Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 37, 13 September 1918 — I POE MAKAUKAU KE KOHOIA [ARTICLE]

I POE MAKAUKAU KE KOHOIA

I ke kilohi ana iho i ka papaiipa o na moho e alualu nei i mau hoa noloko o ko kakou ahaolelo kuloko apuni keia Teritore, ua nui maoli na moho e ake nei e loaa ka waeia no kela ame keia aoao kalaiaina pakahi o kakou, aole no he pilikia o ka manao ana pela, no ka mea o ka lehulehu ke kuleana wae, a koho i ka lakou poe i makemake ai, a i manaoio aku ai e oili mai kekahi mau hopena maikai ma o lakou la, e hauoli ai ka lehulehu no ka lakou mau hana. Ma ke ano nae he wahaolelo no ka lehulehu, aole e hewa i ke Kuokoa ke olelo ae, o ka poe e pono ai e lilo i mau hoa noloko o ko kakou ahaolelo kuloko, i poe makaukau lakou, o ia hoi, i poe hiki ke kamailio a ke kakau i ka olelo Beritania, aole hoi i poe hiki ole, o iilo auanei i mau kii noloko o ka ahaolelo. Malia paha e lilo ana keia manao o ke Kuokoa i mea e hoala mai ai na moho Hawaii i na ku-e ana, 110 ka lilo ana o keia wahaolelo o na kanaka Hawaii, i mea nana e hoala aku i keia ninau, ke manao nei nae makou, aole he liana oi aku o ka pono a keia pepa imua o kakou na Hawaii, o ke a'o wale aku no i ka mea pono a oukou e hana mai ai, o ia ke koho ana i ka poe a oukou no 1 ike maoli ai, he hiki ke kamailio a ke hoakaka i ko lakou mau manao kuokoa, ma ka olelo Beritania. Ua hala na la i unuhiia ai na bila kanawai, na la i hookomoia aku ai ko kakou ahaolelo kuloko iloko o na hoolilo waiwai ole; ua pau hoi ka hoouna ana aku i na kanaka, no ka'hoonani wale ana no ialoko o na hale kaukanawai, aka he wa keia no ke ala ana mai o na mana koho, a noonoo me ke akahele, e koho me ke kui'o ame ka makee, o na kanaka a oukou e hoouna aku ana i ka ahaolelo, he f)oe lakou i makaukau mau i na manawa apau, e hana, a e kupale 110 ka pono kaulike o na mea apau, he poe hoi e ae ole e huki hele ia, mamuli o na maunu pahele maamau i ikeia iloko o na hana ahaolelo o ka wa i hala. He nui na ninau ano nui i pili loa aku i ka pono laula tj'ka lehulehu. e pono ai e loaa na hooponopono:ahao1elo ana ma keia kau o ka ahaolelo, iwaena o ia niau ninau, me he mea la. o ka ninau hookuonoono ma na aina aupuni ka ninau ko'iko'i loa, no ka mea aia maluna o keia ninau, ke kau ana aku o ka manaolana o ka papa ilihune o na makaainana 0 na lahui like* ole. E hanaia i mau hooponopono ahaolelo, no ka loaa he mau kokua pili dala i ka poe hookuonoono uo ka mahi ana i ka lakou aina, ke kukulu ana i hale no lakou, ame kekahi māu kokua e ae, e poho ole ai ka manaolana o ka poe hookuonoono, aole 'hoi e nakiiia aku a paa, malalo o na aelike kakauha na mahiko, e hoea ole niai ai i ka hookoia ana o ka iini o na makaainana ilihun<j a uuku o kahi loaa, e lilo i poe e noho ona ana maluna o na aina aupuni ma Hawaii i\ei. O kekahi o na hana maa i ka lawelawe mau ia e na aupuni naauao o ka honua nei a hoea wale mai no i keia manawa, o na kanaka i hoounaia iloko o ka ahaolelo kaukanawai ,a ikeia ko lakou makaukau maoli, he hana ka hoomau hou ana aku ii'. lakou, aole hoi e hoemiia iho ko lakou lilo mau 1 ana i poe kokua mai no ka pono o ka lehulehu, ma ka hoouna ana aku i poe malihini, i maopopo ole na mea e hana ai, a oki loa aku hoi ka hiki ana ke ' hoakaka i ko lakou mau manao kuokoa iho, maluna o na ninau apau a lakou i ike ai, i pili aku i ko ka I leMiulehu mau pono.