Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 33, 16 August 1918 — HE MOOLELO NO TAZANA A I OLE Ka Hiena o na Ululaau Anoano o na Kapakai o Aferika [ARTICLE]

HE MOOLELO NO TAZANA A I OLE Ka Hiena o na Ululaau Anoano o na Kapakai o Aferika

"Ua kau pu mai kena keonimana maiuna o ka moku hoo kahi me a u ame mama, a oiai ma ka moana, ua haule oia ;;r»ko o ke kai. "Ea, ua haule anei keia kanaka iloko oke kai? E kolohe :nai ana paha oe ia'u e Miss Ikaika," a mamua o ka hiki tna la Miss Ikaika ke pane hou mai, o ka hehee iho la no ia (. Jcne Pota a waiho ana iluna o ka papahele. Lele koke iho la o Miss Ikaika maluna o Jene Pota, me ka noke ana i ka lomi, a no ka hapaha hora paha kela'apa ,ma. akahi no a pohala ae ua o Jene Pota, me ka pane koke aiia iho o Miss Ikaika, ma ke ano e mihi aku ana i kona pu!iualuilu !oa, o ka hoike koke ana aku no ka poino ana o Kela kanaka ma ka moana: k noi ku ana au i kau mau huikala ana mai ia'u e Jene, i ka mea ua kuhihewa maoli no au, aole la oe i kamaaina i kena kanaka, e lilo ai ka'u inau mea maikai ole. i kamailio aku ai nona. i kumu e hoopilikia loa ia aku ai kou noonoo." "() Keoni Kawela anei ka inoa o keia kanaka?" i ninau mai ai o Jene Pota, me kona pohihihi. Ua kamaaina loā aiiei oe i keia kanaka e Miss Ikaika?" 'Ua kamaaina loa au iaia, a o kona inoa iho la kena, no ka mea he hookahi o makou moku o ka holo like ana niai. Ma kana olelo, mai Laelana mai oia, a he kanaka Pelekane <via. eia nae he oi aku kona akamai i ka olelo Palani, mamua m ka olelo makuahine o kona lahui." Ua anēane e hiki ole ia'u ke manaoio aku i kau mau olelo e kuu hoaloha," i pane mai ai o Jene Pota, me ka hele <. kona mau maka a kaumaha. "O ka helehelena oka mea nona keia kii, ua kukuni paa ia ia iloko o ka'u mau hoomanao ana, e hiki ole ai ia'u ke hoopoina ,ina no e ike aku ana au iaia iwaena ona kanaka he mau kaukani. Pehea ka like pu o ka helehelena o kekahi poe e ae me kona, aole loa au e ho< »hewahewa iki ana iaia, ma ka'u mau wahi apau o ke ao nei e ike hou ai i ka mea nona keia helehelena." "He keu aku maoli kena o ka mea kupaianaha au e kamailio mai nei. lliea kou wahi i kamaaina mua ai i kena kanaka?" "O ke kii a'u e nana aku nei ma ka helehelena o ke kauaka au i kamailio mai nei i kona moolelo, aole ia he mea e ae. aka o Tazana no ia, aole hoi o Keoni Kawela. Aole loa au i hoohewahewa i keia helehelena, a pehea e kuu hoaloha, ua maopopo loa anei ia oe, ua make oia i ka moana?" "O ka mea maopopp loa ia, no ka mea ua huliia oluna o ka moku, mahope iho o kona ha'oha'oia ana, aole he. ikeia ma na wahi i kamaaina iaia, aole ona loaa iki. Ma kana mau mea i olelo mai ai ia'u, ua hanauia oia ma Aferika, aka ma Palani nae i loaā ai ka hoonaauo ia ana. "Ua huliia oloko o kona mau ukana apau it aole he mau mea e hoike mai ana i kona mau ano koe wāle no ke kuniia ana n kona niau lole, me na huakumii 'T' a ma kekahi mau lole hc»i me na huakumu 'K. K. T.' " "Ina o kena iho la ka mea oiaio ea, ālaila o Tazana i'o aku la kela, a ina ua halawai oia me ka make, he keu aku a ka mea ehaeha oka naau, ke hoomanao ae norta. Ua aneane e hiki ole ia'u ke manaoio aku, ua hiki 1 ka make ke lanakila maluna o kela kino ikaika me ka wikani, no ka mea uā ike pono au, i ka hiki iaia ke hoohoka aku i ha holoholona ahiu i halawai mai me ia," a no ka liiki hou ole ia Jene Pota ke hoomau aku i kana kamailio ana no Tazana, palulu okoa ae la kona mau lima ma na maka, a noke iho la i ka uwe, me ka walania inaoli o kona naau. No kekahi mau la lehulehu.mahope mai, ua loohia o Jene Pota i ka ma'i, me ka ae ole i kona mau