Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 37, 13 September 1918 — HOIKE O TRENT I KONA KU-E IA L. L. M'CANDLESS Manao Oia Aole i Kupono o Mc-Candless e Holo Moho Elele Lahui i Keia Kau HOOUNA OIA HE PANE I KE KOMITE KUWAENA Hoole Oia i ke Koho Pololei Ana i na Moho Demokarata Kupono Ole [ARTICLE]

HOIKE O TRENT I KONA KU-E IA L. L. M'CANDLESS

Manao Oia Aole i Kupono o McCandless e Holo Moho Elele Lahui i Keia Kau

HOOUNA OIA HE PANE I KE KOMITE KUWAENA

Hoole Oia i ke Koho Pololei Ana i na Moho Demokarata Kupono Ole

No ka hoakaka aua i koua inanao poiioi iimia o ke koniite Kuwaena Deinoka-r-.ita. no ke noi a kela koniite iaia c lilo i nioho 110 ke kulnna senatoa no ka Mokupuui o Oahu nei, i hoike ae ai o H. H. Trent, kekahi o na Demokarata ;tlakai o Hawaii nei, i kona ku-e ika'ka loa ia L L MeCandless, e lilo i poo ma ka paa baloka o ka aoao Dcmokara1a i keia knu kolio baloka Ma kela leka ana i hoouna aku ai imua o ke komite kuwaena, i kona holo moVvo no koua aoao kalaiaina> • lilo ana kona noonoo mua 110 Anierin<i. ;< inahope ke Demokarata. ku-e oia ia MeCamllesB no kona kupouo e lilo i alakai. Penei ilio ke ano nui o ka leka ku-e a R. H. Trent ia L. L. MeCan<lless: " Honolulu Hawaii, Aug. 30, 1918. •I ka Mea Mahaloia E. M. Watson, Lunahoomalu, Komite Kuwaena Demokarata, Houolulu. "K kuu Mr. Watsou, Aloha:—Ua hooiianohauo loa ia niai au, īnamuli o ke ki-l-a )>ili oihaua ana mai a kektihi komite u na Uemokarata kiekie, o lea mauao o y. ia hole ana mai e ike, o ia no ka waiho ;tna mai ia'u i ke noi a ka aoao, e ae aku au e lilo i moho ma ka paa haloka l>emokarata no ke kohoia ma ke kulana kiekie i seuatoa no ke Teritore o Hawaii. "Oiai aia ma kahi o ke kaukani me ikahi kuimi, e hiki ole ai ia'u ke hookif«a mai i ka inanao o keia auo, a'u i rtian«ti ai. e hoopilikia ole aku ia oe ma ka hoakaka ana maanei nei, ke ae okna aku nei au, ua lilo ua manao hoaknk;i a ke komite i mea koi ikaika mai i ko'u noonoo, me ka oili ana mai o kekahi hopena, ua hoike okoa aku la au >a lakou, ina iloko o ko lakou manao, ii» hiki ia *u ke hana i'o i kekahi mea ma ka lilo ana i moho no keia kulana iloko o keia mana'wa, alaila e hana uo ;ni pela, me ka nana ole ae i na kumu lehnlehu, ina malalo o na kumu maamau nei. e kaohiia mai aua au mai ke leu ana aku no kekalii kulana oihana aupuai o kekahi ano. Hoakaka i na Kumu "Manma ae o ko'u aponoia ana he molio, a pela hoi ke kau ana aku i ko'u inoa ma ke tikiki, ke makemake nei :iii r loaa aku ka hooniaopopo pono ana i kt> komite kuwaena, i lilo ai oe he lunahooiiiahi hanohano, i ko'u kulana maluna o kekahi mau kumu elua. A k«' makemake nei au o hooko'iko'i i kfia mau kumu mai ka hoomaka ana ;n;ii i kinohi, no ka mea, ma ka niea < i:iio. o kekahi ia o na hana maamau "l'- na kekahi moho e alualu no Hekahi kulana e hoao au e hana, a'u e aku nei; a i ka hoakaka aua ae ia lakou, malia he mea ia e kapae koke l . i:i ;if» ai au, mai ka lilo ana aku i moho | * i innnaoia; a i ole, iua uo au e aponoia ! ana. nie ka nana ole ae i keia mea, he m' a paha ia e loaa ai ke kulana pa('i'ioiii iloko o ka aoao noua iho, e hoo- } ilikiaia aku ai ka lanakila o ka paa i'Hloka holookoa. " Ka Mua—Aole au e kakoo ana i ka loina ' koho pololei.' Oiai au ē apouo ana. a e kokua aua ma ua ano apau e hiki aua ia'u i na kanaka maikai «'M'au maluna o ka baloka a ka aoao, e hoole ana au i ke kakoo ana i kekahi !'"'a a'u i inauao ai ua kupono ole no k;i nihana ana e alualu ana. Ua maoi"'i'o ia ? u. aole keia he 'kalaiaina maielike me na rula kahiko o keia hai a e loaa mai ana ke paonioui ahie ku-e ana ia'u mai kekahi poe mai o ka aoao. Aka, he mauaoio hou ko'u ":īiluna o keia kumuhana, a ua makaue ku a e hina me ia mea. Aole e Hiki ke Kakoo ia McCandless "Ka Lua—l ka nana aku o ka Hon. L. 1-. MeCamlless aku aua uo ka moho ! *' "' v ai'ia aka aoao no ke kulana Elele l.ilmi i ka Ahaolelo Lahui. Ma ia ano v lilo ana oia i poo no ka paa baloka n ina ke ano hoi he alakai i ikein no ka j U";io. Mahope iho oka noonoo aka--1 ! '"ie pono ana„ ua hoea mai la au ika ! ]"ii't'ua, aole e hiki ia'u ke kakoo hou i ia MeCandless uo ke kulana oihana o ! lehulehu, a o ka'u mau kumu no j k. ia hopena penei iho no ia ma ke ano ! l"kole: "I—l'a hooiaio mai o Mr. McCandI iaia iho, ma ko'u manao he mea L ake'ake'a. Me ka nana ole ae ika mea oiaio, ua hoike akea ae ke kahuahana o R koua aoao kalaiaiua e kakoo ana i ka

