Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 18, 3 May 1918 — Page 8

Page PDF (1.54 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

Clothing For Men & Youths On Credit The Model Fort St.Next To Convent

MA KE KAUOHA

TERITORE O HAWAII

Keena o ka Puuku. Honolulu, Oahu.

            @@ @@ @@@ @ loopau ana i ka the HAWAII PRESERVING COMPANY. LIMITED. @@@@ THE HAWAII PRESERVING COMPANY. LMITED. he hui @ @@@ @@@ @ ka ana malalo a ma @@ @@@ @ @@ kalawai o ke Teritore HAWAII @ koloke ai me ke kanawai @ @@@@@@@@@@@ @@ na ba@a o keia @@@ @ @@@ ia mai iloko o keia ke@@@@ @@ @@@ @@ ka hoopau ana i ka @  @ @@@@@ hui pu me kekahi @@@@ @@ @ @@@ kuila ai ma ke kana@@.

@ LAILA. ma keia ke hawaiia aku @@ @@ @@@@ i kekahi @@@. a i na ka@@@@ @@@@ he mau kuleana mamua @ @ @@@@@ @@ paha i keia ma@@@ @@ kekahi ano iloko o ka hui i @@ @@ @@ @@ @ waiho mai i na ku-e @@ @@ @@ @ ia aka o ka palapala noi @@@ @@@ @@ @ keia keena mamau @@@ @@ @ a noka 12 awakea o ka la 21 @ @ @@ @@ a o kela ame keia mea @@@ @ @@ @@ @aia e hooloheia aku ma@@ @@@@@ me poho e hoea kino ae @@ @@ @@@@ @ ko o ka Hale Mana Ho@@@ @@ @@ @ ka bora 12 awakea o @@@ @@@ @@ hoike mai i ke ku@@@ @@@ @@ @ @@ kekahi. i wabi e ae @@@ @@ @@ ka palapala noi i oleloia @@. McCARTHY.

@@@ Teritore o Hawaii.

Apelila 2, 1918.

@@@@@@@ 12, 19, 26; Mei 3, 10, 17, @@@@@@@@.

TERITORE O HAWAII

Keena o ka Puuku, Honolulu, Oahu.

            Ma ka ahana e hoopau ana i ka THE SCHUMAN BULDING, LIMITED. O AL o ka THE SCHUMAN BUILDING, LIMITED. he hoi ia i kukuluia a ka ala maialo a ma ka mana o na kanawai o ke Teritore o Hawaii, i kulike @@ @ e ke kanawai i hoomakaukauia ma @@ @@@@ o keia anu. ua waiho ia mai loko, o keia keena he palapala noi no ka loopau ana i ka hui o olelia. hui pu@@ @@@@@ palapala i hooiaioia i hoohui @@ @ @@@ ia like me ia i koiia ai ma @@ @@@@@.

MOLAU.A. ma keia ke hawaiia aku  no ka hoolaha i kekahi mea, a i na @@@ ka @@ apan he @nau kuleana ma@ @ @ @ kuleana nei paha i keia malama @@ kekahi ano iloko o ka hui i @@@@@ @ polio e waiho mai i na ku-e @@@ ao ka ae ia aku o ka palapala noi i @@@@ maloko o keia keena, mamua @@@ ma ka hora 12 awakea o ka la 31 o Me@@ 19@@ a o kela ame keia mea o makamake ana e hooloheia aku malama @ @@ @@@. he pono hoea kino. ae ma @@ keeena o ka mea noua ka inoa @@@@@@ @ @@@@oku o ka Hale Mana Ho@@@, Honolulu, ma ka hora 12 awakea o ka la i @@@@@. a e hoike mai i ke kuma. in a ke kama kekahi, i wahi e ae @@ ia aka a ka palapala noi i oleloia.

 

C.J. McCarthy

Puuku, Teritore o Hawaii

Honolulu, Februari 1, 1918

@@@@-Mar. 1, 8, 15, 22, 29; Apr. 5, 12, 19, 26; Mei 3.

 

Teritore o Hawaii

Keena o ka Puuku, Honolulu, Oahu.

            Ma ka hana e hoopau ana i ka HAWAII PRODUCE COMPANY, LIMITED.

