Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 18, 3 May 1918 — Page 6

Page PDF (1.65 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

            Ua pono@ia manao i ko ke keikialii noonoo. nolaila. o ko laua u haele koke aku la no ia a komo ana iloko o kekahi wahi ha e he bebe ma'i koloko. a ia hoohoni ana aku no a ua wa@i kanaka la o ke ola koke ae la no ia o ka ma'i o na bebe la.

            O ko laua u haele like aku la no ia a hoea i ka hokele a ke keikialii e noho ana. a mahope o ka helu ana o ke keikialii i na apana dala gula he kanaha a haawi mai la i kahi kanaka. a ia hoi ana aku a kahi kanaka kakali iho la oia me ka uluhua loa no ka hoi o ka huaka'i a ka poe kalepa i Inia i hookahi ko lakou hoi pu ana.         

            Mahope mai o ia manawa oiai oia e kali ana no ka huaka'i a ka poe kalepa. ua hoohalaia eia kekahi manawa ma ka hele ana e makaikai ma kekahi mau wahi aku mawaho o ke kulanakauhale o Samarakena. o kahi ana i oi aku ai kona makemake loa e ike oia ke Awawa o Soda. he awawa i kapaia ma ka inoa o ka muliwai ma ia inoa nona ka wai e kahe ana me ke aliali mai ke kuahiwi mai.  

            Ua nanaia aku keia awawa e ka lahui Arabia ma ke ano oia kekahi o na Paredaiso nani loa eha maluna o ka honua. mamuli o ka nani o na kualono. ka nani o ka waiho ana o ka aina. na kihapai pua e hoopuni ana i na halealii nani. na aina mahiai nui ma kela a ma keia aoao o ka muliwai na aina hanai holoholona ame ka maikai mau o na kikina o ka makahiki. 

            Eia nae. iloko o keia hele mau o ke Keikialii Ameda i ka makaikai e makaala mau ana no oia me ka hoopoina ole i ka hele mau aku e ninau i na kanaka kalepa no ko lakou manawa e hoi ai no Inia.       

            I ka maopopo ana iaia o ka manawa o na kanaka kalepa e hoi ai hoomakaukau iho la oia iaia iho a hoi pu aku la. a i ka hala ana o kekahi mau la lehulehu ia lakou ma ke alanele me ka inea ame ka maluhiluhi, hoea aku la i ka hale hookipa a na hoahanau e noho mai ana kakali nona o ka hoi aku.     

            Ia hoea ana aku ana ua hauoli nui oia i ka ike ana aku i na kaikuaana me na ola maikai, a ninau koke aku la no i ka mea o laua i hoi mua aku, o ke Keikialii Hasana ka mea i pane mai oia ka mea mua o laua i hoi aku a mahope aku ke Keikialii Ali. ua loihi no nae ia kali ana mai ana mamua o ka hoi ana aku o ke Keikialii Ali.       

            I ka lohe ana o ke Keikialii Ali he ekolu mahina ka loihi e ko ke Kaikuaana Hasana hoea ana aku ilaila ua hookahahaia oia. a ninau aku la: "Alaila aole no ka paha i mamao loa kau wahi o ka hele ana i hoea koke mai ai oe ianei?"

            "Aole au e hoike koke aku ana ia oe i nei manawa no kahi a'u o ka hele ana, eia wale no ka'u mea e hoike aku ia oe. ae ekolu mahina ka loihi o ko'u hele ana ma ke ala ahiki i kahi a'u i makemake ai." wahi a ke kaikuaana o ka pane ana mai. 

            "Ina pela ka mea oiaio, alaila aole i liuliu loa kou noho ana iho malaila, no ka mea, ina ekolu mahina ka loihi o kou hele ana ahiki ilaila. ekolu au mahina e hoi mai ai, a hui me ekolu mahina o kou noho ana maanei, a kali ae nei ia maua o ka hoi mai, ua like ia me eiwa mahina, nolaila. ekolu wale no au wahi mahina o ka noho ana ma kau wahi o ka hele ana." i pane aku ai ke Keikialii Ali.

            "Aohe pololei o kau i koho mai la," i pane aku ai ke Keilialii Hasana. "He aneane e piha ka elmia mahina o ko'u noho ana a hoi mai; o ke kumu o ko'u hikiwawae o ka hoi ana mai mamuli no ia o ka'u mea kamahao loa o ke kuai ana. pela i hoopokoleia ai ko'u manawa o ka hoi ana mai."        

            "Alaila i lele ka paha oe i ka lewa me he manu la i hoi mai ai, akahi ka hikiwawe loa o kou hoi ana mai.    

