Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 52, 27 December 1918 — He Moolelo no MAGURETA a i ole Iloko o na Wiliau ake Aloha. He Moolelo i Piha me na Haawina o ka Ehaeha. [ARTICLE]

He Moolelo no MAGURETA a i ole Iloko o na Wiliau ake Aloha. He Moolelo i Piha me na Haawina o ka Ehaeha.

I kinohi. aole e hiki iaia ke manaoio, i ka pololei o na niea a Kanani i kamailio mai ai iaia, pehea hoi e hiki ai iaia ke hilinai aku. no ka mea ua kuhihewa maoli no oia, elike me kpna hilinai i kona puuwai iho, ua kulike la ka pana ana a ko Kanani piuiwai me kona ; eia ka he kao)<oa loa. Elike nae me kona noonoo mau ana i n.a olelo a Kanani i kamailio mai ai iaia. pela iho la ka oiliili ana mai o na mea oiaio, ahiki i ka maopopo loa ana«i kona noonoo, he oiaio na mea apau. aole he hihi'o moeuhane kana mea i ike ai. no ke poho wale o kona mau manaolanā, a no ke kailiia ana aku hoi o ke kaikamahine ana i aloha ai mai iaia aku no ka manawa pau ole. Me kela noonoo, no kona lihi kuleana ole aku i koe maluna o Kanani, ua hoomana<Vanui wale ae la no ua o Laulani ma ka hookuoo ana, o hina iho auanei oia ilalo, aia nae iloko o kona noonoo, o kona manawa hope loa keia e nana aku ai ma na maka nohea o kona hoa paani o na la kamalii. He mau manawa no ka Lauliini o ka ike ana ia Noela Kauwila, aole nae ana manawa i kamailio, pu ai me ia. Ma ka makahiki a Laulani o ke komo ana aku maloko o ke Kula Nui o lale, o ka makahiki hookahi no ia i hemo mai ai o Noela, me ko laua hookamaaina ole kekahi me kekahi. Oiai nae, aole no ana "niea e ku-e aku ai ia Noela ma kekahi ano: he kanaka opio oia, i makemake nui ia, e ka poe i kamaaina iaia, he kanaka hoi i loaa ka hoonaauao maikai ia a he nui» ke dala ame ka waiwai iaia, me he mea la nae, iloko o Laulani, aia kekahi. mea e hoik'e okoa ae ana iaia. aole kela o ke kane. e kupono ai e mare mai ia Kanani. Aole he wahi kumu iki i loaa ia Laulani, no ke kupono ole o Noela Kauwila e mare mai ia Kanani, koe wale no, kona manaoio ana, aole ia o ke kanaka, e loaa ai ka noho hauoli ana ia Kanani, he hauoli hoi elike me kana i niakemake ai e haawi aku i kela kaikamahine opio, ina nei no ka lilo mai i wahine mare nana. lle kaikamahine huapala maoli o Kaiiani, i kulike no me ka inoa a kona mau makua i kapa aku ai maluna ona, Tie kulana hiehie hoi kona. ,me na maka poni uliuli» a ia kaua e ka mea heluhelu e nana mau aku ana ma kela mau niaka, aole no kaua e hoohewahewa iho ana, i ka piha hoihoi, me ke ake mau ilōko o Kanani. i na hoohauoli noonoo; a he puuwai hoi kona i hamama, no ka Kaawi ana aku i na kokua ana i kā poe apau ilowo o ka pilikia. I na la mua o ko Kanani hoea ana maloko o ke kulanakauhale o Nu īoka, a hoolaunaia e ke kaikuahine o kona makuakane, oia o Mrs. Uilama, ua ume koke ia no ka hoohihi o na kanaka opio apau e hoolaunaia mai ana iaia. o ka oi loa aku uae o Noela Kauwila, a mai kela manawa mai, i hoomaka ai oia e pahele i ka noonoo o Kanani, ma na ano ap.au e hiki ana iaia, o mea i ikeia, o ia no ka hookoia ana o ka iini a kona puuwai, elike me ia a kaua i ike mua ae nei. Ma ka mahina o Mei, i liuli hoi aku ai o Kanani no kona home kuaaina, ma ke ano he wahine hoppalau na Noela Kauwila, me ke kau mau ana mai hoi o kona manaobna, no ka hoea mai o ka la ana e ike maoli ai i ka hauoli, ma ka pili mau ana aku, me ke kanaka ana i aloha ai me kona' puuwai apau. Aole i loaa iki ka manao kaumaha ia Kanani, no kona haawi e ana aku i kona ae e lilo i wahine hoopalau na Noela Kauwila. ahiki i keia la, ana e kamailio pu nei me Laulani, me kona mihi ana iho, no kona pupuahulu, aole hoi, he haawi i manawa nui kupono nona e noonoo ai, ua lohi loa nae kona ike ana ia mea, ua hanini aku la ka waiu, ka mea hiki ole iaia ke hoihoi hou mai. mahope iho o kona lohe pono ana, i ka nui o ke aloha o Laulani iaia, a e hoopilikiaia aku ana hoi ke ola ana o kela kanaka opio, ma ona la. Ua kaumaha maoli i'o no o Kanani no kela hooko ole ia ana o ka iini o Laulani, ua ike okoa aku oia maluna o na maka o ke kanaka opio. i ka nui o ka ehaeha ana e auamo ana, alaila komo iho la ke kaniuhu iaia. no ke kaawale loa ana aku o kona hoaloha pilipaa mai iaia āku o kela ano i maa ia laua i na makahiki lehulehu i kaahope aku. aole ia e hoihoi hou ia mai ana.

