Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 3, 17 January 1919 — Page 5

Page PDF (1.65 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, T. H., POALIMA, IANUARI 17, 1919.

 

He Moolelo no

MAGURETA

a i ole

 

Iloko o na Wiliau a ke Aloha. He Moolelo i Piha me na Haawina o ka Ehaeha.

 

Ua hookahaka loa ia mai koʻu manao i kona loaa ana @ ma Nu loka nei, i hoomau hou aku ai no o Miss Rinapola i kana kamailio ana. "Ua ninau aku au iaia i ke kumu o kona haalele ana i kona home, o kana wale no i kamailio mai ai, ua manaʻonaʻo maoli oia i kona mau makua, pela @ i manao ai, he oi aku ka pono o kona noho ana, ma kekahi kulanakauhale nui o na kanaka, i hiki ai ke hoopoinaia ae kona mau manao kaumaha apau.

He hookahi ae nei no mahina ka loihi o kona noho ana ma keia kulanakauhale, a ma ke ulia laki wale no ko maua halawai ana maanei nei. Laʻu e maikai ana maloko o ka hale hoahu o na hana akeakamai, halawai iho la au me ia, @ iloko o ke kahaha o koʻu manao. Lalau aku la au i kona mau lima, no ka mea, aole oia o kela hoakula kahiko oʻu, me ka hoihoi mau ma kona mau maka, aka oia kekahi o na wahine i kahakahaia na haawina o ke kaumaha ame ka luuluu maluna o kona helehelena.

"Ua manao kekahi poe, mamuli o na manao kaumaha iloko o keia hoaloha oʻu, ua aneane maoli oia e pupule, no ka mea aole oe e ike aku ana i ka minoaka ma kona mau papalina a i kekahi manawa e kamailio ana oia i kekahi mau olelo kuea, me ka ninau ana mai i kekahi mau mea @. Mamuli o ko maua lilo ana I mau hoaloha @ loa kekahi no kekahi, ua hu mai koʻu aloha nona no keia @ pulepule, a malia ma koʻu hookamaaina ana aʻu ia oe, me ia e hiki ana ia oe ke kokua aku, ma ka hoo@ ana aku i kela ano nana i hoano e ae i kona mau ano maikai a hoihoi o ka wa i hala. Aia ua hoaloha nei oʻu ke ku mai @ ma ka pale @, e kokoke aku la i ka puka o kekahi @ rumi moe!"

@ aku la ka Kanani nana ana ma kahi a kona @ i kuhikuhi aku ai, ike iʻo aku la oia i ke ku mai o @ kaikamahine huapala i kahikoia me kekahi lole silika @ i hanaia me ka lihilihi halenalena. He kino loihi kona me ke kulana hiehie pu, ma ka Kanani koho aku, aia @ mau makahiki ma kahi o ka iwakalua kumumakolu, a i ka @ aku me he mea la, he kii kela kaikamahine i ka @ aku e kekahi kanaka kahakii kaulana loa.

Ua hele kona helehelena a @ pu, eia nae ma kona @ e hoike okoa mai ana ia i kona oili ana mai kekahi ohana mai i maa i na ano o ka poe kiekie a hanohano, me ka loaa hoi iaia o na hoonaauao maikai ia, no ka mea aia ka maiau ame ka maemae maluna on a kahi i haiamu ai.

Ma na maka o ua kaikamahine nei, na hiona e hoohewahewa ole ai, no ka hoopuniia ana o kekahi mahele o kona ola ana me ke kaunaha, ka mea hoi nana i hookomo mai i na manao aloha iloko o Kanani.

Aolhe he mau lako hoonani maluna o kona kino, aka nae, @ kona lima, e paa ana oia i kekahi peahi i hanaia na kaʻekaʻe me ka lihilihi, a he niho elepani hoi kona kuau.

"O he kea aku kela a ke kaikamahine huapala." i hooho ae ai o Kanani me ka leo malie.

"O kau ike anei ia e pili ana i kela kaikamahine?" wahi a Miss Rinafoda. Me ka piha hoihoi, me ka i hou ana mai "Ina o keia ike ana aku la au iaia, a he ekolu makahiki ae nei i hala, i ka manawa a na mea apau maloko o ko makou kula, e kapa aku ana iaia ka hele iwaena o na kaikamahine apau. Ina aole loa e hiki ia oe ke kaohi mai i ka haawi ana aku i mau akena ana no kona uʻi.

"E Magureta, i lawe mai la au i keia hoaloha oʻu, no ka hoolauna ana aku ia oe; e Mrs. Kauwila, o Miss Anola keia."

