Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 33, 16 August 1918 — HE MOOLELO NO KA Makaikiu Nikola KA WELI IWAENA O KA POE HAKIHAKI KANAWAI O NU IOKA, A O KA ILIO HANU MEHEU O KE KULUAUMOE. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KA Makaikiu Nikola

KA WELI IWAENA O KA POE HAKIHAKI KANAWAI O NU IOKA, A O KA ILIO HANU MEHEU O KE KULUAUMOE.

Aole, i ka pau ana no o ka paani, o ko maua kaawale no ia,'fTie ko'u huli hoi pololei ana aku 110 ko'u home." "O kekolu (j ko olua manawa i halawai hou ai', ua like no anei ia me kela mau halawai mua ana elua?" "Ae, ma ka hale kalapu no maua i halawai hou ai, a oiai ua hala aku ka'u wahine no kahi o kona mau makamaka, nolaila kono aku la au ia Loi Kekila e hele pu mai me a'u no ka ai āna i ko maua aina ahiahi, maloko o ko'u halehui, Ua pipili inaoli ko'u oonoo nona i kela manawa, a hoolauna a|cu la au iaia iwaena o ko'u mau lioa, a ia maua e nanea ātia, 1 kamailio mai ai kela, he kanaka Pelekane oia, ua hikf no nae ia'u ke ike aku, ma ke ano o kana olelo ame kona mau ano e ae no hoi ai>au." "Mai kela ma'nawa mai i hooi loa ia aku ai anei ko olua noho hoaloha ana?" "Ae, a ua nana mau aku au iaia, ine he kaikuaana la Uo'u a me he mea la, e ake irrau ana au e hui pu aku me ia i na manawa apau, a pau mai la no hoi ko'u makemake ana c launa aku me ka poe inua i kamaaina ia'u." "I ka manawa hea i kamailio mai ai oia no kona 'pili i ke Duke Mabora?" "Ma kekahi ahiahi, maloko o ko'u home. Ua kono aku ai iaia eai pu me a'u, ma kekahi ahiahi. I ka pau ana oki paina ahiahi, a ia maua e nanea ana ma ka rumi mahope, me ke puhi ana i ko inaua mau ciga, lalau iho la oia i Kekah nupepa e waiho ana maluna o ke pakaukau, a hooho ae la: '* 'Ke ike nei au, ua hookomo hou ae nei kuu hoahanau kona inoa maloko o ka nupepa.' "Ninau aku la au iaia. 'Owai ia.hoah.anau ou?*' " 'Heaha mai auanei kau, o ke Duke Mabora. He hoa hanau ponoi loa au no ke duke, aka nae, mai hoike wale aku oe i keia mea iwaejKi o ka poe i kamaaina ia oe e Kodi kona. Oiai au maanei nei, aole o'u makemake e hoikeike wale ae ia'u iho, ma ke ano hooio e ikeia mai ai, owau ks hoahanau o ke Duke Mabora.' "Ua hooia aku la au imua ona, aole e kamailio wale 1 na mea e pili ana no kona kulana oiaio, nolaila mahope mai aple maua i kamailio hou e pili ana no ke duke." "A : pehea, mai kela manawa mai, aole anei i nana mai aku oe iaia hlfr mea pili loa i ke duke?" "O ka mea oiaio maoli no ia, pehea hoi e hiki ai ia'u k( alo ae, no ka mea, e hoikeike okoa mai ana oia i kona mav ano, me he mea la mailoko i'o mai \io oia o kekahi ohana kiekie." '"Pjehēa hou aku ko olua ano ma ia hope mai ?" "lJa 'hooi loa ia mai Ia ka pipilipaa o ko maua noonoe kekahi n'o kekahi, ahiki i ko maua kapa ana aku. ia mau; iho,'itia ko maua mau inoa mua, oia o Loi ame Oaniela.' "A pehea, he halawai mau no nae paha olua ma ia hopt mai ea ?" "I na la apau loa, e hui mau ana mana, ma kela, ame keia wahi." "I kau hoomaopopo aku, he kanaka nui anei oia o kt elala?" . "Ae, oia kekahi o na kanaka lalawai. He kaa otomobilc kpna nona ponoi iho, a ke hele pu