            OLAL o ka HAWAII PRODUCE COMPANY. LIMITED. he hui ia i kukuia a e ku ana malale a ma ka mana e na kanawai o ke Teritore o Hawaii, i kulike ai me ke kanawai i hoomaukaukauia ma na hana o keia ano, ua waiho ia mai iloko o keia keena he palapala noi no ka hoopau ana ika hui i oleloia hui pu me kekahi palapala i hooiaioia i hoohu pu ia me ia, elike me ia i keia ai ma ke kanawai.

            NOLAILA. ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha i kekahi mea, a i na kanaka no apau he mau kuleana mamua a e kuleana nei paha i keia manawa me kekahi ano iloko o ka hui i oleloia, e pono e waiho mai i na ku-e ana no ka ae ia aku o ka palapala noi. i oleloia maloko o keia keena, mamua ae a ma ka bora 12 awakea o ka la 5 o Iulai, 1918, a o kela ame keia kanaka e makemake ana e hooloheia aku maluna o ia mea, he pono e hoea kino ae ma ke keena o ka mea nona ka inoa malalo iho maloko o ka Hale Mana Hooko, Honolulu ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia, a e hoike mai i ke kumu in a he kumu kekahi i wahi e ae ole ia aku ai ka palapala noi i oleloia.

C.J. McCarthy

Puuku, Territore o Hawaii.

Honolulu, Aperila 13, 1918.

6291-Apr. 19, 26; Mei 3, 10, 17, 24;

June 7, 14, 21, 28.

OLELO HOOLAHA

            E ike auanei na kanaka apau ke nana mai ma keia, owau o ka mea nona ka inoa malalo iho nei, ke papa a ke hookapu loa aku nei au i na mea apau, aole e hele wale maluna o kuu kuleana aina ma ka inoa Kaape, e waiho la ma Waianae-uka, Mokupuni o Oahu: a ke kauoha pu nei no hoi au i ka poe he mau kuleana ko lakou e pili pu nei me koʻu aina .aole e hookuu wale i ka wai ma luna o kuu aina, a hookuu paha i ko lakou mau holoholona, o hoopiiia auanei lakou e aʻu ma ka kanawai.

J.M. MANUEL.

Waianae, Oahu, T.H., Aperila 25, 1918.

6292-Aperila 26: mei 3, 10.

HOOLAHA HOOKAPU KAI LAWAIʻA

            Oiai ua lilo mai ia ʻu na kai lawai'a mai Makapuu a Hanauma, Oahu, ma ka hoolimalima, ke hoikeia aku nei ma keia i na mea apau, aole e komo wale kekahi mea maloko o na kai i hoikeia ae la me ka loaa ole o ke kuleana mai ia 'u aku.

J. HAKUOLE PAMAIAULU

Hanauama, Oahu, T.H., Apr. 15, 1915.

6291-Apr. 19, 26; Mei 3.

HE HOALOHALOHA NO REV. G. L. KOPA.

            O makou ke kahu ame na hoahanau, na luna ame na haumana Kula Sabati, na luna ame na lala o ke C.E. o Kahikuonalani, Ekalesia o Ewa, Mokupuni o Oahu, ma o ko makou mau komite la, ke komo pu aku nei makou, me ka makuahine kahu ame na keiki ame ka ohana, ma ke kanikau pu ana me na waimaka o ke aloha ame ka luuluu. a peia no hoi i na hoahanau o Kalahikiola, ka ekalesia o ke ko paakokea o Kohala, o ka makani apaapaa, no ko oukou makua kahu, i haalee mai i keia ola ana, a hoi aku la me kona makua ma ka lani, kahi e pau ole ai i ka mu ame ke popo, oia hoi o Rev. G. K. Kopa, a waiho iho la i kana mau mea aloha, ame oukou kana mau hipa punahele, e noho aku nei me ka u ame ka minamina, a pele no hoi makou ma ia haawina hookahi.

            Nolaila, ke nonoi ae nei ka makou leo pule i ka makua lani, nana no e lawe ae i na kaumaha ame na luuluu mai ka makuahine jahu ae, na keiki, ka ohana ame ka lehulehu apuui keia Teritore, a Nana no e hoomaha mai ia kakou iloko o ka Haku Iesu Kristo.

REV. W. KAMAU,

Komite Ekalesia:

T.K. HALUALANI,

Komite Kula Sabati:

MISS SARAH MAEMAE,

Komite C.E.:

P.K. KAPANOOKALANI,

Lunahoomalu o ke Komite.

Pearl City, Ewa, Oahu.

