Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 22, 31 May 1918 — Page 6

Page PDF (1.66 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

HE MOOLELO KAAO NO

KE KEIKIALII AMEDA

AME

KA WAHINE KUPUA PARI-BANOU

 

            "Ne keia manawa nae, aohe au e hoakeke aku ana is oe I ka mea nana is hookaumaha i ko'u noonoo. ma hope aku ia, ke loaa nae ia oe ka manao maikai a uluhua ole e hoolohe mai ai ia moolelo. he moolelo au. e ka moi, e olelo iho ai i ke kupaianaha, elike me a'u i ike ai i ke kupaianaha."

            Alaila. hoakaka aku la ka wahine kahuna i kona hoo- ma'ima'i ana, ka hele ana mai o ke Keikialii Ameda me na ukali ona a ike iaia e moe ana malalo iho oka pali pohaku. a i ka hele ana ai o ke Keikialii Ameda a iike iaia. ua hu ae la kona aloha nona, a ma ia kumu i laweia aku ai oia no- loko o ka halealii malalo o ka honua, a haawi ia aku oia malalo o ka malama ana a kekahi mau wahine kauwa a ka moiwahine kupua u'i a ka launa ole ana i ike ole ai i ka

lua elike m ia mamua.

            Ua hoakakaia aku e ka wahine kahuna kana mau mea apau i ike ai maloko o ka halealii o ka Moiwahine Pari- Banou imua o ka moi, elike me ia i ike mua ia ae nei, a  pela hoi me kona lapaauia ana, kona laweia ana aku imua o ka moiwahine.  kona laweia ana e hoomaika'ika'i i na rumi apau o ka halealii. a o ka hope loa oia kona laweia ana a hoopuka iwaho ma kekahi puka me ke panihao.

            "Ma keia wahi la.  e ka moi."  i hoakaka aku ai ka wa- hine kauwa.  "e hoike aku ana au ia oe i ke kumu o ke kau- maha ana o ko'u helehelena au i ike mai nei maluna o'u i  kuu wa i komo mai nei e ike ia oe.

            "Ua hauoli ko'u noonoo no ko'u ike ana i kahi o ke Ke- 'ikialii Ameda e noho nei, he wahi nani maoli a'u i ike ole ai i ka lua maluna o ka ili honua. Ua lako oia i na mea apau: ua hanohano oia i oi aku i ka hanohano e loaa ana iaia in a no kona noho nau iho maanei.

            "O ka mea kupaianaha loa a'u i ike ai oia ka maopopo ole o kahi e komo aku a@ iloko o kela wahi. Ia lakou wale no e hemo ai ke puka, aka, i ka poa malihini loa a hoao aku a komo ilaila, he pomaikai ka hiki e komo aku.

            Ia'u i puka mai ai iwaho mai kela aupuni mai malalo o ka honua, a pani hou ia mai la ka puka a paa, a no kuu makemake e ike i kahi e hiki ai ke komo hou aku ilaila, in a no ka manao nei e hele hou i ua aupuni la, ua hiki au i ka puka a hala kekahi manawa loihi aohe nae he loaa iki ia'u.

            "Ua pinepine na mnaawa o ko'u hele ana mai imua a hoi hou ihope me ka nana ana ma na wahi apau, aohe nae he loaa iki ia'u, a no ko'u maluhiluhi maoli me ka manaka pu i huli, o ko'u hoi okoa mai nei no ia.

            "Oia nele ana o ka loaa ia'u o ua panihao la ke ukmu o ko'u hoi ana mai nei me ka naau kaumaha, oia paha ke kumu o kou ike ana mai i ko'u ano hoihoi ole ai i kuhihewa mai nei aohe i holopono ka'u misiona.

            "Ua lohe aku la oe, e ka moi i na mea apau, a pehea ana kou manao? Ke manao nei au e hauoli ana oe no kou lohe pono ana aku la i ka pomaikai nui i loaa i ke keikialii ma- muli o kona hui ana me ka moiwahine kupua.

            "Ina ua kulike ole kou manao me ko'u, ke noi aku nei au imua ou me ka haahaa e huikala mai no oe ia'u. O ka'u e kaumaha nei nona oia kone halawai aku me na popilikia ma nei mua aku: o keia ke kumu o ke kaumaha koikoi loa ana o ko'u naau i hiki ole ai hoi ia'u ke huna iho ia mea mai a oe mai.

            "No ke kaikialii aole o'u manao e hana mai ana oia i ke- kahi mea e hoopilikia mai ai ia oe, no ka mea, ua ike no oe i ka nui o kona aloha nou, aka, no kela moiwahine kupua, owai la o kakou ke ike maopopo aku ana i kona manao, no ka mea, he mea e loa oia i pili ole mai ia oe.