iho maua, e kaa ana ma kon'a aoao ka hapanui o ka uku ana i ko maua mau hoolilo a i ka'u nana aku, he hana hauoli loa nana, ka lawe ana ae ina ko'iko'i apau ona hoolilo o kona mau hoaloha. I kel; ame keia manawa, e hoea mau mai ana ōia no ko'u home rrie kona kaa otomobile, no ka lawe ana ia'u a i kekahi ma nāwa i ko'u ohana. a nawai ole no e paulehia ka iiooikk malūna o keia kaiiaka, me ka manao he keia, eia k; auaniei, he hopena awahia ka mea e oili mai ana." ' "Iloko o keia manawa a olua e hele pu jiei, he wa ane kekāhi ana i' hookamailio mai ai ia oe e pili ana i ke\ lian ])iliwaiwai, a i olē no ke komo aku paha iloko o ka pohai e ka poe puni lealea?" "Aole'ona kamailio mai ia'u no ia.mau mea." "Ua' maopopo no anei ia oe, lie mau hoaloha lehulehu kona?" 4i O kana i hoike mai ai ia'u, aole ona mau hoaloha m: keia wahi, koe wale 110 kekahi poe ana i kamaaina ai, o kn hoOlaUnaia ana mai iaia e kona mau hoaloha Pelekane, huli hoi aku no ko lakou mau walii. O ka mea oiaio wah ana, o kona kumu i makemake mau ai e pili mai me a'u, m kona mehameha, a owau hookahi wale no kona hoalohi oiaio. 'Wahi ana, o ko'u lilo kna aku i hoaloha nona, hmakana ia mailuna mai." "He keu aku no paha ke akamai ame ka maalea o k; nahesa. I haule wale ai no na kupuna mua loa ona kanak: 0 ka honua nei, i kau a mea o ka maalea o keia kupuim nui wale'. Heaha kana kuniu nui i hoakaka mai ai ia o no kona hoohaīa ana i kekahi nianawa loihi ma keia kuki liakauhale?" "Aole' oia i kamailio iki mai i ke kumu, a aole 110 hoi ai 1 ninau aku iaia." "Oiai oia e noho ana ma kei» kulanakauhale, ihea kon: wahi i noho ai?" "Maloko oia o ka Hokele Mamoka e noho ai, me k hoolimah'ma ana he ekolu mau rumi maikai." "Elike me kau mau mea apau'i ike ai no kela kanaki' e oluolu anei oe e hoakaka pilia mai i kona ano imua o'u?" MOKUNA 111. Noho hamau iho la o Mr. Koelikona, me ka maopopo ol iaia o ke ano e hoakaka mai ai no ke kana|ca nana i alak< • iaiai iloko oka poino, oiaka ka Makaikiu Nikola, i hoo maka aku ai e hinau. "Ma kau koho wale aku, heaha la ka nui o kona ma makahiki?" "Ma ka'u hoomaopopo, aia no kona mau makahiki, m; kahi o ko'u mau makahiki, no ka mea ua like no ko mau; kphiko, aole i oi aku kona mhu makahiki mamua o ko'u. "Pehea kona ano maoli?" "He ano kona i kulike loa me ko na kanaka Pelekan» apau, eia nae aole no o ? u nana ika like ole o kona ano m kfr na kanaka Amerika." M A pēhea, he kahi nae paha oia i kona umiumi a omo lemole ea ?" ' v "Ae, he kahi oie i kona umi;imi, a oia kekahi o na ka naka huapsīja. He mau maka bolu kona. He a'ia'i kon; roan niho. a he kulana keonimana kona ma na ano apau." °Pehea he kanaka poupoii anei oia. a i ole he loihi paha?' "Ua like loa no kona kiekie me ko'u. ma kalii o ka eli ir>n me umi-kumamakahi iniha." ' "Pehea hoi ke ano o kana hele ana. e hoakaka mai oe elikē me kau mea i hoomaopopo?" nololei kana hele ana, me he mea la, ua komo mua o : p : -o)-o oka oihana'koa." ' "Ki v 1 rpopo fa kēna pane, a malia ua komo i'o oia iloko o l *a oihana koa. « Aole anei he manao kanalua iloko ou, aole oia he kanaka Pelekane?"