hoaloha e hele aku e ike iaia, koe wale no koha makuahine ame kona hoaloha o Miss Ikaika. I ka loaa ana nae oka oluolti maikai ia Jene Pota, a pii mai noluna o ka oneki e nanea ai, ua hookahaha loa ia aku kona mau hoaloha, i ka ike atta mai, i ka hele o kona mau papalina a hohoina, a o kela ano eleu a hoihoi mau ona, ua auhee aku ia rriai iaia aku, o ka noho kukule wale iho no kana, aia no a kamāilioia aku, alāila l>ane aku la oia, me ka nui ole nae o kāna mau olelo e hoopuka aku ai. No ka hoihoi hou ana mai i kela ano kahiko o Jētte Pota, ua hoao mai la na mea apau e kamailio ma nā olelo hoakaka, aole nae ia he mea e hoikeike ae ai o Jene Pota i kona ano hoihoi. a ua hoao okoa mai hoi ka Haku Tenikona, ma na ano apau, i wahi e ike mai ai i ka ininoaka aku n Jene iaia, he ole nae ka hookoia aku o ia iini ona, e nana malie wale aku ana no o Jene Pota iaia, oiai nae o ka mea pololei, aia i kahi mamao loa ka noonoo o kela kaikamaliine, pela iho la i hiki ole ai i kela poe, ke haawi mai i na mea e komoh'ia ai ke ano hauoli a ohohia iloko o Jene Pota. Mai kela manawa mai i loohia ai o Jene Pota i ka ma'i, i honmaka mai ai na ulia pakalaki e oiliili, ma kela huaka'i au moana, no ka mea he elua la mahope mai o. ka pii ana aku ō Jene noluna o ka oneki o ka moku, ua poino iho la ka enekini o ka moku, me ka holo pahu'a wale ana no o ka mokuahi no kekaiii mau la, ahiki i ka paa hou ana o ka enekini i ka hanaia. He keu no hoi o ka pilikia hookahi wale no ia, i ka hala hou ana he mau la mahope mai, loaa iho la ka moku i kek.ihi ino ikaika, me ka laweia ana aku o na mea apau e loaa mai aha i ke kai e ahu mokaki ana maluna o ka oneki. Aole hoi o ia wale no, ua ala ae la he hakaka mawaena o kekahi mau luina ahiki i ka hou okoa ia ana o kekahi i ka pahi. me ka hoopaaia ana oka mea houpahi i ka hao. Ma kekahi po hoi, oiai no ka ino e pa ana me ka ikaika ua haule iho la ka malamamoku iloko o ke kai, me ka noke ia ana i ka huli no iia hora he umi, aole nae he wahi mea a loaa iki, me ka haalele okoa ia ana, ma ke ano ua piholo iloko o ke kai. X r o ka nui o kela mau haawina pakalaki i halawai mai me ka moku, ua haka-nu maoli ke ano o na ohua ame na hiina..ua auhee aku kela ano hauoli mau iloko o lakou ina la mua o ka holo iana mai ma kela huaka'i. He hookahi nae po, mahope mai o ka haule ana aku o ka malamamoku iloko o ke kai, a oiai na mea apau e nanea ana maloko o kō lakou mau rumi moe, aia iho, ua pa-hu ae la ka a uwekeia ae la ka moku, me ka naha ana mai mua mai o ka ihu ahiki ihope, o ka hora ekahi ia o' ka po. N*a kela pa-hu ana o ka enekini maht§, i kpno ,aku K na mea apau e haalele i ko lakou mau mmi.'a holo niai la nohma o ka oneki, o ka lakou mea i ike, o ia no ke emi malie ina iho o ka hope o ka moku iloko o ke kai. Aia na mea apau ke holo-ke la iluna o ka oneki irte ha manao pihoihoi, ia wa i pii ae ai ka wiliki iluna o ka oneki, a hoike ae la i ke kapena, i ke pa-hu ana o ka enekini mahu, i ke komo mai la hoi ke kai iloko o ka moku me ka hikiwawe loa. • ' Aole i pau na hoakaka a ka wiliki imua o ke kapena. ia a i pii ae ai kekahi ona luina mailalo ae oka moku, kamilio mai la. ua hamama ka aoao o ka moku, a i\oko o na minuke he iwakalua, e lana ana lakou iluna o ke kai. I ka lohe ana o ka Haku Tenikona i ka poino i hala\<-ai me kona moku, kawoha kqk£ ma\ la oia i na luina i ka pane ana mai:

. "E hpao oukou e hookomo aku i keKahi mea ma kela wahi i puka ō ka moku, i olfe k I<6mō nui mai ke kai, a no oukou hoi e na wahine, e hoi noloko o ko oukou mau rumi, a e lawe mai i kekahi mau ukana mama, a o kekahi poe o i oukou, e hoomakaukau koke i na waapa me ka hoohakalia ole, a e hoolako i mau meaai elike me ka nui e hiki ana." 0 ka nialie ame ka oluolu o ka leo kauoha o ka ona nona ka moku, ka mea nana i kono mai i kela ame keia e hooko aku i kana hana iho, a iloko o ka manawa pokole, aia na mea apau ma ka lakou mau hana, me na manao hoihoi, me he mea la, ua hoopoina loa ae lakou i ka poino mahope, he hookahi mea nui o ka loaa ia lakou o ka palekana maluna o na waapa. , O kahi nae o ka laki, aole he ikaika o ka pouli ma kela po. a ua emi ! mai hoi ka ikaika o ka pa ana a ka makani, nolaila ua maalahi maoli na hooikaika ana, a kela poe i wahi no iakou e palekana g.i mai ka poino mai. 1 ka mana\Va i akoakoa hou aku ai o na wahine me ko lakou mau ukana kupono noluna o ka oneki o ka moku, ua kokoke e makaufcau na waapa i na meaai kupono, a he manawa pokole mahope iho, i huli hoi mai ai ke kapena o ka moku, a waiho ae la i kana hoike imua o ka Haku Tenikona, aole lie loihi o ka manawa i koe o ka moku e lana ai, o ke piholo no ia, no ka mea ua oi aku ka ikaika o ke komo ana mai o ke kai iloko, mamua o ka hiki i na kanaka ke kiki aku i na puka ma ka aoao. Aia he eha mau waapa maluna o kela moku, a ua lako wale no apau me na meaai, nolaila ua hookuuia iho la na waapa apau iloko u kc kai, me ka piha i na oliua, o kahi nae o ka laki, i hakalia no a kaawale aku ua mau waapa nei mai ka moku aku o ka manawa no ia pu-ko ae ai ke kai, a pihoIo pWii la ka moku. nif ka pau o kona ikeia ana aku. Mailuna mai o kekahi o na waapa i nana hope mai ai ka Haku Tenikona i kona moku i ke emi ana iho no ka manawa mau loa, a kahe okoa mai la na kulu waimaka nunui mai kona mau lihilihi mai, i kau a mea o ka minamina i ke poho ani» o kekahi liuina dala mahuahua iloko o ka imo ana a ka maka. Aia na waapa eha ke holo la iloko o kela poeleele, e pupue wale ana no na wahine i kau a mea o ke anu, a me ia pupue no ahiki i ka haulehia ana i ka hiamoe, a i ka puoho ana ae ma kekahi kakahiaka mai, ike ae la o Jene Pota, ua kiekie ka la iluna,-a iaia i nana ae ai i ka poe maluna o A ka waapa, he ekolu mau luina, o Mr. Kelekona ame Nikola a oia no hoi. Ke nana la oia no kekahi mau waapa okoa aku, aole ona ike aku, o lakou wale 110 kana e hoomaopopo la maluna o ka moana Atelanika, me ka maopopo ole o ko-lakou palekana. MOKUNA XIV Pae Hou o Tazana i Kona Aina Hanau. Ma kela manawa i haule aku ai o Tazana iloko o ke kai. ma ke kiola maoli ia ana e Nikola ame kona hoa, elike me ia a kaua e ka makamaka heluhelu i ike ae nei ma ka mokuna aku la i hala, o ka noonoo nui iloko ona o ia no ka au ana elike me ka.ikaika apau i loaa iaia, wahi nona e kaawale loa aku ai, mai ka huila aku o ka moku, he oiaio au ana elike me ka ikaika apau i loaa iaia, i wahi nona e wiliia e ka huila a make. Hala mai īa ka mokuahi, me ka manaolana pohd, no kona hoopakeleia a i ua o Tazana e lana malie ana iluna; o ka ilikai, me ka au ana iloko o kela pouli, mihi loā iho j la oia no. kona hemahema, a ulu pu mai la no hoi ka huhu ame ka hoonaukiuki ia Nikola, no ka lanakila ana maluha ona, a lana ana keia i kā auwae i kahi haiki. j He hanil hiki' wale no i ua o Tazana ke kahea ana ae, | me ka leo no ka hoopakele ana iaia, ma kela manawa 0 koifci haule jina āku iloko o ke kai, a oiai nae aole loa oia : 1 kahea i kekahi mea e kokua mai iaia, iloko o kona mau' pilikia apau, inolaila aole no ona noonoo mai, e kahea i kiekahi mea, o kanā wale no e hoomaikai la, o ia kona akamai i ka au, malia ma na ulia pomaikai, ua hiki no oia ke lana hele 'pela,'cthiki i'ka ldāa ana : iaia o ka hoopakele, oiai nae, he wahi