            "Ina no ka makemake mai o kela moiwahine kupua e kaili i ke aupuni mai a oe aku, a oiai ua aloha ke keikialii iaia. Aole anei oia e hookomokomo mai ana i ka manao ilo- ko o ke keikialii e kaili i ke aupuni mai a oe aku, a oiai aia he mana nui loa iloko o kela wahine kupua, aole anei oia e hana mai ana i kekahi hana e lilo aku ai kou au- puni mai a oe aku?

            "Nolaila, eia wale no ka'u a'o ia oe, e noho oe me ka ma- kaala loa nou iho, a e lilo keia mau olelo a'u i hoike aku la ia oe i mea nou e naauao ai." a hooki iho la ka wahine kahuna i kana kamailio ana.

            Ua piha ka moi i ka hauoli no ka hanohano nui i loaa i ke Keikialii Ameda, a no ka pomaikai nui hoi i loaa iaia, eia nae, aohe hiki iaia ke alo ae i ka ehaeha o na olelo a ka wahine kahuna.

            "E haawi aku ana au i ko'u mahalo ia oe." wahi a ka moi, i ka wahine e aneane ana e haalele mai iaia. "no ka hana au i hookauwa mai ai ia oe iho, a no kau olelo a'o pu a'u e ice nei i ko'u naauao iho la mai a oe mai.

            "Ua ike au a hoomaopopo i ka waiwai nui o kau oleloa'o aohe a'u hana pono e ae o ka lawe wale mai no i ko ha'i manao maluna o kekahi kumuhana a malama, no ka mea, he mea ia no'u e pono ai."

            Ma ka manawa a kekahi o na kauwa i hele mai ai e hoike i ka moi no ka hoea ana mai o ka wahine kahuna, e kuka ana ka moi me na kakaolelo ana, na punahele ana i komo honua aku iloko o lakou na manao hoohuoi no ke Keikialii Ameda. no ke kipi mai i ke aupuni.

            Ua hoomahuahua loa ia ko ka moi noonoo hoohuoi no ke  keikialii mamuli o ka palua ana o kone lohe mai ka wahine kahuna aku. Alaila hoi hou aku la oia noloko o ka rumi a na punahele ana e noho mai ana, me ka lawe pu ana aku i ka wahine kahuna me ia.

            Ia komo ana aku a laua hoakaka aku la ka moi i kekahi hapa o kana mau mea o ka lohe ana mai ka wahine kahuna aku, a i kona wa i hoakaka aku ai imua a lakou i ke kumu o kona maka'u ana no ka hoohulihuli ia aku o ka manao o ke kaikialii a huli mai e kipi iaia, ninau aku la oia i ko lakou manao no ka mea pono e hanaia aku ai a e hoopakeleia mai ai oia mai kela poino nui mai in a e ala i'o mai ana ia hana.

            O kekahi i na punahele a ke alii ka i pane mai no ka nui aku o lakou i ka i ana mai:

            "E ka moi, i mea e ala ole mai ai keia poino maluna ou, ua ike oe i ka mea nana e hana mai ana ia poino oiai eia no oia maanei i nei manawa, a oiai o oe no ke mea mana, o kau wale no o ke kauoha aku i ou mau koa a o ka paa no ia o ko keiki i ka hopuia.

            "Aole au e olelo aku ana ia oe e lawe ae i kona ola-he hana kupono ole loa ia e hanaia aku ai maluna on a me ka maopopo ole o kona ahewaia e make, aka o ka hana pono wale no oia ka hoopaahao ana aku iaia a pau kona ola."

            Ia manawa ua hooho like mai la na punahele e ae apau a  ka moi me na manao lokahi me ke kokua mai i ka hoakaka a ko lakou wahaolelo.

            Oiai ka wahine kahuna e hoolohe mai ana i keia manao o na punahele, noonoo iho la oia he hana limakoko loa mao i ia a lakou, a ua oi loa aku ke koikoi o ka lakou manao o ka hooholo ana no ka uku hoopa'i o ke Keikialii Ameda ma- mua o ke ana kupono nolaila noi aku la oia i ka moi e ae mai iaia e kamailio aku, a i ka aeia ana mai, alaila i aku la.

            "Ua maopopo ia'u mamuli o ka makee nui o keia mau kakaolelo au no kou pono i loaa ai ia lakou ka manao e hoo-

 

lala aku imua ou i ka lakou hoopa'i i manao ai e kauia aku maluna o ko keiki, oia hone hopuia ana aku a hoopaaia aku iloko o ka halepaahao no ke koena aku o kona mau la o ke ola ana.

            "Ke manao nei au e lokahi ana no ko oukou manao me ko'u, oia keia, in a no ko oukou hopu i keikialii a hoopaa aku i ka halepaahao e hoopaa pu aku ana oukou i na ukali ona, aka e pono oukou e noonoo iho o kela mau ukali on a apau, aole lakou he mau kano kanaka elike me kakou nei, he põe quino, uhane wale no lakou apau.