"Aole loa he wahi kanalua iki, no.ka mea ua ike no lioi au i ke ano o kekahi poe kanaka Peiekane e ae, ua kulike loa ka lakou mau hana, ame ko lakou ano me ko keia kanaka." '*■ "Pau aku la kelar a pehea aia anei lf£ mau mea ano e au i ike ai nona?" "Ae. i kekahi'manawa e ike ana oe i ka imoimo o kona mau maka." me ka iinoimo ana mai o na maka o Kodikona. nia ke ano hoohalikelike. 4 "Ma ria manawa hea'oe e ike aku ai i ka imoimo o kona mau maka ?" ' "Ma ka manawa e pihoihoi loa ai oia, ma kekahi inau mea ana e hana ana. U'a ike au i kona wa e paani popo ai. a ina e hala ana kana hahau ana i ka popo, ia wa auanei e imoimo iho ai kona maii maka." "Ke maikai wale la no kena pane au e Koelikona, a pehea he mau alma aijci kekahi au i ike 'inaluna ona?" "Malia paha aia maloko aku o kona kino, ma kona heelielena nae, a ma kona mau lima, aole he mau alina a'u i ike." I "Pehea kona mau poohiwi, 'ame ka nui o kona kino?" "He kihikihi kona mau poohiwi, a he- nui oia, elike me ke ano o na kanaka i ma'a i nā haiia hooikaka kino." "Ma ke ano o ka launa ana, pehea kau i hoomaopopo aki. ii nona?" "He kulana keonimana oia ina na ano apau, a me he mea la, he niea nui loa kona kulana iaia, a e hoikeike mai: ana oia i kona ike paa rula, a'u no i ike maoli iho ai, aole oia he kanaka no kekahi ohana haahaa, aka mailoko mai > ka ohana kiekie a hanohano." "Ma na hana hooikaika kino apauj o ka hana hea kona o' iku o ka makaukau loa au i ike ai?" "O i:e kakapahi kana hana oi loa aku o ke akamai, aka ie akamai pu no oia ma ke ki ana i ka pu panapanā, a ma ke kau lio, aohe lua elike aku me ia. "I kekahi la, oiai au me ia, ame kekahi poe e ae he nui ? nanea ana ma ka liale kalapu, hoea mai la kekahi lede ipio me kona lio pienaena, aohe wa a haule kela lede, nie 'ea-hiki ole i kekahi k.eonimana ke aa aku e kan maluna e kela lio, i kau a mea o ka piena; o ka'u mea i ike, i ka wa i Loi Kekila i kau aku ai maluna o 'ua lio nei, ua like loa ! ne he walii bebe la imua ona, o ka hele ia o ka piena o kela j io, a kohu popoki ka noho miilie, pela au i olelo ae nei, i le lielu ekahi oia ma ke kau lio." "Ina o kena iho la ke ano o kela kanaka, alaila ua komo nua oia iloko o ka pualikoa kaulio Pelekane, pela i loaa j nai ai ka makaukau iaia nia ka hoolakalaka ana i na lio ihiu. lle inoa hou ae anei kekahi o kela kanaka?" "Aoie au i lohe i kona kaheaia ma kekahi inoa e ae?", "A pehea, he maamaalea nae paha oia i ke kamailio ana la ?" - ' "He poweko.oia ma ke kamailio, a he nui na olelo hiki aia ke kamailio. Ua hiki iaia ke kamailio i ka olelo Kelenania, Palani, lialia ame kekahi mau olelo e ae." "Ua hoopihaia nae paha kona mau niho me ke gula ea?" "Aole au i ike aku, ina paha ua hoopihaia, alaila ma kona iiau niho ku'i, no kona mau niho mamua, aole i hoopihaia me kekahi* mea." • "He kamailio nae paha kela kanaka i na olelo. pelapela 2a ?" Aole loa ia mau mea ma kona mau l.ehelehe," "Heaha kana hopunaolelo punahele loa e kamailio mau li i kekahi manawa?" "Akahi no au a hoomanao mai la. I kekalii la a maua * paani popo ana, a oiai aia kona noonoo apau maluna e <cela paani, i ka manawa i kqmo pololei ai kana popo mavaena o na pine a ia wa au. i lohe aku ai i kona hoor- : uika.ana ae, 'Jime Pita' a no kona hana mau pela, Ua- hbo:ahea wale aku la no au iaia i kekahi manawa, mahope> nai, he keu aku o kona piena." "Ma ka'u mea i hoomaopopo aku nei ia oe i olelo mai aei, he kanaka puhipaka no anei kela?" ' ' "Ae, he