            "Ke maopopo ole nei ia'u ke kumu o ka hikiwawe loa ana o kou hoi ana mai, no ka mea, wahi no au i olelo mai nei ekolu ou mahina o ka hele ana he mea maopopo loa i ka nana aku, pela ana no ka loihi o kou manawa e hoi mai ai. aole e pokole ana ke alanui ke hoi mai oe a i ka hele ana aku hoi loihi loa aku la.     

            "Pehea la i loihi loa ai na la o kou hele ana a pokole mai hoi na la e hoi mai ai? Ke manaoio ole nei au la i kau olelo." i pane hou aku ai ke Keikialii Ali.       

            "O ke kumu no o kou manaoio ole ea. aole au i hoike aku nei ia oe i ka mea oiaio. he nane huna keia na'u aole au e hoakaka aku ana ia oe ahiki i ka hoi ana mai o ke Keikiali Ameda, aka, oiai hoi eia o Ameda maanei. nolaila e hoakaka aku ana au.   

            "Aole au i maopopo i ka holopono o ka olua hili ana ua ioaa paha ka olua mea kamahao loa i ike mua ole ia kekahi mea elike me ia a aole paha. malia he mau mea waiwai ole paha ka olua. no ka mea, ke ike aku nei au i na wahi paiki a olua oia aluhee mua no aohe nepuneppu ae." wahi a ke Keikialii Hasana o ka pane ana mai me ka akaaka henehene.       

            "No kou huna i kau mea kamahao a'u no nae e koho aku nei me he mea la o kena moena weleweka no paha la au e moe mai la iluna o ka punee. he mea waiwai ole i ko'u noonoo iho. no ka mea. he mea kamaina loa ia kena o ka moena weleweka ma na wahi apau aole no hoi au e hoike aku ana i ka'u mea kamahao loa a'u no e manao nei o ka'u ana ka mea kamaho oi loa o ka makemakeia e ka makuakane o kakou."       

            He mau olelo ae la keia mamua i papaleoia mawaena o ke Keikialii Hasana ame ke Keikialii Ali mamua o ka hoi ana aku o ke Keikialii Ameda, aka. i kona wa i hoi ku ai, o ke Keikialii Hasana ka hiapo o lakou, oia ka mea mua i hoakaka aku i kona manao i ka i ana aku.      

            "E loaa ana ia kakou he manawa nui ma nei hope aku e hauoli ai kakou ma ka hoakaka pakahi ana a @ ame keia mea no kana mau mea i ike ai ma kana wahi o ka hele ana.       

            "E kamailio kakou i nei manawa maluna o na mea a kakou o ka hele ana e huli, o ka wai la ka oi aku o ke kamahao. nolaila. o keia ka manawa a kakou e hoakaka ai kela ame keia no kana mea kamahao me ka huna ole.   

            "I ka wa e ike ai kakou apau i na mea kamahao loa ia wa kakou e hooholo ai no kakou iho i ka mea kamahao loa oi ae a ka makuakane o kakou e oi loa ae ai kona makemake a hooholo iho i ka mea o kakou e lilo ai ke kamaliiwahine Nourouniha.   

            "I lilo ai i mea no olua e hoohalike mai ae ea. owau o kakou ke hoakaka mua aku ; a ka mea kamahao loa i loaa ia'u a i loaa ole ma na wahi apuni o ke ao ma ka'u hele ana no ke kulanakauhale o Bisenega, oia keia moena weleweka a olua e ike mai la a'u no e noho nei.         

            "He mea kamaina loa ia no keia, ua ikeia keia mea he moena weleweka ma na wahi apau, aka o ka like ole o keia me na moena e ae e hookahahaia aku ana ko olua naau i ka wa aʻu e hoakaka aku ai i kona waiwai ame kana hana, he mea na olua i ike ole ai i kekahi mea i like me keia moena. 

            "O ka mea kamahao loa e pili ana i keia moena oia keia. me ka nana ole i kona ano paku-a ia kakou. o ka mea a mau mea e noho iho ana maluna ona. elike me aʻu e noho nei, a makemake oia e halihaliia no kekahi wahi aku ana e makemake ai. me ka nana ole i ka mamao loa o ia wahi ana i makemake ai e halihaliia aku, e ike koke iho ana no ia mea iloko o ka imo ana a ka maka aia oia i kahi ana i makemake ai kahi i noho ai.

            "Ua ike au i ka oiaio o kona mana mamua o kuu kuai ana me na dala gula he kanaha. he kumukuai nui loa, aka, aole au i minamina ia mau dala. no ka mea. ua ike au i kona waiwai ua oi pa-haneri aku i ko ia mau dala.