Nana aku la o Kanani ma na maka o keia wahine malihini a me ka minoaka ma kona mau papalina, haawi aku laoia i kona lima, no ke aloha ana, me ka pane ana aku i keia mau olelo:

"Ke hauoli loa nei au, no ka hookamaaina ana aku me oe e Miss Anola," wahi ana me ka hoike ana aku i kona mau ano oluolu imua o kela kaikamahine."

Me he mea la nae, aole i ike mai o Magureta Anola i ka lima o Kanani, oiai aole oia i hopu mai i ka lima o Mrs. Kauwila, aka haawi mai la oia i ke kunou ana, elike no ho me ke ano mau o ka poe i hoolaunaia ae kekahi i kekahi.

Ma ka Kanani hoomaopopo aku, ke keu a ke kaumaha o ka helehelena o kela wahine opio, aole oia i ike i kekahi mea i @ i na haawina ehaeha elike me keia wahine opio, a ua hookahahaia aku no hoi kona manao, i ka nana pono loa mai iaia, me ka pane ole mai; aka nae, mamuli o ka hoakaka mua ana aku o Miss Rinafoda iaia i na ano o kela wahine nolaila aole ia i lilo i kumu nona e hoohilahila ai, aka hoao aku la no nae e kamailio ma ka pane ana aku:

"Ke ole au e khihewa aole paha oe he kamaaina maloko nei o keia kulanakauhale."

"Ae, he mea mlaihini iʻo au, he kakaikahi loa noi koʻu heʻe mai i ke kulanakauhale nei, aka he hookahi wale ae ne no mahina i hala akahi no au a mano e nohopaa iho ma keia kulanakauhale." i pane aku ai o Magureta. me ka ha kilo pono ana mai i na ano apau o Kanani, alaila hoolole koke ae la i ke ano o kana mea e kamailio hou mai ai:

"O kou wahi no nae paha keia ea? Ua haoli anei kou noho ana maanei?"

"Aia koʻu home ma ke alanui Madisona kahi i ku ai a @ mea oiaio ua hauoli maoli koʻu noho ana, a ke lana nei koʻu manao, e kipa ae ana oe e ike iaʻu ma koʻu home i kekahi manawa e Miss Anola."

nui iho la ka hanu o Magureta, no kela kono ana aku a Mrs. Kauwila iaia e hele aku no kona home, ua koho aku nae o Kanani mailia paha no ka noonoo nui loa o kela kai kamahine i kona home kahi ana i noho ai me ka hauoli pela i @ iho ai kona hanu ana, me kona hoohuoi ole, he kumu okoa loa ka mea nana i hoopilikia aku i ka noonoo o kela malihini. @ ka mea no ia e pili ana ia Mr. Noela Kauwila ke kanaka ana i lawe mai ai he kane mare nana.

"He oiaio ke hoike mai nei kou mau ano apau no kou piha i ka hauoli." i pane hou mai ai o Magureta, me ka ha kilo mau no ma na maka o Kanani. "He nianao nei au aole loa he hookahi mea ma ka honua nei. I nele ka loaa ana o na manao kaumaha iaia. Malia paha e komohia ana no oia iloko o na hauoli ana, ma kekahi mahele nui o kona ola ana, aka nae iloko o ia manawa hookahi, e halawai ana no oia me na mea e hoehaehaia ai kona manao. Ke hoomanao nei au i ka mea a ia kanaka haku mele kaulana i olelo ai

"Iloko o ka hauoli me ka ehaeha,

He hookahi no alanui hele.

Oili mai ka la me ka malamalama,

Uhi mai nae ka po me ka pouli."

Ua like keel mau olelo a Magureta o ke kamailio ana mai ia Kanani me he pahu oilua @ e hou aku ana i kona puuwai, mamuli o kena koho ana mai, he olelo wanana paha keia nona no ka hoea mai i ka wa o kau mai ai kekahi haawina @ a hookaumaha ailaila pane hou mai la o Magureta:

 

 

"Ke manzo nei au, ua heluhelu no oe i ka buke i kakauia e Tenikona, kekahi o na kanaka haku mele kaulana e olelo ana penei:

"Popohe no ka pua rose i ke kakahiaka,

Hiki mai nae ke ahiahi, mae iho la ia."