puhi oia me ka ipupaka, me ke kikalika ame ke iga no hoi, aoiie ana mea puhi ole." "Heaha kau mea i ike iaia e pili ana i ke puhipaka ana?" "1 kona manawa e puhi -ai ī kona ciga, e nahu mau ana )ia i kona niho me he mea la, e nahu ana a moku "ke ciga i ke kiola aku oia i kela ciga, e ike no oe i ke kakau < eona mau niho." "Ke maikai la kena hoakaka. Pehea kona mau limā?" "O, he maii lima kona i kuponō ole no kekahi keonima īa, ua like kona mau lima, me ko kekahi wahine u'i. L lele mau ana oia imua o ka.poe akamai i ke koli ana i na nikiaō o na lima, e okioki i kona mau maiao, a ke kome nai 'no hoi i kona mau lole, o ia no.oe o<ke keiki a ke ka :aka waiwai." "Auhea oe e Daniela, ua kamaaina no nae pahā oe, ; j ekahi walii a keia kanaka e hele mau ai no ka okiokii; nai o kona mau makiao ea?" . J "lie hookahi wale īio a'u manawa i ike ai, a penei no ia i kekahi la kelepona aku la au iaia mai ka hanako aku, • ;ekahi la. e halawai pu maua ma ke kihi o na alanui Umi'umamakolu me ke alanui Akea, mahopē iho o ka paa ana > ka hanako. Ua hoea e aku la nae au i kela wahi, ma nua o ka manawa, o ko'u ike kpke aku la no ia, i kona ihi ma 'mai ila.lo, mai kekahi hale okioki ma kela aoa<" uii o kekahi alanui; a i ko'if*nana pono ana aku ma kahi j na e iho mai ana. ike aku la au i ka iiioa e kau ana ina- ! vaho o Page." .• ' • I "H.e hoakaka waiwai nui loa kena au, ma ka'u liana. Aii i u a huli hoi aku no ke kulanakauhaie, hele akii ai kela wahi. e kolikoliia niai ai ko'u mau makiao a miomio He mau komolima no nae paha leekahi o kona mau mana lanalnna ea?""Aoie au i ike he komolima kekahi." "Malia paha he mau pme leia-i kau i ike mau ai iaia?" "Ae, he mau pine lehulehu ka'u i ike.' O kekahi o kek ;iau pine he poo no kekahi ilio; o kekahi pine hoi, he mav noali gula, me ke daimana iwaenakonu. O kekahi pine oi, he kahape'a i hanaia me.ka pohaku rube iwaena." "Pehea ke ano o kona a-ikala?" ■' "He hookahi wale no ona ano a-ikala e komo ai, o ia ela ano a-ikala olnua." ; "He poki anei kekahi ona, e waiho ai i'kona kikalika, a :ga paha?" 1 "Ae, o kona poki kikalika, ua hanaia me ke gula, a ua uniia hoi na huapalapala 'J. M.' mawaho. Wahi ana he nakana kela i haawiia akii iaia e kekahi hoaloha kahiko o na huakumu kela o ua hoaloha nei ona. O ka pok: vaiho ciga hoi, ua haiiaia me ka ili eleelē, e hoike mai ana ka loihi o kona hoohanaia ana. Aia kekahi puka m? *a aoao o kela eke, me he niea la he puka poka. no ki nea he poepoe, ua poho hou ia a"ku nae a paa, he hik: vale no nae ke ikeia aku kahi i pohoia 'ai." "Ke hooiaio loa ia mai la kela manāo koho mua o'u nona 10 kona komo ana iloko o ka oihana koa. Malia mamuli > ka puka ana o ka poka ma ke eke waiho ciga, i malama nau ai oia i kela eke, i mea hoomanao nana. Aole au e oolna ana no kela eke waihp ciga. a pehea he maa no nae paha oia i lawe pu i kekahi kookoo.ea?" "H'e mea haule ole ke kookpo iaia, kana mau wahi apau e hele ai, e paa mau ana oia i' kona kookoo." "E hoakaka mai i kē'ano o kona kookoo?" "He nui wale kona mau kookoo, nolaila aōle e hiki ia'u ke hoike aku i ka mea e hoopauia ae ai kou pohihihi ma "Ina pela, aole no he mea ano nui. i pili aku i ke kookoo; koe wale no, ina ua ike oe i kekahi mea-e waiwai ai, ma kona liele ana me ke kookoo." "Aole he mea ano nui i kona wa e hele ai, aka aia oia a ku i kahi hookahi, e hookomo mau ae ana oia i kona lima