 

HAINA NANE

            Mr. Lunahooponopono o ka Nupepa Kuokoa, Aloha nui kaua:-E oluolu oe e hookomo iho ma kahi kaawale o ka hiwahiwa a ka lahui i ka'u haina o ka nane a Kawelowai, no ka lua o ka ma-nawa, ua kaapuni ae nei au i na meku apau e kiei, e halo ana ma na wahi apau, he laki wale no ko'u ike ana aku i ka piha o na kanaka o na lahui like, eia ka e makaikai nui ana i ka hana a ka wahine o ka lua, nona paha keia wai hooheno.

O Pele ka wahine ai pohaku,

Ke lauahi mai la ia Puna one;

A aku la kai Malama.

            Ku iho la ka nane a ua kaeaea nei o ka ehukai o Puaena: He kama Ka'u i hanauia mai e na makua o maua, he inoa koʻu ua kaulana he mea makaikai nui ia e na malihini. Haina: Pele.

            Mahele elua. E loaa no au i na pali hauliuli o na Koolau e hoekepue ana i na kakai pali o na Koolau nei. Haina: Kaio. Eia iho no i na Joolau kahi i hoopue ai o ke kolohe.

            Mahele ekolu. I ka hoohui ana i kuu inoa mua me kuu inoa hope, e loaa no kuu inoa pololei. Felekaio.

            Me ka lana o ka manao ua ku pono aku la i ka piko, i kahi momona.

            Me na keiki oniu hua ko'u welina. me ka Lunahooponopono ko'u adieu.

            M.K. NAHALA O NIHOA.

Kalaupapa, Molokai.

            Ua halahu mai la kau pahuna ma ka pewa hi'u, ua koe mai la no kahi momona na ka mea waiwai. Iniki hou ia mai!-L.H.

KA WEHI NO KA LAHUI HAWAII I KE AU I O KIKILOA

Hoopukaia no ka pomaikai o ka poe heluhelu o ka Nupepe Kuokoa.

            E Mr. Solomon Hanohano, ke kapena i lawa me na ike apau ame kou mau selahonui; Aloha oe:-E oluolu i kou hanohano e hookomo iho iloko o kau momi waiwai nui i like mai ai na hauauna hou o keia au e nee nei, i ka moolelo i hookumu ia ai keia lahui kanaka mai kinohi mai ahiki i na Kamehameha, "ka papa alii," "ka papa kahuna ame ka papa o na makaainana."

Hoakaka

            Ka wehi o ke kumulipo he moolelo no ka lahui Hawaii, o kona hookumuia ana, he nui wale na ike i miia e na kanaka o ka honua nei, aole nae like ka waiwai o keia mau ike.

            O ha moolelo no ka aina kekahi ike i makemake ia' malaila no e akaka ai ke ola ame ka noho ana o na kanaka ame ka lakou mau hana, ua like ka moolelo me ke aniania la e hoike mai ana i na hana a ke kanaka i hana ai.

            He mea nui na moolelo i pili i ka paeaina Hawaii, he hana paakiki nae ka imi ana e loaa kona moolelo kahiko loa; oiai o na hanauna kahiko o kei lahui kanaka, ua nele lakou i ka ike kakau palapala e loaa ai na  buke i hoopaaia ai ko lakou mau moolelo kahiko, o ko lakou ike, ma ka paanaau wale no, a i ka nalo ana aku o kela ame keia hanauna kanaka o keia paeaina, ua nalo pu aku ka poe ike maoli i  na moolelo, a Koe mai ka poe hana ike, a na lakou i lawe ae i na mea i hoomanao ia e lakou, a pela i nui a i lehulehu ai na moolelo ame na mookuauhau i pili i keia paeaina. I mea e mau ai keia mau moolelo, a i mea e alakai ia ai na noonoo o ka hanauna hou e hoomanao'mau i na nmoolelo o ko lakou aina hanau ame kona mau hanauna kanaka lehulehu i hala aku, ua huli, imi a hoiliiliia kekahi o ia mau moolelo, a pele hoi me na manao alakai o kekahi poe naau e pili ana i keia paeaina ame kona lahui kanaka; a i mea hoonaauao hoi.

            I na hanauna hou o keia mau la aole i maopopo ia lakou ka inoa ma ka helu ana ma ka olelo Hawaii, a no ka mea ua lilo loa i ka olelo haole, aole nae i ka i'o o ia mea he olelo haole.