            "I koʻu ike ana i kona waiwai. a mahope o koʻu hele ana e makekai ma na wahi kaulana apau o Bisenaga, a i kuu makemake ana e hoi mai no nei. o keia moena we@eweka ka mea nana i hoihoi mai iaʻu ame kaʻu kauwa iloko o ka manawa pokole. me ka hooluhi ole ia i ka hele i ka loa elike me ia aʻu o ka hele ana.

            "Aia a makemake olu e ike i kona mana ia manawa au e hooiaio aku ai. Ua lohe mai la olua i kaʻu mea kamahao loa ame kana hana. nolaila, ke makemake nei au e lohe aku i ka olua. i ikeia hoi ka oi o ka olua mau mea mana mamua o kaʻu."

            I ka pau ana o ka ke Keikialii Hasana hoakaka me kana pai no kana mea mana. ka waiwai ame kona pomaikai no kana moena weleweka. alaila i mai la : " O ko olua manawa keia e hoike mai ai i ka olua mau mea kamahao."

            O ke Keikialii Ali ka i hoakaka aku no kana mea kamahao loa i loaa mai i ka i ana aku.

            "O kau mea kamahao nae kau i ike i ke kupanaha. aole hoi oe i ike i kaʻu mea kamahao : ua like no na mea kamahao a kaua. koe wale no he hana okoa no hoi ko kau a he hana okoa no hoi ko kaʻu. a i mea e hoopauia aku ai o kou manao kanalua e hoike aku ana au ia oe.

            "O keia wahi ohe nei la au e ike mai la i like ole aku kona nani mawaho me kau moena weleweka me he mea la i kau nana mai. aohe on a waiwai e haawi mai ai oe ie kou hilinai maluna ona au no paha e nalu la iloko ou pela. Aole keia he mea kamahao. a ua pho kaʻu mau dala o ka hoolilo ana no nei mea.

            "Aka, e hoolohe mai oe me ka hialaai nui.  Aole i emi iho kaʻu mau dala o ka hoolilo ana no keia ohe malalo iho o kau i hoolilo aku ai no kau moena. aole no hoi i emi iho koʻu hauoli no kaʻu mea kamahao o ke kuai ana malalo iho o kou hauoli no kau moena. ua like kaua a like.

            "Ke manaoio nei au aole oe e i mai ana i koʻu hoolilo wale ana i kaʻu mau dala no ka mea waiwai ole i koʻu wa e hooiaio aku ai ia oe, in a no kou nana maloko aku o keia ohe. e ike aku ana oe me ka maopopo loa, i ka mea au i makemake nui ai e ike, me ka nana ole i ka mamao loa o kahi e noho ana o ka mea au i makemake ai e ike.

            "Aole paha oe e hilinai wale mai ana no ma na olelo a koʻu waha. nolaila, i mea no e hoopauia aku ai o kou hoopohala. e aho no oe nana nou iho i pau kuhihewa ia.  Hilo paliku, e lawe aku oe a e nana nou iho in a ua haanui wale aku nei no au." wahi a ke Keikialii Ali o ka pane ana aku. me ka haawi pu ana aku i ka ohe ia manawa.

            O ko ke Keikialii Hasana hopu mai la no ia i ka ohe mai ka lima aku o ali, a iaia i kau ae ai i kona maka. me ka manao iloko on a ia manawa o ke Kamaliiwahine Nourouniha kana mea i makemake ai e ika aku. ua ike mai la na keikialii e ae elua i ka haikea ana ae o kona helehelena. me he mea la aole oia i hoopihoihoi wale ia no. aka, ua hookaumana pu ia kona noonoo ia manawa.

            "Heaha mai auanei hoi kau ; ike aku la no hoi au i ke kaikuahine o kakou. ke Kamaliiwahine Nourouniha. aia iluna o ka moe kahi i waiho ai me ka nawaliwali loa. aʻu no e manaoio nei aole oia e loaa aku ana ia kakou ; o keia luhi ame keia hooikaika ana a kakou e loaa na mea kamahao loa me ka manao e lilo ana ke kaikuahine o kakou i kekahi o kakou e pho ana ia manaolana ana.

            "Ua ike aku nei au iaia e moe ana iluna o ka moe. a o na haiawahine no hoi ana apau . a pela me na kauwa kane ana i po-a ia. aia lakou mahaʻi o kona moe kahi i hoopuni aku ai. a e noke nui ana i ka uwe. a e kali wale ana no lakou o ka lele ae o kona aho hope loa. E nana mai no hoi olua la. o i mai auanei olua i koʻu hoipuupu. E nana oke aku i ike aku olua i kona kulana kupilikii, i hookahi ko kakou hookahe pu ana i na waimaka."

