Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 35, 30 August 1918 — NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA [ARTICLE+ILLUSTRATION]

NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA

O KEIA KII MALAliO IHO NEI NO KE KENEHALA PAUL GfeRALD P \U IA, KE KOA PALANI KAHIKO | KAULANA O KE KAUA MAWAENA O PALANI AME PERUSIA, KE PCO O KA MI8IONA PALANI I HOEA ( MAI I HONOLULU NEI A HALA AKU NO AUSETERALIA.

Kahea o Kelemania i na Kanaka Kupono Apau e Hele i ke Kaua THE HAOUE, Aug. 2k—Hc kanaku kakau meahou no na nupepa ka i hoouna mai i kekahi leka mai Kelemania mai ain ka alihikaua Keleinania nui ke kalahea la i kela ame koia kanaka e hiki aua e loaa e hele i ke kaua/ Ua oi aku mnmua o 30,000 mailoko ae o 200,000 mau limohaua o ka halohana pu nui Krupp ma Eaaen i lawoia mai ka halehana lako kaua 6kū a i kaheaia e hele i ke'kaua'ma ke kahua kaua. L.ON T DON, Aug. 24—Ua hoomaka hou ia ke kaua luku a ua koa a ke Keneiala Haig i ko lakou enomi maluna o ka īuahele o ka laiua ma Albert. Iloko o na la ekolu i hala he 14,000 paahao i laweia e lakou. Ke ka'i. la ke kolu o na pualikoa nui imua ma kekahi mau walii no eha mile ka hphonu īnaluua o ke kahua kaua ho 12/hiile ka loa. O ka ha o na pualikoa aia mawaho mai o ke kulanakauhale o St. Legar, ua lilo mai na loa o ke kaua. Ua manaoia he manawa wale no ko ke kulanakauhale o Xoyon e lilo pio mai ai. Liio he Mau Pukuniahi i na Pelekane PARIS, Aug. 24.—Ua lilo pio i ua Pelekane ma ka akau aku o ka Muliwai Sommc iloko o ka lakou ka'i ana aku nomua i keia la kekahi heluna nui o na pu kuniahi me kekahi papa pu howitzers holookoa, na pu hoolele poka pa-hu oloko o na auwaha ame na pu kuniahi nunuu Ma ke kaua ana ma na laina ma ka hapa hema ua hoea aku lakou i kahi kauhale o Behgmes, elua ame hapa niile ma ka akau aku o Bapaume. Ua hoike pu ia mai ko lakou hoea ana aku i na Muliwai Cojeul. Ua komo aku lakou wahi ma ka hikina ae o Henin ma ka elima mile ma ka hema-hikina ae o Arras. a aia lakou mawaho loa mai o ke kulauakauhale o St. C'egar, ua lilo umi

ke kulanakauhale o Courcelles, a ko niiiu l;i no lse ka'i ana iinua. l'a hoikeiu inai ianei ka lilo pio ana iiiai la o Bray i na Pelekane. lla lilo mai ke kulanakauhale o Becor<lcd a ua hoea aku la na Pelekane ma ke kiekiena ma ke komohana hema mai o Fricourt ma kahi niamao loa niai ke Awawa Hauoli aku. Aohe i maopopo i nei manawa ka lilo pio mai ame ka ole o ke kulanakauhale o Thi*ipval. Ua hoea pu ak ula ua Pelekane i Biefvellers, he kulanakauhale hookahi ame hapa niile ka mamao mai Bapaume mai. lle hahana loa ke kaua e hooukaia mai la ma na walii e hoopuni ana ia Bihucourt. anie Sapgies, kahi a na Kelemania e hoao ikaika mai la me ka nianaolana niaopopo ole no ka hoopakele ana ae ia Bapaume. He Kanua Kaua Kaokoa ka na Amerika i Keia Man'awa. WASHIXGTOX, Aug. 26.—0 na pualikoa Amerika i keia manawa aia lakou ke paa mai la i kekahi mahele kaokoa o ke kahua kaua me ka hana kaokoa i hookaawale ia na lakou, ma kahi 0 ko lakou huipu aku nie na pualikoa o na lahui okoa elike me mamua me ka hoouohoia mawaeua o na pualikoa Pelekane ame Palani. O kekahi o na hiohiona ano nui ma ka nana aku no na kaua lanakila i lo>ia 1 na Aupuni Huiia ma kekahi manawa inamua aku nei, oia ka hoonohoia ana aku la o na pualikoa Amerika i hoopuipuiia aku e na pualikoa hou ma ke kaliua kaua ma ke komohana a ma ka hema mai o ka Muliwai A'eale. 0 ka hana i kauohaia ae la i na puliko Amenka e ka alihikaua nni, oia ka hoomau aku i ka .palukuluku ana i ka enemi ma ka akau "aku o ka Muliwai Vesle maloko o ka mahele o ka Muliwai Aisne a e hoolilo ia i wahi hiki ole i ka enemi ke nolio liou iho, a o keia hana ua hoo-