Mokuna 1-No ka Aina ana ma Hawaii Nei

            O ka mokupuni o Hawaii paeaina he 12 no ia, eia ma ka Moana Pakipika ma ka latitu akau 18 deg.., 54 min., ahiki i ka 22 deg., 17 min., a ma ka louitu komohana 154 deg., 54 min.

            Na manao o ko Hawaii nei poe kahiko ame kekahi poe naauao no ka aina ana ma Hawaii nei.

            Ma ka mookuauhau o Puanue i olelo ia ai ua hanau maoliis mai na kukulu o ka honua ame na kulu o ka lani, na Paiakalani ame Kumukanikekse, hana wahine. Ma ka olelo hoi a kekahi poe na Kumuhonua ame Kamaieli, kana wahine, i hanau mai ka mole o ka honua.

            Ma ka mookuauhau kumulipo, ua oleloia malaila, na ka po i hanau mai na mea apau, a i paa ka lani  ka honua ame ko laua mau mea i piha ai. O ka huaolelo no i ke au kahiko, he huaolelo ia i pili ole i ke au o ka noho ana o kekahi kino ola uhane, elike me ko kakou; aka he au ia o na kino pa-e-e, he mau kino laumanamana: a ma ka olelo maopopo ana ae, he au Akua ia.

            Ma ka mookuauhau kumulipo i hoi keia mai ai: Ma keia i ikeia ai ka hanau ana o ke Akua i ka honua, penei:

"O ke au i kahuli wela ka honua,

O ke au i kahuli lole ka lani,

O ke au i kukai-aka ka la,

E malamalama i ka malama,

O ke au o Makalii ka po,

O ka welawela hookumu honua ia,

O ke kumu o ka lipo i lipo ai,

O ke kumu o ka po i po ai.

O ka lipolipo o ka lipopo,

O ka lipo o ka la o ka lipo o ka po,

Po wale ho-i-e,

            Hanau ka po.

Hanau Kumulipo i ka po he kane,

Hanau poele i ka po he wahine,

Hanau ka ukuko'ako'a he ako'ako'a Kaua,

Hauau ke koe enuhe eli hoopau honua he ko'e kana,

Hanau ka pe'a he pe'ape'a kana,

Hanau ka weli he weliweli kana,

Hanau kane ia Waiololi,

O ka wahine ia Waiolola,

Hanau ka Akaha noho ia kai,

Kiaiia e ka Ekahakaha noho ia uka,

He po uhee i ka wawa

He nuku, he wai ka ai a ka laau,

O ke Akua ke komo, aole komo kanaka."

            Ma ka lawe ana mai a noonoo i ka i'o ame ka manao o keia mau huaolelo hookumu honua, he ku maoli no i ka hohonu, i ka laula, ame ke akea, a i oi aku ke anoano ame ilihia mamua o na huaolelo hookumu honua o na hanauna o ka poe Iudaio.

            Ma ka mokuauhau hookumu honua o ka poe Iudaio. ua hoikeia malaila:

            I kuohi hana ke Akua i ka lani ame ka honua. He ano ole ka honua, ua olohelohe, a maluna o ka hohonu ka pouli; ka'ilewa iho la ka uhane o ke Akua maluna o ka pilialo o na wai.

            Eia ka manao o ka poe naauao. Aole paha aina maanei i ka wa kahiko loa, he moana wale no, manao lakou ua hoea mai na aina mailoko mai o ka moana, a o na ahi pele ka mea i hoea mai ai. Eia ka mea i manao ai lakou pela, ua ike ia kekahi mau aina i hoea mai, a ua like ke ano o ia mau aina me Hawaii nei. Ma ka hoomaopopo ana, he aina pele wale no keia paemoku, a pela no joi na moku apau ma keia moana.

            O na pohaku apau, he mau pohaku i hoohehee wale ia no, aole i like me na pohaku o na Ainapuniole Nui; ua maopopo ka hanau ana o ke Akua i ka honua ma keia mokuna, e hoole ana, aole e komo ke kanaka; o ke Akua ke komo iloko o kekahi akua, pela i hanau ai ka honua.