            "E manao ana anei oukou he hana maalahi wale no ia oia ka hopu ana aku i kela poe kupua? Ina no ko oukou makaukau nei no ka hopu aku ia lakou e nalowale koke aku ana lakou iloko o ka imo ana a ka maka. a pehea auanei lakou la e paa ai ia oukou?

            A i ko lakou wa e ike ai i ka oukou hana e hoopoinoia aku ai ko lakou hakuwahine no ka oukou mea i hana aku ai maluna o keikialii, a e hoike aku au ia oukou i keia. aole oia he moiwahine hiki ke hana wale ia aku me kona hana ole mai i kekahi mea e poino ai oukou a i ole o kakou pu paha apau no ka hoopoinoia ana aku o kana kane.

            "Ina ma kekahi ano hana e hoopoino ole ia aku ai ke keikialii a e palekana ai hoi ka noi mai ne poino mai a ke keikialii e hana mai ai a i ole a ka moiwahine kupua paha. aole anei he mea pono ka hahai ana aku mahop o ia hana?

            "Ina he manaoi'o ko ka moi i ke a'o a'u e haawi aku ana. eia ko'u manao i oe ponoi no e ka moi ke noi aku i ke keikialii ma ke ano e nana aku ana i kona hanohano. e haawi mai oia i kekahi mea e pomaikai ai oe ma o ka mana la o ka moiwahine kupua, oiai he hana maalahi loa i na kupua apau ka hooko ana mai i kekahi mea au e noi aku nei, oiai he oi aku ka mana o na kupua mamua o kakou na kanaka maoli.

            "Elike me keia. i na manawa apau au e ka moi e hele ai no ke kaua he hana nui a hoonui lilo maoli nau ka lawe ana i na pualikoa me ka lawe pu i na lako ai. ne lako kaua, ne halelole nou a no na pualikoa. a pela hoi me na kamelo, na hoki/ ae na holoholona lawe ukana e ae.

            "Ma kahi o kou lawe aku i mau halelole a i mau hale e ae paha no na lako kaua. na lako meaai, a pela aku, e noi  aku oe iaia e hoolako mai ia oe me on a hale nui nou e lawa ai oe ame kou poe koa, a oia hale ana e haawi mai ana ia oe ua hiki no ia ke laweia e oe iloko o kou lima. a i kou wa e hiki ai i kahi au e makemake ai e hoomoana. ia manawa e nui ae ai ia hale, i hiki ai ke apo ia oe ame kou mau pualikoa apau i loko a pela me na mew kaua ame na holoholona.

            "O keia mea kau, e noi aku ai iaia. aohe hiki iaia ke hoolako mai ia oe i keia ano hale, aka ua hiki i ka wahine ana ke hoolawa mai i kou makemake, no ka mea. he wahine mana ka wahine ana, a oiai hoi he aloha no ko keiki ia oe, e hooko kokeia mai ana kau mau mea apau e noi aku ana.

            "Ina e hiki ana i ke keikialii ke haawi mai ia oe i keia hale malumalu nou ame ko mau pualikoa. he mau mea hou aku no kekahi au e noi aku ai iaia mawaho ae o keia, a peia mau oe e hoomau aku ai i ko noi ana a hiki i kona pilikia ana a hiki ole loa iaia ke hooko mai i kau noi. eia nae he nui ka waiwai ame ka mana o na kupua la e nele ole ai no kekahi mea au e noi aku ai.

            "No ka nui hoomano loa aku ou i ke noi e hilahila iho ana ko keiki, a i ole e manaka iho ana no kou hoomau aku i ke noi, a e hooholo iho ana oia iloko on a aole e hele hou mai imua ou, ma ia ano e koa ana ko aupuni me oe, a e hooholo pu iho ana oia e noho mau loa aku me ka wahine kupua ana.

            Ma ia hope aku aloe oia e hoike hou mai ana iaia iho i keia ao a ia manawa e ike iho ai oe e ka moi aohe au mea hou aku i koe e maka'u ai no ke kauaia mai o kou upuni ame ke kailiia aku o ka nohoalii mai a oe aku. aole no hoi oe e hoahewa iho ana ia oe iho no kou pepehi ana i kau keiki a hookahe aku paha iaia apau kona ola.

            "O keia mau mea ae la ka'u e a'o aku ai ia oe. a nau ia e noonoo iho no ke kupono a kupono ole paha i kou makemake, aka, ke manao nei au he mau a'o maikai loa keia e waia ole ai oe, e ka moi. ma kekahi ano. nau nae ia e ike iho."