 

"Ma kaʻu nana aku, me he mea la, aole loa oe i ike ia mea he haawina o ke kaumaha ame ka ehaeha e Mrs. Kauwila. He hana paakiki loa nau ka manaoio ana, he hana like wale no ke hooliloia ke ola ana o ke kanaka i mea waiwai ole mai kinohi mai. He hana paakiki nou ka manaoio ana mai, he hana maalahi wale no ka hoolilo ane ae i kou puuwai a like aku me ka pohaku, e hooneleia mai ai oe i ka mana, e hiki ke minoaka, a ke uwe paha i ke kikina wela," wahi a Magureta, me he mea lam aia wale no kona noonoo, ma na mea e pili ana iaia iho, me ka hoopoino loa ana i na mea e ae apau.

Ma ka Mrs. Kauwila ike maoli iho no iaia, ua aneane e hiki ole ke hoomanawanui iho ma ka hoolohe ana aku i kela mau olelo a Magureta iaia, he mau olelo hoi e hoopii mai ana i ka lia iloko o kona kino aia nae iloko on a ka manao aloha no kela wahina opio, no ka hoopoinoia ana o kona ola ana iloko o na la opio, ka mea nana i hookaumaka mau aku iaia e hiki ole ai ke hoauheeia aku, ahiki i kona mau la hope o ke ola ana ma ka honua nei.

Ua komohia maoli ke aloha iloko o Mrs. Kauwila, no na olelo a Magureta haloʻiloʻi mai la kona mau waimaka a pane aku la hoi me ka leo haalulu:

"Iaʻu i hoolohe aku nei i kau mau olelo, ua hele maoli oe a piha i ka ehaeha, me he mea la, aole he wahi manaolana iloko ou, no ka hoauheeia aku o na mea maikai ole apau. Pehea he heluhelu no nae paha oe i na buke i kakauia e @ ea. Penei kana i olelo mai ai ia kakou:

"Pehea ka nui o na ehaeha i loaa i kekahi,

@ mai no ke Akua i ka mea ana i aloha ai.

"Pehea he makemake no nae paha oe i na kii maikai ea?" me ka hoolalau @ ana ae o MRs. Kauwila i kana kamailio ana no ka huki ana aku i ka noonoo o keia wahine opio @ kekahi mea okoa loa.

"Ae he mea makemake nui naʻu na kii maikai, a he mau kii pena no kaʻu o ka makana ana mai e kekahi o koʻu mau makuakane hanuna, na kii ana i kuai ai ma kela ame keia wahi o kona hele kaahele ana," wahi a Miss Anola. me ka hoike okoa ana mai o kona helehelena i ka hoihoi.

"O keia kii e kau mai nei, ma kaʻu koho, me he mea la, he kii ia i pena ia e Murilo." wahi a Mrs. Kauwila, me ka hele ana aku a ku iho la malalo pono o ke kii e kau ana ma ka paia. "Oiai au ma na aina mamao, ua ike nui au i kana mau kii i pena ai pela au i manao iho la, o keia no paha kekahi o kana mau kii. He keu a noeau o ke ano o ke pena ana a kela kanaka i kana @ me na waihooluu like ole, o ia no oe o ka mea maoli no i hanaia mai e ke Akua, a noʻu iho ua hoohihi maoli no au i kana mau kii."

Ua illo iʻo kela hoohele ana ae o ka Kanani kamailio ana ma kahi o na kii, i mea hoihoi loa aku ia Marureta, no ka mea o kela kumuhana kekahi mea ano nui loa iloko o ka noonoo o kela kaikamahine, a no kekahi manawa loihi, e kukuʻiolelo ana laua me ka oluolu loa, aole hoi kela ano kaumaha maluna o ka helehelena o Margureta.

He kaikamahine o Margureta i hele ole e kaahele ma na aina mamao elike me Kanani, eia mae, ma kana mau olelo, ame ka ano o kana mau hoakaka ana maluna o kela ame keia kumuhana, e hoike okoa mai ana ia i ke kuhohonu o kona ike ame ka naauao, mamua o na kaikamahine opio e ae.

Ma na kukaʻiolelo ana, ke ano o kana kamailio ana mai, ame kona kulana, aole e hiki ia Kanani ke hoohewahewa aku, no ke komo nui ana o keia kaikamahine iloko o na anaina a ka poe kiekie, a ua maa no hoi oia i ka noho ana o ka poe hanohano, aka nae, he hokahi mea hiki ole ke nalohia mai kona helehelna aku, o ia no kela moali o ka ehaeha, e hoike mai ana i ka inu ana o keia kaikamahine i ke kiaha o ke kaumaha.

Ma keia hele ana a laua e nana i na kii, me ka nanea pu no hoi i ke kamailio ana mawaena o laua wale iho no, ua mamao loa aku la laua, mai ka nui aku o na malihini, e noke mai ana i ka akaaka, a i ke kamailio no hoi, a heaha la ia alawa ana ae a Kanani ma kona aoao akau, ike aku la i kana kane, e hele mai ana ma kahi a kana wahine e huli pono aku nei imua on a, a no Magureta hoi, ke huli la kona alo he wahi okoa.