malalo o kahi kekee o ke kuau o ke kookoo, a i kekahi nianawa. e hilina'i ana maluna oke kookoo. Ina eku ana oia ma ke alanui, a kamailio me kekahi mea. e hana ana oia i kona kookoo peia, ina no he eiima wale 110 minuke a laua e kamuilio pu-'ai." "(.) ka .lima hea kona lima makaukau. o ka lima akau anei. a i ole o ko lima hēaia paha "O ka lima akau konu iinia makaukau." Ke maikai la kena pa:ic, a p&hea he mea ano nui anei" kekah'i i pili i ke.ano o -kona ;lurki ana i kona hainakamiailoko mai o kona pakeke?" - "Aia ma ka pakeke mahope, ma ko:ia aoao hema, e hookomo niau ai ōia i kona hamaka, a n\e ka'lima liema wale no o:a e l'alau ai i ka hainaka. Ao;e iie hookahi manawa a'u i ike ai, i kona lalau ana i ka hainaka me kona lima akau. O ka mea maa i kona wa e huki ae ai i ka liainaka mailoko mai o kona pakeke, o ia no ke ka ana aku iwaho, me 'he mea la. e hili āku ana i ka na.o. a.a.:a hoioi ae la ma kona waha, a nia kona lae paha." "He mau hoakaka ano nui loa keni au e Oaniel e kamailio mai nei. Ua ; ike no anei oe. ua noke'a kela kanaka i ka huli, ma kela m,anawd o kou hopuia ana?" 4 "Aole o'u manao, ua hpoikaika nūi'k'a' oihanā makai, ma ";a huli an:f iaia e Mr. Nikola. Ua nnnui:i mai no au t pili ana no keia kanaka, a ua h.oakaka aku no hoi au, elike me ka'u mau mea i hoomaopopo ai nona, aole nae elike me keia ā'u e kamailio aku nei. o ke kumu no paha, no ko'u ninau ole ia ana mai, i na mea ano uui, elike me oe noke mai nei i ka nie'le ma keia ame keia mea i ])ili iaia. 0 keia wale iho la nj ka lioi kau kanaka i makemake ai e ike i kona ano. pehea oe i ninau ole mai a"i nō kekahi poe "Aole o'u noonoo nui loa no lakou, no ka mea, i ka Ava e ioaa ai īa u Keia kanaka o 'JLoi Kekila, he hana maalahi na'u ka hookolo ana aku i kona mau hoa. He mea inaikai ole ka hoao ana e hoopau manawa, ma ka hookolo ana mahope o kela ame keia kanaka, o ka luhi ka mea e loaa me ka waiwai ole. Mamuli o kau mau 'hoakaka apau i .vamo mai nei imua o'u. ua hiki loa ia'u ke olelo ae, e loar uia kela kanaka ia'u, aole e pakele, me ko.'u nana ole kona wahi i noho ai ma ka honua nei. IJe mau mea e ae •inei kekahi au i noonoo ai?" "Aolp a niai ala ole mai no naha ka'u mau hoomanao ana no keia mau mea, ina no aole oe i hoala mai i kekahi mau ninau." Nana pono loa'akū la ka makaikiu maluna o ke kanakn opio, a hooninau hou aku la. "Ile kulana keonimana i'o inei kona ma.na ano apau?" "Aole he kanalua iki ma ia mea, a aole no o'u kanalua no 'eona komo nui iloko o ka pohai o ka poe kiekie, a ua ina naoio maoli no au, ua puka mai oia mailoko mai o kekahi ohana maikai." "I' kona inanawa e hele ai', pehea, he pololei anei kona mau kamaa imua, a i ole, he manana paha iwaho?" "O mea e hoomanao nei, ina o'ia e hele, e ka'i po lolei mau ana kona mau wawaē imua." "Aia hoi paha la, ke ike aku'la au ma kena hoakaka, u?. noho mua keia kanaka iloko o ka oihanā koa, a o kona puali i komō ai, oiano ka puali kaualio. Olelō mai nei oe. ua kōkoke e piha iaia ka eono kapuai ke kiekie, nolaila ua komo pu. aku oia me ka poe kino nunui. He ehia paona kona kaUmaha?" "He hookahi haneri me kanawalu-kumamalua paona. ua 'ike me uni'i-kumamalua paona ka oi aku mamua o ko'u maU paona. Akahi ka hoi au a noonoo mai la i kekahi mea." "Ae, heaha ia mea au i noonoo iho-la?" "He mea m'aa loaa iaia, i kona we e ku mai ai e kamailie me kekahi mea e hoihoi mau mai ana oja i kona papale ihope, alāila huki hou aku la imua, aole he manawa e ha\ ii kona' : hana pela." "Ke hele loa .aku la kaua i ka maopopo