            I ka hoopau ana iho o ka wahine kahuna i kana kamailio, ui aku la ka moi i na punahele ana in a paha he mau mea oi ae kekahi o ka maikai a lakou e hoolala mai ai.

            Iaia nae i ike aku ai  i ko lakou mumula loa. hooholo iho la oia e lawe i na oleloa'o a ka wahine kahuna, no ka mea, ma kana noonoo iho oia na oleloa'a kupono maoli e poino ole ai ke keikialii a e waia pu ole ai hoi me ia.

            Ma kekahi la mai i ka manawa a ke kiekialii i hele aku ai e ike iaia. oiai ka moi e kukakuka ana me na punahele ana. a i ka wa hoi a ke Keikialii Ameda i hele aku ai a noho ma kona aoao, oiai aole i lilo kona hoea ana aku malaila ia manawa i mea e kahamahaia aku ka lokoa kamailio ana. ua hoomauia aku la ke kamailio ana no kekahi manawa maluna o na kumuhana like ola he lehulehu.

            A hala kekahi manawa loihi ia lakou o ia kamailio ana, alaila. huli ae la ka moi e nana i ka Keikialii Amenda a i mai la: "I ko manawa mua i hoea mai ai e ike ia'u no ka hoomama ana mai i kuu naau luuluu nou, mamuli o kou kaawale loihi ana mai ia'u aku. aole oe i hoike ike ia'u no ka hoomama ana mai i kuu naau luuluu nou, ma muli o kou kaawale loihi ana mai ia'u aku. aole oe i hoike iki mai ia'u i kou wahi i noho ai, ua hunakele loa oe ia mea. aole au wahi huaolelo iki, a ua lilo no hoi ia i mea pohihihi loa ia'u.

            "No kuu hauoli i ike hou ana aku ia oe, a mamuli no hoi o kau olelo ponoi o ka hoike ana mai, ua lako no oe me  kou piha mau i ka hauoli ma kahi au i noho ai, aohe au i nowelo wale aku. oiai ua ike iho no hoi au he mea huna no paha ia au i makemake ole ai e ike wale ae.

            "Aole au i ike i ke kumu o kou huna ana i kou wahi e noho mai nei i kou makuakane nei oiai au e hoike aku ana ia oe i ko'u hauoli no ka loaa ana ia oe he wahi kupono e noho ai. a ua lako oe i na mea apau me ka loaa mau o ka hauoli ia oe. o ko'u makemake no ia o ko'u ike aku ua hauoli oe.

            "Eia nae, me ia huna no ou ia'u i ke kumu o kou hauoli ana ua loaa ia'u ka ike i keia manawa i ke kumu o ia hauoli ana ou. a ke hauoli pu aku nei au me oe.

            "Ua apono loa au me kuu naau apau i kou mare ana i kela moiwahine kupua, he wahine u'i, hanohano a waiwai a i kupono loa no hoi e lilo i mea aloha nau. elike me ka mea i hoikeia mai ia'u, a ke mahalo nui nei au i ka mea au i hana ai.

            "Ma ko'u ike iho, elike me ka lono i hoikeia mai ia'u, me ia nui no o ka mana i loaa ia'u, in a no paha no kou noho mau mai imua i ko'u alo aole no paha e hiki ana ia'u ke hoolako aku ia oe i na mea nani apau. elike me na mea nani ame ka hanohano i loaa ia oe i nei manawa. mamuli o kou mare ana i kela wahine.

            "Me kena kulana kiekie ou i hookiekieia ae la. he kulana a kekahi mea e huwahuwa mai ai koe au, kou makuakane. ke noi aku nei au ia oe aole e hoomau wale mai no i kou launa ana me a'u elike me kau i hana ai mamua aku nei. aka, e noi pu aku oe i ko wahine. ka moiwahine kupua. i mea e loaa mai ai kana kokua ia'u ma ne mea apau a'u e makemake ai a waiho aku ia makemake o'u imua on a ma ou la. a no ia makemake o'u ke waiho aku nei au imua ou no ka hoao ana aku.

            "Ua maopopo ia oe ka nui o na hoolilo, ka nui o ka hana ame ka luhi o ko'u mau kenerala. a pela pu no hoi me a'u. ma kela ame keia manawa e hele aku ai no na kahua kaua i ka manawa kaua. ka lawe ana i ua lako kaua. na lako ai, a pela aku, maluna o na holoholona mai kekahi wahi a i kekahi. me ka lawe pu i na hale malumalu, na halelola no na koa ame na holoholona.

