Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 51, 20 December 1918 — He Moolelo no MAGURETA a i ole Iloko o na Wiliau a ke Aloha. He Moolelo i Piha me na Haawina o ka Ehaeha. [ARTICLE]

He Moolelo no MAGURETA a i ole Iloko o na Wiliau a ke Aloha. He Moolelo i Piha me na Haawina o ka Ehaeha.

"Ua hoopalauia au ia Nokla Kauwila; a iloko o na pule ekolu. mai keia manawa aku, e lawe aku ai oia ia'u he wahine mare nana. nolaila he hanā hiki ole loa na'u ka hoopau ana ae i ka mea i hanaia a paa, o ka hooko wale aku no ka hana i koē." I ka lohe ana o Laulani i kela pane a Kanani. ua hiki ole -iāia ke kamailio koke mai, a no' ka mea, aole loa oia i inoeuhane. pela ilio la ka pane e haawiia aku ana iaia. pahola ae la ka nanaina maikai ole ma kona mau maka, a.ke ike aku la o Kanaui i kekahi hiona e naka ai konn kino me ka haalulu. me he mea la, ua kau mai la ka maka'u iaia no kekahi mea. No kela manawa, ua like pu o Laulani me kekahi mea i loaa i ka ma'i 1010, aohe wahi niea a onioni ae, aka i ka liala ana ]Vaha o na minuke elua, ākahi no a hiki iaia ke nana mai maluna o ke kaikamahine opio, hopu okoa mai la i kekahi lima, me ka noii' nowelo ana mai ma na inaka o Kanani, alaila pua'i mai la kona leo i ka i ana mai: "l*le oiaio anei, e mare aku ana oe ia Noela Kauwila iloko o na pule ekolu mai keia manawa aku? Ua aloha aku anei oe iaia elike me a'u i aloha aku ai ia oe? E Kanani, e hoike mai ia'u i ka mea oiaio loa, a mai liuna mai oe ia'u i kekahi mea, ina i makee oe 110 kou hauoli ame ko'u hauoli pu hoi." Hapai malie ae la o Kanani i kona poo iluna, nana mal la hoi nia na maka o Laulani, me'he inea lā, aia kā mihi iloko ona. no kona pupuahulu loa i ka haawi e ana aku i kona ae e lilo i wahine mare na Noela Kauwila. no ka mea, akahi no oia a maopopo i ka nui ame ka hohonu maoli o ke aloha o Laulani iaia. Me ka leo malie nae, me ke kuoō pu, pane aku la oia, me ka lioao ole iho e huna i ka mea oiaio: "Ae, ua aloha aku au iaia," alaila kulou iho la kona pop ilalo. me ka hoao pu ana hoi e kaili mai i kona lima mai ka puliki ana a Laulani. \ ~ Aole o Laulani i hoomau aku i kona puliki ana i ka Jima o ke kaikamahine ana i manao kuhihe\va ai. e lilo aua la kela lima i mea milimili nana, aka hookuu mai la 110 oia me ka maikai. puili ae la hoi i kona mau lima mamua o kona umuina, alaila pane mai la me ka haalulu o kona leo: "He nani ia ila hoike mai la no oe ia'u i ka mea oiaio. ua aloha oe ia Noela Kauwila. ke lana nei kuu manao e'Kanani. e loaa ana ia oe he nohona hauoli ana ma keia mua aku. Aole au e ake'ake'a wale aku ana ma kekahi ano, no ka mea au i koho aku ai. o kou kuleana no ia. aka nae," alaila hooki -honua wale iho la no oia, me ka hiki ole ke kamailio mai 110 kekahi mau sekona. a i ke akaleuu ana niai 0 kona mau manao pihoihoi, akahi no a pane hou mai i keia mau olelo: ■ ' ~ "Aole o'u kuleana iki"e namunamu ai no kau'mea i koho ai. elike me ke ālakai ana a kou lunaikehala," alaila kulou liou mai la imua me ka noii aiīa i na maka o Kanani. "O kuu āloha nou e Kanani, ua oi aku ia mamua o ka mea hiki ia'u ke lioike aku iā oe me na huaolelo. a me kou olelo okoa mai no. e mare ana oe me ke kanaka au i aloha aku ai. me he mea ua ua konoia mai au. aole e hoopau i ko'u manaolana. no kou lilo- mai na'u. Me he, mea la, ke olelo okoa ma/nei 110 kekahi mea iā'u e lilo mai ana 110 oe he wahine mare na'u. aole hoi na Noela. Kauwila." Ua hoao mai'la o Kanani e hoopiika i keieahi mau olelo. aole nae he hiki, o kona 'mau lehelehe x wale 110 ka Laulani e ike aku la i ka eueu, alaila hoomau hou aku la 110 o Laulani i ke kamailio aiia: "E haawi iki mai oe e kuu aloha i walii manaolana