I ke kokoke ana mai o Noela Kauwila no kahi o kana wahine e ku aku ana, minoaka aku la o Kanani iaia, a o ia ka Kauwila o ka pane ana mai:

"Aole au e kala i hoaa hele mai nei me ka huli ana ia oe, eia ka oe maanei nei." wahi ana me ka leo oluolu loa, alaila eha ae la kana nana ana ma kahi a ke kokoolua o kana wahine e ku ana, ua huli mai nae o Magureta nana iaia, ia ka wai i lohe mai ai i kona leo, a o ia ka Kauwila i hooho ae ai: "O oe anei keia e Magureta?"

Me he mea la ua puka hewa aku kela mau olelo mai kona @ lehelehe aku, me kona noonoo mua ole, alaila ku malie @ la me ka haka pono ana o kona mau maka, maluna o keia kaikamahine no i hele a kamaaina loa iaia mamua o kona halawai ana me Kanani.

 

 

 

 

MOKUNA VI.

 

Ua hookahahaia aku ko Kanani manao, i ka wa i ike mai @ i ka loli hikiwawe ana ae o ka helehelena o kana kane, mai kela hiona hauoli ae a i ka haikea pu, a mamuli o ka @ ana ae i ka inoa o ke kaikamahine malihini, koho @ iho la oia ua kamaaina mua no kana kane i kela wahine, eia nae, aole no ona kamailio mai, ke ku la no oia, @ o ka oili ae o kekahi mea e hoauhee loa ia aku ai on a mau manao maikai ole apau.

He mea oiaio, i ka wa a Noela Kauwila i ike aku ai ia Magureta, ua haikea koke ae la kona helehelna, a ke nana ku, ua like loa kona ano me ko Magureta, aia ke kaumaha e nohoalii la maluna o laua pakahi.

Aia no na lima o Kauwila ke lewalewa la ma kona aoao, ia Kanani e nana aku la i na lima o kana kane, ke haalulu wale la no, me ka puupuu ana, e hoike mai ana, ke hoao a kana kane e hoomanawanui i kekahi haawina maikai ole iloko o kona noonoo.

No keia hiona ana e ike mai la, ua hoopilikia maoli ia aku @ Kanani noonoo, a kau aku la kana nana ana maluna o kana kane, alaila nana aku ana ia Miss Anola.

O ka Kanani mea e ike aku la maluna o ka wahine malihini, he o ia mau no kela helehelena kahiko on a, aia nae ke kuoo ke halii la maluna o kona mau maka a oiai ua hele ka helehelena a haikea eia nae ke haia mu mau la no ka uʻi me ka huapala maluna o ua kaikamahine nei o ia no oe o kekahi kii mahala i kalaiia e na kanaka kalaikii noeau.

Aia na maka poni uliuli o na kaikamahine nei ke haka pono mai la maluna o Kauwila a ma kona mau ano apau mawaho ke nana aku aole loa e hiki ia Kanani ke ike aku ua ilo ka hoea ana aku o keia keonimana imua on a me ka maopopo ole, i mea nana e hoopilikia aku i kona nonoo maikai.

Heaha la ia huli ana mai a Magureta ma kahi a Kanani e ku aku ana, a i ka ike ana mai i ke ano kahaha ma ka helehelena o Mrs. Kauwila ua loli ae la kela ano ma ka helehelana o ua o Magureta eia nae ma kona mau maka, me he mea la e a okoa aku ana ke ahi, elike me na puupuu lanahu alaila kunou mai la ua kaikamahine nei, a pane mai la me ka leo kuoo, o ka mea i piha ole me na manao pihoihoi:

"Ua hookahahaia aku paha kou manao e Mr. Kauwila, no keia loaa ana mai la oʻu ia oe ma keia wahi ea? He oiaio, he hana paakiki paha na na kaikamahine o na wahi kuaaina, ka hoea ana mai ma ke kulanakauhale o Nu Ioka nei, a maloko hoi o na hale nani o ka poe waiwai a i kou ike ana mai la iaʻu, aole ana e nele ka hoopihaia aku o kou noonoo me ke kahaha.