pono loa ana o la ano apau o keia kanāka, e hiki ole ai iaia ke pee, me ka manao e nalowale oia'mai nn maka hiaa aku o Niko'a. Ma ka aoao hea o kona waha oia e kau ai i kona ciga?" "Ma ka aoao akau o kona waha ōia e 'kau mau ai i ke iga, a ao!e o'a e wehe iki ana mai kona waha'aku. aia wale •īo'a no ke kiloi ana aku i ka lehu, nie ka hoihoi koke ann iiai no hae a paa iloko o koiia map niho." : "I ka wa e pokole mai ai o ke ciga, aole nae paha ou ke aku i ka hiili āui o kona poo i ka aoao hema ?" "He ike ku'au i kōnā'hana pela, aka aole'ona puhi i k< *iga a pokole loa. Mamua paha o ka hiki ana aku i k; 'iapalua o ko'na ciga. e kiola ana oia, a wehe ae la he cig;' 'iou." ' "He liana' mau nae paha oia i ke puhipaka ea?" "Aia no a komo ma kekahi anaina o 4ca poe puhi])aka, ( loke mau ana oia i ke puhi i ke ciga] aka iwaena o )ohai. aole 110 ona puhi nui loa." "Ua lawa paha ko kaua kamailio ana e Daniela no n? '.no o leeia kahakra, he mau hoakaka' maikai wale no kat 'pau e.pili ana iaia, a ua hiki ia'u ke nana aku. me he me; 'a', kē ku okoU mai nei kela kanaka imua o ka'u mau hoo nanao ana. "Ke niakemake nei au, e hoakaka hou mai oe i ke aiK naoli o'kou paheleia ana a poholo iloko o ka hia. He mer maikai ole keia i kou noouoo, aka pela wale no naee hik li ia'u ke hookolo aku,ma ka meheu -pololei a]vki i ka w ma o ka niho o lgi poe na lakou i lv.)okau mai i ka poim naluna ou:" 1 "Mam.ua ae o ko'u haulehia ana i'o'"o o na naliele n< :o'u poino, aole o'u ike liou ia Loi KekMa no kekah-i ma* a. Ke ala ihai la ko'u hoomanao ana i na mea apau, m ie mea la, i koke aku la no i hana*a ai. "Ma kekahi ahiahi, mamuli o ka'u konp iaia, ua haaw nai la oiā i kona ae, e ai pu i ko maua aina ahiahi ma ko''ōme, ellke no'hoi me na manawa mamua akii. O ka me īpiki nae, aole oia i hoea mai, a aole no hoi f hoouna ma kekahi lohe ia'u. i'ke kumu hiki ole iaia ke hooko el'.ke m •:a mana i aelike ai. "No kela hoea ole ana mai Oiua, ma ia ahiahi, kelepon »koa aku la au i ka hokele ana e noho ana, o ka mea i pa leia mai, aole oia ma ka hokele, aole no hoi. i maopopf 'ona manawa e hoea hou aku ai. He mau manawa lehu lehu ka'u i kelepona aku ai i ka hokele e pili ana iaia, a h» lookahi no uae ano o ka pane e haawiia mai ana'nia ke 'eelepona. "I ka hala ana nae o na la eha a elima paha, mai kelr •nanawa mai o ko'u ike hope loa ana iaia, \\3l hele maol īku la au no ka hokele." "Ke ole lioi au e kuhihewa, ua lpaa aku oia ia oe ma k; hōkele; o ka mea pololei maoli anei ia?" "F J ehea la i pololei ai kau koho ana mai la?" "No ka mea. o ka nalowale ana o kela kanaka mai ia ō< iku, mamuli no ia o kekahi kumu, oiai nae o ka mana< maoli o ia hana, o kou hoea maoli aku i ka hokele, a ilail; oe e hei ai i ka upena a ka mea hoowalewale." "O kou manao māoli anei kena? , lie keu aku maoli ne 1 ko'u 1010. aole he wahi mea a ala mai o kekahi noonoo o keia ano ia'u ia manawa. oiaio ua loaa aku oia ia'i: maloko o kona rumi, ma ka hokele." "Me he mea la, ua ahuwale ia'u kau mau mea i koe e hoike māi ana, aka nae, e waiho nau e hoakaka maoli m^ I '. E hoomau aku." "I ko'u hōea ana aku i ka hokele, a hoike aku la i ke kakau«olek>, ua, makemake au e -tke ia Loi Kekila, ninau mai la kela i ko'u inoa. me ke keleponaia ana aku iaia no'u, o ka pane i loaa mai, o ia. no ko'u hele ana aku e hui pu me ia." i . "O kena no ka'u mea i noonoo mua iho nei, aka nae he wn'e aku no paha keia .ia 0e,,.e hoomau aku i kau kamailio ana."