uuku loa no ka hoomaalili anā i kuu puuwai i hele a paila. o ka hanini wale aku no koe mawaho. Ua aloha nfaoli aku no au ia oe. aole loa e make ia aloha āliiki i kuu hoi ana aku iloko o ka opu o ka honua. O e Kanani. i nolio oe ma keia mua aku. a i loaa ole ka noho hauoli ana ia oe me ka <nea au i aloha aku af. mai iokoino oe. me ka hoike ole ana mai ia'u ia mea. oiai e kakali mau aku ana no au no ka haawi ana aku i ria kokua ia oe, a nō ka hooluolu ana aku i kou inau manao maikai ole apau." - "O, e Laulani. me-he mea la f ka hoi, ma ke ano o kau mea e ka'mailio mai nei ,aoVe kaua e halawai hou aku ana." wahi a Kananl o ka pane ana mai. mahope iho o kona hooikaika ana e puka okoa ma'i kona mau manao iwaho. me ka pahola pu ana mai hoi o kona mau lima imua o Laulani. me he mea la e uwalo okoa mai ana ,e mau-aku 110 ko laua noho ana, ma ke ano he mau hoaloha. a i ole he kaikuahine paha a he kaikunahe. "Ua.oi loa aku ka pono e halawai hou ole kaua ma keia mua aku/'p pane aku ai o Laulani, me ka leo o ka mea i piha nie ka ehaeha. "Ua konoia mai āu e Kalani. e ku a ! hele mai keia wahi aku, Aole e hiki' ia'u ke noho hou iho ma l*eia wahi. kahi nana i hoolilo mai i ko'u mau manao-1 lana apau i mea poho wāle. j "Ua hoike mai nei oe ia'U, ua haawi aku oe i kou puuwai i 1 ka mea okoa. a iloko © ka manawa pokole loa. e lilo aku ana oe i wahine na ke kanaka okoa loa; nolaila e ike iho oe e Kanani. pehea la e hiki ai ia'u ke nōho iho maanei, me kuu ike no, aole o oe pu kekāhi e hoohauoli mai i ko'u ola ana. O. e Kanani. ua maopopo i'o anei ia oe. ua aloha aku oe ia Noela Kauwila me kou puuyvaiapau? E hoomaopopo hou iho oe i kou puuwai, ina aia na pana ana iloko olaila. e hōike inai ati£ e lōaa aku ana he nōhona hauoli ana ia oe i'ne Noela Kauwila. Aole anei Ua kuhihewa oe ma ka haawi e ana aku i kou ae. e iilo i wahine na kela kanaka malihini. ka mea au i kamaainā ole ai, mai kou mau la kamalii mai. elike me kou kamaaina ia'u?" Aole e hiki hou iho ia Kanani, ke -noho malie. me ka ae aku e hoolohe i na uwalo ana mai a Laulani. 110 kona pono. alaila leha aku la kona mau maka iluna. a nana aku la ia Laulani, me ka i ana aku: "Ae. ua aloha aku au ia Noela Kauwila. ua hoopalauia au me ia. a e mare aku ana au iaia i kane na'u, aolie he mana ma ka nana e lioololi ae i ka mea a'u i haawi aku ai i ko'u ae." "Ina o kena kau pane oiaio ea. alaila ma keia wahi ho kaua pau iho la, a e haawi aku ana au i ko u aloha hope loa ia oe e Kanani. ka onohi elaimana o kUu aloha. e kapā aku ana no au ia oe na'u. me ko'u naiia ole no kou haawi ana āku ī kou puuwai i kela kanaka, 110 ka mea ke hoike okoa mai nei no ko'u liinaikehala, aole loa he mea kuleana e ae ia oe. owau wale no. pela hoi kou kuleana ana ia u. -O ke a!oha no kou e Kanani. a na na Lāni e hookau mai i na hoopomāikai ana maluna iho ou." "Nētnee mai la ua o Laulani a ku iho la niamua o ke alo o JCānani. hoopili iho la i kona mau lehelehe ma ka lae 'o ke kaikamaliine hookahi ana i aloha ai, o kona kaha aku la 110 la liele. a iiianiua o ka hiki ana ia Kanani ke pane ae i hookah'i huāōīelp, ua nalowale aku la o Laulani mai iaia aku. No kekahi manawa ke ku malie ana a Kanani ma kela wahi. au ae la kana nana ana ma o a maanei. a no kona piha 1-,a i ke kaumaha. hoomaka okoa iho la oia e uwe, me ka walania maoli o kona naau, alailā noho aku la maluna o ka