Me na noonoo kupouli iloko o ua o Kanani. no na haawina hoehaeha a hookaumaha i kau aku maluna o Laulani, ua noke okoa iho la oia i ka uwe, me ka palulu ana ae o kona mau lima ma na maka, kau okoa inai la na hoomanao ana no na hora lehulehu ana e hoohala pu ana me Laulani ma kela wahi, na ia hoomanao iloko ona, i hooi loaa ia ae ai kona uwe ana, a i ka wa hoi i hele mai ai kana kane hoopalau e huli iaia, loaa mai 1 me kela kulana, a kaua i ike mua ae nei. Ua nihi malie mai ka Noela Kauwila liele ana, me ka manao e hookahaha mai i ka manao o kana aloha, iaia nae i ike mai ai i ke kulou o ke poo o Kanani ilalo, a e palulu ana hoi na lima ma na maka, awiwi mai la kana hele ana, a kau ilio la kona mau lima ma na poohiwi o Kanani, ine ka nuho ana iho no hoi ma kona ao.io, a hooho ae la nie ka piha me ke kahaha: "O. e Kanani, kuu aloha! Heaha keia pilikia nui i kau aku maluna 011, i loaa mai ai oe ia'u me na w;aimaka?" wahi a Xoela me ka hamohamo ana iho ma ka la,e o Kanani. Ua hoopuiwaia aku o Kanani no ana aku o Noela me ka maopopo mua ole iaia, ia wa' 1 ku ino ae ki oia iluna. a nana mai la ma na makā o kana kane hoopalail, aia no hoi na waimaka. ke kiheahe'a la ma koiia mau papalina. Hopu okoa aku la o Npela ia Kanani, a hoonoho hou mai la il.iiia o-ka noho laau kahiko, puili aku !a hoi kofia mau lima, ma ka puhaka, a paiie hou aku.la me ka leo oluolu loa: "Heaha ka nui e kuūaloha, nana i kono mai ia oe e hookahe aku i mau waimaka?" me ka hoop.il i okoa ana iho i kona ina ka lae o Kanani'y Xa kela mau olelo hoalohaloha a Noela o ke kamailio ana aku, aole hoi he hoomalielie e hooluolu niai āi i ko Kanani manao. ua liooi loa ia āku la ka uwe ana o tia kaikamahine nei: ike iho la o Noela he mea niakehewa wale 110 kona kamailio h'ou ana aku, aka e hookuu no oia e hookahe aku o Kanani i kona mau waimaka, ahiki i ka maalili ana mai o na nianao kaumaha o kana aioha. ia wa oia e kamailio aku ai, malia pela iho la e loaa mai ai ka pane 110 kana mau mea e ninau aku ai^iaia. Xo kekahi mau minuke kela noho nialie loa ana a Noela aohe kamailio aku. aia no hoi o Kanani ke noke la i ka uwe, a i ka mama ana mai o kona uwe ana. akahi no a unuhi ae o Xoela i kona hainaka mailoko e o ka pakeke o kpna kuka, holoi aku la i na kulu waimaka mai na lihilihi ae o kaiia aloha. me ka lalau ana aku i ke poo o Kanani, a hoohuli mai la imua ona, i hiki ai iaia ke nana ?iku ma na maka o ka mea a kona puuwai i eha ai i ke aloha^

"E kuii aloha, e Kanani hoi, e hoike mai oe ia'u, i ke ku- • mu nana i kono mai ia oe, e hookahe aku i kou mau waima'ka?" wahi a N'oela, me ka holoi hou ana ae i na papalina 0 Kanani, me kona hainaka i hele a paoa i ke ala wailukini. "Aole loa au i ike, i ka hookaheia o na kulu waimaka mai keia mau lihilihi mai, mamua ae nei, o keia wa waie no, a ua lilo no hoi ia i mea hookahaha, a hookaumaha pu mai i ko'u noonoo." No'ke-ia mau hoakaka a Noela, ua lilo ia i mea maikai ole 1 ka manao o Kanani, no ka mea, ua paa maoli no kona manao, ina'aole i hoea aku o Noela a ike i kona uwe, aole loa oia e hua'i iki ae i na meahuna, e pili ana i ko Laulani haulehia ana i ke aloha nona, a imua paha o kekahi mea okoa aku, aka, e hunakele loa ana oia ia meahuna kona hoi pu ana aku iloko o ka opu o ka honua. Oiai nae. ua loaa pono aku oia ia Noela e iiwe ana, he mea pono ke hoike niai oia i ke kumu o kela m'au waimaka i hookaheia aku ai mai kona mau lihilihi mai, oiai aole ana wahi e hiki ae ai ke hoolalau, ma ke ano e hoike hoopunipuni mai, i ka mea a kona lunaikehala e hoahewa mai ai maluna ona i na wa apau mahope mai. ? Oiai hoi,- e -irt : arē aku 'oia hana kupono loa ma kona aoao, ka hoike ana mai i na niea* oiaio apau, me Ka huna ole iho i kekahi mea iniua o kana kane e mare aku ana, eia nae, ua lilo kela noonoo, no kona hoike ae i na olelo a Laulani i kamailio aku ai iaia, i niea iioehaeha loa aku i kona noonoo. • -