            O ka hopu mai la no ia o ke Keikialii Ali i ka ohe mai ka lima aku o Hasana a nana aku la maloko o ka ohe. elike no me ka ke Keikialii Hasana ike ana aku i ke Kamaliiwahine Nourouniha e moe mai ana iluna o ka moe me ka nawaliwali looa. pela no kana mea o ka ike ana aku.

            I ka pau ana o kana nana ana haawi mai la i ka ohe ia Ameda i ike pu aku ai oia i ka maʻi o ke kaikuahine o lakou. a ia ike ana aku ana ua like kona kaumaha ia manawa me ko na kauaana.

            "Ua ike like aku la kakou i ka pilikia o ke kaikuahine o kakou, ua kokoke loa oia i ka hopena o kona mau la. a oiai o ka mea hookahi no ia a kakou i iini ai, eia koʻu manao, mai hoopau manawa wale kakou maanei, no ka mea he manaolana koʻu e hiki ana no oia ke hoolaia in a e hiki koke aku ana kakou i ka halealii.

            O kona wehe ae la no ia mailoko ae o kona poli i kana mea mana kamahao loa, oia ka apala ana i kuai ai a i aku la i na kaikuaana :

            "O keia apala la ea@" me ka hoikeike pu aku ana ia manawa i na hoahanau on a. "a olua e ike mai la. aole i emi mo kona kumukuai malalo o ko ka moena weleweka ame ka ohe, a olua i hoihoi pu mai ai.

            " O keia ka manawa kupono loa e ikeia ai ka waiwai o na mea mana kamahao a kakou. I hoomau ole ia aku ai ka manao pilihua iloko o olua e pono iaʻu e hoike aku ia olua o ka ia nei hana oia ka hoola ana i ka mea maʻi nawaliwali loa elike me kela kaikuahine o kakou e waiho a maʻi mai la.

            "ina he nawaliwali loa ko kekahi mea a ua aneane loa aku oia i ke kaʻe o ka lua kupapaʻu. ua hiki loa i keia apala ke hoola. Ua ikemaka au i ka hoola ana a nei apala i ke kahi bebe nawaliwali loa, a mamuli o ia ola ana i hoopauia ae ai koʻu mau manao kanalua. a e ike ana no olua i kana hoola ana i ke Kamaliiwahine Nourouniha in a no ko kakou hoea koke aku i ka halealii o ka makuakane o kakou.

            "Ina o keia ka mea oiaio." i pane koke mai ai ke Keikialii Hasana. "e hoi koke aku hoi ha kakou i nei manawa me ka awiwi loa : aohe a kakou kanalua ana i nei manawa ua loaa ka mea nana e halihali aku ia kakou me ka hikiwwe loa oia keia moena weleweka.

            "mai hoopau manawa wale kakou maanei. E eleu mai olua a e hele koke mai a noho iho maluna o keia moena weleweka : o kekahi o olua ma kuu aoao akau a o kekahi mau kuu aoao hema.

            "He akea loa keia moena me ka nui kupono no kakou, in a no ko kakou lawa ole ua hiki i nei moena ke panee aku i ka loa a i ka laula, no ka mea, oia kona inoa.

            "Mamua o ko kakou hoi ana e kauoha mua aku i na kauwa a kakou mahope ae no lakou e hoi ae ai, na lakou e hoihoi ae i ko kakou mau lio a loaa ae kakou ia lakou i ka halealii."

            I ka holopono ana o nei manao mawaena iho o lakou o ka eu mai la no ia o na Keikialii Ali ame Ameda a noho iho la ma ka aoao o ke Keikialii Hasana. a oiai ua like loa ko lakou mau manao e hoi no ka halealii ia manawa, hookahua koke iho la lakou i ko lakou manao e halihali kokeia aku noloko o ka rumi o ka halealii kahi a ke Kamaliiwahine Nourouniha e moe ana.

            Ua hooko kokeia ko lakou makemake. no ka mea. hakalia no a maopopo i ka moena ko lakou manao. he imo ana na ka maka i nana ae ko lakou hana aia lakou apau iloko o ka rumi e moe ana o ke Kamaliiwahine Nourouniha.

            Aole i kana mai a ka puiwa ame ka makaʻu o na wahine kauwa e hoopuni ana i ke kamaliiwahine no keia hoea emoole loa ana aku o na keikialii ekolu a ku ana iloko o ka rumi, no ka mea, aole lakou i ike i kahi o ka hoe ana aku aku o lakou. o ke ku ana nae iloko o ka rumi ka lakou mea o ka ike ana mai.

            Ia manawa no ka piha loa paha i ka makaʻu aole hiki i na kauwa ke hoomaopopo mai i na keikialii. eia iho a ua mao loa ae na manao makaʻu a pihoihoi akahi no lakou a ike mai eia ka o na keikialii no.

