Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 19, 10 May 1918 — NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA [ARTICLE]

NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA

LONDON, Mei 5. —He kaua hahana ka i hooukaia ma ka lewa ma ka la i nehinei maluna ae o na kahua kaua lehulehu like ole, me ke kaa. mau ana o ka lanakila ma ka aoao o na kanaka lele i ka lewa a na Aupuni Huiia e hooiaio ana i ko lakou lanakila ma ka hapanui o na kaua lehulehu. TJa hoao na Kelemania e hoopololei mai i ke ki ana i ka lakou mau poka pa-hu maluna o na kahua e paaia ana e na Pelekane ame na Palani maloko o Flanders, a no ia kumu i hoounaia mai ai kekahi mau mokulele lehulehu a ua lehulehu no hoi na mokulele a.na Aupuni Huiia i lele aku maluna ae o na kahua; e paaia ana e na -Kelemania a hoauheeia aku na mokulele a ka enemi ihope. Iloko o kela la o ke kaua'ana he kanakolu-kumamaono mau mokulele i kiia aku e na Pelekane wale no, o ka hapanui o ia mau mokulele ua pau i ka walawala pa-hu iluna o ka honya. Ma keia kaua ana ua like a like ka nui o na mokulele a na Pelekane i poino me ka na Kelemania. Ma ke kahua kaua a na Italia ua nui pu na kaua i hooukaia ma ka lewa ma keia la. Ua lele mai na mokulele a ka enemi maluna ae o na laina a na Pele-kane-Palani-Italia e paa ana no ka hakilo ana, a ua lele a« no hoi oa moku-

3ele a na Italia e hakaka a lie umi-ku-mamaha mau mokulele a na AuseturiaKelemania i kiia ae a haule i ka honua. E hoakaka aDa kekahi lono uwea kelekalapa mai Berlin mai he iwakaluakumamalima mau mokulele ame elua baluna a na Aupūni Huiia i kiia ae a haule i ka honua inaluna o na kahua kaua a pau. E apono ana i ka hoike mai Berlin mai i kulike ole nae me na huahelu i aponoia e na kenerala o na Aupuni Huiia, o ka huina nui o na mokulele a na Aupuni Huiia i poino. Hoauheeia Aku na Tureke i Hoao Mai AJ e Eaua i na PeLekane LONpON, Mei s.—He kaua nui ka na Tureke o ka hoouka ana mai ma ka la i nehinei maluna o ka laina loihi a ke Kenerala Allenby e moe ana mai ke kapakai mai o ke Kaiwaenahonua ahiki i ka Muliwai loredana, o ka, hopena i ike ia aole o ko lakou hoauhee wale ia āku no, aka, ua hookuemi-hope ia aku ka lakou mau puali holookoa me ka lukuia. He mau kaukani kapuai ka nee ana mai a na Tureke imua me ka manao e lele kaua huapo mai maluna o na koa Pelekane, eia nae, ua hooluai ia aku la na pu mikini a na Pelekane a hoauheeia aku la ua poe nei me ka nahaha o ko lakou laina. I ka pau ana o tro jSaua ua nee hou

aku la l<a laiua a na Polekane imua me ka ]uku uui ia o kokahi heluna nui o na Turoke a he ekolu hanoii aino. kanalima mau paahno i mai e na koa o Keoni Bulu. Pau na Ahua a na Kelemania i ka Hoo-pa-huia e na Amerika WASHINGTOX, Mei 6.—Mahope o ke kiia ana aku o na pu kuniahi me ka hahana loa mai na pa]»u aku a na Amerika lie kiia ana aku i hiki ole ai i na enemi mahope aku o na wahi i hoohihiaia me na uwea ooi ke nolio hou iho maloko o ka lakou mau auwaha, ua ka'i aku Ia na pualikoa Amerika helewawaa imua ma ka la i nehiaei a hoopa-huia na ahua a ka enemi o ka hoopuupuu ana. Mainna o ka nee mua ana aku a na koa Amerika ua lehulohu wale na poka pahu i ki mua ia aku, a i ka wa i komo aku ai o na koa Aracrika iloko o na wahi i paia me na uwea ooi a komo loa aku la iloko o na auwaha 1 paaia ai o ka enemi ma kekahi manawa kokoke i hala aku nei, aole hookahi Kelemania o ola mai ana i loaa aku malaila ma na wahi o ka laina o eono haneri i-a ka loa. īa manawa ua hoomaka aku la lakou e hoopa-hu i na wahi a na Kelemania i hana.ai a hoopalaha holookoaia na ahua lepo i hoopuupuuia ae.