Me ka oiaio apau, hoomaka mai la oia e haha'i i na mea apau a Laulani i kamailio mai ai np ka nui o 'kona aloha iaia nei, aia hoi o Noela ke hoolohe malie akii la, me ka hiki ole ia kaiia e ka makamaka heluhelu, ke hoohewahewa 'akuaku, no ka ho-aia o ka m|nao lili iloko ona no kela kanaka opio, a hoa paani hoi o Kahani o na l'a kamalii. He mea oiaio, aole IoA lTe mea maikai, ka loa.a ana aku 0 ka ike ia Noela Kauwila, he kanaka hou e kekahi i haulehiā i ke aloha no kana wahine e mar£ aku ana, pela hoi ka maopopo ana iaia, o na waimaka i hookaheia e Kanani, he mau wainiaka ia no ke kaumaha, ka ehaeha anie ka lu.uluu, no ka hooko ole ia ana aku o na makemake o .Kela kanaka. a ua komohia maoli no ka lili ame ka inoiho o ka uoonoo iloko o Noela. O ka mea wale no naha i hpomama mai i koiia manao, o ia no kā'pokole o ka manawa i hooholoia ai no ko. laua.hoopalau, a hooholo iho la oia, mahope o ka lo.he pono ana i na mea oiaio apau no ko Laulani aloha ana ia Kanani, ina e hookoia ana ka mare mawaena o 4aua, alaila e lawe koke aku'. ana oia i.kana wahine, no kahi kaawale loa, e halawai hou ole ai o Laulani me Kanani. Mamuli nae o ka lioao ole iho o Kanani e huna i kekahi mea, aka-hoike aku la oia i ka oiaio wale no, o ka mea ia nana i hoomama ae i na manao lili iloko o Noela', auhee aku la hoi ka uahoa ame ka huhu mai iaia aku, no ka mea, mai na lehelehe ponoi mai o Kauani, i lohe ai oia, āole i aloha aku kela kaikamahine opio ia Laulani, elike me ia i aloha mai ai iaia nei. L mea nae nona e ike pono ai i ka oiaio, puili aku la o'ia 1 kana aloha iloko o kona poli, a haka pono iho la hoi ka nana ana mal.una o kona mau maka, a pane ilio la i keia hiau olelo. ma ka ninau ana. mai: "He oiaio anei, aole oe i aloha aku iaia'; elike īiie ia i liooia mai ai i ka nupi o kona aloha nou? Aole anei, o ka nui 0 ke aloha o kela kanaka opio ia oe, ua haawi aku oe i kekalii wahi o kou aloha iaia. Ina ua hana aku oe pela e kuu aloha, alaila he'keu aku a ka mea ehaeha o ko"'ti naau." "Aole i lilo ko Laulani lioike ana mai nei i ka nui o kona aloha no'u, i kumu e hoemiia iho ai ko'u aloha nou, i'hookahi iniha." wahi a Kanani i pane mai ai, me ka nana pono ana mai maluna o na maka o ke kanaka ana i haawi pau aku ai i kona puuwai. ; * . 1 . "Aole anei, i lilo ka hua'i pau ana 'mai nei b kēla kānaka opio i ka nui o kona aloha ia oe, i kumu nou e mihi āi, no kou pupuahulu loa, i ka haawi e ana mai kou ae,- e lilo mai 1 wahine m'are na'u?" "Heaha auanei ke kuniu e hoemiia iho'ai o ko'u alōha nou, a i ole ia. mihi iho paha īio kā mea af'u i' hana aku ai?" i pane hou aku ai o Kahani, me koiia kāhaha, eia nae me kona ehaeha no, mamuli o kona hoōi'iianao ana āe. i kela nanaina maikai ole ma na maka o Laulani, i ka' lohe ana mai. ua lilo ko ia nei aloha i ke kanaka okoa. "o\yau ponoi no ke kuleana. no'u iho, a i ko'u haawi ana aku i ka ae ia oe, e lilo i wahine nau, ua haawi aku ati me kuu puuwai apau. O ka ae, he .ae ia, a maiuna auanei o ia ae au e ku ai, ahiki i ka hopena o ko'u ota aiyi. īna fre manao kanalua kekahi iloko ou e Noela, no' i nei, e napae loa aku i ka manao o kela ano, no ka mea ua haawi aku au ia'u iho nau, a nau wale no." ' "Aole ou kanalua iki nou e kuu aloha, koe wale no ka hookaumahaia ana mai o kou noonoo, i ka ike