auhau alanui. 110 ka hana aua 1 na ala»ui aupuni, uu hana uku oin, a kc hana :iei i ua uiea apau iloko o kona inana i 'Aahi e kaohiia ai ka hana ana akn i 7ia hana hou o na aJanui aupimi uialalo o keia hoolala aua. lloko o kon# iini 0 alai ae i ka holomua ma keia alalvele, Tne he inea la, ua hoolilo aku oia i na •lala nui nia ua hoopii kanawai ku e, iiianma o kona niahele o na hooli'o o kekahi o na hana hou ana i ku-e ai. "'2—lloko o keia niau la, \ia makemake kakou i na kanaka noonoo akea maloko o K** keena oihana no ka lehuīeiiu. Aole he loaa iki o kekahi moo-li-lo ia "u no kekohi hana nia-ua ole q ka Jt*hulehu i lawelaweia e Mr. MeOanil;c=«. Aohe ikeia o koua inoa ma na lioike no na hana hooikaika a ka Aha},ui o ka poe kalepa, ke Kalapu Hoola>»a, ke Kalapu Kotary, a i ole kekahi paha o na ahahui o ka lehulehu, e haua | •ua no ka pono o ka lehulehu. Aole i | .naoy>opo :n 'u, ina paha ua noho oia uia i eeknlii o na komite ano .uui,. e hana aaa ! ma na ninau ])ili i ka lehulehu. j —Elike. me ua hoike e Jauahea ne', ] aole o Mr. M<*Can<lless i nilnni no ke , kaua elike lue ka'u i niauao ak\i ai. no | ke kanaka elike mw ia ke auo e aiee ana ' e hele i kn AhaalHo Lahui, ina ke ano s he hope no kekahi lahui kanaka knpaa ! oiaio. Mnlia paha. ua hookouio nui aku •oia i kona waiwai iloko o na Bona Kno- ; koa an;o na Poo Kaua, a ua haawi ak\i • hoi eiike nie ka nni o kona waiwai i ke i Ke'a Ulaula. ka Y. M C. A., Y. W. G. A., ame kekahi inau waihona kaua e ae. Aka. ina kekahi ano, aolē i manao ka j iehuleli», ua h;jna oia pela, a o kona "īlo aua i nioho alakai, e hoopilikia ia nuanei ka aoao holookoa. •M —O Mr. McCan«Uess, elike me ka'u mea i hooiuaopopo, oia hookahi wale no ( ke kanakn nialoko o Ainei'ika Huipuia, ( 1 hoea okoa aku imua o na aha hoo- ; kolokolo, 110 ke alai ana niai i ka hana naikai a ka Luuahooponoppno Meaai . l.nhui iloko o keia mau'la, i ka manawa i koiia mai ai ua pono pilikino, lie mea ]>ono e kokuaia aku no ka pono o ka | lehulehu. Aka e hoakaka pono aku au j ia'u iho ina keia kumu. Ma ko'u ma-i nao. ua hana aku ka lunahooponopono meaai kuloko i ka poe kanu laiki o Hawaii nei i kekahi hana kaulike o}je, i ko lakou wa i kau ai i na laiki Hawaii, uia ke ano kapakahi iloko o ke kulana paonioni me ka laiki i hoouluia ma Ka3>alakiko a ma lapana a kuaiia ma Hawaii nei. Aole he like ole ma ke kuai j ana i ke kopaa maanei nei, a ma na wahi e ae ]iaha o Anieiika Huipuia. A o ka mea oiaio, o ko lakou wae ana ae ia Mr. MeCaivlless i pio