i "la'u i hpea aku ai nofojco'tr konn rcnni, e nioe malio I mai ana oia maiuna o kona walii moe iloko o kc kaum 'ha, i ka \va nae i *ike mai ai ia'u, lfe!e koke mai la oia mai 'ina mai o ka moe, me ka hele ana mai a puliki i kuu mau I na, me ka olelo okoa ana mai i kon'a haiioii lo;t i k.i u<e ,ioii ana ia'u. "He wahi manawa uukp loa kela ana i hoikeike m; 1 ., ai i kona ano hauoli, alaila haule hou a£u la maluna <» I- >n;i wahi moe, a lohe aku la au i ka nui o kona lianii. ke ano mau o ka poe iloko o ka jiilikia. M "O ke ano iho la ia o ka Hana a ka mea i pihn nn ka maalea, e pāhele mai ana oia i kpu nooiioo." [ "Akahi pahā lioi au a ike i ko'u punihei ana iaia. u.i ieaakaa kuu mau maka i keia manawa, nae o ke'.a mau I minuke, ua like pu au me ka puaa makapaa, ka Ik.u howa ioa ia fiei. No ko'u ike ana aku i kona ano, ua ninau i koa aku la au iaia. Heaha keia pilikia nui i loaa ia oe?' me leo'u hele okoa ana aku a ku iho la ma ka aoao o k.mu moe. me ke kau ana aku o kekahi lima maluna o kona ponliiwi, ua ka mai la'la nae oia, me ka pane ole mai i hookahi huaolelo. "Ua.'iioke hou aku la no au i ka uinau i kona pilikia no k'ekahi mau manawa lehulehn, a i ka hope loa no hoi o ka'u linau ana aku, akahi no oia % a-pane mai, me ke ano h.»>huhu nae i ka i ana ae. "Aole he mea hiki ia oe e Daniela e hana mai n<> ko'u 1 pono. Ua hookomo maoli aku no au ia'u iho iloko <• ka ; )ilikia, nolaila maluna iho no o'u, ka auamo ana i na hon.Mia | ihaeha apau, me ke kauka'i ole aku maluna o ha'i. "Heaha hoi paha kou pilikik, au e noke mai nei i ke ka- ; mailio?' i ninau' aku ai no'au iaia, me ko'u pohihihi i kana e kamailio mai ana. i kinohi. aole lie niaopopo iki ia'li j o kekahi mea, aka nae mahope iho o ka noke ana i ka niele j no ka hapalua hora, akahi 110 oia a hoike niai i ka mea | ">iaio, elike me ka'u i manao aku ai ia wa, eia ka auanei, he ! epa a he kololie. | "Hoike maoli. mai la oia ia'u, ika lilo oka hana piliwai- | wai iloko o kona ohana, i hana hoowahawaha loa. Ua maa ; >ia i leela hana, aka nae ua hooiksika mau oia, e lanakila maluna o ka piliwaiwai, he mau nianawa lehulehu kona pale i ana aku i ka hoowalewale me ka holopono loa, aka nae no j kela nui makemake no ona i ka piliwaiwai, i ka manawa i koi mai ai kekahi mea iaia'e hele A j)u laua no kahi e lawe- ! laweia ana o kela hana, o kona puni aku la nu ia. a koniu J iloko o ka pilikia." i "Ke ike aku la au ika upena ana e hohola mai la imua I lu. a i hoike aku au ia oe e kuu hoaloha, ma kela ahiahi au e kakali aku ana i ko hoaloha, no ka hui pu ana mai me loe ma kou home, ua halawai j)u oia me kekahi kanaka okoa , uku, a liala aku la laua no ka piliwaiwai, me ka nana ole mai i kana mea i hooia mai ai imua ou." , "O kau mau mea apau e kamailio mai nei e Nikola, o na olelo no ia a kela kanaka i hoike mai ai ia'u. me he mea la ka hoi, o oe pu- kqkahi maloko o ka rumi i kela manawa," wahi a Koelikona, me kona pilia loa i ke kahaha i ka makaikiu. ' "He mea hookahaha i'o ,aku paha keia i kou manao e Oaniela, o ka mea oiaio no ea, ua kamaaina loa au i ka poe hakihaki kanawai o keia ano, pela iho la lakou i pulapu mau aku ai i na kanaka hoopono, ahiki i ke poholo ana aku iloko -> ka lakou mau umii hoopoino i ke kino ame ka uhane." "Ina paha i like ko'u ano me kou t Nikola. ina ua hiki ia'u ke hoopakele i ka manawa mua loa, ma ka hoole ana i iku i ke kokua ana i kela kanaka, aole nAē pela, ua puni i aku au iaia, pehea hoi e nele ai i ka nana aku no hoi he ! hoaloha oia no'u, he īliohae ka iloko o ke koloka huluhipa." "Aohe nana hou ana aku i ka w.aiu i hanini, hoomau aku • ke kamailio ana mai i kana ma|i haha ia oe." ? "Ma kela puni ana aku ona i ke koi a kona hoaloha. hele i'o aku la laua i'ka piliwaiwai, a o ka hopena i kau mai imiluna ona, o ia no ka puehu ana o kana mau elala mn kela 1 ihiahi, i hiki aku ka nui ma'kahi o ka'ewalu kaukani dala." "O kana anei ia'i hoike mai ai ia oe?" "Pela kana i kamailio mai ai, a hoike pu mai la no hoi ! 