ana, o ke i(.uniu o na wainiaka i hookaheia aku e kou mau lihilihi, mamuii no iā o ka hoike ana mai o Laulāni i 'kona aloha . noa." , : . "Aole e hiki ia'u.ke alo ae mai ke komohia ana iloīeo o ke kaumaha, no ka mea ua loaa mai ka ike ia'u, ua ili aku kekahi haawina ehaeha loa maluna o kuu hoaloha, ka mea hoi.a'u i nana aku ai, me he kaikunane la no'u/' I "He manawa e ae aiiei kekahi a Laulani, iloko o ko olua j mau manawa e hui mau ana, i kamailio mai ai no ka nui 0 kona aloha' ia oe?" "Aole loa. o keia la wale He oiaio, ua hoohala pu | maua i kekahi mau hora lehulehu ma keia wahi, i na makahiki ae nei i liala, a ma kekahi mau wahi e ae no hoi, ma j ke ano wale no nae ia, no ka hoohauoli ana aku o kekahi 1 kekah.i, a iloko o nā.niakahiki lo.ihi o ko māua kamaaina ana, aole loa, he hookāhi manawa āna i hoike mai ai, i kona aloha .ho'u, elike me ia ana i kamailio inai nei i keia la." '■Ke lana nei kuil manao e Kanani, aole oia e iioao hou mai ana ma keia mua aku, e imi mai .ia oe, a palua māi i ka hoike ana i kona aloha nou," wahi o ka pane a Noela. ke ano hoihoi ole iloko ōna, no Laulani. "O e Noela, ua maopōpo loa ia'u, āole loa oia e hoao mai ana. e kamailio i na mēa āna i 'haha māi ai i kēia 'lā. Ua kamāaina loa au i kona aiio, he keonimana oia, he o : v:o. a he kanaka makua, pela au e manaoio nei, aole (ia e hoao mai ana e l)oala i na mea o ka wa i hala." i hāaWi aku nēi au i'ka'u mau hiahalp ana'i.i'oe e Kanani, iib kou kupale ana, i ke kanāka au i hoole aku ai, no kou nēle ana i ke aloha iai.a," wahi a Noela,'me ka pupuku ana ae o koiia mau maka. "O, ē Noela," wahi a Kanani, me ke aea ana ae o kona poo iluna, a nolio kaawale aku la mai ia 'Noela aku, me ka hoomau ana mai no i ke kamailio ana: "Mai ko niaua wa kamalii -jnai i holoholo pu ai au nie Lauiani, a i kā pii ana ae o ko maua mau kino i ke kanāka makuā, he o ia mau no kb m'aua halawai mau ana i kela manawa, ua like maoli oia me he kaikunane po-r noi'no"v-, e imi mau mai ana oia i na mea apau ē hoohauoli ai ko'u manao. '/ ''lloko o na makahiki he nui i kaahope aku la, āole loa au i moeuhane. ua keniiohia aku ke aloha iloko ona no'u. elike me kela aloha hookahLi loaa. ia oe; nolaila fta nele loa ko'u upu ana aku, e noi mai ana oi.a e lilo aku aū i wrahine nna i kekahi la." "Ina i makee oe no ko'u hauoli, ke lilo aku i waliine mare nau, o ka'u wale no e olelo āku nei e Noela. e hoopoina lpa kou noonoo ana, aia he wahi lihi o ke aloha iloko o'u, no Laulani, elike me ia a'u i aloha aku ai ia oe, aole loa, aka ua aloha no au iaia. ma ke ano he hoaloha, a ma ke ano paha he kaikunane no'u. » . •. "Aole a'u mau kanalua- ana no ka oiaio o kena mau mea apau au e kamailio mai nei, a he oiaio, eia iloko o kuu puu-

wai, ka iini ame ka makemake, e lōaa mai ka nohona hauoli ana ia oe, oiai kaua e noho aku ana he kane. a he wahine, ' alaila apo. hou mai la ka lima o Noela ia Kanani, a huki aku !a a pili'ma kona aoao, eia nae. ua papale mai la o Kanani iaia, me ka pane hou ana mai: "He mea pono ia'u ke hoike pau aku i na mea iloko o ko'u noonoo, a e lohe no hoi oe e Noela, i ka wale no. Owai hoi ia mea nele ole ke komohia o na manao kaumaha, i kona wa i hoike mai ai, ua hoopoinoia kona ola ana aku, oka hooko ole ia ana o'kona makemake. Aale au i makemake e ike aku i kekahi mea e hookaumaha and kona noonoo, o ka oi loa aku, o Laulani, ka mea hookahi a'u i nana aku ai he hoaloha no'u. O, ina aole oia i hoike mai i keia mea ia'u i keia la, he oi loa aku ia o .ka pono," alaila nui iho la ka hanu o Kanani. Ke olu la ka manao o Noela, no kela huai pau aku o