 

            "He hana nui a ko'iko'i maoli ka lawe ana i mau hale malumalu. a pela me na halelole. e ike oe nou iho ia mea, nolaila. oiai hoi he mana ko ka moiwhine kupua. ko wahine. aole e lilo ana i hana paakiki ma kou aoao ke noi ana aku iaia e haawi mai ia oe i hale maluma'u. i hale uuku loa e hiki ai no ia oe a ia'u ke paa iloko o ka lima. a eia nae. i ka wa e makemakeia ai e hoonui ae, e mohala ae ana ia a nui e lawa kupono ai ke pau na pua ikoa holookoa a nau iloko e hoike aku no oe iaia i ka mea oiaio oia ha'e malumalu i makemakeia na'u a ke ae maikai mai ka hoi oia la i keia noi. o ka hookoia ana no ia o ko'u manao.

            "Aole oia e hoole mai ana i kau mea e noi aku ana. no ka mea ua aloha oia ia oe aole no hoi oe e manao iho he hana paakiki ka loaa o ia hale iaia no ka mea. ua ike ke ao holookoa he poe mana na kupua. he hiki ia lakou ke hana i na mea kamahao loa au i ike ole ai mamua."

            No keia manao o ka makuakane o ke noi ana mai  la nana e hooko aku. aole oia i makaukau mua. aole oia i halia iki ua hoolalaia kahi mea nona; ia lohe ana aku la ana noonoo iho la oia he mea hiki ole loa paha ia e loaa mai. aka e hoao oia.

            Aka nae, oiai aole oia i pouli no ka nui o ka mana o na kupua, me ka nana ole ae i ka nui o kona kanalua no ka loaa mai o ia hale malumalu a ka moi i noi mai la, hooholo iho la oia e hoi a e hoao aku e noi i ka wahine kupua, ma'ia o loaa i'o mai no mamuli o kona mana kupua.

            Aole oia i hoao e noi mamua i kekahi mea imua o ka wahine. o keia ka mua loa; ua ie no oia i na hooiaio lehulehu no ke aloha o ka wahine kupua iaia, aole no hoi oia i hoopalaleha, ma kona aoao i ha hooiaio aku imua on a i ka like o kona aloha me kona. aole no hoi on a makemake e ae o ka hooikaika mau wale aku no ma kona aoao e hooluolu mau aku i kona noonoo e ala ole mai ai kekahi mea e mokuahana ai laua.

            Ua hookahaha nui ia ka noonoo o ke Keikialii Ameda ia manawa no kana mea e pane aku ai i ka makuakane, no ka mea, he noi paakiki loa keia o ka waiho kokeia ana aku la imua on a ana  i hoomakaukau ma mua ole ai iaia iho.

            Eia nae a hala kekahi mau minuke iaia o ka noonoo ana, i aku la i ka moi: "Ke haohao nui nei au i ke kumu o kou loha ana i ka'u meahuna: pehea la oe i lohe ai, no ka mea. he mea huna loa ia na'u i makemake ole ai e loheia?"

            "Ina ua hoike aku au ia oe i kekahi moolelo pohihihi e pili ana no'u. alaila. ua puka hewa aku paha mai ko'u waha aku, a ua oili ae ia manao me ko'u noonoo ole mamuli o ko'u manao aole ia e illo ana i mea ano nui ia oe.

            "He mea oiaio, owau ke kae a ka moiwahine kupua. elike me kau i hoikeia mai ia; ua aloha au iaia a pela oia ia'u. aka iloko o ko'u kuleana ana iaia ma ke ano owau kana kane. heaha auanei ko'u mana maluna on a au e ka moi i olelo mai nei e a'o aku iaia no kana mea e hana mai ai, oiai, ua oi aku kona mana i ko'u?

            "Aole au i hoao e noi aku iaia i kekahi mea mamua aku nei. aohe no au i noonoo iki no kekahi mea i kupono ia'u a'u e hiki ai ke noi aku.

            "O ka'u e makemake nei oia ke noi ana aku ia oe e hoopau ko kaua hoao ana e noi aku iaia no ka hale malumalu au i makemake ai.

            "Aka nae o kou makemake e ka makuakane, he hana no ia na'u na ke keiki e pono ai e hooko aku a e hoolohe aku hoi ma na mea apau.

            "Eia nae, i hoike aku no au ia oe i ka mea oiaio. o keia makemake ou e kuu makuakane i noi mai la, ua ku-e loa ia i ko'u manao. aka nae, e hoike aku ana no au ia mea imua o kuu wahine, ina no kona ae mai e ko ana kou makemake, aka i hoole mai kela. o ka nele ana no ia o kau noi; aole hiki ia'u ke hoohiki e aku imua ou i nei manawa e loaa ana ia mea.

            "Nolaila, e noi mua aku ana no au imua ou e huikala mai ia'u a e noonoo pu iho oe aohe kumu e ae i hoea ole mai ai au imua ou, o oe no ke kumu. a mai hoahewa mai oe ia'u."