"E Mrs. Kauwila," me ka huli ana aku o Magureta e kamailio ia Kanani; "Ua kamaaina mua au me Mr. Kauwila mamua o kona lawe ana mai ia oe i wahina nana; a owai hoi ia mea komohia ole o ka manao kahaha, i kou wa i ike mai ai, no ko maua ike mua ana kekahi i kekahi. He kahunapule koʻu makuakane, e noho ana ma kekahi kulanakauhale, nolaila he hana maalahi loa ka hookamaaina pu ana, me ka poe apau e hele ae ana ma kela kulanakauhale. He keu maoli ka maikai o kou ola kino e Mr. Kauwila, a ke hauoli nei au, no koʻu hookamaaina ana me kau wahina huapala.

"Ua loihi loa ko maua kamailio ana iho nei, a oiai ua hoea mai la hoi oe, a ke kakali loa mai la paha kuu hoaloha iaʻu, nolaila e noi aku ana au i ko olua oluolu e na hoaloha, e hookuu mai iaʻu; aka ke lana nei nae koʻu manao e Mrs. Kauwila, e halawai hou aku ana no kaua ma keia mua aku, alaila kunou hou mai la kono poo, a kaha aku la hele no ka hui pu ana me kona hoaloha me Miss Rinafoda.

Me kela haalele ana mai a Magureta i ke kane ame kana wahina opio, ua ku malie aku la kela mau mea a nana i ka hele o Magureta, a ma ka laua hakilo aku, aole loa he wahi ano o ka kaikamahine kuaaina maluna o Magureta, aka oia kekahi o na kaikamahine o ke kulana kiekie, a i maa hoi i ka huikau ana iwaena o ka poe hanohano.

No kekahi manawa loihi, aole loa he hookahi huaolelo i kamailioia e Mr. Noela Kauwila, koe wale no kela hoopuka ana ae on a i ka inoa o Magureta ma ke ano nanea ma hope mai o ia manawa, ua noho mumule loa oia, me he mea la ua humuhumuia kona mau lehelehe a paa ma o kona ike ana aku i ke kaikamahine ana i hana hewa aku ai ka mea hoi nana i hoala mai i kana mau hoomanao ana o na la i hala.

Uama u no kela ku malie ana a Noela Kauwila me Ka nani ma kela wahi, a o ke kamailio ole aku o Kauwila i pane okoa mai ai kana wahine, i ka i ana mai:

"Alaila ua kamaaina loa ka paha oe e Noela i kela wahine opio ea?" wahi ana, me ka hiki hou ole iho iaia ke kakali hou aku, no kela noho kukule loa o kana kane; ala hoi kona mau maka, ke hakilo loa mai la ma ka helehelena o Noela Kauwila.

"Ae, ua halawai mua au me Magureta Anola he elua makahiki ae nei i hala," i pane mai ai i Noela Kauwila me ka hoi hou ana mai o kona ano kahiko, a auhee aku la hoi kela nanaina maikai ole mai iaia aku.

"He keu aku kela a ka wahine huapala maoli e Noela." hoomaoe hou mai ai o Kanani aia no nae oia ke hakilo pono mai la i kana kane.

Ke auhee loa aku la ua ano maikai ole apau mai ia Noela aku, a ke hoopoina loa aku la oia i na mea ana i hoomaopopo ai o ka wa i hala, alaila hoao mai la oia e minoaka ma na papalina, me ka pane ana mai, me ka leo o ka mea i piha me ka hoihoi:

"Ua lilo anei koʻu kamaaina mua ana ia Miss Anola i kumu e hoopilikia ia aku ai kou noonoo e kuu wahine? Ina eie kaua ma ka home i keia manawa in a ua hiki loa iaʻu ke hoauhee aku i ka nanaina maikai ole mai kou helehelena ae a e hooia aku hoi imua ou, aohe au mea e hopohopo ai. Pehea ka uʻi ame ka huapala o kela kaikamahine, aole loa ia he kumu e hoemiia iho ai koʻu aloha nou, i hookahi iniha.

"He wahine opio huapala iʻo o Miss Anola, elike me @ i kapa aku ai iaia aole nae me ia koʻu puuwai, aka ua lilo aku ia ia oe, no ka mau loa o ka make wale no paha ka mea nana e hoonele mai i kou kuleana maluna oʻu. He kahuna pule ka makuakane o Miss Anola, e noho ana ma ke taona o Rosemona, he umi-kumamalima mile ke kaawale mai Nu Ioka aku nei, a malaila au kahi i hoohala ai i koʻu hoomaha i kekahi kau wela.