noho laau i hele a kahiko, kela noho a kona mau lima ponoi ame Lauiani i hana ai no laua. a i kamaaina no hdi ia laua i ka noho 'ana, no na makahiki loihi i kaahope aku, mai ko laua mau la kamalii mai. "O, e Laulani! E Laulani hoi!" i hooho okoa ae ai ua kaikamahine opio nei, me ka leo nui, aia hoi koiia mau waimaka ke kihe'ahe'a la ma kona mau papalina. "E kaawale anei oe mai ia'u aku elike iho ia me O £ kuu hoa paan-i o na la kamalii,,kuu hoaloha, a kaikunane hoi," alaila hooki ilio la oia. mamuli o kela huaolelp kaikunane, hoholo ae la ka ula ma kona mau papalina, alaila hoomaka* hou aku la oia e hookahe i kona mau waimaka o ka ehaeha. lle mea oiaio e kuu makamaka heli}helu, p na mea no iaua na kuka'i olelo ana mamua ae nei o ka hoomaka anā o keia mooleio, ua noho like laua mai ;ko laua niau 1a kamalii mai a hoea wale i ke kanaka maHua ana. O ko laua mau iuoa piha, oia o Laufani Evereta a,me Kanani Alika. Ua noho aloha na makua o keia maiU keiki, pela iho la no i launa miiu ai o Laulani ame Kanapi, mai ko laua mau la kamalii loa mai, e hele aku ana kekahi no ka home o kekahi, a e hookipa mai ana hoi na makua o kekahi i kekahi. Mai ka uuku ka ulu ana ae o k» laua maii kino ahiki i ka nui, kupono ana e hele ai i ke kula, ua hele like no laua ma ke kula hookahi, hookahi no ko laua hele like ana i ka paani, e lieluhelu like ana i na buke a kekahi, he hookahi 110 ke me.le like ana maloko o ka buke himeni ;hookahi, a elike me ka'pii mahuahua mau ae o ko laua mau kino i ke kanaka makūa, ua nana mau aku ke kanaka opio i kona hoa paani me na manao mahalo, a aloha maoli no iāia. I ,ka nana aku. aia wale no ka noonoo «ui o Laulani malunā o Kanaiīi i na manawa apau. Ma kana mali hana apau e hoolala ai, aole loa oia e hoopoina ana ia Kanani, a ke hoolala oia no kekahi mau huakai holoholo, a mau anaina hoohauoli paha, o Kanani pu no kekahi; aia o ka noonoo o ke kanaka opio, e hoolala mau āiia oia no na mea 0 ka wa e hoea māi ana. O ko laua hele ia i ke kula a hoea ma» i ka la e holke ai, akahi no a hoea mai i ka manawa e ik€ ,maoli iho ai o Laulani, i ka ehaeha'o kona noonoo, no ka m,ea e puka aku ana laua a elua mailoko mai ō ke kula kiekie, a e hoounaia ana oia no ke kula nui, nolaila he inanawā keia e kaawale aku ai oia mai ia Kanani aku. ( Ina palia i loaa iki ia Laulani ka ike, r aole i komohia aku ke aloha iloko o ke kaikaniahine opio nona, elike me kona' aloha iaia. ina ua hoike okoa mai oia ia mea, mamua o kona hele ana aku i ke kula hui, 'mainlili no o kona manaoio,.j ua aloha like laua ia laiaa iho, pela wale no oia i noi mua ole aku ai ia Kanani elilo māi i wahine hoopalau nana, ahiki 1 kona hemo ana mai ke kula nui mai, icj wa laua e hoohuiia ai ma ka berita o ka mare. Ua hauoli maoli o Kānani, ina o Laiilani pu kekahi me ia, ina he mau liana leāna e lawelawe aqā, pehea kā nui o ia mau hana. ke lohe oia, ua hoea aku o Laulani e waiho malie ia ana ia mau hana apau, a lilo aku.la ma na hana apāu a Laulani e hoolala mai ai no ko laua hauoli, a e hpohala aiia laua he mau hora o laua wale iho\no, ma kekahi rfiau wahi mehameha, me ka molowa ole, aole no hoi lie lele o ka oili o kb laua mau makua, 110 laua, aiai 'ua hilinai loa lakou, no ka makaala o kekahi no ka pono o kekahi i na manawa apau. Maniuli o kela noonoo mau o Laulani. ua aloha aku o Kanani iaia, pela oia i hoohakalia ai i. ka hoike okoa ana mai i ka nui o kona alolia. i kona hoa paani o na la kamalii, aia no hoi a hoea mai i ka wa pono, ia wa e noi maj ai ia Kanani i Wahine nana,-eia ka auanel e lohi lpa ana/ua hala e aku taka Puulena, aia i Hilo, ua imi aku la ia Papalauahi. 