manaolana uuku loa ia, iloko o kela moana nui akea. » ' 1 Ke au malie la no o Tazana, me kona nana ana aku i ka mokuahi e holo la, ahiki i ka nalowale ana aku o na kukui, pau ae la kona noonoo hou ana āku no kela moku-1 ahi, he hookahi wale no noonoo iloko ona, o ia kona loaa j mai i kekahi mokuahi, ina no ka mau o kona lana malie, he manaolana moowini loa nae ia, a oi loa aku hoi'ka nele 0 kona pae ana iuka ō kekahi aina me ka maalahi. Ke pono au wale la no o Tazana, eia nae ke hoopololei la oia i kana au ana ma kahi o ka hoku kakahiaka; a no kekahi mau hora paha ia au ana, me kona ike ole mai i ka maopaopa, akahi no.oia a noonoo mai la e wehe i kona mau kamaa, a he oiaio i ke kaawale ana aku o na kamaa, ike maoli mai la ola i ka manla o kona kino; nolaila wehe pu. aku la i kona lolewawae; a no kona manao, aia no paha na pepa waiwai nui maloko o ka pakeke o kona kuka kahi 1 waiho ai, haha iho la kona lima, a iloko nae o kona kahaha nui, ike iho la oia aole ua pepa nei. Iloko o kela manawa i loaa koke mai ai ka ike i ua o Tazana, aole he kumu e ae o kona kiolaia ana iloko o ke kai e Nikola ame kona kokoolua, no ka lilo mua ana wale no 0 na pepa mai iaia nei aku, a no kela manao lili kahiko no hoi iaia, no ka ia nei mau hana hoohoka ia Nikola i na manawa apau. No kela loaa ole. aila o na palapala a Tazana i minamina loa ai, maloko o kona kuka, hoomaka ae la oia e haehae 1 kela kuka, me ka piha inaina, a pela hoi me kona palaka, a i ke kaawale ana o kela. mau inea apau mai iaia aku, akahi no a mama mai la kona kino, me he mea la, akahi no oia a komo aku iloko o ke kai. I No na hora loihi kela hoomau ana a Tazana i ka au, I me ka nana, mau ana no hoi i ka hoku kakahiaka, a i ka wehe ana mai o ke alaula o ka wanaao, ike powehiwehi aku Ia oia i na kapakai o keleahi aina, a hoolana loa ia mai la kona manao, no kona hoea i khi e pelekana ai. Me ia nanea no nae o ua o Tazana i ka au, pa ana kona wawae.i kekahi mea, eia ka auanfci o ka aoao ia o kekahi moku ili iluna o ka puko'a, a manao ae la kona palekana, I ua loaa kahi e hoomaha ai, ahiki i ka maamaama ana ae. Hooikaika aku la ua o Tazana ahiki i kona kau pono ana iluna o ka moku ili, i huli ke alo ilalo; a pau ae la ka hopohopo ana no kona poino, he hookahi mea nui i koe, oia ka pololi me ka makewai. Aole e hiki iaia ke hoomau 1 ka noho iluna o kela moku ili, me ka pololi a makewai paha, oi ae kona make ana, me kona hooikaika i wahi e loaa mai ai na meaai iaia. O kahi o .ka laki, hē mialie loa ke kai, aole he onioni o ka moku, a <he maloō no hoi ka hapanui, aole he loaa mai i ke kai, a nhāhope o kona noho ana e kakali o ke ao ae, no kekahi maaawa l<pihi, ua lulumi mai la kona mau maka e hiamoe, no. ka mea aole i pili iki kona mau maka ma kela po, a o ke a6 ;wale no koe. Ma kekahiiwahi kupono, ana i manao ai, e palekana oia, haule aku 1«l ua o Tazana hiamoe a iaia i puoho ae ai, eia ka ua aWakea, a o ka pilikia nui ana i ike iho ai iaia, 0 ia no ka o»o i ka wai, aohe nae wahi e au ae ai e loaa iaia, aka oial nae kona maka ,i nawa pono ae ai ma o a maanei, a uS 'hoopoina koke ia ae 'la kona makewai, i ka ike ana aku i ka waiho mai o kekahi aina ululaau. ana i hoomaopopo koke aku ai, ua like loa ia, me kona aina hanau. Heaha la ia nana ana iho ana ma ka aoao o ka moku, ike aku la oia he waapa ua huli ke alo ilalo, nolaila elua mea nana i hoopiha loa mai iaia iloko o kela mau mimike r«e ka! hano|i. O ka mua. o ia no kona ike ana aku 1 ka waiho liiai o ka aina, a o ka lua, o ia no ka loaa ana he waapa iaia, e hiki ai ke N holo aku me ka maalahi ahiki i ka pae ana iuka.