"Ua hele au i ka pule maloko o kona halepule, a i kona wa i ike mai ai, he malihini au ma kela wahi ua hookamaaina mai la oia me aʻu a kono pu mai la no hoi, e hele aku au ma kona home, ua hooko aku au i kela kono, a hoolaunaia aku la imua o kana wahine, me ka laua kaikamahine. He poe oluolu lakou apau, a no na mahine elua aʻu i hoohala ai ma kela kulanakauhale, e ike nui ana au ia lakou i kela ame keia manawa."

"Ua kahea aku nei nae oe i ka inoa o kela kaikamahine o Magureta. Heaha iho la ke kohu o kou kahea ana aku iaia ma ia inoa, aole hoi ma ka inoa o Miss Anola?" wahi a Kanani ma ke ano namunamu.

"Ua kahea iʻo aku au iaia ma kona inoa ponoi, mamuli no hoi o koʻu maa, a pehea, ua lili anei oe iaʻu, no ia mea ano ole?" me ka hoao okoa ana ae o Noela Kauwila, e akaaka i wahi e nalo ai ka mea oiaio maoli iloko o kona noonoo, no ka pulapu ana aku i kana wahine; oiai ua hele maoli kona helehelena a haikea, iaia i ike mua aku ai ia Magureta o ia no oe o kekahi kanaka i halawai aku ka ike a kona mau maka me kekahi akua lapu.

Aole koʻu he lili e Noela, koe wale no nae, koʻu kahaha no kou kapa ana aku i kela wahine opio ma kona inoa oiaio a o kekahi no hoi, he keu aka a ka haikea o kou helehelena, ma kela halawai pu ana o olua, nolaila e ike mai oe, aia he kumu kupono no koʻu hoohuoi ana nou."

"I mea paha e hoopauia ae ai kou pohihihi ea he mea pono iaʻu ke hoakaka aku i na ano apau o kela kaikama hine. I koʻu hookamaaina mua ia ana aku me kela kaikamahine opio, ua hoike maoli mai oia i kona ano o ka piha hoihoi, me ka laiwa le pu, a oiai e hui pu ana me ia no ke kahi manawa, e kahea mau mai ana oia iaʻu ma koʻu inoa ponoi, pela no hoi au e kahea aku ana ma kona inoa, nolaila ua maa maoli maua i ka hana ana pela, a i keia ike koke ana aku nei no iaia, o ka puka koke aku nei no ia ia;u o kona inoa, mamuli mai no o kela maa, aole ma kekahi ano e ae.

"He kaikamahine piha hauoli maoli kela, ma kona home ponoi iho, ma na anaina hoohauoli, ma na ahaaina no hoi, a ma na wahi no apau e hele ai, a e kahea mau ana na mea apau ma kona inoa ponoi. He oiaio, ua hookahalia nui ia mai au i koʻu ike ana aku iaia i keia po, aole me ke ano, he wahi lihi kuleana kekahi oʻu iaia, elike paha me kau e manao mai nei, aka no koʻu ike ana, ua loli loa ae kona mau ano apau, mai kela wa mai aʻu i ike hope aku ai iaia.

"He elua makahiki i kaahope aku nei, ua piha oia me ka hauoli ma kona mau ano apau, i keia ike hou ana aku ne mae, ua like pu oia me kekahi kii mabala, aia maluna o kona mau maka, ua kahakahaia ke kaumaha ame ka ehaeha, ka mea hoi nana i hoopa mai i kuu uhane, e hiki ole ai iaʻu ke kamailio no kekahi mau minuke."

"He uni iʻo ka pilikia i loaa i kela kaikamahine," wahi a Kanani, i hoakaka mai ai no ke kaumaha a kana kane o oleleo aku nei, ana i ike ai ma ke helehelena o Magarita.

"O ke kaumaha wale no aʻu i lohe ai, o ia no ka make ana o kona mau makua." i panai aku ai no hoi o Noela Kauwila.

"Aole o kela wale no kona pilikia, aka he elima mahina okoa o kona noho ana e kiai a e makaala i ka wa maʻi o ke kaikaina o kona makuakane a me he mea la o ke kumu nui paha ia, nana i hookaumaha loa aku i kona noonoo," i pane hou aku ai o Kanani.

Ua hoomama loa ia mai ko Noela Kauwila noonoo; no keia mau hoakaka a kana wahine, o kana e hopohopo loa la, o hoala mai o Kanani i kekahi mea i pili loa aku iaia nei me Magureta, aole nae pela, a o ia kana o ka wikiwiki ana aku i ke kamailio ana:

"O keia ka manawa mua loa aʻu i lohe ai, ke kaikaina kekahi o kona makuakane, a he keu aku kela a ke kaika mahine hoomanawanui maole o ka malama ana i kona mau makua, iloko o ko laua wa o ka pilikia, a pela hoi me keia makuakane hanauna on a, ua lawa loa kela mau hana, e hoauhee aku ai i ka noho hauoli ana mailoko aku on a, a nohoalii iho ka ehaeha me ke kaumaha maluna o kona mau ano apau.