            Ua eu mai na kauwa kane me ka manao e lele mai e hakaka me na keikialii, elike me ia e hanaia mai ai i kekahi kanaka i komohewa aku i kahi ana i ae ole ia mai ai. eia a i ka lakou ike ana i ko lakon kuhihewa, noho nui hou iho la ilalo a mihi mai la i ka i ana mai :

            "Ua kuhi aku nei makou ia oukou he poe e loa. no ko oukou emooie loa hoi o keia komo ana inai nei. a makou i manao aku nei he poe powa paha oukou eia ka o oukou no na alii opio a makou.

            "E ke noi aku nei makou me ka haahaa e huikala mai oukou ia makou. ua hewa makou."

            "Aole oukou i hewa ʻ ua hana oukou i ka hana i kauohaia ia oukou. nolaila. mai makaʻu a mai hopohopo." i pane aku ai ke Keikialii Hasana.

            I ka ike ana o ke Keikialii Ameda iaia iho aia iloko o ka rumi o ke kamaliiwahine ia manawa. a ike aku la no hoi ia Nourouniha. ua aneane loa ma ke kaʻe o ka lua. ku koke ae la oia iluna mai ka moena ae. a pela no hoi me na keikialii e ae elua. a e ka pili ana aku ma ka aoao o ka moe. o kona wehe koke ae la no ia i kana apala mai kona poli ae a hoopa aku la ma ka ihu o ke kamaliiwahine.

            He mau sekona pokole mahope iho kaakaa ae la na maka o ke kamaliiwahine a huli mai la e nana ma o a maanei o ka moe. a i ka hala ana o kekahi manawa o kona nana pono ana mai i ka poe e ku aku ana nana aku iaia, ala ae la oia iluna a olelo mai la i na kauwa e hookomo aku i kona lole.

            He mea hauoli no hoi ia la o na mea apau ia manawa i ka ike ana aku iaia i ke ala ana ae a i mai la e hookomo aku i kona mau lole. no ka mea, o ka makamua loa ia o kona ala ana nona iho ame ka puka ana mai o ka leo no kekahi mau la lehulehu i kaahope.

            Ua hana ke kamaliiwahine ikeia mau mea apau me ka ikaika maikai o kona kino ame ka noonoo maikai iloko on a me he mea la ua hiamoe wale aku no oia a ala mai.

            He maʻi nawaliwli loa kona pela ka hoomaopopo iho o ke kamaliiwahine. a ua haʻohaʻo loa oia i ke kumu o kona ola hikiwawe loa ana ; o keia mea kana o ka olelo ana aku i kana poe kauwa. a ia lohe ana aku o na kauwa ana ia olelo ana. i mai la :

            "He mea oiaio ia, ma ka makou nana aku ia oe. ua aneane loa oe e haalele mai i keia ola ana. hookahi wale no kumu o kou pakele ana oia ka hoi koke ana mai nei o na keikialii. ou mau kaikunan, o ke Keikialii Ameda nae ka mea nana i hoola ia oe. a pela i hoi hou mai ai kou ola me oe a iaia oe i aie nui aku ai no kou ola hou ana."

            Ua hauoli loa oia ia manawa no ka ike hou ana mai i na keikialii ua hoi hou aku i ka home mahope o ko lakou kaawale ana no ka makahiki a oi, oia no hoi paha kekahi kumu o kona maʻi ana no ko lakou nalowale loihi ana. aka, aohe nae hoi he hoakaka a ka moolelo pela.

            I ka manawa i ala ae ai o ke Kamaliiwahine Nourouniha a makemake e hookomoia aku kona mau lole. a mahope iho hoi o ko lakou ike ana me na keikialii me na kukaiolelo ana mawaena iho o lakou no ka hauoli no ia halawai hou ana he alo a he alo. ka hoopakeleia ana o kona ola makamae mai ka pilikia mai i maopopo loa kona haalele mai i keia ola ana. haalele koke iho la na keikialii i ka rumi o ke kamaliiwahine a hele aku la e huli i ka moi. ko lakou makuakane.

            Loaa aku la ka moi ia lakou iloko no o kona rumi e noho ana me ka naau kaumaha no ka maʻi o ke kamaliiwahine. O ko lakou komo like aku la no ia a kukuli like iho la ma lalo o na wawae o ka makuakane a kulou aku la me ka hoohaahaa ana ia lakou iho imua on a, a he mea hauoli no hoi ia la o ka makuakane no ia ike ana mai ana ia lakou apau me na oia maikai.

            Ia lakou i komo aku ai aole ka moi i hoopuiwa loa ia aku no ia komo ana aku a lakou, no ka mea ua hoike mua ia aku e na kauwa kane i po-aia ko lakou hoi ana mai. a e ole lakou ola ai ke Kamaliiwahine Nourouniha.