Iloko o kela manao hauoli;.l ele > akii' la iia.o Tazaiia iloko o ke kai me ka hooikaika ana e kolo mai I ka waapa ahiki i ka pili ana ma ka aoao o ka moku, a huki mai la iluna, me kona ikaika apau, ma ia hana ana, i pau aku ai ke kai i ka heino iwaho, a ike iho la keia, aole he wahi i poino o kela waapa, aka he oia mau no ka maikai, me ka paa ma na ano apau. He nui na apana papa e lana mai ana iloko o ke kai, 0 kona au aku la no ia a foaa he mau apana papa, ana 1 i ike iho ai ua kupono i hoe nana, lawe mai la a hookau | iluna o ka waapa, o kona hoomaka aku la no ia e holo nouka o ka aipa, me ka hooikaika ana e Koe, me kela mau apana papa, aoie nae ia he hana maalahi,.oiai he mamao no ka aina i kahi e, a hele no hoi a hoea i na hora o ka auwina la, kokoke loa aku la kona waapa i ka aekai o ka aina, a ke hoomaopopo aku la ua o Tazana, he aina kela i hele a kamaaina loa iaia. 0 ka hana nui nae, ma kona aoao, o ia no ka loaa ana he awa kupono e pae aku ai kona waapa me ka pilikia ole. Mahope nae o ka li'aha hele ana ma kela ame keia wahi, ike aku la oia i kekahi wahi kai kuoho lana malie o ke kai, a ike pu akli la no hoi oia i ke ku mai'o ka hale o kona makuakane, a iioko o kela manawa, me he mea la, aole he mea hauoli e ae iloko o kona noonoo, o ka 'wale aku no i kona hoine, ana i hoohala ai i kekahi mau makahiki loihi. . Me ka hooikaika ua o Tazana i hoe aku ai ahiki i ka pae ana o kona waapa iuka o ka aeone, īete aku la iuka, me ka huki ana aku i ka waapa a kau iluna o ke one, elike me ka ikaika hiki iaia. Iloko o na manao i hoopihaia me na haawina o ka hauoli, i ku ae ai Ua o Tāzana a pololei, alaila hoomaka ae lal e kahea me ka leo nui i like me ko na mapu, e hoike aku ana i na holoholona apau oloko o ka ululaau, ua hoea hou mai oia, ke kanaka ikaika hookahi maluna o na kanaka, a maluna hoi o na ho{oholona ahiu apau. Ke ku malie la ua o Tazana hoolohe o ka pane mai o kekahi holoholona i lohe aku i kona lēo kahea, he oiaio, mai kahi loihi mai, i lohe aku ai oia i ke kuWo mai o ka liona, me ka ukali pu ana mai o ka leo o kekahi mapu nui i kahi e loa. Oiai ua kamaaina mua oia i kahi o ke kahawai, hele mua aku la oia e inu wai, a mai ke kahawai aē, i huli hoi pololei aku ai oia no kona home. Ua paa no ka puka* i ke paniia,, elike no me ia a laua me ka Lukaneia Anola i haalele iho ai. Oiai nae ua kamaaina oia i ka wehe ana i ka puka, he hana maalahi loa nana ka hana ana aku, o ka hamama ae la no ia o ke pani, a iaia i nana aku āi ialoko o ka hale, e waiho mai ana no na mea apau, me ka hoonioni | ole ia. , l Komo aku la oia iloko, me ke au hele ana o kona mau maka, e nana ana i ke pakaukau, kahi moe, ame na holo-1 waa a kona makuakane i hana ai ma ka paia, .he o ia j mau no ko lakou ano apau, elike me ia i hanaia ai i kinohi, he iwakalpa a oi aku makahiki i hala. Ua hele ua o Tazana a po'loli o ka po wale aku no koe o ka la ine ke komo wahi ai ole, nolaila i kona ike ana, ua maluhia na waiwai oloko o kona hale, aole he u'a helehewa i komo ilqko, noonoo ae la oia i meaai naiiā. Aia ho kana kaula lee kau la ma ka paia, aole ; nae ana pahi,' aole hoi he pua me ka pana, a pu paha, aka nae he mea maalahi nana' ka imi ana aku a loaa kāha māu meakaUA i maalahi ai kana huli ana 1 mau mēaai. Me kela kaula m'a kā paia. i oili hoii aku ai oia iwaho, me ke pani ana aku i ka puka o ka hālē a paa r a hele āku la npioko o ka ululaau. 