"O keia makuakane hanauna o Miss Anola, oia kekahi o na kanaka waiwai loa a ua hooiliia aku kela mau waiwai apau maluna o ke kaikamahine nana i malama iaia me ka hoomanawanui, iloko o kona wa o ka maʻi." i hoakaka hou aku ai o Kanani, elike me kana mau mea i lohe mai ai.

No kela mau olelo e pili ana i ka waiwai, ua pupuku ae la na kuʻemaka o Noela Kauwila, aole nae i ike mai kane wahine; alaila kamailio aku la ua kanaka nei me ka puha maalea:

"Akahi no a maopopp iaʻu, pela iho la ka i loaa ai ka lole nani i kela kaikamahine, i kupono ai kona huikau pu ana mai me na malihini i keia po mamuli o ka nui o na waiwai o ke kaikaina o kona makuakane. He komo lole no o Magureta Anola mamua, aole nae aʻu manawa i ike ai i ka hiehie maoli o keia kaikamahine i ke komo lole elike me ia i keia po. Ma ka nana aku, he moiwahine kona hoa e like ai," me ka huli hou ana aku o na o Noela Kauwila a nana ma kahi a Magureta o ka hele ana aku e hui pu me Miss Rinafoda.

"Ma kona mau ano apau, aole he wahi lihi o ke kaikamahine kuaaina maluna on a, aka ua haule iho no na kaikamahine o Na loka nei iaia, a ua kupono loa oia e lilo aku i wahine, na kekahi keonimana lalawai o Nu loka nei. @ nae kekahi mea ano e loa ma ke ano o kela kaikamahine, i kaokoa mai, kona mau ano apau i kamaaina mua iaʻu."

"Ua hoike mai o Miss Rinafoda, aole kela o ke ano maoli o Miss Anola, ua loli loa ia, elike me kau e Noela e kamailio mai nei; a ua koho maoli aku hoi kekahi poe, ua uluahewa kona noonoo, in a o ka mea oiaio maoli ia ea, alaila e hoea mai ana i kona wa e lilo aku ai i wahine pupule, eia wale no keia i ka hoomaka ana, me ka liilii aku nae e hele aku ai ahiki i ka nui ana, i kamailio mai ai o Kanani elike me na mea i kamailioia aku iaia.

"Pela anei ka manao o kekahi poe nona? Aole loa oʻu manaoio, e hoea mai ana i ka hookoia ana o na mea a lakou i koho wale aku ai," i pane mai ai o Noela, me ka loli ano e ana ae o kona helehelena.

Aia o Magureta i kela manawa ke kamailio la me kekahi kanaka opio a iaia i huli mai ai a nana ma kahi a Noela Kauwila, e ku aku ana me kana wahine, ole kela manaina kaumaha maluna o kona helehelena, ua auhee loa aku ia, aka nae ma kona mau maka, he o ia mau no ka hele a hulili, me he mea la, o ia no oe o ke tiga, e hoomakakiu mai ana i kana mea i makemake ai e ale.

No Noela Kauwila, akahi no a komo mai ka hopohopo ame ka makaʻu iloko on a no kela kaikamahine opio mamuli no o kona ike maoli ana iho, no kana mau mea i hana aku ai maluna on a ia wa i hoolalau wale ae ai no kana nana ana i kahi e, a i aku la ia Kanani.

"Ua lawa paha keia ku malie ana o kana ma keia wahi, e kuu aloha, ua nui ka kana mau mea i kamailio e pili ana ia Miss Anola, e hele ae kaua i hoolauna mua ole ai. O Aigupita kahi o keia mau hoaloha oʻu o ka hele makaikai ana, o ka huli hoi koke ana mei nei no ia, a ua piha lakou i ka hauoli, no ka lakou mau mea i ike ai."

Me ke kakali ole aku a haawi mai o Kanani i kona ae, lalau okoa aku la no o Noela Kauwila i ka lima o kana wahine, a peʻa ae la malalo o kona poaeae, ia wa i alakai aku ai oia no kekahi aoao o ka rumi nui, a hoolauna aku la imua o kona mau keonimama, a hoopoina loa i ka noonoo hou ana no Miss Anola.