0 ka manao iloko o Laulani, aia oia hookuuia mailōko r mai o ke kula nui, o kona wa ia e noi' mai ai ia Kanaiii i Wahine nana, 110 ka mea ua hooia aku kona makuakāne imua ona, ke pau kona hele āna i ke kjila. alaila e hookuu ana oia i kana keiki, e holo makaikai no Lfttro£a, no ia kumu ua koholho o Laulāni. o kela ka manawa kupoiio loa an'a e noi m'ai ai ia Kanani i wahine, nana, i; hele ana oia āJoaa he mea liana e hoohauoli i kana huaka'i makaikai, oiai aia kekahi mea mahope nei e kau nui mai ai kona noonoo. ■ Ile lehulehu wale o na hoa kula o Laulani e haalele iho > ana 110 ke kula, ma kekahi Poaono, mai, me ke koi ikaika ana mai ia Laulani, e holo pu lakou he manao hoi a kona [ mau makua i apono loa ai, nolaila, aole he manawa hou aku no ka hoomakaukau ana iaia iho, no kela huaka'i, a i ka loaa ana no he manawa kaawale iaia, o;koria liele koke mai la no ia e ike ia Kanani, o ka mea apiki na'e, ua lōohia iho 'a <j Kanani i ka ma'i, nolaila he manawa pokole wale no koija o ka ike ana iaia, a haawi no ke aloha hope, me ke kamailio ole-ia o kekahi mau olelo ma?vvaena o laua i pili aku i ka meahuna iloko o ka puuwai o ke kānaka opio. 1 kinohi, mahope iho o ka hala ana aku o Laulani 110 kc kula kiekie, ua manap oia e kakau mai i'leka na Kanani, a malpko olaila e huai pau mai ai i ka nūi o kona āloha no keia kaikamahine opio. eia nae ua iioololi hou oia i kela noonoo ona. mamuli o kona manao ana iho, he hana kohu ole loa ia. a e kapa akli ana o Kanani iaia i ka hohewale. i ka hele ole aku a hui he alo a he alo, alaila kamailio i kona mau manao apau. , ; He makahiki hookahi wale 110 kona e kaāwale āi, mai kona aina aku, nolaila aole no kela he manawa loihi loa, aia no oia a huli hoi mai alaila iia lawa.loa ka manāWā iiona e kukakuka ai me Kanani me ka maikai, eia kā auanei o ke alahele ia o kona pakalaki. O ke kumu nui 110 nae, mamuli o kona kuhihewa loa, ua kulike ka pana ana a-ko lakou mau puuwai. ' , "He okoa loa ka Laulani mea i nooiiop ai, he okoajoa ka mea e oili ae ana, no ka mea iloko o kela makahiki hookahi 0 kona kaawale ana mai ia Kanani aku ? o ka wa iho lā ia^ 1 hoea mai ai o Noela Kauwila, a hookamaaiha ia Kaiiani; a mamuli o ka hoea mau aku o kela kapaka opio. ua kailiia aku la ka puuwai o ke kaikāmahine opio a lilo, e koe ole iho ai he wahi noonoo no Laulani, ma ke ano ( e lilo mai i kaiīe* •.īana. * He kanaka opio o Noela Kauwila i piha me ka eleu, me ka hoihoi pu. a iwaena o ka pohai o na wahine ana e komo pu aku ai. aole loa he hookahi i nele ke komohia o na manao hoohihi iaia. He kanaka opio nui keia o ka waiwai, a e komo nui anā no hoi iloko o na anaina a ka poe kiekie a liahōhaiio. a e kaahele mau ana no hoi oia. mai kekahi wahi a i kekahi. Mawaho ae o kela mau ano i loaa iaia. he kanaka, u'i oia. e hooha'i ai na kaikamahine huapala l<e ike mai iaia. a o ka poe puni wale aku i kana mau hana_ pahele noono6>.;malaila kona hialaai nui, a ua nele nae oia i kela ailo kilākila o kona kulana ame ke ano oiaio i pili aku i na kaiiakā maikai apau, malaila iho la i kaokoa ai kpna ano mai ia Laulani Avāreta aku. , Maloko o ke Kulanakauhale o Nu loka. i halāwai mua loa ai o'Kanani me Noela Kauwila,. oiai,ua hoohala o Kanāni i ke kikina hoolilo. me kekahi makuahine hanauna ona ma kela kulanakauhale i makemake e hoolauna aku i kana kaikamahine i ka pohai o ka poe lalawai a hanohano o kela kulanakauhale. , , Oiai he kanaka o Noela Kauwila. i ikje nui ia hvaena o k,a ooe hanohaiio. ua nui hoi na wahine opio ana i kāmaaina ii. aole nae he mea nana i ume aku i kona mau manao hooi hihi. elike la'me Kanani. I kona manawa no i ike mai ai i keia kaikamahine no 'na kuaaina aku, ua korho koke ka jriakemake iloko ona, e noi mai i wahine mare nana. . Mai kela manawa o kona Uoolaunaiā ana mai ia Kanani ua hoomaka no kona hoopipili mau ana mai me keia kaika mahine. a hoomamao mai la oia iaia iho mai ka nui mai c na wahine huapala, ana i hookamaaina mua aku ai. lloke