Kanani, i kona noonoo, a hoomamaia ae la 110 hoi ka manao kaumaha a lili oua kanaka nei, ao ia kana'o ka pane ana mai: 'Manao au, e hoopoina ana no kela kanāka opio i kona aloha nou ma keia mua aku, he mea mau keia i na kanaka apau, aia auanei a halawai akuoōia me kekalii poe kaikamahine huapala, ma kana maii wahi e kipa aku ai, ia wa e lilo aku ai kona noonoo no kela poe kaikamahine, a hou mai ka hauoli, ame ka maha o kona noonoo. E hoopau i na manao kaumaha no na mea i halawai mai.me oe i keia la, no ka mea aole o'u makemake, e ike hou aku i keia mau papalinai e hoopuluia ana e na waimaka o ke kaumaha," alaila honi okoa aku la ua o Noela ia Ka'nani, aohe no hoi he papale mai o ua kaikamahine nei, no ka mea ua •kulike na kikoni ana a ko laua mau puuwai. No kekahi mau minuke hou aku ia noke ana a laua i ke kamailio, alaila eu ae la o Noela iluna, m.e ka lalau ana mai i ka lima o kaha wahine hoopalau, no ka huli hoi ana aku i ka hale, iaia nae i ike iho ai, aole ke komo hoopalau ma ka manamanalima, hooho ae la oia me ka' puiwa, i ka ninau ana mai: • "Eia ihea ko komo hoopalau e Kanani?" me ka hapai ana ae i ka manamanalima, i hookomoia ai ke komo hoopalau o la(ia. "O, e Noela," wahi a Kanani me ka puiwa. "Aole au i maopopo i-kahi i nalowale ai o kela komo. Ua ike no au e paa ana ma kmi manamanalima, ia'u i haalele aku ai i ka hale, eia iho nei la ihea. O, ua nalowale kela komo, ma kahi a'u i maopopo ole ai! No ke poholoholo no paha ke kumu o ka hemo, ke hoomanao la 110 hoi oe e Noela, ua nui loa kela komo i ko'u mananianalinia.' 1 "Ae, ua ike no au i ke poholoholo, t:a kauoha aku nae au i komo hou, me he mea la, i keia pule ae noea mai ai," i pane rku ai o Noela, me ka iuaikai ole mai li o kona neonoo. "He keu aku maoli ka hoi keia 6 ka mea maikai ole, o nalowale honua ana o kela komo," i hooho ae ai o Kanani, me ka noke ana iho i ka huli iwaena o ka mauu e ulu ana ma mau wawae. "Ina aole e loaa hou ana kela komolima ou e Kanani, he hoailona maikai ole keia," i pane ae ai no hoi o Noela, me leona kukuli okoa aha ilio ilalo, a mawehewehe ae la i ka niauii e ulu ana, no ka huli like ana me Kanani i ke komolim'a hoopalau. No ka hora hookahi kela noke ana o laua.i kahuli i ke komolina hoopalau, aohe wahi mea a loaa iki, ahiki i ke koi okoa ana aku o Noela ia Kanani, e hoopau ko laua huli ana i kela komo, aohe nae he wahi mea a ae iki o ke kaikamaopio, me ka pane okoa ana mai: "He mea pono, e hooikaika kaua ma ka huli anāi keia konio, ua hele au a piha loa me ke pihoihoi, mālia o ka niilowale ana o kela komo, he hoailoha hikimua ia, no kekahi mea ano nui e hoea mai ana, i pili loa aku i ko kaua mau ola." No kela mau hoakaka a Kanāni, _ua hoomau hou aku la no laua i ka huli ana, ahiki no hoi i ka loaa ana o ua komo nei, e pili ana, ma kekahi wawae o ka noho laau loihi, a iloko o ka manao hauoli, i hooho ae ai o Kanani, iaia i hookomo iho ai ma kona manamanalima: "Mai keia manawa aku, aole loa e nalowale keia komolima e Noela, elike me keia hana hemahema loa a'u i hana ai." "Ke lana nei ko'u manao, e makaala ana oe ma keia hope aku e kuu aloha," i pane mai ai o Noela, aia nae iloko ona, ke ano hoomanamana, e lilo ana ka nalowale anjt o kela komolima, i mea e hoea mai ai o kekahi ano maikai ole o ko laua noho ana aku. ' "He kanaka o Noela i manaoio ole i.na liana hoomanamana, eia nae ma ka nalowale ana o kela komo, ua manao loa oia iloko o kona noonoo he hoailona maikai ole kela, aole hoi i lilo ka loaa hou ana o ua komolima la, i kumu nona e hoo'kaawale loa aku ai i na manao hopohopo, a pihoihoi mai iaia aku.