līa hoikeia mai keia nuhou ma ka lono mai ke kahua niai a na Amerika o ka loaa ana ae i ke keena kaxia ma ka auwina la o nehinei. % Ua nui ka mahalo o ke kuhina nui 1 na ]>ualikoa Ainerika ma Ladatia i nehinei iaia i hoi mai ai mai ke kahua kaua mai ma. Palam a mai ka akoakoa pu ana ak\i ma ka manawa o ka noho ana 0 ka halawai a ka ahaolelo kaua kiekie. Wahi ana, o na Amerika i keia manawa maluna o ke kahu kaua ua hoike ae lako« i ko lakou makaukau ame ka maka'u ole a he nui hou aku o lakou e komo aku ana i ke kaua ma keia maliina ae, a e laweia ae ana ko lakou mau walii maloko o na Vahi e a'oia ai e na koa hou e lioea mai ana mai Amerika mai. . Ua hoohiwahiwaia aku o Robert Berry, ke kanaka Amerika kakau ineahou no ka Nupepa Associated Press e noho mai la ma ke keena kaua Palani me ke ke'a hoolianohano. Ua hoohiwahiwa pu ia aku kekahi kanaka Amerika kakau meahou okoa aku me ekolu mau kanaka Pelekane kakau meahou. O ka nui. o na koa i poino .i hoolahaia ae e ke keena kaua ma k» la i nehinei no ka puaHkoa kaua aina he kanawalukumamaono. Ekolu i make iloko o ke kaua ana, elima. i make mamuli o na palapu ,eha i make. ulia, he kanaono kumamalia i hoehaia a hookahi i nalowale. Mawaena hoi o na koa marina he eiwa i poino, oia huina hookahi i make iloko o ke kaua ana, ekolu i make ma"muli o na palapu a he elima i hoehaia. WASHINGTON, Mei 7,—0 na Amerika paahao a ke kaua maloko o Keleinania ke hana ia Jtmi la lakou ma ke ano hoomainoino loa e na Kelemania. . Na kekahi paahao Palani i mahuka mai a pakele a i hoea mai i ka laina a na Amerika e paa ana i hoike mai i ka moolelo o kekahi mau mea i hanaia aku maluna o lakou, He hooiaio ana mai keia i ka moolelo i loaa ae i ke keena kaua a i koiia aku ai na Kelemunia e pane mai no ka hanainoia. ana o na Amenka elike me na, paahao o ua lahui e ae i paaia maloko o Kelemania, a o ka paue no na ninau i noiia aku ai i ke kuhina Sepania aol« i kupono i ka mea 1 makemakeia. Ma ka hoakaka a ke koa Palani i pakele mai ka halepaahao mai o na hanaino a na Kelemania e hana inai la i na paahao Ajnerika he ku i ka hilahila. Wahi ana, hookahi ka-ana koa Ameiika o ke kamailio pu aqa, a ma kana olelo mai iaia iloko (T ekolu mahinu. i hala ako he 35 paona ke emi mai o kona kaumaha. Ua hookikinaia na paalmo e hana ; maloko o na lua maipo paakai. ' Ke haki kekahi. rula ,he koikoi loa ka hoopii i kauiamai, hoopaaia aku iloko o na nimi pouli, a hooka)ii papaa berena me ke kialia wai ame kahi apana palaoa. uuku e haawiia mai. Lehulehu a pinepine ka poe i make mamuli o na hana hoomainoino a kohu hololioloua i hauaia aku maluua o na paaliao. Na Ka.ua Holopono 'a na Amerika WASHINGTON, Mei' 6.