o n pule «lua wale no o-kela halawai mau ana o Noela Kauwila me Kanani. ua haulehia maoli kela kanaka opio i ke aloha no keia kaikamahine, ka mea hoi i loaa ole iaia, me na wahine huapala e aku © Nu loka, a i'oko o na maliina elua, ua nana aku na mea apau, ma ke ano oia aku ana ke kane a Kanani e mare ai. Ua makemake maoli o Mrs. Uilama, ka makuahine hanauna o Kanani, ia Noela Kauwila. a oia pu kekahi i kokua aku, mā ka imi mau ana i na mea apau, e mau aku ai ka pili ana o kana kaikamajiinp me keia kanaka lalawai. He nui ke dala a keia kaiiaka, ua kamaaina oia i na pohai 0 ka poe hanohano, nolaila he mau kumu ko'iko'i loa keia a Mrs. Uilanui i hoohihi ai 110 ka mare aku o kana kaika niahine hanauna ia Noela Kauwila. Ma kekahi la i ka manawa a Kanani i hoike okoa aku ai 1 kona makuahine hanauna, ua noi oleoa mai o Noela Kauwila, e ae aku oia e lilo i wahine nanā, ua hoopiha loa ia o Mrs. Uilama i ka liauoli. no ka mea o kana no ia e.li'n mau ana i na manawa apau, a i ka lohe ana i keia mau hoakaka a kana kaikamahine, haawi koke mai la i kana hoomaikai ana 110 ka laki ame kā pomaikai. "Laki maoli oe e kuu kaikamahine, ua noi mai la o Noela Kauwila ia oe i wahine nana, a ua ola ia oe e Kanani/' wahi a Mrs. Uilpma me ka honi koke anā mai ma na papalina o kana kaik-amahine. "O oe kekahi o na wahine opio hanohano loa ma keia kulanakauhale, iwaena o ka pohai o ka poe kiekie, a o kekahi hoi, o kou mau makemake apau, e loaa ana ia i.ka manawa pokole loa, no ka mea he kane waiwai kau, he leo wale no kona e pane ae, ua loaa i na wa apau."' "Ua lako no au i na mea apau e kuu makuahine. o.ka'u mau mea apau e makemake ae ai ua loaa ia i kela airr£ keia manawa, no ka mea he nui 110 ko papa waiwai; nolaila aole i lilo ko Noela Kauwila kulana waiwai a hanohano, i mea na'u e noonoo aku ai. Aole o keia mea ka ninau ano nui e-kuu makuahine," me ke kulou ana iho o ke poo o Kanani i'lālo.« oiai ua kanalua oia i ka hoike okoa ana aku i kona inanao maoli. "Ina'aole i lilo ke kulana hanohano. ka Avaiwai ame kou lilo aku i wahine kaulana ma ka* m.are ana me Noela KauwilaV ālaila heaha ka ninau ano nui nana i hoopilikia mai i kou iioonoo e kuu lei?' "O k.a ninau aiio nui loa iloko o'ko'u noonop. o ia no keia, iiia paha.ua aloha i'o aku au ia Noela Kanwila, e kupono ai i wahine nana; a o ka lua ina paha ua kupono i'o ko'u mare ana aku me keia kanaka, pela hoi kona lawe ana aku ia'u i wahine nana.' ".He mea oiaio kena au e ke kaikamahine e kaniailio mai nei. aka nae ina ua lilo ka'u mau mea i ike ai nou, i mea oiaio loa:, aole au e hewa ke olelo ae, ua haulehia maoli no oe i ke aloha. no kela kanaka opio. .. . u Ta kaua e noho nei, iloko o kou nanea i ke kamailio, ina e loheia aku ana ka hele mai o Noela Kauwila mawahō o ka lanai. e fioike.koke mai ana kou helehelena i ka hoihōi; a i kona wja e kamailio mai ai ia oe. e ike okoa aku ana āu i ka puapua'i o ka ula ohelohelo ma kou niau papalina: a nm ka mea oiaip maoli no, ua piha.loa oe i ka hauoli, oiai oe me kela kanaka opio; a i hooiaio no keia mau mea an e kamailio akiu,nei no kou mau ano, iiia e koi mai ana o Noela ia oe e hele ma kela ame keia wahi, e haawi koke aku ana oe i koiu.ae; tta lawa keia m.au hoike ma kou aoao. no ke kono ana aku i ka manao o kela kanaka opio, u'ā aloha aku oe iaia." . : "Ua pololei loa kau mau mea. apau i kamailio mai nei e kiui makuahine; a ke lana nei ko u manao, aole oe e hewa \y,ale mai ana ia'u, 110 ko'u ano niahaoi, a rula ole, wahi a Kanani. me kona kaumaha 110 ka hua'iia mai o koni 1 mau āno e kona makuahine. "Aole loa he wahi nianao ku-e iki iloko o'u 110 kau mau haiui; ina ua hoike kaliiko aku au ia mea,' aole nae. ua apo uo au ma