• MOKUNA III. Ma kela luili hoi ana'aku o Noela me Kanani no ka hale, ua hoao ikāika o Kanani,'e hoauhee aku'i na ano maikai ole. mai kona noonoo aku, eia nae aole hiki, 110 ka mea aia mau fte kau mai la kana mau hoomanao ana, no kona lilo ana, i kumu e hookaumaha lpa ia aku i ko Laulani nianao, aole ona manaoio iki, elike ine ka Noela i kamailio aku ai iaia, e hoopoina ana no o Laulani i kona aloha i ua o Kanani, ke halawai aku oia me kekahi kaikamahine huapala okoa, ana e haulehia ai i ke aloha nona. O ka mea wale no nana i hoomama iki mai i ko Kanani noonoo, o ia ka hoopoina loa ia ana o na mea e pili ana no Laulani. aole o lakou kamailio iki no kela kanaka opio, a e hoolalau mau ana no hoi.o Noela i na kamailio ana, ma na niea i pili pololei wale aku no ia lāūa. lloko o Noela Kauwila, aia ka makemake ame ka iini iloko ona, e hooko koke ia ka mare mawaena o laua, a o ke kumu nui no hoi ia, o kona hoea ana mai no ka home kuaaina o Kanani, no ka mea e holo aku ana kekahi mau hoaloha ona iiq Europa, ma ka pule hope o kela mahina, a ina 110 ka hooko koke ia o ka mare ma,waena o laya, me ke kakali ole aku. ahiki i ka piha pono ana o na |Jlile ekolu, alaila he hookahi ko laua holo like ana me kela mau hoaloha 11 o Europa. . 0 ka la d ka' mah'inā '0 Sepatemaba ka manawa i hooholo like ia ai'no laua e irrā ! re a'i, ākā iike īio keiā manao e holo aku 110 Europa me koiia' mau hoaloha. ua hooholo ua o Noela, ma ka la 25 no o kela' mahiiia laua e mare ai, a kau no ma ka mokuahi no Europa, ma ka la 28 o kela maliina. 1 kinohi o ko Noela kamailio ana aku i kona manao. e hoole'i i ko laua la e māreia ai. ua ho<51e paakiki loa o Kaiiaiii aka ua mau no nae o Noela i kana koi hoomano ana, ahiki i ko laua hooholo ana, e waiho aku i keīa kuniuhana'imua o nā makua o Kanani, ina no ko laiia apono mai, alaila e kakali no ahiki i ka wa i hooholo ihuaiia ai e na aoao a elua. I ka'mānawa nae i \Vaihoia aku āi o Ikelā manao imua cr na makua o ke kaikamahine opio, me'ka hoaks»ka ana aku no hoi o Noela i na kumu no kela hoololi ana, ua haawi like mai la laua i ka ae, no ka hōoko koke ia o ka mare, ua lilo, no ia i mea maikai i ko Kanani manao, oiai ua ae mai la no kona mau makua, ke kuleāna nui nlaluna ona. No kela hoololiia ana o ka la mareia aku ai keia mau opio, ua hoopukaia aku la na palapala kono, e Iioike'ana i ka la, e hoohuiia ai o Kanani me Noela, nolaila he mau la hoomakaukau wale no kela, aohe he wa no Kanani e kaawale ai. no ka hoala hou ana mai i na noonoo e pili ana i?- ?;aulani. Mai kela manawa mai a Lalauni i ike hope ai ia Kanani, aole loa he manaw.a nona \ hui hou ai me ke kaikamahine

opio, no ka mea ua oi aku ka ehaeha o kona noonoo. nr,. niM o ka mea hiki iaia ke hoomanawanui; a aole 110 ]>. , he hele nui o Kanani i ka holōholo, no kona paa loa i na h :i na e'pili ana no kona la mare, o kona wale no e holohni,, i ai, oia ka manawa a Noel.a e kii mai ai iaia, no ka ma;;;, j ,\va pokole wale no nae. i I ka manawa i hoikeia ae ai ma ke akea, o ka la iwak.i lua-kumamalima o kela mahina ka manawa e marcia ai Kanani me Noela. ua momoku koke mai la na hoalulia i., t ka ike ana i ka paa mare opio, e hoea mai ana 110 h<>i na pahu anle na puolo, o na mea i kauohaia no ka naiii' ~ opio, maloko o kela maii ukana, na pono o ka lole :na;\ ame na mea e ae, mailuna