            "E kuu keiki." i pane mai ai ka makuakane. "e lilo ana i mea no'u e kaumaha nui ai kou hoea hou ole mai. a o ke kumu o ia hoea hou ole mai ou mamuli o ka'u noi.

            "Aole o'u makemake e nalowale loa aku oe mai ke ike mau ana aku a ko'u mau maka; in a e nele ana ka'u noi. alaila aole oe i hoohana aku i kou mana ma ke ano he kane maluna o ka wahine.

            "Ina e ae ole mai ana ko wahine i kou manao. alaila aole oia i aloha ia oe, oiai ma kona ano he kupua ua ike oia he mana kona e hana ai a loaa ia mea a'u i makemake ai a in a e hoole mai ana oia i kau noi ua hoike okoa mia oia i kona hoowahawaha ia oe. o know mana ke hana a loaa. he hoike ana mai ia i kona hilinai maluna ou e hiki ole ai iaia ke hoole mai."

            "Eia hoi paha kona mea e hoole mai ai. e ike mai ana oia aole no'u ponoi iho ka makemake ia mea. aka nou," i pane aku ai ke Keikialii Amenda me ke kanalua nui iloko on a no ka loaa mai.

            "Pela no," i pane hou mai ai ke moi, "aka in a he aloha i'o kona ia oe. a owau hoi kou makua. ka mea nana aku oe; in a he aloha kona ia oe e aloha pu mai ana oia ia'u.

            "O, e hoopau loa oe i kou maka'u a i ole kanalua paha; e hoi aku oe i nei manawa a hoike aku i nei manao o'u iaia. a e ike ana no oe i kona ae maikai mai mamuli o kona aloha ia oe mamua o kau i manao wa'e ai.

            " E hoomanao oe i keia o ka hewa nui i ikeia oia no ka hoi hope. aohe hele imua, a hooko aku i ke noi, o kela ke kumu i hooneleia ai kakou i na pomaikai nui i ka hapanui o ka manawa: o na noi i hookoia oia na noi i loaa ka pomaikai.

            "Eia hou, aole ana noi i ui mai ai ia oe i hooleia aku e oe, no ka mea ua aloha oe iaia; pela no me ia, aole oia e hoole mai ana i kau mea e noi aku ana, no ka mea, ua like kona aloha ia oe me kou iaia."

            Aole i lilo nei mau olelo a ka moi i mea e hoonaia aku ai ke manao kanalua o ke keikialii no ka loaa mai o ka mea ana e noi aku ana i ka wahine kupua. ua nui na olelo ana o ka loke ana aku. aohe nae i komo mai iloko ona.

            O kana e noonoo ana in a paha he mea e ae ka ka makuakane i makemake ai la, in a la paha ua maopopo ka loaa mai: e lilo ana paha auanei nei mea ana e noi aku ana i mea e inaina mai ai o ka wahine iaia a heaha ana la kona hopena, kipakuia mai paha, a i ole hoopoinoia mai paha kona ola, oiai nae ua ike iho oia i ka nui o kona aloha i ka Moiwahine kupua Pari-Banou. i nei noi paha auanei la kaawale ana ka laua pili.

            No ka maikai ole o ko ke Keikialii Amenda noonoo no keia noi hookalakupua a ka makuakane. elua no la kona noho ana me ka makuakane o kona haalele koke mai la no ia. aole i piha na la elike me ka maa iaia mamua, eha la e noho ai a hoi.

            Iaia i hoea aku ai i ka halealii o ka moiwahine kupua. a he mea mau no hoi iaia ka hoi mua ana aku a hui me ka wahine i na manawa apau e hele ai a hoi aku. o ka maka no o ka wahine ke aho. ninau mai la ka wahine iaia i ke kumu o ke ano-e ana o kona helehelena.

            "Aole hoi pela oe mamua ke hoi mai he mohala maikai mai kou helehelena, i keia hele ana aku nei ka hoi au a hoi mei la he kou ke ano kaumaha o kou helehelena, me he mea la he mea nui kau o ka noonoo ana nana i hookaunaha loa i kou noonoo. Heana keia ou. he ma'i anei kou?"

            I ka ike ana o ka wahine aohe pane aku o ke keikialii i kana ninau, o kona ola kino nae kana o ka ninau ana mai me he mea la e huna ana ke keikialii i kona manao a hou aku la.

           

           

            "Aohe au e pane aku ana i haina no kau ninau @@@@@ ola kino ahiki i kou pane mua ana mai i ka haina @@@@@ ninau."

            Ua hoao ke keikialii e huna me ka pane ole aku. @@@@@ ano-e o ko'u helehelena. o ko'u ano mau no hoi keia @@@@ hele ai a hoi mai aohe o'u ma'i a he maikai no @@@@@@ noo. a pehea la oe i hoohuoi mai la?"