—Ma ka lono kelekaiapa mai Palani mai i lioikeia mai ai na liaua holopono a na koa Amfcrika maloko o Lorraine ma ka hikina ae o Luneville, kokoke i ka mokuna aina_Kelemania a maloko o ka maliele o ka laina Toul. . ( Maloko o. ka mahele mua ua komo ' aku na koa Amerika me ka holopono loa iloko o kekahi kulanakauhale a he heluna lehulehu 4 q na paahao.i laweia mai. I Maloko hoi o ka mahele o ka laina ma Toul ua'hoauheeia aku na Kelema- ' uia mailoko aku o na auwaha e na poka ' pu kuniahi i pololei loa ke kii& ana aku a i ka manawa i ka'i aku ai na koa he- J lewawae ahiki i ke kolu o na laina au- I waha a ka enemi aole kekahi enemi e ola mai ana i loaa aku malaila. [ Ua paa i ka hopuia e na koa Ameri- j ka e kaua ana ma Picar<ly kekahi pualikoa Kelemania hoomakakiu. Ua hoikeia mai nei e ke keena kaua ka huina o na koa Amerika i make, nalowale 1 a i hoehaia ahiki i keia inauawa, he , 4650 ka nui. I Ua hoikeia mai aia na Kelemania ke i kiola mai la i kekahi niau omole me ke- j kahi ano wai hoopoino ola iloko 'mahina . 0 na kahua e paaia ana e na koa Ame- ( rika. I ka wa e naha ai ,ka omo'e c lilo ana ka maea o kona ea i niea e hoopailua ai, aohe nae ana hana hoopoino e ae. i Ka Papa Kuhikuhi Hnra ni Mo'iulele WASHINGTON, Mei 7.—Hookahi bi-i liona <lala no ke kapili ana i mau mokulele. 1 hapa hiliona no ka hoolako ana 1 mau pu mikini no lakou. Ua komo.pu keia mau huina ae la iloko o ka papa hana kaua a ke aupuni. Aia maloko o ka bila haawina kaua kf> haawina no ka biliona «lala a ma ka la i nehinei i hoike ako ai o Mareh i ka ahaolelo he hapa biliona ka i makemakeia no na lako kaua. Ua noi ae oia e hoolakoia ae keia liuina iloko o ka haawina o na lako kaua. Ma ka March olelo iloko o kona wa o x ke noi ana ae i keia raau haawina nui he 220,000 mau pu mikini i makemakeia no na mokulele a ke aupyni. Ma ka la i nehinei i lawe ai ke kakanolelo o ka oihana kaua moana Daniels i kekahi keehinahana waiwai. i mea e loaa ai na mokulele a na mokukaua i makemake ai. Ua hoopuka aku oia he mau kauoha i ka halehana mokulele e hanaia a i ka pa-ha iho i ko ka huina mua. Ke Hoomakaukau Mai la o Brazil do ke Kaua Ana ma ka Lewa SAN FRANCISCO, Mei 6.—Ke hooinakaukau mai la ke aupuni o Brazil no ke komo pu.ana aku i ke kaua ma ka lewa iho maloko o Europa. O kana mahele o ke kaua aia ma ka lewa iho. Ua hoikeia mai keia lono ia nei e kekahi kanaka Ilolani kuai kope o ka hoea ana mai nei mai Santos mai a e holo aku ana no Java. Wahi ana, ke hanaia mai la na mokulele i keia ua kapiliia kekahi mi"i mokulele a ke kapiliia mai la kekalu, a ke a'oia mai la ke- j kahi pualiko* o na kanaka lele i ka lewa, no le- *aua ana aku i na Keleinania an.< Auseturia maloko o Europa. Hookaawaleia ka Ohana Alii o Eusia MOSCOW, Mei 4.—Ua hoololiia kahi e noho ai o ke Czar mua o na Rukini apau, NicholaB Romanoff, kana emepera wahine ame hookahi o ka laua mau kuikamahine mai Tobolsk mai a i Ekaterinburg, o keia ka nuhou i hoolahaia ae