na ano apau, a ua kupono maoli no oe e hfo i •vahine na'Noela Kauwila." alaila lele aku la o Mrs. Uilama e honi i kana kaik.amahine, me ka hoomau ana aku: ka'u.e a'o aku nei ia oe e kuu kaikamahine, mai lioi hppe iki kou inanao ma kekahi ano. a kanalu.a ilio palia. aole e mare aku me Noela, a no ka mea ma ko u manaoio, ua alakai mai na'uhane maikai ia oe, e loaa kau kane kupono loa. Ē ĪKanani, kuu kaikamahine aloha, ua paa loa kuu manao, ua aloha aku oe i kel.a kanaka me kou puuwi apau aole anei'pela ka mea oiaio?" "Ua manao maoli iho no au. ua alohā aku au iaia me kuu naau ajiau," alaila, moe mai la kona poo m.a ka poohiwi 0 kona makuahine. "I ko'u manawa e luana pu ai me la. he keu aku a ko'u piha maoli i ka hauoli, a ua ike aku no hoi au i ko'u lilo he mea nui loaa iaia, e-hiki ole iho ai ia'u ke kaolii mai, i ka makemake ana aku iaia." He keu nae keia a ka mea kupaianaha, me ka ike no oj Kanani i kona ano maoli no Noela Kauwila, pia nae ua hala okoa kekahi manawa loihi. o kona noonoo ana, mamua o kona ui okoā ana aku imua o kona makuahine. Ua hauoli i'o o Kanani, ua ike maoli iho no oia. i kona like ole ma kela manawa ana e lnii mau ana- me Laulani I me keiā niailawa hoi. a Noela-Kauwila, i pahele aku ai i ka noonoo o ua kaikamahine; nei. a 110 ka mea, he ku niaoli no 1 ka hoohie na kiina olelo a Noela, a he kaili puuw.ai hoi kana mau olelo ke kamailio mai. a hui pu iho, me kona lawe hele mau ia Kānani ma kela ame keia wahi, no ka holoho lo ana, me ka pulama mau aku iaia, ua hiki hou ole iho i k£ia kaikamahme opio ke kupaa, ,aka ua haawi aku oia i kona puilwai, 110 ka hookipa ana mai i ke aloha o keia kanaka opio. Oia'i nae ke .alolia e liana mao ole la iloko o ka puuwai o ke kāikamahine opio, ala pu mai la na hoomanao ana no kona hoa paani o na la opio; me ka n.alu ana iho o kon? noonoo, ina paha.e apono mai ana o Laulani, no keia aloha ana aku ona, ia Noela Kauwila: a e anono mai ana pah? ; o Laulani, no ko ia uei naauao, ma ke ana i kona ko koolua, o ka npho ana aku. no na haiioli o keia ola ana. -Ina paha hoi, no ka hooko aku.o Kanani, i kela 11001100 e hoike aku imua o Laulani, 110 kon.a aloha ana ia Noela āhiki' i ka huli hoi ana mai o Laulani mai ke kula mai. m? ua h'iki iaia ke hookuku i ke aloha o Layl.ani, me ke aloha 0 Noela, e ike auanei oia i ka mea oiaio loa, aole nae .pela. ūa uhiia ke aloha mua. e keia aloha liope, pehea hoi e hik' ai« no kamea aia o Noela imua o kona alo. oiai hoi o Laulani. ua kaawale aku ijcāhi e. • E hoomanao kaua e ka makamaka heluhelu. ma na manawa aoau a Kanani e hui pu ai me Laulani aole loa he hookam ' huaolelo o ke alolia i kamailipia mawaena o laua, o ua ole 10. ka l.aua liana, ma ke ano ia me he īiiea la he kaikuahine *a he kaikunane ko laua 'ano. pela 110 o Kanani i nana aku - ai ia Uulani he'kaikunane nona, a ua ahiha aku no hoi 01 a i,aia. elikē me kona aloha i kona kaikunane ponoi ia Reg"inola. T ka hoi i ]ialawai ai' 0 Kanani me Noela KauA\ila. ua kuupau kela kanaka i kona ike paliele noonoo apau. no ka mea he kanaka oia' i maa, nfa kana mau mea aoau. e hana ai. aole loa ia e hoi nele. I kinohi no o |<a halawai ana o ka ike a kona mau inaka me Kanani. u.a koho koke no oia. e lilo ana kela kaikamahi?ie opio i wahine nana, 110 . ka mea. aia ilōko o Kanani. kekhi m.au ana lehujehu. i kāokoa ioa>ae. mai ka nui mai o na kaikamahjne ana o ka : hookamaaina ana. ma kela kulanakauhale. . | He hookahi nae'kumu lanakila o Noela Kauwila. mamii--1 li o ka ko.na puuwai, o ia no ke koho mua .ana o j Mrs. , Uilama, icVjTaakuahme hanai o Kanani, p £Joeila ke kane • kupono īoa a kāna kaikamahine e mare ai, a o ua makua- > hine kekahi'i'kokua nui aku, nia ka'hoolāuna mau ana ia >!laua, a i ka wa no i noi aku ai o Noela i ka makuakane o