Mokima II-No na Hanama Kanaka

Kahiko o keia Paeaina

            O na moolelo i pili i ke kumu mua o ko Hawaii nei lahuikanaka, he mau mea ia i omau a i makiaia a paa iloko o na hoomanao ana o na hanauna kanaka kahiko o keia paeaina; ua hanau maoli ia mai ko Hawaii nei kanaka mua e ka po. Elike me ka wa mua ehiku i mahele ia a i ke au o ka honua ma ka mookuauhau kumulipo, he po wale no a i noho ia e ke Akua; iloko o ia mau wa, ka noho hoolaupa'i ana o ka po i ka po, ma o ka noho kane a wahine ana i puka mai ai a lehulehu na Akua, a i kamailio pinepine ia e ko Hawaii nei "Kini o ke Akua, Mano o ke Akua. Lehu o ke Akua," a i ka walu o ka la, ua loli ae la ka hanau ana a loaa he kino kanaka maoli, o ia o Lailai ame ka poe apau i hanau pu me ia.

            Ua oleloia no Lailai, ua hanauia mai oia he wahine kino pahaohao, na noho oia ma ka honua nei ma kona kino maoli, a hoi aku a noho ma Nuumealani (lani), ka aina a ke "Aoa" i noho ai ma kona kino lau; a malaila oia i noho mai ai, pi'o ia kona hope. a na laua i hoohue mai i na keiki a lehulehu wale. a na ka laua mau keiki i hoolaupa'i i na hanauna kanaka o keia paeaina.

(E hoomauia aku ana.)

NA MEA HOU O KE KAHUA MA'I O KALAUPAPA

            Sol. Hanohano, Aloha oe: No'u hoi kauwahi rumi o ka have aloha o Hawaii nei. ke Kuokoa, i lohe ia ai hoi kahi meahou o ka aina o ka ehaeha nei.

            Eia na ma'i ke hooikaika nei e kokua i ka aina makua, i ka have hoku hoi, ma ke kuai ana i na bona aupuni, poo kaua ame ke Ke'a Ulaula, e lohe mau ana au i ka olelo o kekahi poe, a owau no kokoahi, e hana a e hooikaika no ka pono o ke aupuni, ka mea nana e malama nei ia kakou, a keia mahina ae o Mei, e wehe ana na ma'i he ahamele, a o na pomaikai no ke Ke'a Ulaula.

            Mahalo nui au i keia poe nawaliwali, o ka ikaika no i ka hana no kona aupuni aloha. Ua haawi aku kekahi poema'i i ka lakou kokua ana, a ke keneka hope loa, iloko o ka lakou pakeke, no ke aloha wale no i ke aupuni, ame ka poe e mauna la i ko lakou ola. iloko o keia kaua weliweli; he koke. a he i'o hoi kekahi; no kekahi poe e noho nei i keia aina, i mauna aku i ko lakou ola i ke kahua kaua ma Palani. Aloha no.

            E Solomon, e ahonui mai he wahi mea uuku koe, pau kaua, o ia keia: I keia mahina o APerila nei, he ekolu paina a'u i hele ai, he pauna bebe na S. Capoal, he bebe hookama, o Mahana ka makua ponoi; nui na meaai o na ano like ole mai ka meaaiHawaii a ka meaai namu, ai a haalele i ko lakou lokomaikai.

            Mau la mai no mahope iho, hele hou no au he paina bebe no na Mr. Hoaeae Nailima, ua like no me ka paina mua, ua ai no a lawa, ai hoi a haalele i ko lakou lokomaikai nui.

            I ke la 17 iho la, loaa hou mai la no ia kono ia'u e hele i ka hale o ia makamaka, Mr. Mahaua, ka unakua ponoi hoi o ka bebe hookama a Mr. S. Capoal, a e Mr. Hanohano, o keia ka paina a'u i hele ai'i ike i na hana lokomaikai; helu ekahi aole lua; ea, e kala mai ka hoi oe ia'u aole ka hoi ia o ka pololei he heke ka hoi ma ka olelo o kuu aina hanau, Maui ka oi, ai ma ka hora 12 m. puu i na hora o ke aumoe.

            O keia paina, no ka hoomano ana uo ia i ka piha ana he 30 makahiki o Mr. Kamahana i ke kahua ma'i uei; ea, nui no ke aloha o ke Akua iaia, ame kona malama ana i kona ola kino. Laweia mai i ka wa nuku a kanaka makua i keia aina o ka ehaeha; aole i pau kona lokomaikai ma na ineaai, aka, hai aku la oia he elua kaa otomobile a hookau aku la i ka poe apau i hiki aku ilaila, i ua hora o ke ahiahi, i ka mahina hapa e uiuiki mai ana iloko o ke ao, lilo aku la na mikini me na ohua, hoi mai kau aku ana, he poe hou, nui kuu hoopaha o-ha'oia i keia mau hana a Mr. Mahana la makou, kona poe hoaloha.

