Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 42, 18 October 1918 — WEHE NA MOHO REPUBALIKA I NA HAIOLELO AKEA Lilo o Aala Paka i Kahua no ka Hoomaka Ana i ka Hoouka Kalaiaina WAKAUKAU NA MOHO E PAIO NO KA PONO KAULIKE Kupale Lakou i ke Kahuahana a ka Aoao ma Keia Paio Kalaiaina Hahana [ARTICLE]

WEHE NA MOHO REPUBALIKA I NA HAIOLELO AKEA

Lilo o Aala Paka i Kahua no ka Hoomaka Ana i ka Hoouka Kalaiaina

WAKAUKAU NA MOHO E PAIO NO KA PONO KAULIKE

Kupale Lakou i ke Kahuahana a ka Aoao ma Keia Paio Kalaiaina Hahana

Malalo ac nei o Anla Pakn, ma kn po 0 ka Poakolu nk ula i hala, i wehe n© ai na moho o ka aoao Repubalika i ka lakou halawai aleea uo ka hakoko ka]uinij)H e noe aku nei ahiki i ka la koho l»nloka, iloko o na nianao ohohin o n» kanaka, no ka lohe ana i ua inanao hoakaka o ua moho o kela aoao kalaiaina. Oiai o keia ka makamua ioa o ka nee :ino akn o na īnaho i waeia o ka aoao Rej)ubalika a ku iniua o na maua koho, no ka hoouka kalai&ina o keia mau 1&, ua nui maoli ka poo i hele ae e hoolohe 1 nn haiolelo ina kela halnwai, me k» hoopauia hoi o na pohihihi o kekahi poo i na wehewehe a ka Elele Kuhio, maluna o na ninau, e hooiliia aku uei na ahewa ana inaluna ona. Mamua ae o ka weheia ana o ka ha« lawiii nin kela po, ua hoonaneaia ko anaina nui ma ka naua ana i na kii onioni i hooleleia ae malalo o ua hoopono* pono ana a ka liUiinmakaainana E. K. Fernan(ie/., a i ka akoakoa ana mai o ua niolio niiiluna o ke kahua haiolelo, i weheia ai kela halawai, inalalo o ka noho * hoomalu ana'a Mr. K. C. Pet.erB, kekahi o na moho senatoa i haule ma ke kau koho wae inoho aku noi i haJa. Ua hoolauna pakahi ia mai na moho e ka lunahoomalu, me ka hoolejeia no hoi o na kii onioni i kela ame keia ma* nawa, me ka hoonanea pu ana o ka hui hookani pila ike anaina, vna ko atio nui ke olelo ae, o kela kekahi o na halawai maoli, me ka hoolohe pono o na mea apau i na haiolelo a na moho. Kupale laia Iho O na moho apau no ka ahaolelo kuloko, ua haawiia i nianawa no lakoi; e hoakaka mai ai i ko lakou mau manao hnua o na mana koho; aia nae ke ka" nui aua, aku o ka noouoo o na meu apau, maluna o ka Elele Kuhio, no ka lolie i kona mau manao hoakaka maluna o kekahi mau ninau i hooiliia &ku ai na ahewa ana maluna ona. Ua hoea ma ka hora umi ma kela po, akahi no a hoolaunaia mai ka Elelo Kjjhio, iloko o na pa'ipa'ilima a na kanaka, e hoike aku ana i ko lakou mau manao ohohia nona, a mahope o kona haawi ana mai i'kaua haiolelo ma ka olelo Beritania, no ka pono o na makaainana ili keokeo, i hoi pono ao ai oia ma ka olelo makuahine, a kupale mai la iaia iho, no kana mau hooponopono ahaolelo i hana ai no ka pono o keia Teritre. ""Wahi ana, no ka ninau pili i ka waeia ana o na Hawaii e komo iloT<o o ka oihana koa, o ka oi loa aku kana mau. hooikaika ana i na pualiko kiai lahui, e hoounaia r ke kaua, ua hoike mai oin, 0 kela kekahi o kana mau hana 6 hilahila ole ai, no ka mea he makaainana oiaio oia, a ua makapkau e. ku aku roa"hope o ka Peresidena o Amerika Huipuia, he hana hoi ana i kono pu mai ai 1 na makaainana kupaa apau malalo o k£ hae o Amerika, e ku pu me ka Peresidena, tna ke kaua ku-e ana aku i na Kelemania; a o ka poe e hookau mai ana i na ahewa ana maluna oua, no kana mea i hana aku ai, he ppe kokua lakou ia Kelemania. Ua haaheo oia, wahi a ka Elele Kuhio, no kona hoike ana aku tna Wakinekona, i ka manawa i ninauia mai ai ka hiki i na kan&ka Hawaii ke kati&, ma ka olelo ana aku, he poe makaukau na Hawaii me ka maka'u ole i ka hakaka, a ina ua hoahewaia aku oia no ia mea, aole oia i hilahila, no ka hoik« ana aku i kona kulana* makaainana oiaio a kupaa mahope o ka hae Amerika. No ka ninau koho baloka o na wahi ne, ame ka hookapu waiona, he mau mea hele pu laua ika wa hookahi. No ka ninau waiona, o ka Peresidena o

Amorika Huipuia, ka mea* mun l««:i r, anB i hapai mai i kela ninau. Oiai o.a Wakinekona, ua hoea aku la Uk.ihi ; a . lapala hoopii, »o ka hookapui:i •> k a waiona ma Oahu nei, ua ku o ikaika l< .3 oia i ka hooholoia 0 keln olelo h» -ii ,i„ 110 ke kunni 0 ia rio ko kauiike hooknpu aua i ka waioua :n;i k«'kahi mokupuni, a noa 110 ka waiona nui ko kahi mau wahi e ao. I ka mannwa i hoea aku ai ka pala hoopii i kakauinoaia 0 na li m-.v a īj, ma 0 ka Ahhui Puuhonua la. 11» ka | tou kapu waiona, ua hooikaika nia ci:iUiu» 0 ke koho baloka e hooholoia ;u kein ninau, aka nae ia manawa. ua j> ; ,i o ikaika aku ka Ahahui Ku e Wai.m;, ,i (1 ko o ka aha(olelo lahui, a nianiuli «> kon a manaoio, he mea maikai loa ke kapu ana 0 ka ( waiona »0 na Hnwaii, ua ha awi aku oia i kana niau kakoo ana. ]S'o ka ninau lioopae limahana i kaukani Pake i Hawaii uei, ua nia, 0 kela wale no ka mea nana 0 W, pakele ae i ke kulana kupilikii iloku mi 0 ka i|ina, no.na oihana mnliiai.

hookomo ana mai i na PaUe i Hawaii nei, elike me ka hoo|»«^ijoj»i> n „ ahaolelo ana ai, aolo ia im ka hokoma ana mai e kaili ao i n ;i hana a ua kanaka* 0. ka aina, aka »n ka hōolako wale ana akvī 110 i nn •>il\:ina mahiai, me na. limaljanp, 0 hoimiauia ak k{i homahuahua ana mai i nn Ima o k honua, 110 ka malama amo ka lianai :ma aku i na mak«fainana, a 0 kol>ua nk» hoi i ke aupuni. Ua piha. okoa ka horn hookalii 0 k* kamailio ana a ka Elele Kuhio. maliina 0 na ninau, a kekahi aoao kalaiaina p hooili mai nei i na ahewa aua innliina ona, a i ka nana aku, ua koino aku i:i mau hoakaka iloko 0 kekahi niahoh' a na Demokarata, e hooliamauia ai ko la kou mau waha. « ■ W. S. 8.