Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 33, 16 August 1918 — NALOWALE I KE KUAHIWI HE MAU KUMUKULA EHA Hoea no Nae i ke ao Kanaka me ka Pilikia Ole Iloko o ka Hoomanawanui MANAO E HOEA I KAUPO MAI HALEAKALA AKU Hoaa Nae i ke Alanui Pololei e Hele ai a Moe i Kuahiwi he Mau po Ekolu [ARTICLE]

NALOWALE I KE KUAHIWI HE MAU KUMUKULA EHA

Hoea no Nae i ke ao Kanaka me ka Pilikia Ole Iloko o ka Hoomanawanui

MANAO E HOEA I KAUPO MAI HALEAKALA AKU

Hoaa Nae i ke Alanui Pololei e Hele ai a Moe i Kuahiwi he Mau po Ekolu

Ma ka huaku'i niaka'ika'i a kekahi poe kumukula he eha ka nui o'nu Kula Milla me Kawayihao iluna o Haleakala, ma ka pule aku nei i hala, i nalowale ai lakou i ke kuahiwi no ekolu la me ekolu po, a i ka ha no hoi o ka la lioea i kahi o na 'kanaka, a palekana mai ka poino uiai. Iwaeua o kela poe kuinukuln, he hoo- ! kahi b .Jakou he kane, a he ekolu mau j wuhine, eia nae iloko o ko lukou naku ! hele ana iloko o ka naele anie ka hihipe'a o ke kuahiwi, e pii ana iluna, a e iho a.na ilalo o na awawa, aole he mau ulia poino i halawai me lakou, aka e lilo ana nae kela huakai pii kuahiwi, i mea na lakou e poiua ole ai ma keia mua aku. : . Ma ka Poakahi o ka pule aku nei i hala, ka hoomaka ana o kela poe kumukula e iho nolalo o ka lua ma Haleakain, me ka manao e kamoe ko/laftou alahelo no Kaupo, ua hoaa nae lakou i ke alahele pololei, a ma ka Poaha i hoea ai lakou uo Keanae, a ma ka wanaao o ke i Sabati nei, i hoea hou mai ai i k'e kulanaknuhale nei. Ma ka auwina ln Sabati i hoea' aku ai kela poe kumukula noluna o ka hale j hoōmaha n\a Haleakala, me ko lakou hoaumoe ana iluna o ka piko. o Haleakala ma ia' po, a ma ke kakahiaka ae o ka Poakahi, i hoomaka ai ko lakou iho ana ilalo o ka lua. Mamuli nae o ka paa o ke i ka ohu, a liui pu iho me ka niu loa o na moali alanui a ka pipi e hele ai, ua I

hoomau ka. holo ana a kela niau kumu kula ma ka moali alanui c moe ana i ka henia, aole hoi i ka akau, ke alahele pololoi c hooa aku ai i Kaupo. Ia lakou i hoea ai ilalo o ka lua, ua hooniau no lakou i ka hele ana ma ka inoali alanui a ka pipi c hole ai, a iloko 0 na hora* eha, hoea aku la lakou ma kekahi wahi, a lakou i hooniaopopo iho ai, aia lakou ma ka liuli Koolau e liolo la, aole lioi ma Kaupo, nolaila ho moa makehewa wale no ka hoi hou ana aku ihope, aka e hoomau aku no i ka hele ana imua, ahiki i ka hoea ana i ke ao malamalama. Oiai nae e noonoo ana i ka lakou wahi e hele aku ai, liooholo nui ilio la e hele pololei lakou ahiki i ka hoea ana i kahi o ke kai, ine ka nana ole, o kalii hea la ia o ka āiua, he hookalii mea nui o ka oili aku i ke ao kanaka. Ma ke ahiahi o kela PoKkahi, konio pono aku la lakou iloko o ka hihipe'a o ka naheleliele, mo ka hihia o ka hele ana, a hui pu iho me ke pohopoho o kahi e hele aku ai, ua lilo ia i moa hoololohi mai i ko Jakou hele ana. Mamu]i nae o ka liele ana me ka hoomanawanui, hoea aku la lakou ma kokahi wahi kupono, he wahi pumehaua iki mai, inamua oluna o ka ))iko o lu» kuahiwi. ifa kela walii i noho nui iho ai, a ho-a i ahi hoopumehana, a e hann 1 papa 'i malumaliwio lakou, ma ka uhi aha ae ialuna o ke ania'u me ka lau laau me ka lau ama 'u. Ma ka Poalua ae, o ka la oi loa ia o ka lohi o ko lakou hele ana, i kau a mea o ka hihipe'a oloko o ka naholohele, e)a nae, ua loaa no he mau inile ia lakou ina ia la.

Ma ke kakahiaka ana ae o ka Poakolu, mahope o ka hoomau ana i ka hele, hoea aku la lakou 110 kokahi kaliawai, a ma kela kahawai i hookolo aku ai, elike rae lee kāhe ana o kona wai. Ma kela hookolo ana a lakou i ke kahawai, e hoea mau aku ana i na waiiele, ma kahi o ke kanalima a kaiuiono kapuai ke kiekie. Ua hoaumoe no kela mau kumukula i kuahiwi ma ia la, a ma ka Poalia ae, h.oomau mai la 110 lakou i ka hele ana, e ake wale ana 110 o ka lihi launa aku i ke ao malamalama. Ma ke awakea Poalia, ua hoea aku la lakou i kekahi wailele kiekie, ma kahi o ka elima haneri kapuai ke kiekie, a manao iho la ka hiki hou ole ke hele aku imua ma kela kaliawai, nolaila huli hele aku la i wahi. no lakou e lūki ai. Ma kela pono helo wale ana aku 110 a lakou iloko o ka nahelehele, i loaa aku ai kekahi wahi, ua okiokiia me ke ko'i, eia ka auanei, ua hoea he poe Kepani alualu puaa ma iā wahi, a na lakou i okioki i ke ama'u. He ljawai kekahi i loaa aku ia lakou ua hanaia, a hookolo pololei aku la ma keia hawai, ahiki i ka hoea ana ma ka home o William Wright, ke kanaka kiai auwai o Keanae, a manao ka.pono, me ko lakou hookipaia ana ma kona home me ka ai ana hoi i na meaai kupono. No ke koena mai o ko lakou alahelo a<?le he pilikia, oiai ua hoea i kahi i nohoia e na kanaka, a n?.a ka lakou olelo, aole he mau pilikia iki i loaa ia lakou, koe wale no kela hoaa i ke alanui. He nui ka lakou mau meaai, aohe hoi he olelo ana no ka wai, he nui ia mea ma ke kuahiwi. W. 8. 8, —-— Ua.pulka hou ae la ka ka ma'i la garipa ma Waipahn a ua lehulehu kolaila poe i loaa ia mai, pau pu me na limahana o ka mahiko.