Ma kela lilo ana aku nae o Kanani i ke kamailio me na manao maikai ole iloko on a no kana kane ame Magureta, mamuli o kona manaoio ana, aole ma ke ano hoaloha wale no i kamaaina aku ai o Noela ia Magarita, aka ma kekahi ano i oi aku i ka hoaloha, a i ka oaa ana he manawa no ua o Kanani e kaawale aku ai ma kahi e, ia wa i hoopuka malie ae ai ua kaikamahine nei i keia mau huaolelo:

"Ke manano nei au, he wahi hana kohu ole naʻu ka hoonoo kuhihewa wale aku no i ka mea hiki ole ke hooiaio ia. Malia paha, ua hoopipili iʻo aku o Noela i kela kaikamahine, a ua hoohihi aku hoi i kona wahine huapala a ua komohia aku no hoi ka manao, ua lawa maoli na hooiaio kupono loa, ao koʻu ike maoli iho no i ka nui o ko Noela aloha noʻu, oela oia i koho mai ai iaʻu i wahine mara nana, aole hoi o Magureta.

"Ke lana nei nae kuu manao, aole he makemake a he hoohihi iloko o Noela no Magureta. Heaha no la hoi koʻu ano, o ke koho wale aku no mamuli o na manao hoohuoi, no kaʻu kane, he mea keia e hoopilikia mai ana i koʻu noonoo, nolaila, e hoao ana au e hoopoina i na manao o keia ano, a e nana aku i na mea e oili mai ana ma keia mua aku."

Me kela noonoo no nae o ua o Kanani e hoopoina i kona mau manao maikai ole no kana kane, e pili ana ia Magureta, aole he wahi mea a auhee aku na manao maikai ole mai iaia aku, aka hooi loa ia mai la na manao ulu-ku me ka lili pu.

Noonoo iho la oia, aole e lilo ka make ana o na makua o kela kaikamahine, pela hoi ka pilihua o kona noonoo, no ka nui o ke kaumaha ame na haawina hoehaeha i kau mai maluna on a, i kumu e hiki ole ai iaia ke minoaka mai, a ke uwe paha; ke hoololi ae hoi i kona mau ano hauoli, a i ke kaumaha, aia kekahi kumu ano nui i oi aku i kela, ke kumu hookahi hoi ana i manaoio ai pela i hoomailo ia ai ke ola ana o na kaikamahine opio apau, o ia no ka haulehia ana i ke aloha no kekahi kanaka, o ua kanaka la, oia no o Noela Kauwila.

Ma kela manawa a Noela i hoolauna aku ai i kana wahine i kona mau hoaloha, a haalele aku hoi iaia e kamailio @ me lakou, ua hele holoholo wale mai la no oia, ma ke ano hoolalau, o kona manao maoli nae, o ia no ka hui hou ana aku me Magureta.

O ka mea oiaio loa, ua hoopilikiaia aku kona noonoo mamuli o ke ano o ka Magureta nana ana aku iaia, ana i hoohewahewa ole aku ai aia iloko o Magureta na manao ma@ a piha i ka hoowahawaha nona, a hui pu iho hoi me ka olelo ana aku a kana wahine, ua manao kekahi poe, ua kua hehenaia ua kaikamahine nei, pakela loa mai kona makaʻu. O hoopoinoia mai auanei oia, nolaila in a no kona ike hou aku ia Magureta, alaila e hakilo pono loa aku ana oia, in a paha he pololei ia mau kohokoho ana a ka poe i kamaaina i kela kaikamahine.

Ua maopopo iaia, ua loli loa o Magureta, mai kona ano hauoli me ka piha hoihoi eia nae me he mea la, ma kana ke aku, ua hooi loa ia ae ka uʻi ame kona huapala mamua o kela manawa ana e hoopipili aku ana ma ka aoao u ua kaikamahine nei a ke kahunapule.

Ke noke la o Noela Kauwila i ka huli mai kekahi aoao a kekahi aoao o ke keena hookipa nui, aole on a wahi mea a ike iki aku ia Magureta, komo okoa aku la oia maloko o kela rumi, haule ae hoi no ka holo akea, aole no he mea a ikeia aku o Magureta he poe okoa loa no kana o ka ike ana aku o kaua wale no i koho koke iho ai, ma o kela loaa ole o Magureta, o ia no ka huli hoi ana aku o ua kaikamahine nei no kona wahi.

Oiai nae oia e manao ana ua haalele iho o Magureta i kela hale, pono hele wale aku la @ ooia a komo ana maloko o kekahi keena, e pili kokoke ana mawaho o ka lanai, he rumi hoi i hoolakoia me na loko hoonani he nui a ma kona koho iho, he keena hooluolu kela, a he keena heluhelu paha.

(Aole i pau.)