mai o ke poo ahiki aku i ka wa wae. E hoea mau mai ana 110 hoi na makana o kela a;;\keia ano like ole, nolaila ma ke ano nui ke olelo ae, : ; i paa loa ko Kanani manawa ma ka wehewehe ana. ame k a Miana ana i kela mau ukana, a uā palaka pu maoli kona n,.,. noo no Laulani, e hoi hou mai ai ke ano kaumaka ma kuna helehelena. Ma na ano apau ke nana aku ia Kanani, ua piha ,li oia nie ka hauoli, he kulana hoihoi mau kona i kela a:u: keia manawa, nolaila aole i loaa aku he mau hoohuoi (l n; t fna ka aoao o kona mau hoaloha, aia he wahi ano kauninha iloko o keia kaikamahine opio, aka o Noela Kauwiia hookahi wale 110 ka mea i ike, he hookahi wale no kunva. nana i hoauhee aku i na ano maikai ole mailoko aku o k a noonoo o Kanani, o ia no kona paa loa i na hana no ke k koke mai o ko laua la mare, ina aole kela mau hana. ua maopopo loa, e halii iho ana no he nanaina kaumaha nialuna ona, i kela ame keia manawa. Ua piha hoihoi maoli na kaikamahine opio, na lakuu t kokua mai ana ia Kanani, a e haawi aku ana 110 hoi o Noela. i kana i mau minoaka ana, i kana aloha i na wa apau. im keia mau mea, ua komo pu niai o Kanani iloko o na ho<»hauoli ana. I\le kela ano hauoli mau, i hoho mai ai o Noela nie Ka nani, ahiki i ke ahiahi mamua iho, a hoea mai ka la e liookoia ai ka mare ni&waena o laua. Ma kekahi la ae, ua hooholoia, ma ka hora umi-kumanialua o ke awakea, e ho«. koia ai ka mare, nalaila ma na hora ahiahi okoa 110, ua haawi aku Ia o Kanani i ke kauoha i kona mau hoalniui ame na kaikamahine lawelawe, e huli hoi koke lakou im na home like ole, ae hookuu mai iaia, i loati nui ai he nia nawa nona e hooluolu ai me ka maikai, mamua o ka oili ana mai o ka la ma ke kakahiaka ae. Ia Kanani i hoi aku ai 110 kona rumi no ka hooluolu ana. ua ukali pu aku kona makuahine mahope ona, mamuli o kona manao, o kela ka po liope loa o kana kaikamahine lalo o kona malu ko ka makua, a ma kekalii la ae, e kaa aku ana kana lei aloha, malalo o ka malu o ka mea ana i koho al?u ai i makua hou nona, a ua hoohalaia he manawa loihi e laua ma ke kamailio ana, elike me ke ano mau <> na makuahine i aloha i ka lakou mau kaikamahine, ka haawi ana aku i na oleloa'o kupono, no ke ano o kona noho ana aku malalo o kana kane. Mamua nae o ka hookuu ana aku o ka makuahine i kana kaikamahine, e hooluolu ma kela po, lele aku la oia a puliki ia Kanani, a i aku la i keia mau olelo kaukau : " Auhea oe e kuu aloha," wahi ana me ka halo'ilo'i ana mai o kona mau waimaka nunui. u O keia ka po hope loa au e hiamoe mai ai malalo o na kaupoku o kou home ]ionoi, kou home lioi mai kou mau la bebe mai, ahiki i kou wahine Jeanaka makua ana, o ke kane ka hoi kou mea e kaawale ai mai ia maua aku kou mau makua. Aole no maua i pauaho i ka mālama ana aku ia oe, ka hooko ana aku i kou mau makemake apau, aka nae, iloko o ke kaumaha ame ka ehaeha o ko maua manao no kou kaawale aku mai ko inaua alo aku, he mea no nae na'u e hauoli nei, ka ike ana. e loaa pu ana he nohona hauoli ana ia oe, me ke kanaka au i koīio aku ai i kane nau. "Ma kuu manaoio, ua pomaikai oe, i kou haawi ana aku i kou puuwai i kekahi kanaka oluolu, maikai, a hanohann. elike la me Noela, ka mea hoi ay i aloha aku ai me kou puu Wai apau, a i mahalo aku ai no hoi, aole anei pela e Kanani?" <4 Ua hauoli i'o au e mama," wahi a Kanani o ka pane ana mai, eia