aulō Ohāi Mahoe, ka makuakane, aiiie Rahisla • Iv. Kekupuhelani, ka niakūahine. Hoonaauao mua ia oia ma- ua kula apana o konā aīna hanāu; konio i ke kula hanai o Hilō, nialalo o Rev. K. B. Lyinan, Apei'.ila, 1556; kOuio i ke ku'lā nui o Lahainaluna, lulai 6, 3,858,,'pu.ka niailaila' mai, lune, 1862;- hoohuiia ma ka berita o \ka hiai'e me. Miss Emilia Kahalehiiuino Kauai, ma L'ahaina, Maui, lune 11, 1862, e Rev. 1). D. Bahiwi n - Hoi no ka ainahaiiau o kana wahine ma Waiālua, Molokai, a noho kumukula me helu kanaka nōlaila, no kekalii mau makahiki, a lawelawe hoi i na hiuia Kula Sabati. Ua puka mai mailoko mai o laua.'he eha keiki, ekolu i hala e aku ina'.kela aoao ,a he hookalii e ola nei, oia o •!os. K. ( Mahoe, ka .laua makahiapo me ehiku nioopuna kuakahi, eha inoopuna kualua. Hoi hou uq Hilo, Hawaii, iiia ka 18(54, a holio kiimukula īna Punahoa, Hilo, Ilawaii, a o ka makuahihe,' puuku o ka Kupepa Ke. Aloha Āina.'keknhi o' kana 'man haunihna o ia niau la. Ua hoi hou ,'iku no'Puna, Hawaii, kon.-i āina hauau no niauawa p'oko.le, a hōi niāi'no' Houolulu nei ma ka 1868, a lawelaw ; e i nā' iianalima i mea e pōno ai ka noho aha. 'Ma ka hiahina o luūe, 1869, ua noho i kumukūla no ke Kula Hoopololei o Keoneula uo eono mhkaliiki nie'Miss Mary Pai:kev k'e poo o ke kuhi ia ma« nawa.' Ma ke kaii koho balota o ka 187"G Ua holo i Hilo, Hāwaii, ua puka i liinamakaainana'mai ia apana mai, a ma ka IB7S, ke īiiea kakau no ka nupepa l£uokoa, a ina ka.1879 he hope luuahoōponopona no-ke Kuokoa me Rev. H. H. Par- ■ •. ker. ' • Ma ke .kau koho balofa o ka 1880' ua holo i Puna a puka i luuamakaainana mai koua aina hanau mai. Ma ka 1881 ua hookohuia i lunakauāwai apana no Waialua, Oahu, 'uo ttifvkahikī- Ma ke kau kolio balota o 1882, ua puka i luhamakaainana mai Waialiia, Oahu mai. 1 • 1 Ua hookohu hou ia i 'luhakhmiwai apana no Waialua, Oahu, no elua makahiki. He lunahelu no ka apaua o Wai-

, alua, Oahu, no eono niakahiki ; he agena ' J liooiaio palapala no ka Mokupuni o Oa- t ; lm no kekahi mau mnkahiki; he hoa | kaukanawai oia iloko o ka hale o na lu- ! j namakaaiiiana ma ke kau mua loa i kaa ' ! aku ai o Hawaii ,oia kekahi o ko Amerika Iluipuia mau teritore; he hoa kau- ' | kanawai no hoi oia ma na kau o ka j IHO7 ame 1911. ! [ He nkea kona noonoo ma na ninau | ano nui i pili no ka pono laula o ka | lehulehu a no ka pono o kona mau hoaj makaainana ,e ku-e ana hoi i ua hana i | kupono' ole i kona noonoo, a he kakaoleilo naauao iloko oka aina nei. j i Nolaila, he hoa kaukauawai oia ike au o ka nohona aupuni moi aua o llauaii nei no ekolu kau; he ekolu no hoi manawa ona i kohoia ai he hoa hanohano iloko o ka hale o na lunaniakaai- ; unnn, Teritore o Hawaii. ! I r« lawelawe oia ika oihana loio imua ! o na aha apana ahiki i na aha kaapuni, j mni ka 18S2 ahiki i ka manawa i haalele mai ai ka ikaika iloko o kona