Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 40, 4 October 1918 — Nuhou Kuloko [ARTICLE]

Nuhou Kuloko

Ma ka Poakolu nei i noho ae ai ka aha euanelio o ka Mokupuni o Pahu nei mauka o ka Luakini o Kalihi.

Ma ka Poalua neiN hala aku ai ka Lunakula Nui Henry W. Kinnev no Molokai, no ka nana ana i na kula aupuni malaila, a iaia e huli hoi mai ai, e holo aku ai no Kauai ame Niihau, no ka nana ana no i kolaila mau kula.

Ma ka Poalua nei i weheia ai na halekuai o ke Ke'a Ulaula, ifie ka holopono loa, ma o ka nui o ka poe i hele ae e kuai i ka lakou mau mea apau i makemake ai, me ka nui pu o na (lala i loaa no ka waihona o ke Ke'a Ulaula.

Ma ka Poakahi iho nei i hoomaka ai ke kula kiekie o Hawaii nei, a he kanalima a oi mau keiki kane i aahu i na lole o ka oihana koa, no ke komo ana aku iloko o ke kahua hoomaamaa koa o ke kula mauka ae nei o Manoa.

I keia kulanakaūhale mai ke Kakauolelo J. Mahiai Kaneakua o ke Kalana .o Kauai, kahi i hooponopono ai no na mea pili i ke koho baloka o na koa no kona mokupuni, a ma ka Poakahi uei no i huli hoi aku ai oia no ka Moku Kaili La.

I kulike ai me na rula liou i kauia e,ke aupuni federaJa ma o ka oihana leka la, o ka poe apau e uku koke ole ana i ka auhau o ka lakou mau kelepona, i ka o ka mahina, e oki Jcoke ia ana ia mau kelepona, me ka hakalia ole.

Ma Jta la apopo e malamaia ai ke l<oho,baloka wo.emoho apuni keia Teritore, ie ta kulafa aupuni ia, nolaila e paniia ana na hale ma ia la, i loaa ui he manaiwa. n'o na mana k'oho e hele ae ai e hookolllo i ko lakou mau baloka ma na mahele koho lehulehu.

\Ma na mea i' koho wale ia, o ua pahu baloka o na kahua hoomoana o na koa, na wahi mua loa e loheia mai ana o ka liopena o ke koho baloka, ma ke awakea o ka la apopo, mamuli o ka akoakoa nui o na koa i kahi hookalii, e hala ole ai ka manawa, ma ke kakali ana.

No ke ku-e ana o kekahi wahine Hawaii ,p Mrs. Mahuea ka inoa i ke kanawai hookapu waiona, ma ka hana ana i auaipa, a kuai aku ia ha'i, i ahewaia ai oia iloko o ka aha federala ma ka Poakahi Aei, a kauia mai ka hoopa'i e noho oia maloko o ka halepaahao no ka manawa o hookahi mahina.

G ka paio hahana loa e ikeia aku nei iloko o keia mau la, aia rio ia mawaena .o na mohō Demokarata e alualu nei no ka waeia mai i moho elele lahui na kela aoao kalaiaina i keia kau ,oia o Likana Eliwai (McCandleas) ame Kauka Raymond, na ka-la apopo nae e hoike mai i ka inea e lanakila ana o laua. v

Ma kif Poaouo aku nei i loaa mai ai na waiwai i aihueia ai oloko o ka hale iupapa'u o ka Moi Lunalilo o ka lawe koloheia ana e kekahi mau luina oluna o ka mokuluu, a i paa ai i ka liopuia ma Amerika, a ua hoihoi loa ia ae kela waiwal malalo o ka malu o na kahuwaiwai o ka Waiwai o Lunalilo.

Ma ka Poaono, ka la 2G o keia mahina o Okatoba, e hoomaka aku ai ka hoopaa ana i na inoa o na makaainana kane, mai ka umi-kumamawalu makahiki ahiki i ke kanaha-kumamalima makahiki apuni keia Teritore, a ua manaoia, iloko o na mahina ekolu e pau pono ai keia hana ma Hawaii nei.

Eia no ke ho.oikaika mai nei ka poe i haawiia ka hana kuai bona iloko o keia mau la, me ka pii mahuahua mau ana o ka huina a na makaainana e kuai nei i na bona, me ka manaolana o koonei poe, e hoea aku ana no keia TeritQre, i ka piha ana o kona mahele i haawiia mai ai i aneane e piha ka ehiku miliona dala

No ka hakaka ana o kekahi poe kauaka Hawaii ekolu mauka ae nei o* Kapalama ma ka po o ka Poaono aku nei i hala, i paa mai ai lakou i ka hopuia, a imua o ka aha hoomalu ma ka Poakahi nei i ahewaia ai lakou apau, me ka hoopa'iia ana he eono dala maluna 0 elua o kela poe, a kaalele hoi kekahi 1 kona bona o umi dala.