            Ke hooki nei au me ka pau ole o ko'u noonoo i ka manao e haina ia ai ka puana o keia mele a'u e haku nei, aole e loaa ka lua.

Nou âme na keiki o ka papapa'i ko'u hoomaikai hope, o ke aloha ka heke.

SAM P. JONAH

KA MA'I NAE.

            He ma'i pilikia a hikiwawe keia o ka pahola ana, e pono ai i ka ma-kuahine o na kamalii opiopio ke hoo-makaukau no ia mea. He hana naaupo loa ke kauka'i ana a oili maoli ae ka nae, alaila hoouna aku i laau, me ka nojo auwe o ke keiki ahiki i ka loaa ana mai. He hikiwawe ka hoola ana a ka Laau Kunu a Chamberlain, a aole i ikeia kona pahu'a ana ma kekahi ma'i. E hoolako mau i omole ma ka home. Eia @o kuaiia nei e ka poe kuai laau apau, o Benson Smith & Co., Ltd., na akepa no Hawai.-Hoolaha.

OI KE KO'IKO'I O KA HOOPA'I I NA HAOLE.

            Oiai e hooloheia ana ka hihia hoopae malu i ka opiumai Honolulu nei malo-ko o ka aha federala ma ka Poaono aku la i hala, i hoakaka ae ai ka Lunakana-wai Horace Vaughan, i kona manawa i hookau mai ai i ka hoopa'i maluna o Joe J. Richards, he mea pono e kauia ka hoopa'i ko'iko'i maluna o na haole, a e oluolu mai hoi ka hoopa'i i na la-hui e ae.

            I men e hooiaio mai ana i kela ma-nao o ka lunakanawai federela maanei nei, ua kau mai oia i ka hopa'i o hoo-kahi makahiki e noho ai ka mea i hoo-piiia maloko o ka halepaahao, a e uku pu hoi oia i ka huina o elima haueri dala.

            He kuene o J. J. Richards noluna o ka mokuahi Shinyo Maru, a o na mea elua mawaho ae on a i hookolokoloia no ka hewa hookahi, o ia hoi ka hoopae malu i ka opiuma, he Kepani me ka Pa-ke, ua hoemiia mai nae ko laua mau hoopa'i, no ka mea he mau lahui okoa ko laua, 3 ua hoike ae no hoi laua, i kekahi mau ike, no ke kokua ana aku i ke aupuni.

            Ua hooikaika ka Loio Davis o ka mea i hoopiia, e paio no ka pono o kona haku, eia nae, aole ia he kumu e hoo-kuuia ai o Mr. Richards, aka ua hooko mai la ke kahu o ka aha, elike me kana i ike ai he pono. O kekahi o na kumupale, a ka loio o ka mea i hoopiiia i waiho aku ai imua o ka aha, no ka hookuuia mai o kona @@@@ o ia no ka on a, a mamuli o ka on a, aole i maopopo ia Richards, ke kumu o kona ku-e ana i ke kanawai.

            O ke ano o ka loaa ana aku o ka opi-uma iaia wahi ana in ua o ka aha, na kekahi Pake no ia i haawi aku, a ma kahi nae o ka hoike ana ae i ka inoa o kela Pake, aole oia i hoakaka ae, no ia kumu, ua hiki ole iaia ke hooili aku i na koʻikoʻi maluna o ka mea okoa, e pakele ae ai oia, mai ka auamo ana i na hopena ehaeha a ke kanawai i hookaawale ai na ka poe o kela ano.

            Oiai ua pil ika hewa hoopae malu i ka opiuma ia Mr. J. J. Richards, ua hoakaka mai ka lunakanawai federala, ma kora manawa i hookau mai ai i ka hoopaʻi.

            Oiai, he haole o Mr. J. J. Richards, aole loa he kumu maikai ma kona aoao, e hookuuia ai oia, no ka mea ua ike oia i na mea apau no ka hewa o kela hana, a me ka manao ehaeha no oia, ma kona ano he lunakanawai, e hookau mai ai i kekahi hoopaʻi koʻikoʻi a ke kanwai i hookaawale ai, o ia no ka koopaahao ana iaia, no ka manawa o hookahi ma-kahiki me hookahi la, a e uku pu hoi i ka huina o elima haneri dala.