            Ua hookipaia aku lakou apau me ka pumehana loa. ua apo mai la ko lakou makuakane ia lakou me ka hauoli oiai kona mau waimaka e haale mai ana ma kona mau lihilihi, aole no ko lakou hoi wale ana mai no me na ola maikai, aka, no kona lohe pu ana aku kekahi no ka hoolaia ana o ke kamaliiwahine ka mea ana i aloha ai me he mea la nana ponoi. mamuli o kekahi mea kamahao loa i loaa ia lakou ma ka lakou hele ana e huli, oiai ua olelo na kauka apau. na kahuna kilokilo ame ka poe akamai e ae apau i ka lapaau, aole e ola ana ke kamaliiwahine. a ua pau ko lakou manaolana no kona ola.

            Mahope o ka pau o nei ike ana a lakou. me na hoakaka pakahi a kela ame keia no na ninau a ka makuakane, alaila, haawi pakahi aku la kela ame keia o na keikialii i ka lakou mau mea kamahao loa o ke kuai ana a hoihoi mai. me ka hoakaka pu aku o kela ame keia i ka hana a kela ame keia mea kamahao.

            I na keikialii i komo mai ai iloko o ka rumi o ka moi e noho ana. ua lawe pu mai no lakou i na mea kamahao loa i loaa mai ai ia lakou mai na wahi like ole mai a lakou o ka hele ana e huli.

            Mahope o ka hoikeike ana aku a kela ame keia mea o lakou i ka lakou mau ruea kamahao loa o ka loaa ana. haawi aku la ia mau mea apau i ka makuakane. a ua nui ka mahalo ame ka hauoli o ka makuakane no ia mau mea. a ia manawa hookahi ua noi aku la ua mau  keikialii la i ka makuakane e kukala ae oia ma ke akea i ka mea oi loa o ke kamahao i kona manao a ia wai la o lakou e haawi mai ai oia i ka pono o kana olelo hooholo. elike me kana hoohiki, no ka mare ana me ke Kamaliiwahine Nourouniha.

            Mahope o ka hoolohe ana mai o ka moi o Inia i na manao o na keikialii apau me ka oluolu ma na mea e pili ana i na mea kamahao loa a lakou o ka hoihoi ana mai. me ke ke'ake'a ole mai i ka lakou kamailio aku, a ma kahi hoi o kona hoike pu ia ana aku no no ka mea e pili ana i ka hoolaia ana o ke kaikamahine, no kekahi manawa kona noho hamau ana. me he mea la e noonoo ana oia no kaua pane e waiho mai ai imua o na keikialii.

            A hala kekahi manawa iaia ma ka noonoo an, alaila kamailio mai la ia lakou i kekahi mau huaolelo naauao loa i ka i ana mai :

            "Auhea oukou e a'u mau keiki, ma ka'u noonoo ana iho nei. he mau mea kamahao waiwai loa wale no ka oukou apau. a ke ike ole nei au i ka'u mea o oukou e kokua ana a e kukala ae ai hoi, elike me ka'u i hoohiki aku ai imua o oukou. e lilo aku ai ke Kamaliiwahine Nourouniha.

            "Aka, e ninau aku ana au ia oe. hiki anei ia apala ke hoohanaia a hiki anei ia oukou ke ike mai ua ma'i ke kamliiwahine in a aole ka ohenana a ke Keikialii Ali i kokua aku. ke kumu hoi i ke ai oukou ua ma'i ke kamaliiwahine a in a hoi aole ka moena weleweka a ke Keikialii Hasana. pehea hoi e hiki ai ia oukou ke hoi mai me ka hikiwawe loa a hoea ianei i ka manaw kupono e hoopakele ae ai i ke ola o ke kamaliiwahine?

            "He mau mea kamahao loa waiwai wale no ka oukou a@au no ka mea na ka apala i hoola i ka mea ma'i na ka ohenaua i hoike aku ia oukou he ma'i ko ke kamaliiwahine. a na ka @oena hoi i hoihoi mai ia oukou me ka hikiwawe loa a hoea ana ia nei.

            "Nolaila no ka hiki ole e loaa kaa olelo hooholo i ka mea e lilo aku ai o ke kamaliiwahine i kekahi o oukou oiai ua aie like ke kamaliiwahine ia oukou apau a he mau mea kamahao loa wale no hoi ka oukou apau no kona @@@@ manao nei au e hoonele like ia oukou apau.