'kāhi ana i maopopo loa ai, aoiē oia e hoi nele. mai ana rrie kekahi meaai nana. No kekahi manawa e helewawae ana oia, me ka alaalawa anA o kona mau maka ma o a maān.ti o ka ike aku i kekahi holoholona ahiii, a no ka ulolohi loa o kā maālo'aē o kekahi holoholona mamua oha, o ka āku ja nb ia maluna o ke kumulaau, a hoomākā āku la e .helē elike mē kana hana mau, i kona mau la e noho āna mē na 'maj>u. Oiai £>ia e hele ana mai kekahi lala laau ā" i kekahi me kā maalah'i loa, ua auhee koke āku Ja ria māe maikai 'ole.apau. mai iaia aku, me he meā lā, ua hoi hou māi ke olā ame ka ikaika iloko o kona kino. Ke kamoe pololēi la ka Tazana hele āna no kāhi o ke. kāhawai, kahi i'māa i ha holoholona i ka hfel6~maii ānā aē e inu wai, no na makahiki lpihi. Ma kēla kahāwai lia liohaj me na bea nunui, e hēle ae ai e hoomakakiu i mau meaai na lakou i kā wa poēleēle, malāilā iio hoi nā puaa ahiu niho loloa e hele ae āi e inu wai, a o Tāzana 110 kēkahi i hoea ma kela wahi, no ka pepehi ana i na holoholoha i mau meaāi nana. Oiai he makehewa wale no ka hele liuli ana aku i wahi e loaa ai kana mau meaai, oiai he nahele oloko o kā ululaau,; nolaila noho iho la ua o Tazana ma kekahi īala ē kau pono ae ana maluna o ka moali alanui e moe pololei ana no ke kahawai, he hookahi hana, o ke kakali i ka oili mai o kekahi holoholona, alaila hoohei aku i ke kaula. Ke uhi mai la ka poeleele i kela manawa, a ke oi loa mai la ko ia nei pololi, aka ke hoomau la no nae oia i ke kakali ana, he oi aku ia mamua o ka hoi ana aku no kona hale, me ka pololi. , No ka hora liookahi paha kela kakali ana a Tazana, lohe koli'uli'u aku la oia i ke pahupahu māi o kekahi mau kapuai wawae, hoomanao ae la keia e loaa ana kana mau meaai, a e moe oluolu ana kona po, ke piha aku ka houpolewalewa. Oiai no nae oia e kakali ana me ka hoomanawanui, aia hoi lohe hou aku la oia i kekahi nakeke, me he mea la he holoholona kino nui, e kuwai ana i ke kumulaau, ia manawa i koho koke iho ai oia, he liona kē hookolo mai la* mahope o ka meheu o kekahi holoholona uuku, no ka lele ana mai maluna ona. Aole i loihi iho kela kakali ana aku a Tazana; mahope 0 ka lohe ana mai i ke ktowakuwai o kekahi holoholona 1 ke kumulaau, ike ana no oia i ka oili ana akii o kekahi' mea, eia ka he puaa, a manao iho la ke ola, me ka hele ana mai a wainui ka waha, elike rio fyoi paha me kekahi mea ono i ko kaiia wa e ike ai e kuu ihoa hpluhelu. Ke hoomakaukau la o Tazanā i kana kaula, ina no ke kaalo pono ae o'ka puaa malalo o *kd»na wahi e noho ana, e paa ana iaia, aole e pakele. Mahope kokē āku nae o- ka puaa, e kolo hele mai āna kekahi loinā nūi, aia hrn kona mau maka, ke haka pono mai la, me ka manao i ka kipa 0 kona aina ahiahi, eia ka auanei he kukp palaualelo wale no ia na Keinohoomanawanui. 1 ka puaa hoi e hookokoke aku ana i kahi e kau ana o Tazara maluna o ka lala laau, ke hookuukuu malie iho la ua o Tazana i kana kaula ilalo, a i hakalia no a kaa pono ka puaa malalo oia nei, o ke komo ae la no ia o ke kipuka ma ke kania-i o ka puaa, a lewalewa ana iluna, ke noke ,la ka puaa i ka alala me ke kupaka ana i o a ia nei, aohe nae he mea e hookuukuu aku ai o Tazana, aka ke huki mai la oia ilunk e loaa aku ai i kona mau lima wikani. I ka ike ana hoi o ka liona. i kela hukiia ana aku o ka puaa iluna, hoomaka mai ,la oia e holo. imua, me ka piha 1 ka inaina, a iloko o kona manaolana poho, ua noke okoa ae la i ke kuwo me ka leo nui, a ke noke la hoi i ka hili i kona huelo i o a ia nei, aole -nae he mea loaa aku iaia, koe wale no, ka noke iho o Tazana i ka akaaka pahenehene iaia no ke ku i kahi o ka hoka. No ka piha loa o ka liona i ka inaina. holo okoa aku la a ke kumulaau nona ka lala a Tazana e kau ana. noke aku la i ke kope me kona mau mahiu loloa, me ka akaa pu ana mai i na papaa laau nunui, aole nae ia he mea e loaa aku ai iaia o kekahi meaai.