            "Aole hiki ia oe ke huna mai ia'u. ke ike aku nei au@@@ kena  o kou ano mau. ua loli loa ae kou helehelena i ke@@@@ mai ko na la e ae au e hele ai i hoi mai. He lamalama @@@@ kou helehelena mamua, i keia la nae au i hoi mai @@@@ helehelena kaumaha kou. me he mea la ua kaa w@@@@ i ka ma'i a loihi na la. hailepo kou mau maka. a kaa@@@@ no kou mau maka ia'u e nana aku la.

            " Ma ka'u koho aku. he mea ano hou a kamahao l@@@@@ o ka lohe ana mai nei. a ua lilo ia mea kamakao@@@@@

maikai ole paha i mea hoehaeha i kou noonoo. malia @@@@ no ka make ana o ko makuakane?

            "Ina no laila ke kaumaha o kou helehelena he manawa pokole wale no ia e hoomamaia aku ai kou noonoo a @@@ pau ae no ia. no ka manawa pokolo wale no ia kaumaha @@ hoohana aku ai i ko'u mana."

            "Makena no hoi kau noii mai i ko'u ano. o ka ma'i wa @@@ no ka mea nana e hoololi ano-e ae i ka helehelena o keka@@ mea, eia nae. ua hoike mua aku nei hoi au ia oe aohe @@ ma'i. aohe no hoi o'u ohana i pilikia. oia iho la no @@@@ nui elua e hoano-eia ae ai ka helehelena o kekahi mea @@ nae kekahi o ia mau ano la i loaa ia'u.

            "O, aole hiki ia oe ke huna mai i kekahi mea ia'u; he mea kau i kaumaha ai oia ko'u ike me ka maopopo loa. @@@@@ helehelena i hoike mai ia'u no ia mea, no laila. hookahi wa@@@ no hana i koe ia oe oia kou hoike mai."

            Ua hiki ole i ke Keikialii Amenda ke hoopupu hou iho me ka hoike ole aku i ka mea oiaio, elike me ka makemake o ka wahine kupua e koi mai ana iaia. nolaila i aku la@

            "E ka madame maikai." i pane aku ai ke Keikialii Amenda. "na ke Akua lokomaikai a hoomanawanui e h@@@@@@ aku i na la o kuu makuakane a kanikoo, a e hoopomaikai @@@ iaia me ka hauoli i ke koena aku o kona mau la.

            "Iloko o ka maikai o kona ola kino i haalele aku nei au iaia. nolaila. aole keia o ke kumu o ke kaumaha ana o ko'u noonoo a ano e ana hoi o ko'u helehelena elike me kau i ike mai la ia'u. he kumu e ae no a e lohe koke aku ana oe

            "Aohe kumu e ae. aka o ka moi ponoi no ke kumu. nana i hoike mai nei ia'u i kekahi mea i ku-e loa i ko'u lunaike hala, no ka mea. mamuli o ia manao on a i hoike mai nei ia'u e lilo ai paha au i mea nau e ahewa mai ai.

            "O ka mua ua ike no oe i ko'u makaala me ka malama loa ia'u iho elike me kau kauoha, a ua ike oe i ko'u hoolohe pono ana i na mea apau au no i hoike mai ai ia'u. a ua hoike aku au i ko'u aloha ia oe ma ka'u hana.

            "Ua kauoha mai oe ia'u aole au e hoike aku iaia ua mai au i ka wahine. aole no hoi au e hoike aku iaia i ko'u wahi e noho ana, a ua hooko au ia kauoha au. eia nae me ia hunakele loa no o'u ia mea ua loaa aku nae hoi ka ike i ka moi no ko'u mare ana ia oe ame ko'u wahi e noho nei.

            "O ka'u wale no i hoike aku ai iaia ua hauoli au. eia nae ua loaa aku ka ike iaia no ko kaua mare ana ame kahi a'u e noho nei, a ua lilo ia hoike ana mai ana ia mea. oiai nae ua pouli loa au pehea la oia i loha ai, a nawai la oia i hoike aku no ia mea, i mea hoonaluea nui i ko'u noonoo. a me he mea la oia paha ke kumu o ke ano e ana o ko'u helehelena au i ike mai nei."

            "Oia i'o ke kumu o kou ano-e ana. Na'u e hoike aku ia oe i ke kumu o ko ka moi ike ana i kou wahi e noho nei. a pela kou mare ana i ka wahine. Ke hoomanao la no anei oe no kela wahine au i lawe mai ai. au i manao ai ua loaa i ka ma'i. a olelo aku ai au ia oe aole oia i ma'i maoli. aka he ma'i hoomaalea. i kumu nona e komo mai ai iloko nei. ka wahine au i aloha ai e moe ana malalo iho o ka pali pohaku a lawe mai ai iaia iloko nei?