mau i lala, he makaukau ma kana iuau lawe- ' lawe oihana ana, ine ka hoopono. | j Ma na haawina like ole i hookauia maluna ona, ua loaa mai la na hua maij kai o koiia ola uhane ana. lle hauI i«ai\a Kula Sabati oia no ke Kula Saba- | ti o Waialua i hoololie i na mea maikai j i a'o ia mai iaia inai kona mau la opio- ] j ]»io mai, ahiki i ka ]>iha ana o koua mau la he 7.'5 makahiki. j O S, K. Malioe ka haumaua Iv. Sabati kaliiko loa iloko o ke Kula Sal»ati o AVaialua i hoomau aku i ka hele ana rna na hana Kuīa Sabati. j Ma' ke Sabati, Aperila 7, 101S, hele I no oia i ke Kula Sai»ati ma i:; la. a o ke | Sabati liope loa no hoi ia o kona komo j ana ma na hana o ia la, a hoopau ae la oia i kana niau hana nia keia nau e Waiaiua, e hahai aku mahope o kona mau meheu. He luna ekalesia no ka Ekalesia o Waialua niai ka inanawa mai e noho kahu ana na Rev. E. S. Timoteo, Kev. S. K. Oili anie Rev. L. Keliipio. He luna ekalesia hoomanawanui, he alakai ( ■ liaaua'O iwaoiia o kona mau lioa luna, aj I iwaena o na hoah&nau o ka ekalenia, lie ; ' ku-e maii oia i na niea i kupono ole i j j kona noonoo ,a e liahai ana mamuli o | ke alakai ana a kona lunaikeliala, no ( : ka pono ame ka holouma o na liana iloko o ka ekalesia nor ke aloha i hookomoj ia.iloko ona no ka hana a kona llaku j alolia, oiai ke au o k;> manawa e nee ana inaluna, a iloko o kona mau la ele- j niākiile, pehea la'na nawaliwali i loaa j iaia ma ke kino ame na mea hoohihia e 1 ae, ahiki iuai ke Sabati. e hoea aku aim no oia iloko o ka halepule a lawelawe ]>u i ha hana me ke aloha, naauao ame ka hoomanawanui. Ma ka hoike maopopo ana mai o keia j niau haawina maikai i loaa iaia, ua ia . mau haawiua i liapai ae iaia ma ke anuu kiekiē o ke ola Kristiano oiaio. Koiia ano Kristiano iloko o kona ola ana; 1. He hpma'na Kula Sabati ilo'kō oke Kula Sabati o Waialua. 2. He I lioahahau maemae iloko o ka Ekalesia I o Waialua. .'5. He luua ekaleaia, he ala- , kai makaukau iloko o ka papa luna o .» ka 6kalesia. 4. Ile koniite hoopono])o-1 uo 110 ka ekalesia. 5. He kahu Kula j Sabati no ke Kula Sabati o Waialua iio ; . kekahi mau mauawa lehulehu. Me keia mau haawina hana i hooiliia | aku nialuni ona iloko o ka ekalesia o i Waialua, ua lawelaweia na hana me ka j ' hoonianawauui, ine ka iihi nui iloko ona e'hol6mua na hana a kona Haku aloha i niai ai ia'ia e huna aku elike me ka ikaika i loaa iloko o konaKuhane. A na kona Haku aloha no e hoolei inai i ka "Lei o ka Nani " ka "Lei o ke' ola mau loa," i hoomakaukauia nona, ano ka poe apau loa e iini ana e loaa io haawina pookela. Ke haawi aku nei ka ohana i na hooma'ikai he nui i ka poe i haawi, a i koīiua niai ia makou, ka ohana ma na mak'ana pua, a' i kiai pu i ko makou niakiia aloha iloko o na hora o ke kauinalia oloha iloko o na hora o ke kauniaha a luuluu. Ma ka ohana: MRS. EMILIA k/MAHOE, .lOSHPH K.'MAHOE.