| 5 aku d? 4 Ta?l(ril!|i l!j(na t -' atyi' noke mai'la no oia i ka huki i ka puaa āh'iki i ka i ka lala laau, a oiai aole ana pahi, c pepehi aku ai i ka puaa a make, lalau okoa aku la no kona mau manamanalima, a uumi iho la i ke kania-i, ahiki i ka waiho oni ole ana o ka puaa. O ia pilikia okoa aku no ia, o ka mea e~ hana aku ai i wahi e moku ai ona i'o puaa nana, no ka mea aole ana pahi okioki, aka nae ua hoolako mai no ke Akua iaia me ka pahi, nolaila me kona mau niho nunui, me ke kokua pu ana mai o kona mau liina, i noke aku ai i ke nahu me ka'uhae ana i ka u-ha o ka puaa ahiki i ke kaawale ana uiai ke kino mai, a noke iho la i ka ai hoonuu, t!ike mc kekahi kanaka e noke ana i ka hoonuu i kekahi i'opipi palai ono loa. Ua poeleele loa i kela manawa, aole nae ona nana ae, no ka mea ua loaa kana meaai, oiai hoi ka liona e noke mai ana i ka lele iluna, no ke ake e loaa aku iaia kekahi meaai, oiai ua hanu mai la oia i ke koko o ka puaa, a iaia nei e noke la i ka hoonuu. He mea oiaio iloko o na manawa a Tazana e hoohala ana me na kanaka o ke au malamalama, aia mau no kona noonoo i na i'o holoholoUa palupalu, a pehea ka ono o na meaai e hoomo'a maoliia ana e na kanaka, aole no i like mai ko lakou ono, me na i'o holoholona maka, he palupalu maoli no, me ka wainui pu. Ō kona ai hoi ia ahiki i ka maona ana, o ka hapai ae la no ia i ke koena aku o ka puaa i koe maluna o kona poohiwi, a huli hoi aku la no kahi i ku ai o kona hale, maluna o na kumulaau, a iloko o kela manawa hookahi, aia o Jenfi Pota me Mr, Kelekona maluna o ke pakatik.ni ain.i p ka Lede Alika ma ka moana Iniana, me ka hnopoina loa i na noonoo, 110 ke kanaka i noho aie aku ai laua i ko laua mau ola. Oiai hoi o Tazana e hoi la maluna o na kumulaau, ke hahai la no ka liona malalo pono ona. aole nae mc ke kuwo ana, aka me na kapuai wawae nehe malie. c hakil«i mau ana hoi oia, o ka iho mai o kela kanaka ilalo o ka honua, o kona manawa no ia e lele aku ai maluna ona. 0 ka ua o Tazana e hopohopo loa la, o ia tio ka hooniau o kela liona i ka hahai ana mahope ona. ahiki i kona hale; ina nae o ka noonoo ia o ka liona, alaila he hookahi no wahi no kona palekana, o ia ka hele pololei ana no kekahi kumulaaii nui i kamaaina iaia, a i hoolilo ai 110 hoi i wahi hoha e hia'moe ai i ka po, i na wa aku i hala, no ka mea he mau ma|jawa lehUlehu ko na liona i hahai ai iaia, a ma kela kumulaau no ia e hiamoe ai ahiki i ke ao ana. No ka hapalua mile paha kela hahai ana a ka liona malalo pono ae o Tazana, hoomaka okoa ae la ua liona hei e kuwo me ka leo nui, e hoike ana i ka waiwai ole o kona alualu ana i keia kanaka, o ke kaha aku la no ia hele no kekahi wahi okoa, me ka manao malaila e loaa ai kona aina ahiahi; nolaila ua hoolana loa ia «nai ko Tazana manao, a hoea aku la no kona hale, me ka pilikia ole. 1 kela hoea ana aku 110 i ka hale, o ka t)Ui iho o kona maluhiluhi, a Hui pu me ka loaa ole o ka hiamoe maikai ana, o ka haule aku la no ia o ua o Tazana maluna o kahi moe, i hanaia a nolunolu i ka mauu. a iloko o ka manawa ppkole loa, aia oia ke hoonipo la i ka aina moeuhane, me ka maha o ka nooiioo, no ka hoi hou ana mai o konn ola ana o na la opio; oiai hoi o Jene Pota ame Mr. Kelekona, ? hiamoe la iluna o na wahi moe, i haliiia me na kihei keokeo. Aole i i>uoho koke mai o Tazana ma kekahi kakahiaka ae ahiki i ke kiekie loa ana o ka la. i kau a mea o ka maluhiluhi maoli, no ka mea o ka loa o kela au ana mai a pae iuka o.ka aina. o kana mau hooikaika ana no hoi e hele hūli i kana mau meaai, me ka hoohanaia o na aahuki 0 kona īima, i noho wale no na nlakahiki elua, ua lawa ia e