ua ua hoala pu mai ia iloko o ko 'u nbouoo 1 ka manao kanalua no ka pololei maoli 0 keia hana. Aka, e waiho malie i keia j»ela, ma ko'u manao, he pono ia Mv. MeCan<Ue ,; s, 110 ka pono ona mea apau, v apono aku i ke kulana, ina no ia he mea e poho ai nona iho, oiai uae i\a majiao oia, aole i pololei ka mea i luina'a aku iaia. lna e kakooia mai ana kona kulana, mamuli palia o na paewaewa liilii o ke kanawai, e hooliolo niai ai ka aha ka\ikanawai i ka pono nia kiona aoao, ina uo paha he uuku.koua p.uka ke hookukuia ae me ka poino uui Ana 1 haua aku ai i ke kumuhana holookoa' 0 kn hoomalu ana i na meaai ma keia paeaina. Hiki Ole e Lilo i Ala,kai " Me ka manaō miuaiuina loa i konoia mai ai au e kakau aku ma keia ano. No Mr. MeGandle»s, ua nana aku.-a-u iaia he hoaloha piiipaa; a oukou no i ike ai, ana pu no hoi i ike ai, ua h&awi au i ka 'u kakoo pauaho ole. ana iaia i na kau koho apau, mai kona manawa i lilo mai ai i Demokarata {lhiki 1 keia manawa. Aka uae iloko .0 keia manawa o na koi nui, ua au. aole kekahi kanaka i kupono e alakai i ka paa haloka 0 ke ia.oao, koe wale no a aa oia e kau ae i ka holomua oka leliulehu uiamua, a inaluua kona Tiiau pono pilikahi ame kona u«au ma- j :>ao uilani pilikino. 1 4 'l*a makemnke au e hui kino me kon ];.cimite, a haawi aku i ko'u maimo lioa";aka tio keīa mau mea. Mamuli nae o kekahi niau liana auo ljūki ole ia'u ke liooko aku i keia mea, nolaila :.c hoonna aku nei au ia oe ma ke kakan, uo ka waiho ana ae imua o ke ko:n:,te. Me ka loaa o ka ike piha ia oe •](i ko'u manao, nie he niea la ua mao;,opo loa ia'u. aole e makemake ana ka •ioao e kau i kuu inoa ma ka paa hrftloka a e hauoli no au ina e kapaeia ae. Aka uae ,ma kekahi auo ma- ka 'u koho •nia, e haawi nnia aua au i ka'u uoonoo

■ na i ira knnakn īu» lakou na inoa c kau ina ma ka paa baloku l)omokarata, a'»i } nana aku ai «a knpono 110 ua kulana oihana a lakou e alualu aua. -Ma o aku e.laila l<o hookoe noi au i kii pono .e kolio i na kanaka niaikai malunn o ko iakou y»aa haloka, nie ka uaua ole i ko lakon aoao kalaiaiua? "Kou oiaio, ' 4 RICHABD H. TREiST. > ' I'a heluheluia kela leka a Mr. Treut iinua o ka linlawai a ke Komite Kuwaenn I)rmokarata ma ka po o ka Poakahi o ka pule aku nei i hala, jne ke lioiia ana aku o Mr., McCandless e ae mai e unuhi i kona iuoa mai ke alualu aua o waeia oia i elele lahui, ua hoole nae oift, uo ia kumu, ua kapae loa ia ka inoa o R. 11. Trent, mai ka papaiuoa ae c> na inoho uo ke kulana senatoa no Oahu n<;*). W. S. S. i