            "Na kela wahine i hoi aku a hoike i ka moi no kau mea i hoike ole aku ai iaia. Ua olelo mua aku no hoi au ia oe aohe ma'i o kela wahine. he hane maalea wale no kela nana i kumu nona e ike ai i kou wahi i noho ai. aohe nae hoi ou hoolohe mai i ka'u uwalo aku, a laa ka ikeia o kau meahuna la; o keia ka hooiaio ana no ka'u mea i hoohuoi ai nona. aka, heaha iho la auana; ka pilikia no ia ikeia ana o kou wahi e noho nei ame kou mare ana i ka wahine? Mai kaumaha oe no ia mea.

            "Ma ka mea oiaio. ia oe i hala aku ai, ua hoainuia ua wahine la i ka wai ola e na wahine kauwa a'u i kauoha ai e malama iaia. oiai nae. aole on a ma'i i'o e kupono ai ia wai e hoainuia aku iaia a i ka hala ana o kekahi manawa pokole mahope iho o kona inu ana. o ke ola loa ae la no ia on a a noho iluna, a i ma wahine kauwa i hele hou aku ai e nana iaia e noho mai ana oia iluna o ke koki. a noi mai la i na wahine kauwa e lawe mai iaia imua o'u no ka haawi ana mai i kana hoomaikai ia'u.

            "Aole ia o kona manaoio maoli e hele mai e haawi i kana hoomaikai ia'u. aka. pela wale no e loaa ai iaia ka ike i ma wahi apau o keia aupuni, a no ko'u manao he makemake paha oia e ike i na wahi apau o keia kakela. ua kauoha aku la au i ne kauwa wahine e lawe e hoomaikai aku iaia ma na wahi apa o ka halealii nei a ia pau ana ua laweia aku oia ahiki i ka puka a hookuuia aku la e hoi.

            "Pela iho la la i loaa aku ai ka ike i ka moi. ko makuakane, elika me ia au o ka lohe ana mai la iaia, aolhe mea e ae i ike i keia wahi o kela wahine wale no, aka, heaha a@a nei ko kaua pilikia no ia loaa ana aku la o ka ike i ka n@@i. mai hookaumahaia kou noonoo no ia mea.

            "Hele aku imuna me kau moolelo. i lohe aku au i na mea apau. i loheia aku ke makemake o ka moi o ke noi ana mai la ia oe. a i lilo ai kana noi i mea hoonaluea i kou noonoo? eia nae, aole nae ia mea oiaio maoli e lilo ai i mea hoopilikia mai ia kaua a elua." wahi a Pani Banou.

            "E ka madame maikai," i pane aku ai ke Keikialii Amenda, "ua ike no oe i ka nui o ko'u hauoli no ko'u ike aku ua nui kou aloha ia'u, aole no nae hoi au i noi aku i kekahi mea mai a oe mai, o ko'u hoolohe wale aku no i kau mau mea apau e kauoha mia ai ia'u, a malaila wale aku no au.

            "Mahope iho o ka loaa ana ia'u o kekahi wahine u'i. hanohano a waiwai, heaha hou aku ka'u mea makemake mawaho ae o ia? O, ua lawa loa au ma na mea apau a ka naau e hauoli ai mai a oe mai!

            "Ua lako au me na mea apau a ka noonoo e hoauau ae ai; ua hanohano au a oi aku mamua o ka hanohano paha e loaa ana ia'u, in a i noho mau aku au imua o ke alo o kuu makuakane.

            "Ua ikemaka au i ke kiekie o kou mana, aole nae au i hoao iki aku e noi i kahi mea i hooiaio no ia mana ou; aole au i noi iki aku i kahi mea i kumu no'u e ike ai i kou mana nolaila e noonoo akahele loa iho oe, oia ka'u noi ia oe. o ka mea a'u e noi aku ana ia oe, aole no'u ponoi iho ia makemake. aka. no ka moi@ kuu makuakane. he makemake on a a'u i ike iho ai i ka hupo loa a i kupuno ole hoi e hookoia aku.

            "Eia ua makemake la on a ana i waiho mai ai i ke noi ia oe ma o'u la; e haawi aku oe i hale malumalu nona i hoopakeleia ae ai oia me na pualikoa on a mai ka ino mai i kona wa e hele ai i ke kaua. a oia hale malumalu au e haawi aku ana he uuku loa e hiki ai no ke paa iloko o ka lima, a i ka wa e hiki ai o ka pualikoa ame na mea apau. a pela me ia maluna o kahi hoomoana. oia ka manawa e nui lae ai ke kino o ia hale. e hiki ai ke apo i na mea apau malalo o ko@@ malu. a i ka manawa e makemake ai e noo aku no kekahi wahi, e hoi hou ae ia hale malumalu a uuku e like me mamua @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ (Aole i pau)