Kanani, e haawi aku i kana kaiHamahine i wahine nann. aole i hoohakalia iho kela keoniniana i ka ac ana akn, n<> ka meā, ua konio mua aku ka palu a Mrs. l'ilanwi, e ha;i rtui ana i na ano maikai he nui iloko <5 N'oela. nohūla ua hoopalauia iho la o Kanani, mc ke kanaka ana i mananio ai, ua aloha aku oia me kona puuwai apau, u ka niake \v;»le no ka mea nāna e mawehe ae ia aloha. MOKUNA 11. I fsela noi ana mai a N'oela Kauwila ia Kanani Alika. lilo aku i wahine nana, īne ka,aeia a«ia aku hoi o i.a ui»i. u hoike koke iā ae la ko laua hoopalau i ke akea. Ilok > o kelamau la, aole mau mea nui e kamailio ia ana iwaenr. o ka pohai. a Noela Kauwila i hookamaaina aku ai, o kela 1110 wale aku no o keia J<atiaka opio i kane na kekahi kai kamahine mai kahi e mai. a iwaena jiae o l ai kamahine liuapala o ke kulana hanohano a kiekle, aia ka 1111 ame na manao niaikai ole iloko'o lakoii k;rhi i 1111 ih' ai. me ka namunamu ana i ko lakou pakalaki. 110 ke k» ole ia"ana aku keia kauaka opio a lakou apau i hooli'.hi mai ai. He manawa pokole wale no nae kela o ka 0010-ku ana ae o na manao nlaikai ole iloko o na wahine hnapala. alai a lilo akli la ko lakou noonoo ma na mea okoa. me ka haalele .ana iho. i keia mau opio, e hoolala aku no ko laua harbli iho. Eia iloko o ka mahina o Mei, i hoopalauia ae ai o Ka nani ame Noela. a o ka mahina hookahi 110 hoi kela e huli hoi mai ai o Laulani mai ke kula mai, aolie 110 hoi he a loaa mai o K.anani, me ka hauhoa ole ia a paa malalo o kekahi aelike hoopal.au, o kahi no ka hoolohilohi 110 a hah; I >*a wa pono, komo e ae, ka alopeka, e hokai i kana nia hinaai. , Aole i hoike aku o Kanani ia Laulani, 110 kona hoopa iauia ana i ke kane, ma ke kakau ana aku i leka ia Laulani. ua manao oia, aia no a huli hoi mai.kona hoa paani > na la kamalii, alaila. o kana mea mua loa e kamailio aku ai ke halawai hou laua, o ia 110 kona hoopalauia ana. Aole nae i huli hoi koke mai o l.aulani ahiki i ka pule n)ua oka mahina o lune. a i hakalia no a pau kona ike ana i kona ohana, a kamailioia hoi na olelo i pili loa i ke o'a o kekahi me kēkahi, o ka haalele iho la no ia o Laulani i ka hale. a hele aku'la e huli. i kona hoa paani, me kela ukana makamae e hiipoi mau la iloko o kona puuwai. He oiaio. ia komo ana aku no o Laulani maloko o ka pa. o ka hale o Kanani, ike kqke aku la no oia i ua kaikamahine nei, ,e hele ana m.a ka moali alanui e hoea aku ai i ke \a hawai v a uo kahi o ka lioho laau, i kamaaina ia laua i k.i Woohala ana 110 na makahiki lehulehu i kaahope aku. Awiwi ,aku la ka Laulani hele ana a loaa aku la o Ka :iatii ma kahi o ka noho laau kahiko. a ia laua i halawai ae H i, a haawi ke aloha o kekahi i kekhi. ua hoopuiwa koke 'a aku ke kaikamahine opio, iaia i hoomaopopo mai ai i ke kaokoa loa o Laulani. mai kona mau ano i kamaaina ui :i. Aia ka hoihoi ,ma n.a maka o Laulani, aia hoi ka 1111110.ika ma kona mau papalina, a ma ka mea oiaio niaoli, ua hiki loa ia Kanani ke hoonia<3fK>po iho, ma ka umii ana Va lima o ke kanaka opio. aia kekahi niea nui iloko o kona muwai kahi i lolii ai. U.a hauoli i'o o Kanani no keia halawai liou ana me kona 'ioa paani o na 1a kamalii, aka nae mahope mai, ua noiio ilii mai la ke kukule maluna ona. me he niea la, u;i wiw«> naoli oia ia Laulani, a iaia i manao ai e hoike mai ka īuhou. no kon.a hoopalauia ana nie ke kane. aole e hiki i ona mau lehelehe ke owaka ae. ] wahi nae e nalo ai na manao maikai ole e pau» la«ilok«» »na. hoao .mai la o Kan.ani e minoaka, a hopu mai la 11-» hoi i ka linia o Laulani, me ke koi ana mai e huli hoi kōk«4 ku laua no ka hale, 110 ka halawai ana me na makua o īa o Kanani. a i hookahi ko lakou hoolohe like aua, i n.i meahou e pili ana i ka noho ana oloko o ke kula. 0 ko Laulani manao maoli, e hoomau aku ko laua nolv» ma malaila, a e kaniailio no hoi laua. elike me ke ano o ka 'aua hana mau, i na wa i hala. 110 kela koi nae a Kanaui. he hana pāa rula ole hoi, ka lioole aku. nolaiJa ae aku la 110 na i kela koi a ke kaikamahine opio, a u hoi like aku !a ka hale.