] e ke aupuni mokuahana o Rusia, nohe ' nae i hoolahaia ae ka mauawa i hoolo liia ai Oke kuniu o keia lioololiia ana no ka pinepine loa o na o ka hoao aua a na makaainaua maloko o na wahi e hoopuni mai aua ia Tobol.sk o hoomahuka i ko lakou eniejiera mua ame kona ohana. He kulanakauhale ano nui a lawelawe oihana kalepa me kona mau lua mnina waiwai o Ekaterinburg muloko o Peru ma ka hapa hikina o Kusia ma Asia. He mahele ikaika loa keia o ka poe Bolsheviki, ka poe ua lakou i hoo--kahuli i ke au})uni o Ruaia, a ua mauaoia mamuli o keia hoihoiia aua ae o na moi mua o Rusia me ko laua ohana nialaila e palekana ai ke aupuni mai ka hoaoia ana mai e hoihoi hou ae i ka uioi mua maluna o ka nohoalii. O ka nianao 0 keia kauoha oia no ka makee ana nme ka hookaawaleia ana o ka ohana ulii mua mai kona keikikaue opio mai i hauwalaauia afe ai ma leekalii manawa ao nei i hala maloko o ka nuliou e pili ana 1 ka hoola hou ia ae o ke aupuni moi .. Rusia a o ke keikialii opio ke hoonoli.. ia ae j emepeia a o ka anakala ke kalm aupuni. Aohe Maopopo o KaJii a na Kelemania e Lele Kaua Hou Mai Ai LONDON, Mei —O na kaua apau a na o ka lioao ana mai o wawnhi i ka laina a na Aupuni Huiia ua hoopuhiliia aku ma ka la i nehinei, me ka hoaulieeia aku ihope, a i na koa Pelekane-Palani lioi i nee aku ai imua a lilo mai kekalii mau wahi he liapalia mile ka holionu a he mau kaukani i a la loa o "ke kahna kaua. Ma keia la aole i hoao mai ka enemi e hoolaula loa ; ae i ka lakou mau wahi e kaua inai ai koe ma kekahi aliua hookahi, oia mau iio ko lokou hooikaika e hoi hou aku ia lakou na wahi i lilo mai ai mahope o ko lakou hooikaika ana me ka hua oJe »> oki mai i ka laina a na Auj)Uni lluiia ma ka hapa komohana. Ma kekahi ahua kahi o na koa helewawae i lele. kaua mai ai ua hoao mai lakou me ka ikaika e lilo hou aku na kahua i lilo aku ai ia lakou mamua mai na Aupuui Hui aku I a i lilo hou mai ai i na Aupuni Hui, uku nae ua hoauheeia aku lakou ihope. Oia Mau ka Paa o ka Laina Ma ka akau aku o Bethune kalii hahana loa o ke kaua maloko o Flan«lerH ma lea la i nehinei. Maloko o ia apana ua nee aku na Pelekane imua.no kekalii mau kahua hou ma ka po Poalima, a ua lioolilo nui ia ka manawa o ka Poaono ma ka hooikaika -ana ae ia mau kahua hou. Ma keia wahi i lele kaua mai ai ka enemi me kekahi mau pualikoa nui. Mnhope o ke ki mau ia ana mai o na pu kuniahi nunui a ka enemi, ua ka'i mai la na koa helewawae nui hewahowa no ke kaua ana mai maluna o na Pelekane, eia nae, ua oki ia aku lakou a kauliilii mamua o ko lakou komo ana mai iloko o na auwaha niamua loa a na . Pelekane. Oiu inau ka paa o ka laina a na Pelekane me ka nahaha ole. Hooneeia ka Laina a na Aupuni Ilui Imua IMa kahi mawaena o Locre aine I)ran outre, kalii a ka enemi i kooikaika mai ai e nee iniua he inau la kakaikahi aku i hala, ma ka aoao o na Pelekane ann> na Palani, ka lioouka ana aku i ko kaua. Ma keia wahi lie 500 i-a ku lio ! honu o kahi a lakou i nee aku ai iinua a he kaukani i-a ka loa, ua emi aku na enemi nianiua o lakou mahope o ko lakou paio ana mai me ka ikaika | he 80 ka nui o na paahao i lilo mai i na Aupuni Hui. I Ma kekahi mau wahi eaeo ke ka- • liua kaua ma ka hapa komohana lie lii- . lii loa na kaua i hooukaia mawaho ae I o na kaua me na pu kuniahi, aohe i ho | ike maopopo ia ae kahi o ke kaua a ka enemi „e hoao hou mai ana, oiai nue, o • ka mea kanalua ole i ka nana uku e I hoouka kaua hou inai ana no ka enenii a e kaua mai ana ino ka ikaika loa.