            No kekahi Kepani hoi, he kuhoe no ke Tenyo Maru, ua ae okoa ae oia i kona hewa, me ke kuhikuhi ana aku, na kekahi Pake, he kinipo i haawi aku iaia he eono kini opiuma, no ka hoopae malu ana mai iuka nei o ka aina.

            No kona hoike ana i ka oiaio, ua ho-amiia mai kona hoopaʻi, he eono ma-hina e noho ai maloko o ka halepaahao, a e uku joi i ka huina o elua haneri me kanalima dala.

            O ka Pake hoi nana i haawi ae i kela mau kini opiuma eono, na ae pu ae no oia no kona pili i ka hewa, a ua like no kona hoopaʻi me ko ke Kepani ku-hoe.

            No ka hihia o kekahi mau haole e ae, o ia ka halihali i na wahine hookama-kama, me ka hoolako pu i ka waiona i na koa, ua kauia inai ka hoopaʻi kano-no maluna o laua. e noho maloko o ka halepaahao no kekahi mau makahiki lehulehu.

            Ma ka manao o ka Lanakanawai Fe-derela Vaughan, ua maopopo loa i ka haole ke kanawai no kela ame keia ano hewa, nolaila nole he kumu maikai, e hiki ai e pakele ke mes hewn mai ka auamo ana i na hopena awahia o ka mea a lakou i hana mai ai: aka no laliui e ae, no ko lakou maopopo ole i ke kanawai, he pono no ke hoemiia mai ko lakou hoopaʻi.

HAINA NANE.

Ke Koa Kawalia, Solomon Hanohano, ka mea nana e hoohana ana na ka-ula kila ewalu o ka kaua lei milimili, ka Nupepa Kuokoa, Aloha me ka ma-hiehie:-Eia hou no o Pilipo Kekoa me kana haina nane o ka nane a ka Waia-lua Boy, nana e hoopuhili nei i na loea huli nane o keia au holomua.

            Eia iho ua nane nei: Kama ekahi, he inoa koʻu ua kaulana apuni ke ao, he wahi makaikai nui ia e na malihini Hafna. Ko.

            Kama elua, e loaa no au ma na pali hauliuli o ke Koolau e hoekepue ana i na kuʻemaka pali. Haina. Ana. He inoa keia no kekahi pohaku o Hawaii nei.

            Ekolu-Ke huiia kuu mau kama elua e loaa no au he inoa i lewi ia. Haina: Rev. Koana.

            Me neia haina, ua kupono aku la ma ke api mahamaha, in a aole i pololei keia haina, e kiloi iho iloko o ke ie opala.

            Me oe e ka Lunahooponopono koʻu aloha ame kou mau keiki huki kaula o na peʻa heke omua.

Me ka haahaa,

PILIPO KEKOA.

Waianae, Oahu, Apr. 22, 1918.

            Hopu hewa hou no ka Makaikiu Pi-lipo Kekoa i ka papaʻi o Honolulu i nui ke aho, umia ka hanu, i papahi man i ka lei o ka lanakili.-L. H.

HOIKE O NA MEAKUAI O KA MAKEKE MA HONOLULU

HOOPUKAIA E KA MAHELE MAKEKE O KE TERITORE

Kuai kukaa wale no. April 26, 1918.

            Eia ka mahele Makeke Teritore ma-lalo o ka hooponopono ana a ka Hale Hoao o Amerika Huipuia, a ua hamama ia i na makaainana apau o ke Teritore. O kekahi mea a na kanaka mahiai a ha-nai holoholoua e hoouna mai ana i ka Mahele Makeke e kuai hooiiioia aku ana ia ma ke kumukumi makepono e ikeia ana. F. Kauia ana he kaki o elima pa-keneka no ka hoahu ana. Ua makemake nui ia e hoike @@ai na kanaka mahi-ai me kauai holoholna i ka Mahela Makeke, @@@@, a pehea ka ou o ka lakou mau mea i lona no ke kuai ana aku, a i ka wa hea e makaukao ai no ka hooue ana mai. O ka ma-ka e hou-una mai ei i na ukana i ka Mahele Makeke S. S. E. S. Ma ka leka Honolulu, P. O Box 1237. Keepa kuai, kihi ma Waikiki o na Alanui Maunakea me Moi-@@@@@ Kelepona 1840 Kelekalapa @@@@ ole TERMARK.