            "Ina hoi oe e ke Keikialii ali e manao iho ana ia @@@@ kupono e lilo aku ai ke Kamaliiwahine mamuli o kau @@ nana ka mea kamahao nana i hoike aku ia oukou na ka @@@ nawaliwali loa o ke kamaliiwahine pehea hoi oia e @@@ in a aole ka apala a ke Keikialii Ameda a pehea hoi @@@@ e hiki koke mai ai ianei in a aole ka moena a ke Keiki @@ Haana?

            He mea oiaio ua aie nui ke Kamaliiwahine Nour@@@@ ia oukou like apau. He hana maikai ole nana kona @@@ ole mai i kana hoomaikai nui ia oukou no kona pakele @@@ mai ka make mai ua like ka waiwai o ka oukou mau @@@ kamahao no ka hoihoi hou ana mai i kona ola me ia @@ hoomaopopo mai oukou i keia no ouko iho o ka poma@@@ nui wale no i loaa mailoko mai o ka oukou hele ana ma@@ aina e oia hoi ka mea nanai loa o ka liko loa o ka waiw@@@ ka oukou mau mea kamahao apau e hoihoi hou ia @@@ ke ola maikai me ke kamaliiwahine."

Mokuna V.

            O ka manaolana i loaa i kela ame keia o na keikialii @@@ o na la i hala aku e lilo ana ke kamaliiwahine i kekakhi @@ lakou a lakou no i hooiaio iho ai he pololei aneane e au@@ aku na manao maikai apau mai a lakou aku aka kakali @@@ iho la nae lakou me na manao maikai ole no ka hana @@@ a ka makuakane e hoolala hou mai ana.

            "Ina he mea oiaio keia" wahi ana he mea pono na'u ka hoohuli ana ae ma kekahi hana okua i mea e hiki ai iau @@ hooholo nou iho i ka mea o oukou e lilo aki ai ke kamal@@ wahine a oiai he nui no hoi ka manawa i koe o keia la @@@ mua o ka poeleele ana makemake au e pau keia hana @@@ hooponoponoia i nei manawa.

            "Eia ka'u hana hou i manao iho la e hele kela ame @@ mea pakahi o oukou a e lawe mai i kakala ame hookau pua a e hele aku ma ke kahua heihei lio mawaho o ke ku lanakauhale.

            "Owau pu kekahi e hele aku maluna o ia kahua no ka nana aku i ka oukou hana o ka mea o oukou e ki aku au i kana pua a oi loa aku ka mamao mamua o ka kekahi @@ oukou ia manawa e kukala aku ai au iaia au e haawi aku ai i ke Kamaliiwahine Nourouniha no ka mare.

            "Aohe au mea e ae e haawi aku ana ia oukou o kou mahalo wale no no na mea kamahao loa a oukou o ka hoihoi ana mai nei no nei manawa.

            "He nui a lehulehu wale na mea kamahao loa au e @@@ mai ne maloko o kou rumi waiho ukana aka aohe na hookahi o ia mau mea i like me keia mau mea ka@aha@@ oukou o ka hoihoi ana mai nei a ke hauoli nui nei ai @@ ka loaa ana o nei mau mea kamahao loa @ hoowaiwai nui mai ai iau.

            "O keia mau mea makamae kamahao loa ke kupono waihoia ma kahi maikai a maluhia loa a e makaala loa au au no lakou aole no ko lakou lilo ana he mau mea ho@ loa wale no aka e lilo ana lakou i mau me waiwai loa @@ hoohanaia aku ai i ka manawa kupono e hiki mai aka."

            Aohe kamailio pakuikui aku a na keikialii no ka olelo @@ holo a ko lakou makuakane orai nae aia iloko o lakou  @@ kahi na manao inaina kahi i nu ai.

            La lakou i haalele iho ai i ka makuakana ua hele aku @@ kela ame keia mea pakahi o lakou e huli i kakaka a i pu nana a haawi mai la i ka lakou mau kauwa i akoakoa ma ia manawa no ko lakou lohe ana aku ua hoi mai ko lak@@@ mau haku a o na keikialii ame lakou hookahi ke kai like @@ ana no ke kahua heihei ho me ka ukali pu ia aku e kekal@@ ahakanaka nui no ka mea ua wawa kokeia ae la ia ma @@ nawa he hookuku pana pua ka na keikialii hana ma auwina la.

            Aohe i liuliu loa mahope iho o ia hoea ana aku a laka@@ i ke kahua ua hoea aku la ka moi maluna o kona kaa hakalia no iaia a hoea aku o ka hope aku la no ia o k@@ Keikialii Hasana i kana kakaka ame ka pua a mahope kona lena pono ana mai i ke kaula o ke kakaka me ka ika ika hookuu aku la i kana pua.

            Ua hoouna muaia he mau kauwa ma kahi mamao loa n@ ka hoailona ana i kahi o ka pua a kela ame keia o na keiki alii e haule ai.