hoomaluhiluhi mai ai i kona kino. laia i puoho mai ai, hele aku la oia no ke kahawai e inu wai ai, a pia ua awākea loa i kela manawa o kon;< lele aku la no ia o ke kai, a hoomaka aku la e au no ka hajf>aha nora, a iaia no kā ike, ua lawa ia no .k& • hoohana hou anā i na aāhuki o kotra mau lima me na wawae, huii hoi aku la oia no kahi e ku mai ana o kona home. Me ke kino o kana puaa i pepehi ai a make, hoomaka āku la oia e ai ahiki i kona maona ana, alaila hele aku la e.kanu i ke koena aku i koe iloko o ke one, no ka hoea mai o ka aina ahiahi, ua loaa mua 110 kana ineaai, aohe hoaa hou ana e liele aku aj e huli iloko o ka ululaau. Aja mau no kela noonoo iloko o Tazanā e loaa ona mau meakaua nana, e laa na pua, ka pana, ka ihe, a pu raifela pahā me na poka, o kahi nae e loaa mai ai kela niau lako iaia, he ninau pohihihi loa ia i kona nooticx>, wale no kona halawai aku me kekahi kanaka Paele, alaila pepehi aku i kela kanaka a make, a lawe mai i kana mau lako kaua. I ka nalo ana aku o ke koena o ka puaa iloko o ke one, kii mai la oia i kana kaula, a hoomaka aku la e hele noloko o ka ululaau, me ke kau ana aku o kona noonoo no kahi hoomoana o na Paele, malia aia no kekahi poe i koe iho, mahope o ka lukuia ana e na koa oluna o ka manuwa Palani, au no e ka makamaka heluhelu e hoomanao nei, no kela hopupioia ana o ka Lukanela Anola, a hoopakeleia ai e Tazana mailoko mai o ka mana o na kanaka Paele. Elike no me ko Tazana auo mau, pinana aku la oia maluna o ke kumulaau mua loa o ka loaa ana aku iaia, a 'ioo maka aku la e hele me ka lele ana mailuna aku o kekahi kumulaau a i kekahi kumulaau, e kamoe poiolei ana hoi kona alahele 110 na kauhale o ka poe Paele. I kona hoea ana ae maluna pono o ke kulanakauhale o na Paele, aia hoi iloko o kona kahaha nui, ua hoopuiwa loa ia mai oia i ka ike ana aku, aole he noho hou ia o kela wahi e na kanaka. O na mala kulina keia, e uluia mai ana e ka nahelehele loloa, o na kauhale mauu keia, ua pat» i ka popopo. No ka hapalua hora kona hoohala ana ma kela wahi, e noke ana i ka huli, me ka manao ua poina paha kekahi poe Paele i ka lakou mau meakaua. a loaa hoi ko ia nei makaukau; ua poho wale nae ia manaolana ona, nr> ka mea, aole he wahi meakaua o kekahi ano i loaa aku tna iā huli ana. .Manao iho la kona pilikia, aka nae he kānaka o Tazana 1 paa loa kona manao ma kana mea i noonoo ai, nolaila pinana hpu aku la oia iluna o na kumulaaui a hoomaka aku la e hele no kahi o ke kahawai, no ka mea ua ike oia, ina he poe kanaka Paele kekahi maloko o ka ululaau, aole a lakou wahi e ae e noho ai. ma na walii kokoke wale no i ke kahawai. Ma kela huli hou ana aku o Tazana e loaa kekahi poe he mau lako kaua ka lakou, ke nana pu la no oia i mau meaai, na meaai i maa iaia i ka wa e hele pu ana me kona makuahine mapu me Kala. He mea makehewa wale no nae i ka mea kakau moolelo ke helupapa aku ia mau meaai, koe wale no ko kaua ike ana, ua hoi hou mai o Tazana i kona ano holoholona, aohe mea ai ole ke loaā akU maloko o ka ululaau. Maluna o na laau ka hapanui o na wahi a Tazana e hele ai, a i kekahi wa no hoi e hoi mai ana oia ilalo me ka hele ana ituna o ka honua, a iaia nae e hoomanao ae ai no kona mau hoaloha, e huikau pu ai iloko o na hale hui, ma na anaina hoohauoli, e minoaka okoa iho ana oia. i ke kaokoa loa o i keia wa, mai kela manawa mai ana e huikau ana me na kanaka o ke au malamalama. Ma kela la, aōle oia i huli hoi no kona home, a i ka hoea ana i ka auwina lā, loaa iho la kona aina ahiahi, he dia opiopio, i paa no i ke kipuka o kana kaula. a hoaumoe oia ma ka po ana iho maluna o kekahi kumulaau nui. (Aole i pau.)