HOOMAUKAUKAU NO MUA AKU NEI

E Hoao e Hoomakaulii Ano…E Malama i ke Dala e wehe i Buke Banako Hoahu me ke

CHINESE-AMERICAN BANK

A NANA AKU I KA ULU O KAU DALA

NA PAHU DALA

ae ka Hooiimalima

$1.00 no ka Wehe

Ana i ka Hoahu

Kihi o ke Alanui

Moi me Nuuanu

WILLIAM C. ACHI, JR

(WILE ACHI)

Loio ma ke Kanawai imua o na Aha apau o ke Teritore.

Rumi Helu 6 Hale Hoffsehlager.

KakelameKuke

@@@@@@@@@@

Poe Kalepa ma

ke Komisina

a me

Poe Agena no na Mahiko Lehulehu

E PANE POLOLEI MAI

            Mr. Lunahooponopono, Aloha oe:-No keaha la i pane pololei ole mai ai o William F. Mossnian i ka haina pololei o kau mau ninau ekolu i hoopukaia ma ka Nupepa Puuhonua o Hawaii, no ke aha?

            Ua pane mai oia e uhana i ka mahele 3; i ka nana ana i ka mahele 3, aole i ha'i maopopoia malaila, o mea ke ka-hunapule nana i kukulu i ka ekalesia o Polea, Ewa.

            Ma ka ninau elua, e kuhikuhi ana ia Mat@ 18:20; ma kuu nana ana ma ia pauku. He mau hoahanau inoa ole anei keia ma ka Ekalesia o Polea, Ewa?

            Ma ka ninau ekolu, e kuhikuhi ana e pu-ka mau nei. Ma kuu nana ana, he ko-ka mau nei. Ma kuu nana ana, he ko-wa nui mai Aperila 12, 1912, ahiki i Aperila 12, 1918, o eono makahiki ke kowa. No keaha ka pane pololei ole ana mai i ka haina oiaio o ka ninau. No keaha ka pane hoolalau ana i o ia-uei? E ike koke no ka lehulehu helu-helu o ka Nupepa Kuokoa i kou ano-ina no e pane pololei mai i ka haina o keia mau ninau e haawi hou no au i koʻu mahalo ia oe.

WILLIAM KAMAU.

Pearl City, Aperila 30, 1918.

Hui Alahao âme Aina o Oahu

WAWAWA HULU

MAI HONOLULU AKU.

O Waianae, Walalua, @@@@@ @@@ @@ @@@@ @@@@@@@ ma ke @@@@@@ @@@@@@@ *3:20 @@@.

O Pearl City, Ewa M@@ @@@@ @@@ @@@@ @@@@@@ @@@ @@ alahao-17:30 @@@@ @@@ @@@@@@@@@@@@@@ @@@ @ @ @ @ @ @ @ @ @@@@@@ @  @@  @@  @ @ @ @   *5:15 p m 10:30 pm 11:13 pm.

Wahiawa âme Leilehua-*10:15 am, 2:40 pm, 5:00 pm, 11:00 pm.

Ku i Honlulu mai Wahiawa ame Leilehua 9:15 am, 1:53 pm, 3:59 7:10 pm.

            O ka Haleiwa Limited, he kaa o elua hora (o ka poe wale no o ka papa ekahi) a haalele ana ia Honolulu i na Sabati apau ma ka hora 8:30 am ma no ka Hokele Haleiwa; @@@ hoi mai hoea i Honolulu ma ka hora 10:10 pm. Ma Pearl City wale no e ko ai ame Waianae.

Kela âme keia la.

Koe ke Sabati.

Sabati wale no

Mau Apana Aina Kuai

kokoke i ke kihi o na Alanui Waialaeame Kapahulu. Apana 50x92. Kumu kuai $300. $50 uku mua, a $10 o ka mahina. Elima wale no Apana i koe.

            He wa maikai loa keia e loaa ai ke-kahi apana aina emi loa i kokoke loa i ke kaa uwila.

PAULO KALAUKA

(I E. R. Strauch).

Waity Blldg. Helu 74 Alanui Moi.

NUPEPEA KUOKOA

No ka Makahiki (One Year) . . . . . . $2.00

No Eono Mahina  (Six Months) . . . 1.00

O na Oala âme na Hoolaha Apau e Hoouna Pololei mai i ka HAWAIIAN GAZETTE COMPANY, LTD. wale no P. O. Box 208, Honolulu, T. H.

Enteered at the Post Office at Honolulu, T. H., as Second Class Matter.

CHARLES S. CRANE…..LUNA NUI