koia 1110 ka liolopono loa, olike me ia i ikeia a i )ona mai ka lono ma ka po i liula no ka ikoia ana aku o ke enii hope ana alui o ka enenii mamua o lakou. Auhee na Kelemania Ihope Mamuli o ka hoomau aku o na Pelekane anie Palani i ka lakon kaua ana uia ka akau aku o Soissons mawaena o na Muliwai Ailette aine ka Oise, a pela hoi me ka hoomau aku o ua Atnerika i ka palukuluku ana a ka lakou mau pu kuniahi, ua ike ia aku me ka uiaopopo ioa ke emi mau ana aku o ka euenii i ka akau, a ua hoikeia mai mai na wahi lehuJehu loa o ka Jaina lakou i emi aku la ihope. Maloko o ka apana o Fismes ua hoomau mai na Kelemania i ke ki ana i ka lakou mau pu kuniahi ma ke Sabati a po aohe nae he kaua i hooukaia mawaena o na koa helewawae, koe wale 110 kekahi maVi kaua liilii i hakakaia ai mawaena o na koa hoomakakiu. Ma kahi kokoke niai i Soisaon3 ua hiki loa ke lohe maopopoia aku ke kani o ka pu ma "ka akau. Ma ka Jono keiekalapa i loaa ae ai i ke keena kaua ma ke ahiahi i hala i hoikeia niai ai, ma ka Poaono aku la i hala, ua hoonee iki aku Ja na Amerika i ka lakou laina imua ahiki nia ka hikina aku o Bazoehes, oiai hoi kekahi nuin mahele koa Amerika ma ka mahele Vosg-es e luku aku ana i ka enemi ine ka hoauhee aku i kekahi kaua o ka hooukaia ana mai e ka enemi maluna o lakou. Pii Awiwi Loa ka Heluna o na Koa i Polno WASHINGTON, Aug. 26—0 ka huina nui o na koa i poino mai ka hoomaka ana o Amerika e komo iloko o ke kaua ahiki i keia Ja, elike me ia i hoopukaia ae e ke keea kaua ma ka la aku la i neliinei, he 20,444.