* . Ma kekahi kakahiaka mai nae, hoea hou aku la no •» Laulani no ka home o Kanani, a noi aku la i ua kaika-na-'iiue nei, e hele laua i ka holoholo, 110 kela wahi 110 i ki. .n 1 ka noho- laau kahiko, ma kapa o ke kahawai, ua ae aK i ! a 110 o Kanani i kela koi a Laulani, a hele hke aku la e-< īae. aole kela ano hoihoi iloko ona. aka he ano ku).un ' on.a. a he ano hoohilahila hoi, me ke kamailio nui ole m.'.i : a Laulani, elike īne kona ano maamau. 1 kinohi. ua hookahahaia aku ko Laulani manao, 110 ke'a ano kukule o Kan.ani, eia nae pahola ae la ka minoaka na kona 111 au papalina, mamuli o kona koho ana iho. ira 'ia palia. o ke kumu o kela kukule o kona hoa. mamuh <» ka hoomaopouo iho. ua hile kona puuwai a piha 1 ke aloha 'aia nei,. eiā ka auanei, he okoa loa ke kuniu. elike 110 h< 1 me ka kaua i ike mua ae nei. aia i kahi e loa ka 11111 anu ke koiikoi a ka puuwai kahi i loku h.ala ole ai 1 ka eha luiu ole a ke aloha, ua lilo i ke keiki \oela Kauuila. C)iai hoi o Laulani e nana mai ana maluna o ke k.,nK.: mahine opio. me he mea la, ma kona kolio maoh iho n«-. aole oia i ike i ko Kanani wahine u'i, ehke me keia ann v nana aku ana maluna ona, na ia mea 1 hooj l«»a mai 1 ;• makemake ame ka iini iloko ona. e hua 1 okoa mai 1 ka ukana a kona puuwai. a ke lana loa niai la kona iiianao. ia laua e huli hoi aku ai 110 ka hale, e huh hoi aku Ana lau > ne ka nuhou hauoli, no ko Kanani hlo mai he wahme M.v,>alau nana. . Ua noho pouliuli lōa o Laulani, no ka hoopalauia ana o vanani ia Noela Kauwila, aole he mea nana 1 hoiko aku iia ika lohe r 110 noho pōuliuli, iloko on.a. i paila man ae >.i na koiikoi a ka makemake, iaia e nana aku la malnn.i o s;;t-ani. me hc la. . . Me he mea.la, i ka nana aku a Laulani, Aolfc-«e ia 01 aku > ka nani a laua i hoohaU ai ma ka'e o ke kahawai elike ne keia la; ke Iwolohe la oia i ke kani o na manu, i koiia »001100 iho. ō kela kana'la i lohe aku ai ika honehone .. k.a 'akon me!e ana mai. Hanle aku hoi kana nana ana maluna o ka wai o ke kahavai. lie keu aku ake alialimalie a oka owe nehe ana a kona vai. 11 a like loa me ka ke gita la, ke lohe okoa aku la c>ia ka p'ana kapalili ana o ka puuwai o ke kaikamahine o]>i«> ina i aioha ai. Ua noho like iho laua maluna o keta -noho laau kahikn, 1 laua e hoopoina ole ai, a 110 ka hiki hou ole iho ia Laulani ke uumi i ka ukana nui a kona puuwai e hiipoi ana. hopu )ko.a mai la oia' i ka lima o Kanani. a hoopuka mai la i na olelo. ma ka welie ana o keia m<K)lelo a kaua e ka makama ka heluhelu i ike mua ae nei. N'o.kela manaolana maii o Laulani. e lilo i'o aku ana o Kanani i wahine naua, ua paila mau oloko ona, me na haawina o ka hauoli. aka i kela hoole ana aku nae a Ka:»ani ī kona makemake, ua like pu kela hoole ana aku, "me he uwila la mai kā lani mai i anapu ae. a hoohina aku iaia iluna o ka honua, a 0 kela hoike okoa ana aku o Kanani i ka mea oiaio loa, 110 ka lilo ana aku o kona pliuwai i ka mea okoa, pela hoi ka hoopaaia ana o ka hoopalau no kona lilo aku i wahiiie marē na ke kanaka okoa. iloko o na pule ekolu wale no, ua lawa in po ke kaohi ana mai. i ka pana* ana aku o kona puuwai, a hoolilo hoi iaia iho, me he kanaka hehena la. (Aole i pau.)