Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 51, 20 December 1918 — KA AHAHUI LALA O KAMEHAMEHA MA KAUAI [ARTICLE]

KA AHAHUI LALA O KAMEHAMEHA MA KAUAI

Ma ka pule aku nei i hala i kukuluia ae ai ka Ahahui Kaumualii, ka Ahahui Kamehameha Helu 3, ma ka Mokupuni o Kauai, me ke kohoia ana a hoonohoia o kona mau lunanui, he poe Hawaii kupono, a ko'iko'i e o aku ai ka inoa o ka Ahahui Kamehameha ma kela mokupuni, ma ke kulana e hoohewahewa ole ai, no kona lilo aku i ahahui ko'iko'i no na Hawaii malaila. He oiaio o ka ahahui kahi e hoakoakoaia ai o na kanaka i kahi hookahi, a e loheia ai na manao hoakaka, no na mea e pono ai ka ahahui, ame kona mau lala, o ke ku kaokoa ana o kela ame keia no lakou iho, he hana paakiki loa ka hoea ana mai i ka hookoia ana o kekahi mea nui i makemakeia, ke ole e loaa na kokua ana, mai kekahi poe mai, a huki like hoi me na manao makee, no ka holomua o ka ahahui. He hana maalahi no ke kukulu ana i ka ahahui a ku, o ka mea ano nui, o ia no ka hoonee ana aku i ka ahahui, ma ke kulana holomua a onipaa; i wahi nae e hoea aku ai ia hopena, ua ili iho ke ko'iko'i maluna o na lala, ke kokua ana kekahi i kekahi, a kokua pu hoi i ka ahahui, aole wale no ma ka hele mau ana i na halawai, aka ma ka hoomanao mau ana i na lulu; ina e hoohemahemaia keia mau mea ano nui, e hoea mai ana no i ka wa e puikaika ai ka hooikaika ana e loaa ka holomua i ka ahahui. Ua ku aku la nae ka Ahahui Lala o Kamehameha ma Kauai, pehea hoi o Maui? He nui na Hawaii kuonoono malaila, ma na oihana o ka lehulehu, o na keiki o Maui kekahi e pono e hoala mai i Ahahui Lala o Kamehameha malaila, e huki ana i na Hawaii iloko o keia ahahui, ka ahahui a na kanaka Hawaii e haaheo ai, no ka mea he ahahui ia no na Hawaii, he ahahui hoi e o ana i ka inoa o ka Na'i Aupuni, o ka mea oi aku, he puuhonua iloko o ka wa o ka poino. He ano paakiki no paha ka hoakoakoa mau ana i na Hawaii o na kuaaina ma kekahi wahi, no ka malama ana i na halawai, ina nae aia na manao makee iloko, he hana hiki wale no ia, ma ka hooholo ana i na wahi halawai, e hoopilikia ole ia aku ai kekahi poe lala, aka e haawi like ana i na lala apau, i ka pono, e hele aku ai a e hele mai ai mai ko lakou mau wahi mai, a i kahi o ka halawai i hooholoia ai. O ke komo ana o na Hawaii naauao a ko'iko'i e noho mai nei ma na mokupuni lehulehu iloko o na ahahui elike me ka Ahahui Kamehameha, e lilo ana lakou i poe huki mai i na Hawaii e noho ana malaila, a komo like iloko o ka ahahui, e hiki ana ke ike maopopoia aku na pilikia iwaena o lakou, a mamuli auanei o ka launa mau ana, e hiki ai ke ike maopopo ia ke kulana o kekahi me kekahi, e hoea mai ai i ka wa e haawiia ai na kokua ana, no ka hapai ana ae o ka Hawaii, i ka Hawaii iluna, elike me na lahui e ae e hana mau mai nei. Imua e ka Moku o Kauai o Manokalanipo, me ka pulama i ka inoa o Kaumualii, a e apo mai i na Hawaii kupono apau i mau lala no ka ahahui, no ka hoea mai i ka manawa e noho mana ai kela ahahui, ma na hana e pono ai ka aina ame na makaainana!