'ia kelekalapa aku ka oila i kona makuakane e ht>ouna mai i kona uku hoomau o ekolu mahina, aole nae i hoounaia mai. Ua poina loa ka hoi au, aole i hoike aku ia oe. i kona lamailio ana mai, he makuakane waiwai kona. a ua hoo•īawale ia he loaa makahiki kaokoa loa, no kana keiki. e hiki ai ke kaahele m«i na wahi apau o ka honua nei. me ka | )ilikia ole." "O ke ano niau iho la no ia o ka poe epa, e hoonuinui uai ann o:'a ia oe i na mea o kena ano, a heaha hou aku ?" "Iloakaka mai la oia i ! ke kumu hoea ole mai o kana <la!a, la hele pa|ia kona makuakane i kekah iwahi okoa. a aia tto i :ana kelekalapa ke waiho la ma kona keena oihana. me ( 'a wehe ole ia. Oiai aoie o'u apono no ka hana piliwaiwai, aka hōike aku la nae au i ko'u kaumaha no koiia koniohia MHa iloko o'ka pilikia. a : oiai aole a'u dala. e hiki ai ke ko'<ua aku iaia, ua'h'oike aku la au i ka mea oiaio loa. aole 'e mea hiki Ta'u ke' Ha'na aku i wahi nona e pono ai." "Ua kakali oia ahiki i ka lohe okoa ana mai i k<.u manao. ) kona wa auaiiei ia e h'oohāiia mai ai ma na ano apau. i vahi e lilo ai oe he pio nanā." "lie keu no «a hala kena mea au e kamailio mai la e ■likola. Hopu oko?t mai la oia i ko'u lima, me ka i ana nai. 'Auhea oe e kuu 'hoalohii, ooe hookahi wale no ka nea a'u i nana aku ai he puuhonua no'u, mawaho ae o kuu nakuakane, iloko o ka'manawa o ko'u pilikia. Mai kela lanawa mai i komo ai au iloko o ka j)oino. ahiki wale tio kou lioea ana mai nei, aol.e loa au i haalele iho ialoko īei o keia rumi. "Ua pono no hoi paha. ina i kekahi o ko'u mau h< aloha na ka hale hui i lilo aku,ai kela mau dala a'u, ao!c pela, a puehu aku ia i kekal)i kanaka malihini loa, o ka ho» laua:a aua niai ia'u. lle kanaka Amerika keia, he kanaka oopukapuka' dala, a hfe mea kuai i na waiwai p.Va. Ua ele au a piha me ka hilahila, i hui pu ia me ka manao lopohopo, no ka halawai pu aku me ia, ina au e haalele ho ana i ka hokele ner, no ka mea ua hooia aku au iaia, na ka manawa mua loa a'u e halawai ai me ia. e uku iku no au i na dala apau, i kaa akii ki ke eo ma kona aono." " Malia paha hoi, hoea piaf pb keta mau dala. ma ko -akahiaka o ka |a apopō, e hoomauawanui no kaua pe!a.' i oolana waje'aku ai no'au i kona manao. hoopoīna 'oa v-pu noonoo 'āna no keia pilikiai aka'e ata ae a komo i kou ole. ua liiki ia'u ke hookip'a aku -ia oe maloko o k<>'u liome, kaua e npho Lhiki i'ka hoea ana mai o kau mau dala." "Aole nae ona wahi mea a maliu mai ia mau hoakaka a'u > kana i pane mai ai. 'Ao,jp e KiHi jd'u ke ae i ko»: malao. no ko'u hopohopo no o halawai pu auanei au me kela '<anaka me Koloka." "Ke ike aku la au, pela ka i kqmp ai keia kanaka o Koloka," i hoomaoe aku ai ka makaikiu. "Ae, o kela ka makamua loa o ko'u lohe ana aku i kona inoa, "a hoomau hou mai la n'o oia i ke kamailio ann h'u: 'Ajqle au e haalele i keia haje, V ka maopopo ana ua loaa ia'u na dala e uku akp āi i leeia kanaka. Mai kela po 'māi i noho aie ai au i kela kanaka ahiki wale no i kou W>en okoa ana mai la, aole loa au'i Haalele iho i ko'u rumi nei. no ka hopohopo loa, ina paha aii e'Hele aku ana i kekahi wahi, e loaa ana au iaia. o kona koi ?i>aj no ia e uku aku an i kana mau dala, a he keu aku a ka mea mea hilahila, me ka <*haeha pu oka manao. Ua haa\yi au i ke kauoha i ke kakauolelo o ka hokele nei, e olelo aku' i ka poe e ninau mai ann. •ua hala au no kekahi walii, o» ke kumu no ea, no ka nui mai .o ko'u hilahila.' I (Aole i pau.)