Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 30, 26 July 1918 — E KOKUA I KE AUPUNI MA KE KUAI ANA I NA POO KAUA [ARTICLE]

E KOKUA I KE AUPUNI MA KE KUAI ANA I NA POO KAUA

Ma ke kakahiaka o ka la apopo e hoea mai ana, e ike maka ana na kaukani o na kaukani o ko Hon't]»hi nei poe. na hoaloha ame na ohana o na kanaka opio lie 6,000 o Hawaii nei, i komo aku iluko o ka oihana koa, e ka'i ana no ka manawa niua loa ma ka moolelo o Hawaii nei, ma ka huaka'i Poo Kaua Hoahu, he hiona hoi e konoia mai a : na mea apau, e komo like aku ma ka huaka'i o ka poe e kuai ana i na poo kaua, no ka lanakilā o Ainenka ame kona mau hoa-hui ma keia kaua nui >< .kalii o ke ao nei. ike aku ko Honolulu nei poe ame ko na kua;»ina i keia poe kanakā opio e ka'i ana iloko o ko I.'koii mau lole o na makaainana, no ka molia ana akn i ku lakou mau kino, ka ikaika ame ke ola no ka pono. ame ke kuokoa o ko lakou aina ame ka lahui: ma ka la apopo nae, e ike aku ana kakou, ua kiola ae lakou i ke kulana o ka makaainana, a kaliiko iho ia lakou me na makaukau apau o ka < 'ihana koa. no ke ku ana aku imua o na enemi i na minuke apau o ko lakou ola ana.« E ka'i ana keia mau haneri o na kanaka opio o ); awaii nei ma na alanui o keia kulanakauhale, no na kahua kaua ma Palani, aka 110 ke kukulu ana mai imua o ka lehulehu i na mea oiaio loa i;..k<> <> keia wa o ke kupilikii, ame ka hahana o ke i.aua: «. kakou pu kekahi i makemakeia e komo ii.>k«> o ka huaka'i, no ka lanakila, ke kuai ana i na IV> Kaua Hoahu, no ko lakou pono a no ka ]> .n<> <• na koa ma Palani. L'a liaule hope loa o Hawaii nei, ma ke kuai

ana i kona mahele ona Poo Kaua. Ua noiia mai 1 t ia Teritore e kuai i na Poo Kaua Hoahu ma kahi • ka $4.000.000; ua like hoi ia ma ka averika ana • . ma kahi o ka $20 a kela wahine, keia kane ame K la keiki e kuai ai apuni keia Teritore iloko o keia r,.akaliiki holookoa. Iloki» o na mahina mua aku nei eono i hala, e ] > • 11< * e kuaiia e na makaainana, ka hapalua o kela. luiina o-$4.000,000, ua like hoi ia me $10 a ka mea l.."ikahi. aole nae pela ka mea i ikeia, aka'he $2 v. alc im ka averika i kuaiia; a o ke koena aku o i;a huina nui, o $8 averika no ka mea hookahi, e ]H..no ia e loaa ia Hawaii nei iloko o ka manawa i k> -e < > keia makahiki. Me kela manao, aole o Hawaii nei e kunana wale ana. ma' ka hooko ana aku i kona mahele i waihnia mai na kakou e auamo ma ke Poo Kaua, eia na koa o Ilawaii ke koi mai nei i kela ame keia makaainana i loaa'na manao aloha no lakou, i koinohia hoi na manao makee no ka hoolako ]...no ana aku i ke aupuni me na makaukau apau c ]»!<> ai na enemi; e lilo kakou i poe kuai i na Poo Kaua Hoahu mai keia manawa aku ahiki i ka pau <\na o keia makahiki. He hana puikaika a paakiki no keia i ka hapaimi ona Hawaii o kakou, ka hooko ana aku, oiai c hūopuniia ana ka noho ana e na pilikia he nui, aka nae. he hana maalahi no ma kekahi ano, ke ]«>aa ka makee iloko o kakou no keia hana, ma ka l.oonele ana mai ia kakou, me kekahi mau mea i pili i ko kakou hauoli ame ko kakou mau lealea, a < na hapaha e hooliloia nei no kekahi mau mea e hoopomaikai ole mai ai ma kekahi ano, e hooliloia ;(ku ma ke kuai ana i na poo hoahu i kela ame keia mauawa. Eia na Kepani, na Pake, na Haole no hoi ame na lahui e nolio pu nei me kakou, ke kuai nui nei i na Poo Kaua, o kakou kekahi na Hawaii, e pono e hoomahuahua ae i ko kakou ikaika, ma kfe kuai ana i na Poo Kaua, no ka mea aole keia he pomaikai no ha'i aku, aka no kakou ponoi iho no, me ko kak.iu kokua pu i ke aupuni. Ina i hiki ia kakou ke kuai i na Poo Kaua ma kahi o ka $4,000,000, iloko auanei o ka makahiki he eha makahiki me ka hapa mai keia wa aku. e loaa no i na makaainana o keia Teritore he Sr.(>X).ooo. Me keia pomaikai maopopo loa e loaa ana ia oe, h'u. a ia kakou apau, me ka hanohano hōi e loaa ana i ko kakou aina, ua hiki loa ia kakou ke kokua aku i ke aupuni o Amerika Huipuia iloko o kona manawa i kauka'i mai ai i ka kakou mau kokua ana aku no ka pono o kona oihana kaua ame ka j oihana koa. j I" nemaia anei kakou o Hawaii nei? E ae aku anei kakou e kapaia mai o Hawaii, i ka hiki ole iaia ke hooko piha aku i kona mahele o ka hana i konoia mai ai e Wkinakona no keia kaua? () ka pane,ma ko kakou aoao AOLE, aka e hoa< • kakou ma na ano apau e hana me ka ikaika aliiki i ke kaa ana maluna o ka palena i haawiia mai ai na kakou e hooko aku no ko kakou mahele. I"' hoomanao, o ke kumu i hiki ole ai i na pualikoa o Rusia ke kupale i ko lakou aupuni, no ka nele mai i na makaukau kaua ame na meaai e lako ai lakou. Ua ku mai o Kelemania a akaaka i ke aupuni o Rusia no ka hiki ole ke ku mahope o kona mana kaua. Mai ae aku e akaaka mai o Kelemania ia kakou, aka e haawi i ko kakou aupuni i na kokua ana me ko kakou poe kanaka kino ikaika. me ko kakou mau waiwai ame ke dala, i makaukau ai ko kakou aupuni, e hoolako aku i kona poe kanaka, me na lako kaua e hiki ole ai i na enemi ke akaaka pahenehene mai. E kuai nui ina Poo Kaua Hoahu! Ua hiki i kela ame keia kane, wahine a keiki paha ke kokua ia AmeHka, i wahi e loaa ai ia kakou ka lanakila ma keia kaua. E kuai koke i Poo Kaua nau i keia la, i ka la apopo, a i na mahina no apau ahiki i ka pau ana o keia makahiki!