O na inake, elike me ia i hoonohonohoia ma na papa he 421."., he 291 i make ma ka moāna, he 12,060 i make mamuli.'o nā palapu; 1594 i niake 110 ka ma 'i inaoli, a he 715 i make mamuli 0 na ulia ame kekahi mau kumu e ae. O ka hiiina o na ko'a i hoehaia iloko 0 ke kaua anā he 10,476: nalowale iloko 0 ke kaua āna a i komo pu me na koa 1 lilo i' mau paahao, 2187. No na koa marina i poino he 2901 ka hvlinā nd'ia niahāWa like ā i 'maUe j leheleia elike me ia malalo nei: No ria aliikoa,.. he .14 i make, 59 i hoehāia, a hookah'i i nalowale. No na !-koa 850 i make, 1861 i hoehaia, lilo he i.paahao na ka enemi a i nalowale he 9. r \Tldk6 0 iia mahel6 elua o"nā koa Ameriktf e kaua'mai-'la 0 ka heluna nui o na ! koa-.i poino he--23,34.5. . No. ; ua koa 0 ka pualikoa aiua i poino a 1 hoikeia mai ma ka la aku la i nehinel he'4;G i liiake iloko 0 ke kaua ; atta, he 19 1 "make'mamuli 0 na palapu, hookāhi i make maniuli o kekahi kumu i maopopo ule, he 82 i hoehaia, a he 32 i nalhwiīle. WASH.INGTON, Aug. 26r—E hooko piha anā'i kana hana' palukuluku a kaie&xt- ana i/ka enemi ma ka akau aku 0 ka Muiiwai Vesle ma na vvahi apau e pili ana nilimiia aku 0 ke kahua kaua a na Amerikā "h* e r Jjoolrlo ana i kona mnu 'auwuha a'mie na.'kāliua i mau walii hiki ole kp noho hou ia iio, ua hanaia aku kokahi liana luku ki'ek.ie e n;-. pu kuniahi n • na An»«rika i hiki lee kiia "a poka pa-hu mā kāhi mamao' 'lna ka la ak«f In'i'nehinei, a he hehina ni» 0 n?i lua hoahu pauda ame )ioka a ka enemi mahope aku o ua laina i pa huia, a ua 'lrei° ka niii o nā koa i poiuo ma ia I mau wahi; 0 ua kaua i hooukaia e na koa wawae 1 māloko wale iho no ia o ia wahi. Ma ke komohana aku o ke Kulanakāu;hc.le o Fismesi un lilo mai kekahi mau walii i na koa a ke Kenorala Pershing, a he mnu'paahao kekahi i laweia. Aole b Hiki ke Paaia Mai na Pelek?.ae O ka laina 0 ka Muliwai Vesle 'mawaena o Rheims āme Conde aole ia he laina maikai no ke kupale ana mai 'i na koa Pelekane, no ka mea, he kokoke loa ka Muliwai Aisne mahopfc aku a he hiki loa i kona mau alahaka ke liooleleia aku 1 na poka pa-hu mai na wahi kiekie aku. He wahi i kamaaina loa ia e na Pelekane kela aina 0 Fardeiiois, no'ka mea, iloko 0 ka mahina o Bepatemaba, 1914, tia ho'auheeia aku e na koā Pelekane na koa kiai mahope loa a ke Kenerala. von Kluek a kaa ma kela aoao o ka Jruliwai Ve'sle, ā pela uo' i keia manawa a na kon Pelekane e nee aku rtei imua mai ka Muliwai Marue āku a i ka Muliwai Aisne. Maloko o ka Mahele 0 na Mauua . Yosges he nui ua kaua ma ka apa.o o ka enemi 0 ka hoouka ana mai, e lawe aiia mā ke ano o ke kaua ana a na koa kaahele e hoomakakiu ana i ka enemi. Ke Kaua' Holopono Ua lawelaweia e na kauāka Amenka lele i ka lewa ma ka la aku la 1 nehinei kekahi kaua holOpono loa ma ka lewa iho' mahope aku o na lainā a na Kelemania, ua koikoi na poka pa-hu i hoohauleia iho uialuna o ke kulanakauhale o Conllaus, a ua hoi mai me ka poino ole lakou apau; aole hookahi mokuea a ka enemi i lele ae e kaua me-lakou. Iloko o na La Eha he 23,500 Koa Pelekane i Poino I LONHON, Aug. 26.—N0 na koa P«Mekanē i poino 0 na Pualikoa Pelekane I Eko'u anie Elia mai Augate 21 a 25, he 23,500. Uoko o.iā manawa like he 20,I 000 koa Kelemauia i lawepioia e na 1 Pelekane ma ka liikina ae o ka MuliI wai Aueie. Ua pāāpio i na koa Ause- | teralia he 12,000 paahao Kelemania mai ka la 8 mai o Augate; ua oi aku ma- [ mua 0 ka huiua nui o na koa Anzaes i j poi no. | W. 8. 8. I WASHINGTON, Aug. 25.-rO ka moi''ku hāliai topido i haawi makanaia mai ai e na mokupuni Pilipiue i na moku--1 aina huiia e kapaia anā kona inoa ka U. S. S. Jose Rizal no ka hanohaiio 0 ka hoomana ana i ke kanaka Pilipino aloha aina kiekie loa.