Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 2, 10 January 1919 — ONI KE KALAPU O NA HAWAII NO MUA ME KE KUIO Hoeueu ka Lunamakaainana Rawlins i na Hawaii e Kulike me ka Manao Lokahi HOIKE KE KOMITE I KA NUI O NA HANA SUAIPA E Pau Aku Ana na Hawaii Hana Suaipa ika Hopuia ke Ole e Haalele i Kela Hana [ARTICLE]

ONI KE KALAPU O NA HAWAII NO MUA ME KE KUIO

Hoeueu ka Lunamakaainana Rawlins i na Hawaii e Kulike me ka Manao Lokahi

HOIKE KE KOMITE I KA NUI O NA HANA SUAIPA

E Pau Aku Ana na Hawaii Hana Suaipa ika Hopuia ke Ole e Haalele i Kela Hana

Ma ka pnina awakon o ko K;ilr>.]»i« • Hawiuian Oivic ('lnli ma ke awak» 1 :! o ka Poalima a-ku noi i hala, i ai na ii'.nnao hoeueu n hooluna mai ka por. haiolelo mai, no ka noe nna aku o ko kalapu innia, nia nn hana npau i>ono ai na Hawaii. j 0 na haiololo ano nui ma kola la, oia j no ka Lunamakaaiiiana \V. T. I'aw]iiis aino Frank Ai)i]oison, ka lunanui o k" Knla Hoopololoi o na Koikikano ma Waialoo. 1 Walii a Mr. Rawlins, o ko alaholo wale no o hiki ai i na Ilawaii ko hoo-! holoimia ma kekahi hana a i na hana no opau, o ia "ke ku like ana a hana V;ko.; Va hoakaka mai oia ho poo kanaka na- j Huno na Ilawaii ,eliko nio Mr. Knmakau ame kekahi poe e ne, me kona a'p ika,' ika ana nmi ina Hawaii o koia 1 o kokua aku i koleahi, aole ho| kokua. aku i na mialihini. L T mai ka. moa haiftlolo i ku-o no ka hookohu ajia o ke Kakauolelo Kalana D, Kalauokalani ia llarry T. MilJs i kokua kakauolelo ekahi nona, aole hoi he hookohu aku i kekahi j>oe līawail maikaukau a naauao; o ka huki ana mai i na Hawaii iluna o ka haua ia e kokua flk\i ai kekahi i kekahi. Aia iloko o ka mea haiolelo ka i\ihnao niaikee no ua Hawaii, a ma ua. wahi ana i ike ai, ua hiki iaia ke haawi akn i kana niau kokua ana, ua mnkauka'i mau oia ina wa apau. 1 nui ke ohohiaia o kana liaiolelp. ! I Home no na Keiki Mahope aku o ka Lunamakaainana Uawlins o Mr. Andorson o 'ke Kula Hoopololoi o na Koikikane ina Waialee ka i konoia e haiololo, ua kalole nui oia i kana kamailio ana maluiin o ke leukulu ana i home no na keikiJtane. i Walii ana, o na keiki ninleko o ko kula o Waialee, o lakou kekahi poe ma- J kaukau ma ka hana, elike me na mea e : ' I a'oia nei ia lakou ma kula; a e lilo aku ana lakou i mau makaainana mai-l kai, ke loaa na kakoo ana aku a ka lelijilehu, no ko lakou lilo i'o i poe.inaikai ma keia mua aku. 1 wahi nae e lilo ai na 'keiki o Waialee i poe niaikai, ua hoala mai oia i kekahi manao, o ia no ke kukulu ana aku 1 home no ua keiki me ke uoi aua mai i ua hoa o ka ahaolelo e uoho mai ana, e hookaawale i haawina elala uo , kela liaua. I Ua mahalo nui inai oia i ka Makai Joe Leal, no koua eleu me ka makaala ma ka hopuhopu ana i na keiki kolohe, a ua iko oia, ua emi mai ka holo mahuka ana o ua keiki mai ke kuja aku 5 -keia manawa, aole hoi pela mamua. Hoike a na Komite Oiai ua kohoia o Mr. .Joseph Leal i komite no ke kinai ana i nn punana e| hanaia ai ke suaipa, aine ka piliwaiwai, ua noiia aku oia e waiho mai i kana hoike, a walii ana, u« kipa aku oia ma Pauoa, Kakaako, Kalihi-kai, ame ke Alanui Liliha, a. ua loaa iaia ; he umi-kumamaha mqu wahi liana suaipa. He poe Hawaii wale no kana i ike e hana maoli ana i ke suaipa, a ua hapoe ei hoopau i kela hana hakihaki kaawi maoli aku oia i ke kauoha i kela uawai; a ina aole e.hookoia ana ia kauoha, alaila e paa aku ana lakou i ka hopuia. ' | Ua hoakaka pu ae ka Luuakanawai j Heen, a peresidena hoi o ka Hawaiian Civic Club, ina e hopuia ana oa Ifawaii no ka hana suaipa, a laweia aku imua o kana aha e hookolokoloia ai, ina no ko lakou pili i ka hewa, e kau aku ana oia i ka hoopn 'i i mea no lakou e a'oia ai. !

Xa Senatoa Johu Wi.se, ka lunahoomalu o ke kornite o na liale hoolimalim.i loloa, i waiho mai i ka hoike, no kekahi mau apana aina aupuni maloko nei o keia kulanakauhale, he mau apana aina i kupouo Joa t no ke kukulu ana aku i mau home no na'liawaii. Ua hoonaneaia kela paina e ke kalapu himeni a llenry Clark anie Joseph Kamakau. Ma 'ka paina awakea a ka Hawaiian Civie Club maluna o ka Hokele'lana i keia la, o ka Lunakanawai Kaapuui AshforJ ame A. D. Castro na mea i konoia, no ka haawi ana mai i mau haiolelo, a o ke %alapu himeni a C. E. King ka niea nana e hoonnnea ae ana.