nae aia kekahi ano yiaikai ole, ma ke ano »» ka hoopuka ana mai o kona leo, i kaokoa mai kona an<> ana i kamailio aku ai i kona mau hoaloha, ia lakou i haalele iho ai iaia. '"He oiaio anei, ua hauoli loa oe no kou mare aku ia Noela Kauwila e kuu kaikamahine ?'' i nijiau hou ai 110 kona mama. no ka makee mai ho keia no kana kaikamahine." Puliki okoa aku la o Kanani ma ka a-i o kona makuahine,'a honi mai'la hoi ma kona papalina, a hoopuka mai la i keia mau olelo: "Ke manao nei au } aole he kaikamahine opio oi ne o ka laki ame ka pomaikai elike me a'u nei, manuili o ka loaa ana o kekahi kanaka oluolu, a lōkomaikai, me ka makee i ko'u pono eiike me Noela, o ka mea hookahi wale no nana i hookaumaha mai i ko'u noonoo, o ia 110 ka hiki ole ia'u. ke lawe pu aku ia olua e o'umau makua, ma ka'u mau wahi apau e hele ai,'' alaila halo'ilo'i mai la 110 hoi na waimaka niai kona mau lihilihi mai/ "Ke manao nei au, ua la>va keia kamailio ana mawaena o kaua, aole he mea e hoala mai i na kumuhana, e hoehaehaia ai ko kaua mau 11001100, 110 ka mea, o ka hookaheia ana o na waimaka ma keia po, he mea auanei ia, e hoopilikia aku ai i kou mau maka, e upehupehu ai oe ke ku aku maluna o ke kuahu laahia o ka mare. He mea oiaio, e kaawale aku ana oe e' lei, mai ia maua aku kou mau makua, he kaawale ana nae ia, a maua i hauoli loa ai, mamuli o ka hoomanao ana ae, aia oe mklaln o na ana a kekahi kanaka, i pulama 110 kou pono ame kou hauoli. "E hele aku ana oe i ke kaahele lionua, e makaikai ana mai kekahi wahi a i kekahi, aka e huli hoi hou mai ana no oe 110 ke kulanakauhale o Nll loka, a e ike mau ana no kakou i kela ame keia manawa, nolaila aole a kaua mea e kaumaha ai. "O 'ka manaolana nui iloko o'u e kiiu kaikamahine, o ia no kou lilo aku i wahine hanohano isvaena o ka pohai o ka kiekie ma Nu lokia, nolkila e hookuu au ia oe e hooluolu, ua lawa keia ike ana o . E hiamoe oe elike me ka loihi e hiki ana, a e hoauhee aku hoi i na 11001100 maikai ole apau mai ia oe aku, he hookahi mea. nui, o ka mohala maikai o kou mau ihaka, ma ka la apopo, aole hoi o ka haikea o kou mau papalina," alaila puili ae la ka makuahine me ke kaikamahine, 110 ka haawi hope ana i ko laua aloha, a haalele' iho ka makua i ke keiki. I ka haalele ana mai o Mrs. Alika ia Kanani, ua hoi koke aku la no ke kaikamahine opio noluna o kona moe, me ka manao e hiamoe koke aku, o ka mea apiki nae, ua kaaw.ile loa ka hiamoe mai iaia aku, a nohoalii iho la ka hiaa, 110 kekahi kumu i maopopo ole ia kaua e ka makamak.i heluhelu, koe wale no o kela kaikamahine ka i ike i ke ku mu o ka hiki ole iaia ke hiamoe koke. Oiai nae, ke lohe la no oia, i ka walaau mai o kekahi poe maloko o ka runli hookipa, ike iho la oia aole i hoi kekahi poe malihini 110 ko lakou mau wahi, a o ka pt <''' ponoi iho no hoi maloko o kela home, aole lakou i hoi e hiamoe. No kekahi manawa loihi kela moe hoololo ana o ke kai kamahine opio, maluna o kona wahi moe, o ka pili no o kon;; maka, aole nae he hiamoe o kona noonoo, a i ka meha ar.a īho o na leo hauwalaau maloko o k£la home, a Kanani i koho iho ai, ua hoi na mea apau e hiamoe, o kona ala mai 1 la no ia a noho ae la ma kekahi noho koki, e ku ana . lo pono iho o ka puka aniani, me ke pal£ ana ae i ka uhi ī puka aniani a kaawale, i hiki ai iaia ke nah» aku iwaho. I fAole i oau.) ' / *>-" I