            I ka lele ana aku o ka ka Keikialii Hasana pua lalau aku la no hoi ke Keikiali Ali i kana kakaka ame ka pua a  i @@@ makaukau ana ua ki aku la oia me ka ikaika apau a haul@@@ aku la kana pua ma kahi mamao iki ma o aku o kahi o ka pua a ke Kikialii Hasana o ka haule ana.

            Aohe o lakou ike aku i kahi i haule aku ai aka o na kau wa e kiai mai ana ma kekahi wahi kokoke mai ia pua k@@@@ i ike a na lakou i hoike mai.

            O ke Keikialii Ameda ka hope loa o lakou o ke ki ana aku i kana pua o ka muli loa no hoi ia o lakou no ka mea ma keia ki ana ua hoonohonoho ia elike me ke ano @@@@@@ hanauia ana.

            O ka mea pahaohao loa i ka ahakanaka âme ka moi pu i ka manawa a ke Keikialii Ameda i ki ai i kaua pua aohe ikeia o kahi i haule ai.

            Ua huli na kauwa ma ua wahi apau ua kuekaa ia @@@ ame keia wahi aohe nae he loaa iki. Ma ka hoonao@@@ a na mea apau ua oi loa aku ka mamao o kahi o kana@@@ o ka haule ana mam@a o ka na kaikuaana a ua mana@@@ oli no na mea apau iaia ke kupono e lilo ai ke kamaliiwa hine o ka pilikia aohe nae i loaa e maopopo ai ka lilo @@@

            No keia loaa ole o ka ke Keikialii Ameda pua a oiai o@@ ke Keikialii Ali pua ka mea mamao loa o ke kiia ana @@ olelo hooholo e ae a ka moi o ka haawi wale aku no i ka lima o ke Kamaliiwahine Nourouniha iaia ma ka mare.

            Nolaila o kona haawi koke ae la no ia i ke kauoha e ho@ makuakau kokoke ke kulaia ana no ka mare o neia mau al@@ opio iloko o kekahi mau la kakaikahi.

            Ua ehaeha loa ka noonoo o ke Keikialii Hasana no ka lilo ana o ke kamaliiwahine ia Ali. kona kaikaina nolaila mo ka la i hoohuiia ai na ali opio ma ka mare no kon ma@@ make ole e iku aku i ka mareia ana o ke Kamaliiwahine Nourouniha ana i aloha ai me ke Keiialii. Ali. aole oia @@ noho pu mai e hoohanohano i ko laua ma@@ ana ua hoo@ oia i kona lilo i hooilina no ke kalaunu haalele i kona ma@@ pono apau o ke aupuni a kukala ae la ma ke akea e hele ai oia i ka aina mamao loa a waiho na iwi.

            O ke Keikialii Ameda pu kekahi i ehaeha uo kona @@@ hokaia ana nolaila aole oia i noho mai e hoohanohano i ka mare o ke Keikialii Ali me ke Kamaliiwahine Nourouniha eia nae aole oia i hana elike me ka ke Keikialii Hasana.

            No ka maopopo ole iaia o ke kumu o ka nalowale homea ana o kana pua loaa hoi ka na kaikuaana a o kana hoi @@ i loaa haalele iho la oia i kana mau kauwa a hooholo iho @@ e hele e huli oia hookahi wale no no ka mea in a no ka @@@ aku o ia pua iaia aohe ana mea e hoahewa ai iaia iho.

            Nolaila ua hele hookahi aku la oia no kahi i loaa aku ai o ka pua a ke Keikialii Hasana ame ka ke Keikialii Ali.

            Mai keia wahi aku kamoe pololei aku la la kana hele ana imua me ka nana ana ma ka akau a ma ka hema oiai @@@ hoomau ana i ka hele ana aohe nau on a ike aku.

            No kona nanea loa i ka hele a i kona hulia ana aku i@@@ ike iho la oia ua mamao loa ka kaua wahi o ka hele ana @@ ka loaa ole o kaua mea o ka hele ana aku e huli a ia manawa namunamu wale iho la no oia i ka waiwai ole o ka@@@ hele ana aku he hana hooluhi wale no ia iaia a noonoo ih@@ la ia manawa e hoi hou ihope no ka halealii.

            Eia nae aohe ikaika loa o kona manao e hoi hou ihope a mahope o kona kunana aga me ka hoo@@@ no i ke au ana @@ kona mau maka ma kela ame keia wahi. hoomau aku la oia i ka hele ana imua ahiki i kona hoea ana aku i kekahi pali pohaku kickie a huli ae la kana hele ana ma kekahi aoao o ua pali pohaku la.