Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 28, 12 July 1918 — I POE KUPONO NO KA AHAOLELO [ARTICLE]

I POE KUPONO NO KA AHAOLELO

Ke hookokoke mau aku nei kakou i ka manawa e malamaia ai ke koho baloka wae moho, no na kulana i ka ahaolelo lahui, ame ko kakou ahaolelo kuloko, a oiai he hana keia i lawelawe mau ia e kakou i na makahiki ae nei i hala; ua loaa maoli ka naauao ia kakou, ma ka wae ana me ke koho ana ! i na kanaka a kakou e manaoio aku ai e lilo lakou i poe kupono noloko o ko kakou ahaolelo kuloko, aole hoi o ka pono koho wale aku no, elike me ka kekahi poe i hana aku ai ma na kau koho ae nei i hala. Ma keia kau koho wae moho, ua hiki i kela ame keia mea ke holo i moho, mamuli o ke kakauinoaia I ana o kana palapala holo moho e na mana koho i I hoakakaia e ke kanawai, me ka uku pu ana ae 2 na dala no kona holo moho ana; a oiai e nui ana na moho e ku mai ana imua o ke kahua mokomoko, ua ili aku ke ko'iko'i maluna o kakou, ke koho ana i ka poe a kakou i manaoio .ai, he poe kupono i'o lakou, a i makee e hana mai i na kanawai kaiUike, a e inakee ana hoi i ka pono laula na mea apau, me ka hoopilimeaai ole. Ma keia koho wae moho, ua kaawale loa na aoao kalaiaina mai na mana koho aku, aka he lunakanawai kela ame keia mea koho baloka nona iho, e haawi ana i kana noonoo akahele ana, maluna o na moho apau e holo ana, no ko kakou ahaolelo kuloko, a pela hoi no ka ahaolelo lahui; aia a hoea mai i ke koho lanla ilo£o o ka mahina o Novemaba, e ka wa ia e haawi hou ai i na koho ana maluna o na moho e loaa ana ka lanakila ia lakou, ma ke koho wae moho ana. O kekahi o na kalaiaina naauao i hoohana mau ia ma na aupuni naauao apau o ka honua nei, o na kanaka i hoouna mau ia iloko o ka ahaolelo, i hoike maopopo mai ma' ka lakou mau hana, i ko lakou kupono i poe kaukanawai, ua hoomau ia aku lakou e paa i ko lakou mau noho iloko o ka ahaolelo e ka hapanuro na mana koho; a o ka poe i ike ole ia ko lakou kupono, ua paniia aku ko lakou mau makalua e ka poe hou; o keia maa la, 0 ka ke Kuokoa ia e hoonaauao aku nei i na inana koho, e hoohana ma keia kau koho- wae moho e hoea mai ana. O ka loaa ana o na kanaka kupono ma keia kau wae moho o kakou e hoea mai ana, ma kela ame keia aoao kalaiaina, he mea maopopo loa, e kau ana na hilinai ana aku a ka hapanui o na mana koho maluna o lakou, e lilo i poe hana kanawai, me ka manaoio, ua hookau aku lakou ia hanohano me ke kuhihewa ole, e lilo i mea no lakou e hauoli ai. £ Oiai aole he mau moho i puka ae nei iwaho no ko kakou ahaolelx>, ke kakali aku nei keia pepa me na manao hhilaai, e ike ia lakoii, a e loaa hoi he manawa nui kupono i na mana koho, e haha ai 1 kō lakou mau aoao apau, no ka lilo i'o i mau kauwa kupono no ka lehulehu ame ka ole.

E holo aku ana ke Kiaaina McCarthy no ka ike pono ana nona iho i na aina aupuni, elike me kana i hoike akea ae ai i kona manao; ma keia e loaa aku ai iaia na ike laula, no ka hooko ana i kekahi o na hana ano nui iloko o kona hookele aupuni ana; a kakou e kau aku ai i na manaolana, e hoea mai ana i hookoia ana o ka iini aine ka makemake nui o na makaainana, e lilo i poe e noho ona | ana maluna o na home hookuonoono no. lakou iho. Ma ke kau koho haloka o kakou e hoea mai ana, ua konoia na koa, malalo o ke kanawai, e malama no lakou i ke koho haloka, ma ko lakou mau kahua hoomoana iho, ma ia ano, e hoopauia ana ko kakou' pohihihi, no na mana koho i haalele aku i ko lakou mau apana iho, mamuli o ke komo ana iloko o ka eihana koa.

* I ka hookohu ana mai o Kiaaina McCarthy i na hoa o ka papa komisina makeke, e manaoia ua wehe hamamaia ae ka ipuka no ka poe kanu meaai ma Hawaii nei, e hoouna mai ai i,ka lakou mau huaai, a mau waiwai kuai paha, a iloko no hoi o ia manawa hookahi, e loaa ana i ka lehulehu he wa maikai e hiki ai £ loaa aku na meakuai ia lakou me ka oluolu ma ka makeke Teritore. O keia kekahi o na pbno i hooneleia ai na makaainana ma kekahi manawa ae nei i hala, aka nae ke manaolana nei keia pepa, elilo ana kela papa komisina i papa e hooikaika ana a e huli nui ana i na mea e holomua ai ka makeke, a e pomaikai like ai hoi na mea apau, ma keia mua aku. Ua kono ikaikaia mai kakou ma Hawaii nei e kuai i na poo kaua; a oiai ua kau aku o Hawaii nei iwaena o na helu kiekie me na wahi e ae, ma na kokua i haawiia aku i ke aupuni, e hoomau aku ia mooleio o Hawaii nei, ma ko kakou hoikeike okoa ana ae ma ka hana, a hoea mai i ka pule i hookaawaleia no ke kuai ana i na Poo Kaua, e haawi i ka kakou mau kokua ana elike me 'ka ikaika apau e loaa ana ia kakou, ma ia ano, ua kokua aku kakou, e hoea koke mai ka lanakila, ma ka hooi ana. ae i ke kulana lako a makaukau o ke aupuni, e hoolako aku i na koa ma na ano apau, no ka hoopio ana i na enemi. — I ke kakau ana mai i oa manao no ka hoopukaia aku maloko nei o keia pepa, e kakau mai me ka moakaka, a e kakau hoi i hookahi aoao wale no, aole e kakau ma na aoao a elua, a mai poina i ke kakau ana i ka inoa ponoi, ina no, ma na manao i makemakeia ai e kapaeia ae ia mau inoa, a i mau inoa kapakapa ke kauia iho.