Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 29, 19 July 1918 — O NA HAOLE KA POE MAKEMAKE OLE I KE KOA. [ARTICLE]

O NA HAOLE KA POE MAKEMAKE OLE I KE KOA.

Iwaena o na kanaka i kaheaia e komo iloko o ka oihana koa maauei nei, o na lahui like ole, he ekolu poe haole i hopuia, no ko lakou hoao ana me ka manao kolohe, i wahi no lakou e komo ole aku ai iloko o kn oihana kōa. > O ka liiea 'niua-loa i paa ae i ka liopuiai oia o .1. Catton, a ma ka. Poakahi nei , i hoihoiia aku ai oia e hoopaa maloko o ka halepaahao o ka Papu Limaikaika. l*a hopuia keia haole ma ka po 9 ka Poaono alku nei i hala, no koua jpale kauoha, a ma ka Poakahi nei i laweia ae ai imua o Kapena Field, i kona manawa i ninauia mai ai i ke kumu o kona hooko ole i ke kauoha i haawiia aku iaia, e hoea aei;ka hal<*koa,- ma ka hora umi-kumamakahi o ke kaleahiaka o k;i Poaono nei, ua pane hoolalau wale aku la no oia, o ka l'oakahi kona manawn e hele aku ni, a ōō.na olel«r'hooweliweli lioi ana o ke kamnilio hna e K"-p ana ia Kapena Field, ua hodle pu no oia, oiai nae, ua. liooia ;jnai jm hoike i lohe i kona olelo ,o?ia. aolie *nanaia aku o na olelo a ia mau hoike. - o kela ninaninauia ana, i waihoia aku -ai kela haole malalo o ka malu o kekalii koa kiai, a kauohaia aku e hoopaaia oia maloko o ka hale hoopaa lawehala o ua k.oa ma ka Papu Liinaikaika, kahi e hiki ole ai i kela liaole ke pulapn mai i ke poo o ka hana wae koa maanei nei. 0 ka lua Uio lioi o ka> hao}e, o Cliarles"\Villiams koila inoa. Mai Paniima mai i hoea -mai ai keia haole 110 keia kulanakauhale, a holo no Maui, a i ka maiiawa*i hop'uhopuia ai ka p'oe kupono 110 k'a oihana' koa, ua hopuia oia e ka Makai Nui ,Crawell o Maty: Ma ka olelo a kela haole, he kana-nakoiu-kuniamakahiy Ja wa oia i kanalua ia nae ka pololei 0 kela hoiko, a lawe loa ia mai oia īlo lionolulu nei. 1 ka manawa i ninauia aku ai 0 haole i kona manawa e piha ai i ke ka-nakolu-kumamahiku, ia wa oia i paile akn ai, he manawa pōkole wale no koe, oiai nae ua nanea loa oia, me ka poina i kana<mea i hoike ai .ma Maui, ua piha na makahiki he kanakolu-kuinamaono iaia. . . , • I.wahi nae nona e pakele ai me ka niaalahi Joa, .11 a haawiia aku iaia he niuau, no k-a- hoopihapilia aua. Ma kahi nae o ka hoopihapiha ana iho i kola pe{>a, ua hoopaneenee wale oia me ka hoihoi ole ae, ahiki i ka hoikeia ana 1 ■* - - _J1

' . • /. ■ r- . . •• rf»-ku ia Kaj>ena Pie|il ma.ke e hoao aua. )cpla hnōīe e,_ hola no Maiii, 0 kona kiiia.,aku no ia a ae up ka halekoā; ns2 kofia/ )too|< ōmKia ana aku i

k t . kba> 1 1 . •" He Haple okoa ilio kekdhi 0 Walter 10. ,lame§ kona inoa, ua hoea okoa ae kana waiiine ,mare, o ka haaleleia ana 'he e'na mākahiki a;e nfei/i. hala, iimia 0 Kapena FieM, a hoikē ihai la -i ka nuika 'u 0 kana kane, 0 knheaia mai e ko 1110 iloko 0 ka oiimna koa, a ua paa kela haole i ka hopuia, pela hoi ka lawe ana mai 0 ka waliine lie hoopii e ku-e ana iaia 110 ke kamailio i kekalii nia.u olelo kupono ole iaia.

_ Wahi a ka wahine mare, he e!ua makahiki ae noi i mala, i haalele akil ai oia'i ka noho pu ana me kela' haole, 110 ka maikai ole. 0 na hana a kaha kane iaia, me kona lioi ana aku a noho pu me konā kupunawaliine ma''Kaimuki, me ka maloma ole mai 0 kana kane i na mOa noiia e pohei ai.

Ma kd mahawā ka,e waeia ana 11 koa, ua- hoea aku la uā haole nei 110 kahi e noho aria 0 kk wahine me ka lāua keiki, a hookikina al\U Ui i ka wahine e kakrttt' mai nial&lo o kekahi pepa,'e \ib6ia ana, na kela ka4ie 11 o e malama aku>qna i kona ola anie ka laua keiki, a i#Smtili o ka hoīihiki āna akii 0 ke kftney -e hoopau loa oia i kana māu hana maikai ole 0 na wa aku nei i hala, ua āe niai la «lia vYahine e kakauinoa ma'alo 0 palapala.

Ma ka hianawa ka c waeia ana- na aku.nei, ua oi aku nj\ hana a kela haole ināniua o ka inea hiki i kana wahine ke hoomanawanui, nolaila hooholo ilio ka wahine, he hookahi wale< no niea pono īna kona aoao, o ia ka hele ana inai, e-hoike i ke ano o kana kano imua o Kapēū/i Fjeln ma ka Poakahi nei, pela h.oi ka waiho pu ana aku i na hoohalaliala imua o ka oihana mrikai f no na «lelo kupono ole ana i kaiiuiilio aku ai 'iaia.